Συχνός μεσημεριανός ύπνος: Πώς συνδέεται με την κακή υγεία της καρδιάς;

Σύμφωνα με μια νέα έρευνα, τα άτομα που κοιμούνται συχνά κατά τη διάρκεια της ημέρας έχουν αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν καρδιαγγειακά προβλήματα. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό Hypertension της Αμερικανικής Ένωσης Καρδιολογίας είναι η πρώτη που συσχέτισε τον τακτικό μεσημεριανό ύπνο με 12% υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης υπέρτασης και 24% υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου.

Τα αποτελέσματα αυτά είναι ιδιαίτερα σημαντικά, καθώς ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων απολαμβάνει το μεσημεριανό ύπνο σε καθημερινή βάση. Ωστόσο, σύμφωνα με τους ερευνητές ο μεσημεριανός ύπνος δεν θεωρείται το βασικό πρόβλημα, αλλά ίσως είναι μια ένδειξη για άλλα υποκείμενα προβλήματα, όπως για παράδειγμα η κακή ποιότητα του ύπνου τη νύχτα. Συνήθως, άτομα που δεν κοιμούνται καλά ή αρκετά κατά τη διάρκεια της νύχτας έχουν την τάση να κοιμούνται περισσότερο την ημέρα για να αναπληρώσουν το χαμένο χρόνο ύπνου.

Πώς συνδέεται ο μεσημεριανός ύπνος με τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων;

Στην πρόσφατη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Hypertension, ερευνητές από την Κίνα προσπάθησαν να εξετάσουν κατά πόσο η συχνότητα του μεσημεριανού ύπνου μπορεί να αποτελέσει παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση υψηλής αρτηριακής πίεσης και εγκεφαλικού. Για να πραγματοποιηθεί αυτό ανέλυσαν δεδομένα, που αφορούσαν γενετικές πληροφορίες, τον τρόπο ζωής και την υγεία, περισσότερων από 500.000 ανθρώπων, τα οποία ήταν καταγεγραμμένα στην Biobank του Ηνωμένου Βασιλείου.

Τα άτομα που είχαν ήδη υπέρταση ή εγκεφαλικό, πριν την έναρξη της μελέτης αποκλείστηκαν, με αποτέλεσμα να εξετάστηκαν εν τέλει τα δεδομένα από περίπου 360.000 συμμετέχοντες ηλικίας 40-69 ετών. Στη συνέχεια, μέσω ενός ερωτηματολογίου καταγράφηκε το πόσο συχνά οι συμμετέχοντες κοιμόντουσαν κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Τα αποτελέσματα έδειξαν πως άτομα που ανέφεραν πως συνήθως κοιμούνται το μεσημέρι, είχαν 12% υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν υπέρταση και 24% να υποστούν εγκεφαλικό, σε σύγκριση με άτομα που ανέφεραν πως δεν κοιμούνται ποτέ το μεσημέρι. Επιπλέον, άτομα ηλικίας κάτω των 60 ετών, που συνήθως κοιμόντουσαν το μεσημέρι, είχαν 20% αυξημένες πιθανότητες να αναπτύξουν υπέρταση σε σχέση με συνομήλικους τους που δεν κοιμόντουσαν ποτέ.

Οι ερευνητές παρατήρησαν επίσης πως τα άτομα που κοιμόντουσαν το μεσημέρι σε καθημερινή βάση ήταν πιο πιθανό να είναι άντρες με χαμηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης και εισοδήματος, καθώς και με συγκεκριμένες συνήθειες, όπως το κάπνισμα, η αϋπνία και η καθημερινή κατανάλωση αλκοόλ.

Παρόλο που ο μεσημεριανός ύπνος δεν θεωρείται από μόνος του επιβλαβής, οι ερευνητές υποστηρίζουν πως οι συχνότεροι μεσημεριανοί ύπνοι συνήθως αποτελούν ένδειξη ενός λιγότερο ξεκούραστου νυχτερινού ύπνου. Ο ύπνος κατά τη διάρκεια της νύχτας είναι εξαιρετικά σημαντικός όχι μόνο για την υγεία της καρδιάς, αλλά και για την ψυχική υγεία, την υγεία του εγκεφάλου και του ανοσοποιητικού συστήματος. Η έλλειψη επαρκούς ύπνου τη νύχτα μπορεί, μάλιστα, να οδηγήσει σε διάφορα προβλήματα υγείας, όπως η κατάθλιψη, οι καρδιαγγειακές παθήσεις, ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, κλπ.

Τόσο ο μεσημεριανός ύπνος, όσο και ο κακής ποιότητας ύπνος κατά τη διάρκεια της νύχτας, θεωρείται πως μπορεί να αυξάνουν τη φλεγμονή στο σώμα ή να έχουν μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στο φυσιολογικό ρυθμό της αρτηριακής πίεσης του σώματος.

Είναι ο μεσημεριανός ύπνος επιβλαβής για την υγεία;

Τα αποτελέσματα της προκείμενης μελέτης, σχετικά με τους κινδύνους που εγκυμονεί ο μεσημεριανός ύπνος, δεν θα πρέπει να προκαλέσουν ανησυχία σε όποιον απολαμβάνει περιστασιακά έναν μεσημεριανό υπνάκο για να ξεκουραστεί, σύμφωνα με τους ειδικούς. Ορισμένες μελέτες μάλιστα έχουν δείξει πως ο καθημερινός μεσημεριανός ύπνος 15-30 λεπτών μπορεί να είναι ευεργετικός για άτομα που χρειάζονται λίγη ξεκούραση για να «λειτουργήσουν» καλύτερα πνευματικά και σωματικά.

Στην περίπτωση όμως που κάποιο άτομο χρειάζεται έναν μεγάλης διάρκειας μεσημεριανό ύπνο για να νιώσει καλύτερα, τότε είναι πολύ πιθανό αυτό να οφείλεται σε κάποιο μεγαλύτερο πρόβλημα, όπως η στέρηση ύπνου. Επομένως, η υπερβολική υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας μπορεί να θεωρηθεί μια ένδειξη για υποκείμενες διαταραχές που πρέπει να αξιολογηθούν και να αντιμετωπιστούν με τη βοήθεια κάποιου ειδικού.

Επιπλέον, αξίζει να σημειωθεί πως η εν λόγω δημοσιευμένη μελέτη παρουσιάζει ορισμένους περιορισμούς στα δεδομένα της, όπως η απουσία πληροφοριών σχετικά με τη διάρκεια του μεσημεριανού ύπνου, αλλά και η πιθανή ανακρίβεια των πληροφοριών λόγω αυτοαναφοράς από τον κάθε συμμετέχοντα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην μπορούν να διεξαχθούν απόλυτα σαφή συμπεράσματα.