Τι είναι η ανικανότητα συγκέντρωσης;

Όταν δεν μπορείτε να συγκεντρωθείτε, δεν μπορείτε να σκεφτείτε καθαρά, να εστιάσετε σε μία εργασία ή να διατηρήσετε την προσοχή σας.

Η απόδοση στο σχολείο ή στην εργασία μπορεί να επηρεαστεί εάν δεν είσαι σε θέση να συγκεντρωθείτε. Μπορεί επίσης να παρατηρήσετε ότι δεν σκέφτεστε ξεκάθαρα, κάτι το οποίο επηρεάζει τη λήψη αποφάσεων. Μία πληθώρα ιατρικών παθήσεων συνεισφέρουν ή προκαλούν την ανικανότητα συγκέντρωσης.

Δεν αποτελεί πάντα επείγον ιατρικό περιστατικό, αλλά η ανικανότητα συγκέντρωσης σημαίνει ότι χρειάζεστε ιατρική φροντίδα.

Ποια είναι τα συμπτώματα της ανικανότητας συγκέντρωσης;

Η ανικανότητα συγκέντρωσης επηρεάζει τα άτομα με διαφορετικό τρόπο. Ορισμένα συμπτώματα που μπορεί να παρατηρήσετε είναι τα εξής:

• Ανικανότητα να θυμηθείτε πράγματα που συνέβησαν πριν από λίγο καιρό ή λίγη ώρα
• Δυσκολία να παραμείνετε ακίνητοι
• Δυσκολία να σκεφτείτε ξεκάθαρα
• Συχνή απώλεια πραγμάτων ή δυσκολία να θυμηθείτε πού βρίσκονται τα πράγματά σας
• Ανικανότητα να πάρετε αποφάσεις
• Ανικανότητα να πραγματοποιήσετε περίπλοκες διεργασίες
• Έλλειψη εστίασης
• Έλλειψη σωματικής ή πνευματικής ενέργειας για συγκέντρωση
• Λάθη απροσεξίας

Μπορεί να παρατηρήσετε ότι είναι πιο δύσκολο να συγκεντρωθείτε συγκεκριμένες ώρες της ημέρας ή σε συγκεκριμένα περιβάλλοντα. Οι άλλοι μπορεί να σας αναφέρουν ότι μοιάζετε αφηρημένοι. Μπορεί να χάνετε ραντεβού ή συναντήσεις εξαιτίας της έλλειψης εστίασης.

Ποιες είναι οι αιτίες της ανικανότητας συγκέντρωσης;

Η ανικανότητα συγκέντρωσης μπορεί να είναι το αποτέλεσμα μιας χρόνιας πάθησης όπως:

• Διαταραχή χρήσης αλκοόλ
• Διαταραχή ελλειμματικής προσοχής υπερκινητικότητας
• Σύνδρομο χρόνιας κόπωσης
• Διάσειση
• Σύνδρομο Cushing
• Άνοια
• Επιληψία
• Αϋπνία
• Μείζων καταθλιπτική διαταραχή
• Ψυχικές διαταραχές, όπως η σχιζοφρένεια
• Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών

Αλλαγές του τρόπου ζωής που επηρεάζουν τη συγκέντρωση είναι:

• Η έλλειψη ύπνου
• Η πείνα
• Η αγωνία
• Το υπερβολικό άγχος

Η ανικανότητα συγκέντρωσης μπορεί επίσης να αποτελεί παρενέργεια κάποιων φαρμάκων. Διαβάστε το φυλλάδιο οδηγιών χρήσης των φαρμάκων πολύ προσεκτικά. Επικοινωνήστε με τον γιατρό ή το φαρμακοποιό σας για να διαπιστώσετε εάν τα φάρμακα επηρεάζουν τη συγκέντρωσή σας. Ποτέ μη σταματήσετε από μόνοι σας τη λήψη οποιουδήποτε φαρμάκου, παρά μόνο αν σας το συστήσει ο γιατρός σας.

Πότε πρέπει να αναζητήσω ιατρική φροντίδα για την ανικανότητα συγκέντρωσης;

Αναζητήστε άμεσα ιατρική φροντίδα αν παρουσιάζετε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα συμπτώματα επιπρόσθετα με την ανικανότητα συγκέντρωσης:

• Απώλεια αισθήσεων
• Μούδιασμα ή αίσθηση μυρμηγκιάσματος στη μία πλευρά του σώματος
• Έντονο πόνο στο στήθος
• Έντονο πονοκέφαλο
• Ξαφνική, ανεξήγητη απώλεια μνήμης
• Μη επίγνωση του πού βρίσκεστε

Πραγματοποιήστε ένα ραντεβού με τον γιατρό σας αν βιώνετε τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Μνήμη που επηρεάζεται και επιδεινώνεται
• Μειωμένη απόδοση στην εργασία ή το σχολείο
• Δυσκολία στον ύπνο
• Ασυνήθιστη αίσθηση κόπωσης

Θα πρέπει να πραγματοποιήσετε ένα ραντεβού με τον γιατρό σας αν η ανικανότητα να συγκεντρωθείτε επηρεάζει τις καθημερινές σας δραστηριότητες ή σας παρεμποδίζει από το να απολαμβάνετε τη ζωή.

Πώς διαγιγνώσκεται η ανικανότητα συγκέντρωσης;

Η διάγνωση της πάθησης περιλαμβάνει μία πληθώρα εξετάσεων, επειδή οι αιτίες είναι πολλές. Αρχικά, ο γιατρός θα συλλέξει το ιατρικό ιστορικό σας και θα συζητήσει τα συμπτώματά σας.

Θα σας ρωτήσει πότε παρατηρήσατε για πρώτη φορά την έλλειψη συγκέντρωσης και πότε η ικανότητα συγκέντρωσης φαίνεται να επιδεινώνεται ή να βελτιώνεται.

Ο γιατρός επίσης θα πρέπει να γνωρίζει οποιαδήποτε φάρμακα, συμπληρώματα και βότανα λαμβάνετε για να καθορίσει εάν αυτά επηρεάζουν τη συγκέντρωσή σας.

Λαμβάνοντας υπόψιν όλα τα προαναφερθέντα, ο γιατρός θα μπορέσει να πραγματοποιήσει διάγνωση ή θα προτείνει περαιτέρω εξετάσεις όπως:

• Εξετάσεις αίματος για τον καθορισμό των επιπέδων ορμονών
• Αξονική τομογραφία για τον εντοπισμό ανωμαλιών στον εγκέφαλο
• Ηλεκτροεγκεφαλογράφημα, που μετρά την ηλεκτρική δραστηριότητα στο τριχωτό της κεφαλής

Η διάγνωση της ανικανότητας συγκέντρωσης χρειάζεται χρόνο.

Πώς αντιμετωπίζεται η ανικανότητα συγκέντρωσης;

Μπορεί να είστε σε θέση να πραγματοποιήσετε αλλαγές που βελτιώνουν την ικανότητα συγκέντρωσης, αν αυτή σχετίζεται με τον τρόπο ζωής. Για παράδειγμα:

• Ακολουθήστε μία ισορροπημένη διατροφή με προϊόντα ολικής άλεσης, φρούτα, λαχανικά και άπαχη πρωτεΐνη
• Καταναλώστε αρκετά μικρά γεύματα μέσα στη μέρα
• Κοιμηθείτε περισσότερο
• Μειώστε την πρόσληψη καφεΐνης
• Μειώστε το άγχος με διαλογισμό ή διάβασμα βιβλίων

Άλλες θεραπείες εξαρτώνται από τη συγκεκριμένη διάγνωση.

Για παράδειγμα, τα άτομα που διαγιγνώσκονται με διαταραχή ελλειμματικής προσοχής-υπερκινητικότητας μπορεί να χρειαστούν αρκετές διαφορετικές θεραπευτικές προσεγγίσεις. Αυτές περιλαμβάνουν συμπεριφοριστική θεραπεία για τον περιορισμό της απόσπασης προσοχής ή φάρμακα για τη βελτίωση της συγκέντρωσης. Μπορεί επίσης να είναι απαραίτητη και η γονεϊκή εκπαίδευση.

Βιβλιογραφία

Cushing disease. (2019).
ghr.nlm.nih.gov/condition/cushing-disease

Dealing with cognitive dysfunction associated with psychiatric disabilities. (2002).
omh.ny.gov/omhweb/cogdys_manual/cogdyshndbk.pdf

Depression basics. (2016).
nimh.nih.gov/health/publications/depression/index.shtml

Hallion LS, et al. (2018). Difficulty concentrating in generalized anxiety disorder: An evaluation of incremental utility and relationship to worry. DOI:
10.1016/j.janxdis.2017.10.007

Restless legs syndrome diagnosis. (n.d.).
sleepfoundation.org/sleep-disorders-problems/rls-restless-legs-syndrome/diagnosis

Treatment of ADHD. (2019).
cdc.gov/ncbddd/adhd/treatment.html

What is ADHD? (n.d.).
aacap.org/AACAP/Families_and_Youth/Resource_Centers/ADHD_Resource_Center/ADHD_A_Guide_for_Families/What_is_ADHD.aspx