Τι είναι η αναπνευστική δυσχέρεια;

Εκτός και αν τρέχετε σε μαραθώνιο, η αναπνοή δεν είναι κάτι το οποίο συνήθως σκέφτεστε. Όταν βιώνετε αναπνευστική δυσχέρεια, δεν μπορείτε να αναπνεύσετε εύκολα ή μπορεί να πάσχιζε να αναπνεύσετε.

Η αναπνευστική δυσχέρεια είναι ανησυχητική και προκαλεί αίσθημα κόπωσης ή εξάντλησης. Μερικές φορές υποδεικνύει επείγον ιατρικό περιστατικό.

Η σοβαρότητα της αναπνευστικής δυσχέρειας εξαρτάται από τις περιστάσεις. Για παράδειγμα, όταν αθλείστε, μπορεί να βιώνετε παροδικά δύσπνοια (ή λαχάνιασμα) λόγω της εξάντλησης στην οποία υποβάλλετε το σώμα σας. Η αναπνευστική δυσχέρεια διαρκεί περισσότερο και δεν αναμένεται να υποχωρήσει μέσα σε μία συγκεκριμένη χρονική περίοδο.

Υπάρχουν πολλές αιτίες για την αναπνευστική δυσχέρεια και δεν σχετίζονται όλες με τους πνεύμονες. Αναζητήστε ιατρική φροντίδα για να ταυτοποιήσετε την αιτία και να επιστρέψετε στη φυσιολογική αναπνοή.

Ποιες είναι οι αιτίες της αναπνευστικής δυσχέρειας;

Η αναπνευστική δυσχέρεια έχει πολλές αιτίες. Ορισμένες σχετίζονται με χρόνιες παθήσεις, όπως:

• Άσθμα
• Μυοκαρδιοπάθεια
• Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια
• Χρόνια βρογχίτιδα
• Στεφανιαία αρτηριακή νόσος
• Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια
• Εμφύσημα
• Σύνδρομο Guillain-Barré
• Καρκίνος των πνευμόνων
• Μυασθένεια Gravis
• Πνευμονικό οίδημα
• Πνευμονική ίνωση
• Πνευμονική υπέρταση
• Σαρκοείδωση
• Σταθερή στηθάγχη
• Φυματίωση
• Φλεβική δυσλειτουργία
• Αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση

Επειδή η αναπνευστική δυσχέρεια μπορεί να είναι σύμπτωμα μιας χρόνιας πάθησης, δεν σημαίνει ότι είναι φυσιολογική.

Οξείες παθήσεις που μπορούν να οδηγήσουν σε αναπνευστική δυσχέρεια περιλαμβάνουν:

• Αναιμία
• Δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα
• Ψευδομεμβρανώδης λαρυγγίτιδα
• Συσσώρευση υγρού γύρω από τους πνεύμονες, λόγω πλευριτικής συλλογής ή περικαρδιακής συλλογής
• Έμφραγμα
• Πνευμονία
• Πνευμοθώρακα
• Απόφραξη του ανώτερου αεραγωγού (λόγω πνιγμονής)

Πολλές από αυτές τις αιτίες της αναπνευστικής δυσχέρειας αποτελούν επείγοντα ιατρικά περιστατικά.

Η αναπνευστική δυσχέρεια μπορεί να είναι το αποτέλεσμα άγχους. Το αίσθημα πανικού ή φόβου μπορεί να προκαλέσει υπεραερισμό, ή πολύ γρήγορη αναπνοή.

Πότε πρέπει να αναζητήσετε ιατρική φροντίδα για την αναπνευστική δυσχέρεια

Η αναπνοή είναι ζωτικής σημασίας για τη λειτουργικότητα του σώματος, ιδιαίτερα για τον εγκέφαλο. Για αυτό το λόγο, η αναπνευστική δυσχέρεια συχνά θεωρείται επείγον ιατρικό περιστατικό.

Αναζητήστε άμεσα ιατρική φροντίδα αν έχετε αναπνευστική δυσχέρεια που δεν σχετίζεται με σωματική δραστηριότητα και δεν υποχωρεί μετά από λίγα λεπτά.

Ακόμη και αν μπορείτε να αποδώσετε την αναπνευστική δυσχέρεια σε μία υποκείμενη νόσο, αναζητήστε επείγουσα ιατρική φροντίδα προτού η κατάστασή σας επιδεινωθεί, ώστε να προστατεύσετε την υγεία σας και το αναπνευστικό σας σύστημα.

Άλλα συμπτώματα που σχετίζονται με την αναπνευστική δυσχέρεια και χρήζουν ιατρικής φροντίδας περιλαμβάνουν:

• Δυσκολία να ξαπλώσετε ανάσκελα
• Αίσθημα αποπροσανατολισμού ή σύγχυσης
• Κόφτη αναπνοή
• Συρίττουσα αναπνοή

Τα παιδιά μπορεί επίσης να βιώσουν αναπνευστική δυσχέρεια. Συμπτώματα που υποδηλώνουν επείγουσα ιατρική φροντίδα περιλαμβάνουν:

• Πολύ γρήγορη αναπνοή, ταχύτερη από το φυσιολογικό
• Υπερβολική σιελόρροια ή δυσκολία στην κατάποση
• Δέρμα που έχει γαλαζωπή ή γκριζωπή απόχρωση γύρω από τη μύτη, το στόμα ή νύχια των χεριών
• Θορυβώδης ήχος υψηλής έντασης κατά την αναπνοή
• Ξαφνική αγωνία ή κόπωση

Πώς διαγιγνώσκεται η αναπνευστική δυσχέρεια;

Ο γιατρός θα προσπαθήσει να συσχετίσει την αναπνευστική δυσχέρεια με μία γνωστή αιτία. Για παράδειγμα, αν έχετε καρκίνο των πνευμόνων ή χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, η αναπνευστική δυσχέρεια μπορεί να οφείλεται σε επιδείνωση της πάθησης.

Οι εξετάσεις που θα βοηθήσουν στη διάγνωση της αιτίας της αναπνευστικής δυσχέρειας περιλαμβάνουν:

• Κλινική εξέταση. Ο γιατρός θα ακροαστεί τους πνεύμονές σας με ένα στηθοσκόπιο, θα μετρήσει πόσο γρήγορα αναπνέετε και θα εξετάσει τη γενικότερη εικόνα της υγείας σας.
• Λειτουργική αξιολόγηση. Ο γιατρός θα σας παρατηρήσει να περπατάτε για να διαπιστώσει την έκταση της αναπνευστικής δυσχέρειας.
• Ακτινογραφία θώρακος. Η ακτινογραφία θώρακος παράγει εικόνες των πνευμόνων, ώστε ο γιατρός να εντοπίσει πιθανή απόφραξη, συσσώρευση υγρού ή συμπτώματα πνευμονίας.
• Αξονική τομογραφία. Αυτή η εξέταση παρέχει μία λεπτομερή εικόνα των πνευμόνων και άλλων οργάνων στο σώμα για τον εντοπισμό ανωμαλιών.
• Εξετάσεις αίματος. Με ένα πλήρες αιμοδιάγραμμα μπορεί να καθοριστεί πόσα ερυθρά αιμοσφαίρια (τα οποία μεταφέρουν οξυγόνο) έχετε. Μία εξέταση αερίων αρτηριακού αίματος υποδεικνύει πόσο οξυγόνο είναι παρόν στο αίμα.

Πώς αντιμετωπίζεται η αναπνευστική δυσχέρεια;

Η αντιμετώπιση της αναπνευστικής δυσχέρειας εξαρτάται από την υποκείμενη αιτία και τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων σας. Παραδείγματα περιλαμβάνουν:

• Χορήγηση αναπνευστικής θεραπείας ή φαρμάκων για την διάνοιξη των αεραγωγών
• Οξυγονοθεραπεία για την αύξηση της ποσότητας του διαθέσιμου οξυγόνου
• Συγκεκριμένα φάρμακα αν βιώνετε αναπνευστική δυσχέρεια λόγω αγωνίας
• Χρήση αναπνευστήρα που θα σας βοηθήσει να αναπνέετε καλύτερα

Εάν μία υποκείμενη λοίμωξη, όπως πνευμονία, αποτελεί την αιτία, θα σας χορηγηθούν αντιβιοτικά. Σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστείτε χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση όγκου ή απόφραξης που επηρεάζει την ικανότητα αναπνοής.

Σύνοψη

Η αναπνευστική δυσχέρεια έχει πολλές αιτίες. Αν βιώνετε αναπνευστική δυσχέρεια, συμβουλευτείτε το γιατρό σας. Θα σας βοηθήσει να εντοπίσετε την αιτία και θα σας προτείνει ένα θεραπευτικό πλάνο ώστε να επιστρέψετε στη φυσιολογική αναπνοή σας.

Βιβλιογραφία

Cardiopulmonary syndromes (PDQ) – patient version. (2019).
cancer.gov/cancertopics/pdq/supportivecare/cardiopulmonary/Patient/page2

Dyspnea/Shortness of breath. (2014).
brighamandwomens.org/Departments_and_Services/medicine/services/pulmonary/services/dyspnea.aspx

Mayo Clinic Staff. (2019). Croup.
mayoclinic.org/diseases-conditions/croup/basics/symptoms/con-20014673

Mayo Clinic Staff. (2019). Shortness of breath.
mayoclinic.org/symptoms/shortness-of-breath/basics/definition/sym-20050890

Pneumonia symptoms and diagnosis. (n.d.).
lung.org/lung-health-and-diseases/lung-disease-lookup/pneumonia/symptoms-and-diagnosis.html

Sepulveda LBD. (2016). Breathing difficulties.
alsa.org/als-care/resources/publications-videos/factsheets/breathing-difficulties.html

Shortness of breath (dyspnea). (n.d.).
lungcanceralliance.org/what-if-i-am-diagnosed/side-effect-management/shortness-of-breath-dyspnea.html