Τι είναι η δυστονία;

Τα άτομα με δυστονία παρουσιάζουν ακούσιες μυϊκές συσπάσεις που προκαλούν αργές και επαναλαμβανόμενες κινήσεις. Οι κινήσεις αυτές μπορεί:

• Να προκαλούν κίνηση συστροφής σε ένα ή περισσότερα μέρη του σώματος
• Να προκαλούν την υιοθέτηση μη φυσιολογικής στάσης

Τα μέρη του σώματος που επηρεάζονται πιο συχνά περιλαμβάνουν την κεφαλή, τον αυχένα, τον κορμό και τα άκρα. Παρόλο που η δυστονία μπορεί να είναι ήπια, μπορεί μερικές φορές να είναι τόσο σοβαρή που να επηρεάζει την ποιότητα ζωής σας.

Ποια είναι τα συμπτώματα της δυστονίας;

Η δυστονία μπορεί να σας επηρεάσει με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Οι μυϊκές συσπάσεις μπορεί:

• Να ξεκινούν σε μία περιοχή, όπως το χέρι, το πόδι ή τον αυχένα
• Να εκδηλώνονται κατά τη διάρκεια μιας συγκεκριμένης πράξης, όπως το γράψιμο
• Να επιδεινώνονται όταν αισθάνεστε κόπωση, άγχος ή αγωνία
• Να γίνονται πιο ορατές με την πάροδο του χρόνου

Ποιοι είναι οι τύποι δυστονίας;

Υπάρχουν τις κύριες κατηγορίες δυστονίας:

• Εστιακή: Αυτός είναι ο πιο κοινός τύπος δυστονίας και επηρεάζει μόνο ένα μέρος του σώματος.
• Γενικευμένη: Αυτός ο τύπος επηρεάζει το μεγαλύτερο μέρος ή ολόκληρο το σώμα.
• Τμηματική: Αυτός ο τύπος επηρεάζει δύο ή περισσότερα γειτονικά μέρη του σώματος.

Ποιες είναι οι αιτίες της δυστονίας;

Η ακριβής αιτία της δυστονίας παραμένει άγνωστη. Ωστόσο, οι γιατροί πιστεύουν ότι συγκεκριμένες παθήσεις, γονίδια ή κάποια εγκεφαλική βλάβη μπορεί να συνδέονται με την πάθηση.

Σχετιζόμενες παθήσεις

Ορισμένες παθήσεις που επηρεάζουν τον εγκέφαλο και τη νευρική λειτουργία σχετίζονται με τη δυστονία και περιλαμβάνουν:

• Εγκεφαλίτιδα
• Εγκεφαλική παράλυση
• Νόσο του Πάρκινσον
• Νόσος του Huntington
• Νόσο Wilson
• Φυματίωση
• Τραυματισμός στον εγκέφαλο
• Εγκεφαλικό
• Όγκος στον εγκέφαλο
• Τραύμα στον εγκέφαλο κατά τη διάρκεια του τοκετού
• Δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα
• Δηλητηρίαση από βαρέα μέταλλα

Άλλες αιτίες

Άλλοι παράγοντες που είναι γνωστό ή θεωρείται ότι προκαλούν ανεξέλεγκτες μυϊκές κινήσεις περιλαμβάνουν τα εξής:

• Παρενέργειες ορισμένων αντιψυχωσικών φαρμάκων
• Έλλειψη οξυγόνου σε ιστούς και όργανα
• Κληρονόμηση γονιδίων ή γονιδιακών μεταλλάξεων
• Διακοπή της επικοινωνίας μεταξύ των νευρικών κυττάρων στον εγκέφαλο

Πώς διαγιγνώσκεται η δυστονία;

Σε πολλές περιπτώσεις, η δυστονία είναι ένα δια βίου σύμπτωμα που μπορεί να παραμένει σταθερό στην πάροδο του χρόνου. Θα πρέπει να επισκεφτείτε το γιατρό σας εάν:

• Δεν υπάρχει σαφής εξήγηση για τη δυστονία σας
• Τα συμπτώματα επιδεινώνονται με την πάροδο του χρόνου
• Βιώνετε και άλλα συμπτώματα επιπρόσθετα με τη δυστονία

Πριν την επίσκεψη στο γιατρό

Μπορεί να είναι χρήσιμο να σημειώσετε κάποια πράγματα αναφορικά με τα συμπτώματά σας, όπως:

• Πότε ξεκίνησαν οι ανεξέλεγκτες κινήσεις
• Αν οι κινήσεις είναι διαρκείς
• Αν οι κινήσεις επιδεινώνονται σε συγκεκριμένες χρονικές στιγμές

Για παράδειγμα, τα συμπτώματα μπορεί να παρουσιάζουν εξάρσεις μετά από μία εξαντλητική σωματική δραστηριότητα. Θα πρέπει επίσης να γνωρίζετε εάν έχετε οικογενειακό ιστορικό δυστονίας.

Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης στο γιατρό

Ο γιατρός θα λάβει το πλήρες ιατρικό ιστορικό σας και θα πραγματοποιήσει μία ενδελεχή κλινική εξέταση εστιάζοντας στη μυϊκή και νευρική λειτουργία. Θα καταγράψει:

• Το ιστορικό χρήσης φαρμάκων
• Πρόσφατες ασθένειες
• Παλαιότερους και πρόσφατους τραυματισμούς
• Πρόσφατα στρεσογόνα γεγονότα

Ο γιατρός μπορεί να σας παραπέμψει σε έναν νευρολόγο για τη διάγνωση της υποκείμενης αιτίας της πάθησής σας. Κατά πάσα πιθανότητα, θα χρειαστεί να υποβληθείτε σε αρκετές εξετάσεις για την πραγματοποίηση της διάγνωσης:

• Εξετάσεις αίματος ή ούρων
• Αξονική τομογραφία
• Μαγνητική τομογραφία
• Ηλεκτρομυογράφημα
• Ηλεκτροεγκεφαλογράφημα
• Οσφυονωτιαία παρακέντηση
• Γενετικές εξετάσεις

Πώς αντιμετωπίζεται η δυστονία;

Δεν υπάρχει ίαση για τη δυστονία. Ωστόσο, συγκεκριμένα φάρμακα θα σας βοηθήσουν να διαχειριστείτε τα συμπτώματά σας.

Ενέσεις αλλαντικής τοξίνης τύπου Α (Botox)

Οι ενέσεις Botox σε στοχευμένες μυϊκές ομάδες μπορούν να ελαττώσουν τις μυϊκές συσπάσεις. Θα πρέπει να κάνετε αυτές τις ενέσεις κάθε τρεις μήνες. Παρενέργειες περιλαμβάνουν κόπωση, ξηροστομία και αλλαγές στη φωνή.

Από του στόματος χορηγούμενα φάρμακα

Φάρμακα που επηρεάζουν το νευροδιαβιβαστή ντοπαμίνη μπορούν να βελτιώσουν τα συμπτώματά σας. Η ντοπαμίνη ελέγχει τα κέντρα ευχαρίστησης στον εγκέφαλο και ρυθμίζει την κίνηση.

Φυσικοθεραπεία

Το μασάζ, η θεραπεία θερμότητας και οι ασκήσεις χαμηλής έντασης μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων.

Εναλλακτικές θεραπείες

Οι έρευνες πάνω στις εναλλακτικές θεραπείες για τη δυστονία είναι περιορισμένες. Κάποια άτομα έχουν βρει ανακούφιση με συγκεκριμένες θεραπείες, όπως:

• Βελονισμός: Ο βελονισμός είναι μία αρχαία κινεζική πρακτική κατά την οποία μικρές λεπτές βελόνες εισάγονται σε διάφορα μέρη του σώματος και παρέχουν ανακούφιση από τον πόνο.
• Γιόγκα (Yoga): Η γιόγκα είναι ένας τύπος άθλησης που συνδυάζει ήπιες διατάσεις, βαθιά αναπνοή και διαλογισμό.
• Βιοανάδραση: Ηλεκτρικοί αισθητήρες ελέγχουν τις σωματικές λειτουργίες και ταυτοποιούν τρόπους ελέγχου της μυϊκής τάσης και της αρτηριακής πίεσης.

Ποιες είναι οι πιθανές επιπλοκές της δυστονίας;

Η σοβαρή δυστονία μπορεί να προκαλέσει μία πληθώρα επιπλοκών, όπως:

• Σωματική παραμόρφωση, η οποία μπορεί να γίνει μόνιμη
• Διάφορα επίπεδα σωματικής αναπηρίας
• Μη φυσιολογική θέση της κεφαλής
• Προβλήματα κατάποσης
• Δυσκολία στην ομιλία
• Προβλήματα στην κίνηση της γνάθου
• Πόνο
• Κόπωση

Σύνοψη

Παρόλο που δεν υπάρχει ίαση για τη δυστονία, υπάρχουν θεραπευτικές επιλογές για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων. Συμβουλευτείτε το γιατρό σας αναφορικά με τους κινδύνους εκδήλωσης επιπλοκών. Μπορεί να χρειαστεί να δοκιμάσετε αρκετές διαφορετικές θεραπείες, αλλά υπάρχουν βήματα που μπορείτε να ακολουθήσετε για να διαχειριστείτε το πρόβλημά σας.

Βιβλιογραφία

Diseases & conditions: Movement disorders. (n.d.)
my.clevelandclinic.org/services/neurological_institute/center-for-neurological-restoration-pain/diseases-conditions

Mayo Clinic Staff. (2015, November 25). Dystonia
mayoclinic.org/diseases-conditions/dystonia/home/ovc-20163692