Αποτελεί το επιγαστρικό άλγος αιτία ανησυχίας;

Το επιγαστρικό άλγος αναφέρεται στον πόνο ή τη δυσφορία ακριβώς κάτω από τις πλευρές στην άνω κοιλία. Συχνά εμφανίζεται σε συνδυασμό με άλλα κοινά συμπτώματα του πεπτικού συστήματος, όπως καούρα, φούσκωμα και αέρια.

Το επιγαστρικό άλγος δεν αποτελεί πάντα αιτία ανησυχίας. Το σύμπτωμα αυτό μπορεί να έχει πολλές αιτίες, ιδιαίτερα όταν εμφανίζεται αμέσως μετά το φαγητό.

Είναι σημαντικό να είστε σε θέση να εντοπίσετε τη διαφορά μεταξύ του πόνου που είναι το αποτέλεσμα μιας αβλαβούς κατάστασης, όπως η υπερφαγία ή η δυσανεξία στη λακτόζη, και του που εμφανίζεται λόγω ενός υποκειμένου προβλήματος υγείας, όπως νόσου γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης, φλεγμονής ή λοίμωξης.

Ποιες είναι οι αιτίες του επιγαστρικού άλγους;

1. Παλινδρόμηση οξέων

Η παλινδρόμηση οξέων συμβαίνει όταν τα στομαχικά οξέα ή οι τροφές κινούνται από το στομάχι προς τα πάνω εντός του οισοφάγου. Όταν αυτό συμβεί, εμφανίζεται πόνος στο στήθος και το λαιμό. Με την πάροδο του χρόνου, η διαρκής παλινδρόμηση οξέος μπορεί να προκαλέσει νόσο γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης. Η νόσος γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης απαιτεί τακτική παρακολούθηση από το γιατρό.

Τα συμπτώματα της παλινδρόμησης οξέων περιλαμβάνουν:

• Καούρα
• Δυσπεψία
• Μη φυσιολογική όξινη γεύση στο στόμα
• Πονόλαιμο ή βραχνάδα
• Αίσθηση μάζας στο λαιμό
• Διαρκή βήχα

2. Καούρα και δυσπεψία

Η καούρα είναι το αποτέλεσμα της παλινδρόμησης οξέος και μπορεί να προκαλέσει καυστικό πόνο στο στήθος. Η δυσπεψία αφορά σε πεπτικά συμπτώματα που εμφανίζονται όταν καταναλώνετε συγκεκριμένους τύπους τροφών που δεν μπορούν εύκολα να επεξεργαστούν από το πεπτικό σας σύστημα.

Το πιο κοινό σύμπτωμα της καούρας είναι η αίσθηση καύσου στο στήθος μετά το φαγητό. Αυτή η αίσθηση καύσου συνήθως επιδεινώνεται όταν ξαπλώνετε ή σκύβετε, διότι τα οξέα κινούνται ακόμα περισσότερο προς τον οισοφάγο.

Κοινά συμπτώματα της δυσπεψίας είναι τα εξής:

• Φούσκωμα
• Ερυγή
• Αίσθηση πληρότητας ακόμη και αν δεν έχετε φάει πολύ
• Ναυτία
• Πίεση στην κοιλιακή χώρα από τα αέρια

3. Δυσανεξία στη λακτόζη

Η δυσανεξία στη λακτόζη εμφανίζεται όταν το σώμα δυσκολεύεται να πέψει γαλακτοκομικά προϊόντα, όπως γάλα ή τυρί. Τα γαλακτοκομικά προϊόντα περιέχουν ένα τύπο σακχάρου που ονομάζεται λακτόζη. Τυπικά τα συμπτώματα εμφανίζονται κάθε φορά που καταναλώνετε τέτοιου είδους προϊόντα.

Η δυσανεξία στη λακτόζη συχνά εμφανίζεται όταν δεν έχετε επαρκείς ποσότητες λακτάσης στο σώμα σας. Αυτό το ένζυμο είναι σημαντικό για τη διάσπαση του σακχάρου λακτόζη.

Κοινά συμπτώματα της δυσανεξίας στη λακτόζη περιλαμβάνουν:

• Φούσκωμα
• Στομαχόπονο
• Πίεση στην κοιλιακή χώρα από τα αέρια
• Διάρροια
• Ναυτία
• Εμετό

4. Αλκοόλ

Η κατανάλωση αλκοόλ σε λογικά πλαίσια (περίπου ένα αλκοολούχο ποτό την ημέρα) δεν προκαλεί στομαχικό άλγος. Όμως η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας αλκοόλ σε μικρό χρονικό διάστημα ή και για μία παρατεταμένη χρονική περίοδο μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή στο βλεννογόνο του στομάχου. Η μακροχρόνια φλεγμονή μπορεί να οδηγήσει σε αιμορραγία.

Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ επίσης μπορεί να προκαλέσει παθήσεις, όπως:

• Γαστρίτιδα (φλεγμονή του στομάχου)
• Παγκρεατίτιδα (φλεγμονή του παγκρέατος)
• Ηπατική νόσο

Όλα τα προαναφερθέντα μπορούν επίσης να προκαλέσουν επιγαστρικό άλγος.

5. Υπερφαγία

Όταν τρώτε μεγάλες ποσότητες φαγητού, ο στόμαχος εκτείνεται πέρα από το φυσιολογικό του μέγεθος. Αυτό ασκεί πίεση στα όργανα που τον περιβάλλουν. Αυτή η πίεση μπορεί να προκαλέσει πόνο στην κοιλιακή χώρα. Επιπλέον, μπορεί να εμφανίσετε δυσκολία στην αναπνοή, επειδή οι πνεύμονες έχουν μικρότερο χώρο για να εκτεθούν όταν εισπνέετε.

Η υπερφαγία μπορεί επίσης να προκαλέσει την κίνηση στομαχικών οξέων και περιεχομένων προς τα πάνω εντός του οισοφάγου. Αυτό με τη σειρά του προκαλεί καούρα και παλινδρόμηση οξέων. Αυτές οι παθήσεις επιδεινώνουν πολύ περισσότερο το επιγαστρικό άλγος που αισθάνεστε μετά το φαγητό.

Εάν έχετε μία διατροφική διαταραχή που σχετίζεται με υπερφαγία, ο επαναλαμβανόμενος εμετός μετά το φαγητό μπορεί επίσης να προκαλέσει επιγαστρικό άλγος.

6. Διαφραγματοκήλη

Η διαφραγματοκήλη εμφανίζεται όταν μέρος του στομάχου προβάλλει στο διάφραγμα μέσω του ανοίγματος από το οποίο διέρχεται ο οισοφάγος.

Οι διαφραγματοκήλες δεν προκαλούν πάντα πόνο ή δυσφορία.

Κοινά συμπτώματα μιας διαφραγματοκήλης είναι τα εξής:

• Δυσπεψία
• Αίσθηση καύσου στο στήθος
• Ερεθισμένος λαιμός ή πονόλαιμος
• Δυνατή ερυγή

7. Οισοφαγίτιδα

Η οισοφαγίτιδα εμφανίζεται όταν η επένδυση του οισοφάγου υφίσταται φλεγμονή. Κοινές αιτίες περιλαμβάνουν την παλινδρόμηση οξέων, αλλεργίες, λοιμώξεις ή χρόνιο ερεθισμό λόγω φαρμακευτικής αγωγής. Αν δεν αντιμετωπιστεί, με την πάροδο του χρόνου η οισοφαγίτιδα μπορεί να οδηγήσει σε ουλοποίηση της επένδυσης του στομάχου.

Κοινά συμπτώματα της οισοφαγίτιδας είναι τα εξής:

• Αίσθηση καύσου στο στήθος ή το λαιμό
• Μη φυσιολογική όξινη γεύση στο στόμα
• Βήχας
• Δυσκολία στην κατάποση ή πόνος κατά την κατάποση

8. Γαστρίτιδα

Η γαστρίτιδα συμβαίνει όταν ο βλεννογόνος του στομάχου υφίσταται φλεγμονή λόγω βακτηριακής λοίμωξης, αυτοάνοσης διαταραχής ή διαρκούς βλάβης στο στόμαχο. Μπορεί να είναι οξεία και να διαρκεί μόνο για περιορισμένη χρονική περίοδο, ή χρόνια και να διαρκεί για χρόνια αν δεν λάβετε θεραπεία.

Κοινά συμπτώματα της γαστρίτιδας περιλαμβάνουν:

• Πόνο ή δυσφορία το στήθος
• Ναυτία
• Εμετό ή αιματέμεση
• Μαύρα κόπρανα

9. Πεπτικά έλκη

Η νόσος πεπτικών ελκών εμφανίζεται ο βλεννογόνος του στομάχου ή του λεπτού εντέρου υφίσταται βλάβη λόγω βακτηριακής λοίμωξης ή λήψης μεγάλης ποσότητας συγκεκριμένων φαρμάκων, όπως μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα για την ανακούφιση του πόνου.

Κοινά συμπτώματα της νόσου πεπτικών ελκών είναι τα ακόλουθα:

• Ναυτία
• Εμετός
• Αίσθηση πληρότητας
• Στομαχικό άλγος που το φαγητό μπορεί να βελτιώνει ή να επιδεινώνει
• Συμπτώματα αιμορραγίας που μπορεί να περιλαμβάνουν κόπωση, ωχρότητα ή δύσπνοια

10. Οισοφάγος Barrett

Ο οισοφάγος Barrett εμφανίζεται όταν ο ιστός που επενδύει τον οισοφάγο μετατρέπεται στον ιστό που επενδύει το έντερο. Αυτό είναι γνωστό ως εντερική μεταπλασία. Η πάθηση απαιτεί στενή ιατρική παρακολούθηση. Αν δεν παρακολουθείται, ο οισοφάγος Barrett μπορεί να οδηγήσει σε καρκίνο του οισοφάγου. Η νόσος γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης, το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ και η παχυσαρκία, αποτελούν όλα προδιαθεσικούς παράγοντες για τον εν λόγω τύπο καρκίνου.

Η πάθηση δεν έχει μοναδικά συμπτώματα. Αν εμφανίζεται λόγω νόσου γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης, μπορεί να βιώσετε:

• Πονόλαιμο ή βραχνάδα
• Μη φυσιολογική όξινη γεύση στο στόμα
• Αίσθηση καύσου στο στόμαχο
• Καούρα
• Δυσκολία στην κατάποση

11. Φλεγμονή της χοληδόχου κύστης ή χολόλιθοι

Το επιγαστρικό άλγος μπορεί να εμφανιστεί όταν η χοληδόχος κύστη υφίσταται φλεγμονή, καθώς χολόλιθοι αποφράσσουν το άνοιγμά της. Η πάθηση είναι γνωστή ως χολοκυστίτιδα. Μπορεί να είναι επώδυνη και να απαιτεί νοσηλεία ή χειρουργική επέμβαση.

Κοινά συμπτώματα της φλεγμονής της χοληδόχου κύστης περιλαμβάνουν:

• Απώλεια όρεξης
• Έντονο πόνο γύρω από τη χοληδόχο κύστη στην άνω δεξιά πλευρά της κοιλιακής χώρας
• Ναυτία και εμετό
• Φούσκωμα και αέρια
• Υψηλό πυρετό
• Κόπρανα στο χρώμα του πηλού
• Ίκτερο

12. Επιγαστρικό άλγος στην εγκυμοσύνη

Το ήπιο επιγαστρικό άλγος είναι κοινό όταν είστε έγκυος λόγω της πίεσης που ασκείται από το αναπτυσσόμενο έμβρυο στην κοιλιακή περιοχή. Είναι επίσης κοινό λόγω των αλλαγών στις ορμόνες και την πέψη. Μπορεί επιπλέον να βιώνετε συχνή καούρα κατά την εγκυμοσύνη.

Ωστόσο, το έντονο επιγαστρικό άλγος στην εγκυμοσύνη μερικές φορές αποτελεί σύμπτωμα μιας σοβαρής πάθησης, γνωστή ως προεκλαμψία. Η προεκλαμψία απαιτεί στενή παρακολούθηση από το γιατρό και μπορεί να αποβεί απειλητική για τη ζωή σε σοβαρές περιπτώσεις. Θα χρειαστείτε τακτικές ιατρικές επισκέψεις, εξετάσεις αίματος, έλεγχο της αρτηριακής πίεσης και ανάλυση ούρων για να αποκλειστεί η προεκλαμψία ως αιτία του επιγαστρικού άλγους.

Πώς αντιμετωπίζεται το επιγαστρικό άλγος;

Η θεραπεία για το επιγαστρικό άλγος εξαρτάται από την αιτία. Εάν ο πόνος είναι το αποτέλεσμα διατροφής ή υπερφαγίας, ο γιατρός θα σας προτείνει αλλαγές στη διατροφή ή τις καθημερινές σας συνήθειες.

Για παράδειγμα, μπορεί να σας προτείνει άθληση για περίπου 30 λεπτά την ημέρα ή κατανάλωση περισσότερο υγιεινών τροφών. Η κατανάλωση τροφών, όπως το τζίντζερ, και η λήψη συμπληρωμάτων βιταμίνης Β μπορούν να ανακουφίσουν συμπτώματα, όπως η ναυτία και ο εμετός.

Εάν ο πόνος είναι το αποτέλεσμα λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων, όπως μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, ο γιατρός θα σας συστήσει να απέχετε από τη χρήση τους και θα σας προτείνει άλλη εναλλακτική επιλογή για τη διαχείριση του πόνου. Επίσης μπορεί να σας συστήσει αντιόξινα ή ακόμη και φάρμακα αναστολής της παραγωγής οξέων για την ανακούφιση του πόνου.

Εάν μία υποκείμενη πάθηση, όπως η νόσος γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης, ο οισοφάγος Barrett ή τα πεπτικά έλκη, προκαλεί επιγαστρικό άλγος, θα χρειαστείτε αντιβιοτικά, καθώς και μακροχρόνια θεραπεία για την αντιμετώπιση αυτών των παθήσεων. Η θεραπεία μπορεί να διαρκέσει για μήνες, ακόμα και για το υπόλοιπο της ζωής σας ανάλογα με την αιτία.

Πότε πρέπει να επισκεφτείτε το γιατρό σας

Επισκεφτείτε αμέσως το γιατρό σας αν το επιγαστρικό άλγος είναι έντονο, διαρκές ή παρεμποδίζει την καθημερινή σας ζωή.

Θα πρέπει να κατευθυνθείτε στα πλησιέστερα επείγοντα αν βιώνετε οποιοδήποτε από τα παρακάτω συμπτώματα:

• Δυσκολία στην αναπνοή η την κατάποση
• Αιματέμεση
• Μαύρα ή αιματηρά κόπρανα
• Υψηλός πυρετός
• Πόνος στο στήθος
• Λιποθυμία

Θα πρέπει επίσης να επισκεφθείτε το γιατρό σας εάν τα συμπτώματά σας διαρκούν περισσότερο από λίγες μέρες χωρίς να βελτιώνονται με τη χρήση μη συνταγογραφούμενων ή κατ’ οίκον θεραπειών. Πολλές αιτίες του επιγαστρικού άλγους μπορούν εύκολα να αντιμετωπιστούν, ακόμη και χρόνιες παθήσεις. Επισκεφτείτε το γιατρό σας όσο πιο σύντομα εάν παρατηρήσετε επιγαστρικό άλγος που δεν υποχωρεί, ώστε να θέσετε οποιαδήποτε υποκείμενη πάθηση υπό έλεγχο.

Βιβλιογραφία

Acute cholecystitis. (2016).
nhs.uk/Conditions/cholecystitis-acute/Pages/Introduction.aspx

Caulfield SP, et al. (2012). Peptic ulcer disease.
patients.gi.org/topics/peptic-ulcer-disease/

Esophagitis. (2014).
my.clevelandclinic.org/health/articles/esophagitis

Esophageal cancer – patient version. (n.d.). J
cancer.gov/types/esophageal

Gastritis. (2015).
niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/gastritis

Lactose intolerance: Overview. (2015).
ncbi.nlm.nih.gov/pubmedhealth/PMH0072452/

Management of common symptoms of pregnancy. (2008).
ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK51880/

Mayo Clinic Staff. (2014). GERD: Definition.
mayoclinic.org/diseases-conditions/gerd/basics/definition/con-20025201

Mayo Clinic Staff. (2014). Heartburn: Symptoms.
mayoclinic.org/diseases-conditions/heartburn/basics/symptoms/con-20019545

Mayo Clinic Staff. (2015). Hiatal hernia: Symptoms.
mayoclinic.org/diseases-conditions/hiatal-hernia/basics/symptoms/con-20030640

Ramakrishnan K, et al. (2007). Peptic ulcer disease.
aafp.org/afp/2007/1001/p1005.html

Spiller R, ed. (2007). Chronic abdominal pain in an alcoholic. DOI:
10.1136/gut.2006.095083

Symptoms of causes of Barrett’s esophagus. (2017).
niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/barretts-esophagus/symptoms-causes

Symptoms and causes of indigestion. (2016).
niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/indigestion-dyspepsia/symptoms-causes