Τα κόπρανα φυσιολογικά έχουν μια άσχημη οσμή, η οποία οφείλεται στις τροφές που έχει καταναλώσει κάποιος, καθώς και στα βακτήρια που υπάρχουν στο έντερο.

Ορισμένες φορές όμως, η οσμή αυτή μπορεί να είναι χαρακτηριστικά έντονη και να οφείλεται σε κάποιο παθολογικό αίτιο. Στις περιπτώσεις αυτές, η έντονη οσμή στα κόπρανα μπορεί να συνυπάρχει με διάρροια, φούσκωμα ή πρήξιμο στην κοιλιακή περιοχή. Ενώ, τα κόπρανα είναι ιδιαίτερα μαλακά και υγρά.

Σε τι μπορεί να οφείλεται η έντονα δυσάρεστη οσμή των κοπράνων;

Μια από τις πιο κοινές αιτίες του φαινομένου αυτού, αποτελεί η αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες κάποιου, ενώ άλλες πιθανές αιτίες μπορεί να είναι:

Δυσαπορρόφηση

Δυσαπορρόφηση, ονομάζεται η κατάσταση κατά την οποία, ο οργανισμός δεν είναι σε θέση να απορροφήσει τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται, από τις τροφές που καταναλώνει. Η δυσαπορρόφηση προκαλείται συνήθως όταν το άτομο πάσχει από κάποια φλεγμονή ή άλλη νόσος του εντέρου, η οποία εμποδίζει την απορρόφηση. Η κατάσταση αυτή, συχνά προκαλεί άσχημη μυρωδιά στα κόπρανα και μπορεί να οφείλεται σε:

• Κοιλιοκάκη, η οποία αποτελεί μια αντίδραση του οργανισμού στη γλουτένη, η οποία καταστρέφει την εσωτερική επιφάνεια του λεπτού εντέρου, εμποδίζοντας την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών των τροφών.
• Τροφικές αλλεργίες.
• Δυσανεξία στα γαλακτοκομικά προϊόντα.
• Δυσανεξία στους υδατάνθρακες, η οποία αποτελεί αδυναμία του οργανισμού να επεξεργαστεί πλήρως το άμυλο και τα σάκχαρα που προσλαμβάνει από την τροφή του.
• Φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου, όπως η νόσος του Crohn και η ελκώδης κολίτιδα.

Εφόσον, ένα άτομο πάσχει από κάποια φλεγμονώδη νόσο του εντέρου, η κατανάλωση συγκεκριμένων τροφών, προκαλεί τη δημιουργία φλεγμονής στο έντερο. Η κατάσταση αυτή, έχει ως αποτέλεσμα την παρατήρηση μιας χαρακτηριστικά δυσάρεστης οσμής στα κόπρανα και την διάρροια ή την δυσκοιλιότητα του ατόμου. Επιπλέον, είναι πιθανό να εμφανιστεί φούσκωμα, εξαιτίας ορισμένων τροφών, το οποίο επίσης παρουσιάζει δυσάρεστη οσμή.

Λοίμωξη

Λοιμώξεις που επηρεάζουν το έντερο μπορούν να προκαλέσουν άσχημη οσμή στα κόπρανα, όπως για παράδειγμα, η γαστρεντερίτιδα που προκαλεί φλεγμονή στο έντερο και το στομάχι. Αυτή, μπορεί να προκληθεί μετά την κατανάλωση τροφίμων μολυσμένα με παθογόνους μικροοργανισμούς, όπως:

• Βακτήρια, όπως η E.coli  και η Σαλμονέλα
• Ιούς
• Παράσιτα

Γρήγορα μετά την μόλυνση, το άτομο θα εμφανίσει έντονο κοιλιακό πόνο και κόπρανα με άσχημη οσμή και υγρή μορφή.

Φαρμακευτικά σκευάσματα ή συμπληρώματα διατροφής

Συγκεκριμένες φαρμακευτικές ουσίες είναι δυνατόν να προκαλέσουν προβλήματα στο γαστρεντερικό σύστημα, όπως διάρροια. Για παράδειγμα, μετά την ολοκλήρωση ενός κύκλου χορήγησης αντιβιοτικών, ένα άτομο μπορεί να έχει απεκκρίσεις με δυσάρεστη οσμή , έως ότου να αποκατασταθεί η φυσιολογική βακτηριακή χλωρίδα του εντέρου.

Επίσης, και η χρήση μη συνταγογραφούμενων πολυβιταμινούχων σκευασμάτων είναι δυνατόν να προκαλέσει προβλήματα στο έντερο και να εμφανίσει άσχημη οσμή στα κόπρανα, σε περίπτωση που το άτομο είναι αλλεργικό σε κάποιο από τα συστατικά αυτών.

Ακόμα, η υπερδοσολογία οποιουδήποτε πολυβιταμινούχου σκευάσματος ή μεμονωμένης βιταμίνης ή μετάλλου, μπορεί να οδηγήσει σε διάρροια με δυσάρεστη οσμή. Είναι σημαντικό να αναφερθεί, ότι η διάρροια που οφείλετε σε υπερδοσολογία βιταμίνης ή οποιουδήποτε άλλου φαρμακευτικού σκευάσματος θεωρείται αρκετά επικίνδυνη κατάσταση και απαιτεί άμεση ιατρική παρέμβαση.

Αυτό συμβαίνει καθώς, η υπερδοσολογία αυτή μπορεί να επιφέρει ιδιαίτερα σοβαρές και επικίνδυνες επιπλοκές, για τη ζωή κάποιου. Βιταμίνες των οποίων η υπερβολική ποσότητα επιφέρει πολύ σοβαρές παρενέργειες, αποτελούν οι: Α, D, E και K. 

Άλλες παθήσεις

Άλλες παθήσεις που μπορεί να προκαλέσουν δυσάρεστη οσμή στα κόπρανα, είναι: 

• Η χρόνια παγκρεατίτιδα
• Η κυστική ίνωση
• Το σύνδρομο σύντομου εντέρου

Τι συμπτώματα μπορεί να εμφανίσει κάποιος σε συνδυασμό με τη δυσάρεστη οσμή στα κόπρανα;

Βασικά συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν μαζί με δυσάρεστη οσμή στα κόπρανα αποτελούν:

• Ναυτία
• Εμετός
• Διάρροια
• Κοιλιακός πόνος
• Κοιλιακό φούσκωμα
• Κοιλιακό πρήξημο
• Συχνές κινήσεις του εντέρου
• Μαλακά ή υγρά κόπρανα

Πότε πρέπει κάποιος να επισκεφτεί άμεσα έναν ιατρό;

Σε ορισμένες περιπτώσεις η άσχημη οσμή των απεκκρίσεων μπορεί να είναι σημάδι κάποιας αρκετά σοβαρής ιατρικής κατάστασης. Επομένως, εάν κάποιος μαζί με αυτό, εμφανίζει και κάποιο από τα παρακάτω συμπτώματα, είναι πολύ σημαντικό να επισκεφτεί άμεσα έναν ιατρό.

• Πυρετό
• Αίμα στα κόπρανα
• Μαύρο ή ωχρό χρώμα στα κόπρανα
• Κοιλιακό πόνο
• Ρίγος
• Αδικαιολόγητη απώλεια βάρους

Τι εξετάσεις μπορεί πραγματοποιηθούν σε περίπτωση που κάποιος παρουσιάζει δυσωδία στα κόπρανα;

Αρχικά, ο ιατρός θα ρωτήσει λεπτομέρειες για την οσμή και τη σύσταση των κοπράνων, αλλά και πότε ακριβώς παρατηρήθηκε η οποιαδήποτε αλλαγή σε αυτά. Είναι σημαντικό στο σημείο αυτό, να αναφερθεί οποιαδήποτε αλλαγή στην διατροφή πραγματοποιήθηκε από το άτομο το τελευταίο διάστημα. 

Κατόπιν, είναι πιθανό να ζητηθεί δείγμα κοπράνων προκειμένου να γίνει εξέταση για την παρουσία βακτηρίων, ιών ή παρασίτων σε αυτό, πράγμα που υποδηλώνει την παρουσία λοίμωξης στο γαστρεντερικό σύστημα. Τέλος, ο ιατρός μπορεί να λάβει και δείγμα αίματος για περαιτέρω εξετάσεις.

Πόσο σοβαρό μπορεί να θεωρηθεί το σύμπτωμα της δυσάρεστης οσμής στα κόπρανα;  

Η σοβαρότητα του συμπτώματος αυτού εξαρτάται από τα αίτια που το προκαλούν. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η άσχημη οσμή οφείλεται σε κάποιο συστατικό της διατροφής ή σε κάποια παθολογική κατάσταση που μπορεί εύκολα να αντιμετωπιστεί ιατρικά.

Παρ’ όλα αυτά, σε περίπτωση που κάποιος πάσχει από πιο σοβαρές νόσους, όπως η νόσος του Crohn, απαιτείται μόνιμη προσαρμογή της διατροφής του ατόμου και χρήση κατάλληλων φαρμακευτικών σκευασμάτων για τον έλεγχο των κινήσεων του εντέρου και την αντιμετώπιση του πόνου.

Τι μπορεί να κάνει κάποιος προληπτικά, προκειμένου να αποφύγει την άσχημη οσμή στα κόπρανα;

Η πρόληψη του συμπτώματος αυτού έγκειται κυρίως στις διατροφικές συνήθειες του ατόμου. Για παράδειγμα, εάν κάποιος έχει κάποια ιατρική πάθηση που επηρεάζει την απορρόφηση ή την πέψη συγκεκριμένων τροφών, μπορεί να ζητήσει από τον ιατρό του ένα κατάλληλο πρόγραμμα διατροφής, προσαρμοσμένο στις ανάγκες του. Η τήρηση του προγράμματος αυτού, μπορεί να μειώσει σημαντικά τα συμπτώματα της πάθησης, όπως το φούσκωμα, τον κοιλιακό πόνο και την οσμή των κοπράνων.

Επιπλέον, η αποφυγή κατανάλωσης ωμών ή μη παστεριωμένων ζωικών ή γαλακτοκομικών προϊόντων, είναι σημαντική για την αποφυγή μόλυνσης στο γαστρεντερικό σύστημα. Συγκεκριμένα, τρόφιμα όπως το κρέας και τα αυγά είναι σημαντικό να μαγειρεύονται επαρκώς πριν την κατανάλωση τους. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι θα πρέπει να φτάσουν σε μια ορισμένη υψηλή εσωτερική θερμοκρασία, προκειμένου να θεωρηθούν ασφαλή.

Επίσης, είναι σημαντικό τα κρέας και τα λαχανικά να μην προετοιμάζονται στον ίδιο πάγκο κοπής, καθώς είναι δυνατό να μεταφερθούν βακτήρια, όπως η σαλμονέλα. Τέλος, μετά από οποιαδήποτε επαφή με ωμό κρέας ή την χρήση της τουαλέτας επιβάλλεται το προσεκτικό πλύσιμο των χεριών.

Πηγές:  

• Celiac disease. (n.d.).
  nyulangone.org/conditions/celiac-disease-gluten-sensitivity-in-adults
• Symptoms and causes of irritable bowel syndrome. (2017).
  niddk.nih.gov/health-information/health-topics/digestive-diseases/irritable-bowel-syndrome/Pages/symptoms-causes.aspx
• Thomas PD, et al. (n.d.). Guidelines for the investigation of chronic diarrhea, 2^nd edition. DOI:
  10.1136/gut.52.suppl_5.vl