Τι είναι το αίσθημα παλμών;

Το αίσθημα παλμών είναι η αίσθηση «φτερουγίσματος» της καρδιάς, σαν η καρδιά να «τρέχει».

Συνήθως υπάρχει έντονη επίγνωση του καρδιακού ρυθμού. Αυτή η αίσθηση εντοπίζεται στο λαιμό, τον αυχένα ή το στήθος. Ο ρυθμός της καρδιάς μπορεί να αλλάζει όταν νιώθετε αίσθημα παλμών.

Αρκετές φορές, το αίσθημα παλμών είναι αβλαβές και υποχωρεί από μόνο του χωρίς θεραπεία. Άλλοτε, όμως, μπορεί να υποδηλώνει μία σοβαρή πάθηση. Συνήθως μία διαγνωστική εξέταση, που ονομάζεται καταγραφή του καρδιακού ρυθμού σε περιπατητικό ασθενή, βοηθά στη διάκριση μιας καλοήθους από μία κακοήθη αρρυθμία.

Τι προκαλεί το αίσθημα παλμών της καρδιάς;

Πιθανές αιτίες του αισθήματος παλμών της καρδιάς είναι οι εξής:

• Έντονη σωματική δραστηριότητα
• Υπερβολική χρήση καφεΐνης ή αλκοόλ
• Νικοτίνη από προϊόντα καπνού, όπως τσιγάρα και πούρα
• Άγχος
• Στρες
• Έλλειψη ύπνου
• Φόβος
• Πανικός
• Αφυδάτωση
• Ορμονικές αλλαγές, συμπεριλαμβανομένης της εγκυμοσύνης
• Διαταραχές ηλεκτρολυτών
• Χαμηλά επίπεδα σακχάρου του αίματος
• Αναιμία
• Υπερδραστήριος θυρεοειδής αδένας (υπερθυρεοειδισμός)
• Χαμηλά επίπεδα οξυγόνου ή διοξειδίου του άνθρακα στο αίμα
• Απώλεια αίματος
• Σοκ
• Πυρετός
• Μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, όπως φάρμακα για το κρυολόγημα και το βήχα, φυτικά συμπληρώματα και διατροφικά συμπληρώματα
• Συνταγογραφούμενα φάρμακα, όπως εισπνεόμενα για το άσθμα και αποσυμφορητικά
• Διεγερτικά, όπως αμφεταμίνες και κοκαΐνη
• Καρδιοπάθειες
• Αρρυθμία
• Ανώμαλες καρδιακές βαλβίδες
• Κάπνισμα
• Υπνική άπνοια

Κάποιες περιπτώσεις αισθήματος παλμών είναι αβλαβείς, αλλά μπορεί να υποδεικνύουν μία υποκείμενη πάθηση όταν επίσης έχετε:

• Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια
• Κάποια διαγνωσμένη καρδιοπάθεια
• Προδιαθεσικούς παράγοντες για καρδιοπάθεια
• Μη φυσιολογικές καρδιακές βαλβίδες

Πότε πρέπει να αναζητήσετε επείγουσα ιατρική φροντίδα

Αναζητήστε αμέσως επείγουσα ιατρική φροντίδα αν έχετε αίσθημα παλμών και ένα διαγνωσμένο καρδιολογικό πρόβλημα. Επίσης αναζητήστε ιατρική φροντίδα αν έχετε αίσθημα παλμών που εμφανίζεται μαζί με άλλα συμπτώματα, όπως:

• Ζάλη
• Αδυναμία
• Λιποθυμία
• Απώλεια αισθήσεων
• Σύγχυση
• Δυσκολία στην αναπνοή
• Υπερβολική εφίδρωση
• Πόνος, πίεση ή σφίξιμο στο στήθος
• Πόνος στα χέρια στον αυχένα, στο στήθος, στη γνάθο ή στο άνω μέρος της πλάτης
• Παλμοί ηρεμίας περισσότεροι από 100 το λεπτό
• Λαχάνιασμα

Τα προαναφερθέντα μπορεί να αποτελούν συμπτώματα μιας πιο σοβαρής πάθησης.

Πώς διαγιγνώσκεται το αίσθημα παλμών;

Η αιτία του αισθήματος παλμών μπορεί να είναι πολύ δύσκολο να διαγνωστεί, ιδιαίτερα εάν το σύμπτωμα αυτό δεν εκδηλώνεται όταν σας εξετάζει ο γιατρός σας ή δεν εντοπίζεται στο μόνιτορ αρρυθμίας που φοράτε.

Ο γιατρός θα πραγματοποιήσει μία ενδελεχή κλινική εξέταση για να εντοπίσει την αιτία. Θα πρέπει να είστε προετοιμασμένοι να απαντήσετε σε ερωτήσεις αναφορικά με:

• Τα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας
• Τα επίπεδα άγχους
• Τα συνταγογραφούμενα φάρμακα που λαμβάνετε
• Τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα και συμπληρώματα που λαμβάνετε
• Παθήσεις με τις οποίες έχετε διαγνωστεί
• Τα πρότυπα ύπνου
• Τη χρήση καφεΐνης και διαγνωστικών
• Τη χρήση αλκοόλ
• Το ιστορικό εμμηνορρυσίας

Εάν κριθεί απαραίτητο, ο γιατρός θα σας παραπέμψει σε έναν καρδιολόγο. Εξετάσεις για τον αποκλεισμό συγκεκριμένων ασθενειών ή καρδιακών προβλημάτων είναι οι εξής:

• Εξετάσεις αίματος
• Εξετάσεις ούρων
• Καταγραφή του ρυθμού της καρδιάς για 24-48 ώρες με ένα μηχάνημα που ονομάζεται Holter ρυθμού
• Ηχοκαρδιογράφημα (υπερηχογράφημα της καρδιάς)
• Ηλεκτροκαρδιογράφημα
• Ακτινογραφία θώρακος
• Μελέτη ηλεκτροφυσιολογίας για τον έλεγχο της ηλεκτρικής δραστηριότητας της καρδιάς
• Στεφανιαία αγγειογραφία για τον έλεγχο της ροής του αίματος μέσω της καρδιάς

Πώς αντιμετωπίζεται το αίσθημα παλμών;

Η θεραπεία εξαρτάται από την αιτία. Ο γιατρός θα πρέπει να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε υποκείμενη πάθηση.

Όμως, δεν εντοπίζεται πάντα η αιτία του αισθήματος παλμών.

Αν το αίσθημα παλμών οφείλεται σε επιλογές του τρόπου ζωής, όπως το κάπνισμα ή η υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης, ο περιορισμός ή η πλήρης αποχή από αυτές τις ουσίες μπορεί να είναι αυτό ακριβώς που χρειάζεστε.

Ρωτήστε το γιατρό σας αναφορικά με εναλλακτικά φάρμακα ή θεραπείες εάν πιστεύετε ότι κάποιο φάρμακο αποτελεί την αιτία.

Πώς μπορεί να προληφθεί το αίσθημα παλμών;

Εάν ο γιατρός πιστεύει ότι δεν χρειάζεστε θεραπεία, μπορείτε να ακολουθήσετε τα παρακάτω βήματα για να μειώσετε τις πιθανότητες αισθήματος παλμών:

• Προσπαθήστε να εντοπίσετε πυροδοτικούς παράγοντες, ώστε να τους αποφεύγετε. Καταγράψτε τις δραστηριότητές σας, καθώς και τις τροφές και τα ροφήματα που καταναλώνετε και σημειώστε πότε παρατηρείτε αίσθημα παλμών.
• Εάν αισθάνεστε άγχος ή στρες, δοκιμάστε τεχνικές χαλάρωσης, όπως βαθιά αναπνοή, γιόγκα ή tai chi.
• Περιορίστε ή τερματίστε την κατανάλωση καφεΐνης. Αποφύγετε τα ενεργειακά ποτά.
• Μην καπνίζετε και μη χρησιμοποιείτε προϊόντα καπνού.
• Εάν ένα φάρμακο προκαλεί το αίσθημα παλμών, ρωτήστε το γιατρό σας αν υπάρχουν εναλλακτικές επιλογές.
• Ασκηθείτε τακτικά.
• Ακολουθήστε μία υγιεινή διατροφή.
• Περιορίστε την πρόσληψη αλκοόλ.
• Προσπαθήστε να διατηρείτε τα επίπεδα αρτηριακής πίεσης και χοληστερόλης υπό έλεγχο.

Βιβλιογραφία

Clementy N, et al. (2018). Benefits of an early management of palpitations. DOI:
10.1097/MD.0000000000011466

Heart palpitations and ectopic beats. (2019).
nhs.uk/conditions/Heart-palpitations/Pages/Introduction.aspx

Marine J. (n.d.). When to evaluate heart palpitations.
hopkinsmedicine.org/heart_vascular_institute/clinical_services/centers_excellence/womens_cardiovascular_health_center/patient_information/health_topics/when_to_evaluate_heart_palpitations.html

Mayo Clinic Staff. (2020). Heart palpitations

mayoclinic.com/health/heart-palpitations/DS01139

Skipping a beat — the surprise of heart palpitations. (2019).
health.harvard.edu/heart-disease-overview/skipping-a-beat–the-surprise-of-palpitations