Τι είναι μία κοιλιακή μάζα;

Μία κοιλιακή μάζα είναι ένας μη φυσιολογικός όγκος στην κοιλιακή χώρα. Η κοιλιακή μάζα προκαλεί ορατή διόγκωση και αλλαγές στο σχήμα της κοιλιακής περιοχής. Ένα άτομο που έχει μία κοιλιακή μάζα μπορεί να παρατηρήσει αύξηση του βάρους και συμπτώματα, όπως κοιλιακή δυσφορία, πόνο και φούσκωμα.

Οι μάζες στην κοιλιακή χώρα συχνά περιγράφονται με βάση τη θέση τους. Η κοιλιακή χώρα χωρίζεται σε τέσσερα τμήματα που ονομάζονται τεταρτημόρια. Η κοιλιακή μάζα μπορεί να βρίσκεται στο δεξί άνω τεταρτημόριο, στο αριστερό άνω τεταρτημόριο, στο δεξί κάτω τεταρτημόριο ή στο αριστερό κάτω τεταρτημόριο.

Το στομάχι επίσης χωρίζεται σε δύο περιοχές: το επιγαστρικό και το περιομφαλικό τμήμα. Το περιομφαλικό τμήμα βρίσκεται κάτω και γύρω από τον ομφαλό. Το επιγαστρικο τμήμα βρίσκεται πάνω από τον ομφαλό και κάτω από τις πλευρές.

Οι κοιλιακές μάζες είναι συχνά αντιμετωπίσιμες. Ωστόσο, μπορεί να προκύψουν επιπλοκές ανάλογα με την αιτία τους.

Ποιες είναι οι αιτίες μιας κοιλιακής μάζας;

Οι κοιλιακές μάζες μπορεί να είναι αποτέλεσμα μιας πληθώρας παραγόντων, όπως τραυματισμού, κύστεων, καλοήθων όγκων, καρκίνου ή άλλων ασθενειών.

Κύστεις

Η κύστη είναι μία μη φυσιολογική μάζα στο σώμα γεμάτη με υγρό ή μολυσμένο υλικό. Μερικές φορές, είναι υπεύθυνη για το σχηματισμό μιας κοιλιακής μάζας.

Οι κύστεις που συνήθως προκαλούν κοιλιακές μάζες περιλαμβάνουν τις κύστεις ωοθηκών, οι οποίες σχηματίζονται μέσα ή γύρω από τις ωοθήκες.

Καρκίνος

Οι καρκίνοι που συχνά προκαλούν κοιλιακές μάζες περιλαμβάνουν:

• Καρκίνο του παχέος εντέρου
• Καρκίνο των νεφρών
• Καρκίνο του ήπατος
• Καρκίνο του στομάχου

Ασθένειες

Υπάρχουν ασθένειες που μπορεί να δημιουργήσουν κοιλιακές μάζες, όπως:

• Νόσος του Crohn – μία φλεγμονώδης νόσος του εντέρου που προκαλεί φλεγμονή του βλεννογόνου του γαστρεντερικού σωλήνα
• Κοιλιακό αορτικό ανεύρυσμα – μία διόγκωση ή προεκβολή ενός μεγάλου αιμοφόρου αγγείου που διοχετεύει αίμα στην κοιλιακή χώρα, την πυελική χώρα και τα πόδια
• Παγκρεατικό απόστημα, ένας θύλακας γεμάτος με πύον στο πάγκρεας
• Εκκολπωματίτιδα – φλεγμονή ή λοίμωξη εκκολπωμάτων, μικρών προεκβολών που σχηματίζονται σε αδύναμα μέρη του λεπτού και του παχέος εντέρου
• Υδρονέφρωση – ένας διογκωμένος νεφρός εξαιτίας της συσσώρευσης ούρων
• Διογκωμένο ήπαρ
• Σπληνομεγαλία

Ποια είναι τα συμπτώματα μιας κοιλιακής μάζας;

Τα συμπτώματα μιας κοιλιακής μάζας περιλαμβάνουν:

• Διόγκωση στην πάσχουσα περιοχή
• Κοιλιακό άλγος
• Πληρότητα στην κοιλιακή χώρα
• Ναυτία
• Εμετό
• Ακούσια αύξηση βάρους
• Αδυναμία ούρησης
• Αδυναμία απομάκρυνσης κοπράνων
• Πυρετό

Οι κοιλιακές μάζες μπορεί να είναι μαλάκες, σκληρές, σταθερές ή κινητές.

Πώς διαγιγνώσκονται οι κοιλιακές μάζες;

Αφότου ο γιατρός λάβει το ιατρικό ιστορικό σας, συμπεριλαμβανομένων των συμπτωμάτων σας και πότε αυτά ξεκίνησαν, θα έχει μία καλή εικόνα της θέσης της μάζας. Αυτό θα τον βοηθήσει να καθορίσει ποια όργανα ή περιβάλλουσες δομές επηρεάζονται από αυτή.

Κατά τη διάρκεια της κλινικής εξέτασης, ο γιατρός θα σας ζητήσει να ξαπλώσετε μπρούμυτα και θα ψηλαφίσει την κοιλιακή χώρα. Αυτή η εξέταση θα βοηθήσει στον εντοπισμό της μάζας ή τυχόν διογκωμένων οργάνων και περιοχών ευαισθησίας.

Μία απεικονιστική τεχνική συνήθως ζητείται για τον καθορισμό του μεγέθους και της ακριβούς θέσης της μάζας. Η εξέταση απεικόνισης θα καθορίσει επίσης και τον τύπο της μάζας στην κοιλιακή χώρα. Οι απεικονιστικές τεχνικές που ζητούνται συνήθως για αυτό το σκοπό είναι:

• Αξονική τομογραφία κοιλίας
• Ακτινογραφία ακτίνων-Χ κοιλίας
• Κοιλιακός υπέρηχος

Όταν αυτές οι εξετάσεις δεν επαρκούν, ο γιατρός θα εξετάσει πιο προσεκτικά την πάσχουσα περιοχή, ιδιαίτερα αν εμπλέκεται το πεπτικό σύστημα.

Για αυτό, θα πραγματοποιήσει μία κολονοσκόπηση. Θα χρησιμοποιήσει έναν ευέλικτο σωλήνα με φακό στην άκρη τον οποίο θα εισάγει στο παχύ έντερο από τον πρωκτό σας.

Μία εξέταση αίματος (πλήρες αιμοδιάγραμμα) μπορεί να ζητηθεί για τον έλεγχο των επιπέδων των ορμονών και την παρουσία λοίμωξης. Οι γυναίκες με κύστες στις ωοθήκες θα χρειαστούν μία ειδική εξέταση απεικόνισης που ονομάζεται διακολπικό υπερηχογράφημα.

Σε αντίθεση με τον υπέρηχο κοιλίας, ο οποίος απεικονίζει τα όργανα μέσω της κίνησης του μετατροπέα υπερήχων εξωτερικά της κοιλιακής χώρας, το διακολπικό υπερηχογράφημα πραγματοποιείται με την εισαγωγή του μετατροπέα υπερήχων εντός του κόλπου. Αυτό επιτρέπει στο γιατρό να εξετάσει πιο προσεκτικά τη μήτρα και τις ωοθήκες.

Πώς αντιμετωπίζονται οι κοιλιακές μάζες;

Ανάλογα με την αιτία της μάζας, η θεραπεία αποτελείται από φαρμακευτική αγωγή, χειρουργική επέμβαση ή εξειδικευμένη φροντίδα.

Οι πιο κοινές θεραπευτικές επιλογές για την εξάλειψη των κοιλιακών μαζών περιλαμβάνουν:

• Φάρμακα για την αποκατάσταση των φυσιολογικών επιπέδων των ορμονών
• Χειρουργική απομάκρυνση της μάζας
• Μεθόδους για τη συρρίκνωση της μάζας
• Χημειοθεραπεία
• Ακτινοθεραπεία

Αν έχετε κύστεις στην κοιλιακή χώρα που είναι μεγάλες σε μέγεθος ή προκαλούν έντονο πόνο, ο γιατρός θα επιλέξει να τις αφαιρέσει χειρουργικά. Η χειρουργική αφαίρεση χρησιμοποιείται και για τους όγκους. Ωστόσο, αν η αφαίρεση είναι επικίνδυνη, ο γιατρός θα σας προτείνει μεθόδους για την συρρίκνωση της μάζας.

Η χημειοθεραπεία ή η ακτινοθεραπεία είναι δύο τρόποι που μπορούν να συρρικνώσουν τις μάζες. Μόλις η μάζα φτάσει σε ένα μικρότερο μέγεθος, ο γιατρός θα επιλέξει να σταματήσει τη χημειοθεραπεία και να απομακρύνει τη μάζα μέσω χειρουργικής επέμβασης. Αυτή η προσέγγιση συνήθως χρησιμοποιείται σε άτομα με καρκινικούς όγκους στην κοιλιακή χώρα.

Οι μάζες που προκαλούνται από αλλαγές στις ορμόνες, όπως οι κύστεις ωοθηκών, μπορούν να αντιμετωπιστούν μέσω φαρμάκων αποκατάστασης των ορμονών ή χαμηλής δόσης αντισυλληπτικών δισκίων.

Ποιες επιπλοκές μπορούν να προκύψουν από τις κοιλιακές μάζες;

Οι κοιλιακές μάζες που ασκούν πίεση στα όργανα μπορούν να προκαλέσουν σοβαρή βλάβη. Εάν μέρος κάποιου οργάνου έχει υποστεί βλάβη, θα χρειαστεί να αφαιρεθεί χειρουργικά.

Εάν υπάρχουν πολλαπλές μάζες στην κοιλιακή χώρα, θα χρειαστείτε αρκετές μορφές θεραπείας ή επεμβάσεων για να τις απομακρύνετε όλες. Οι καρκινικές μάζες μπορεί να επανεμφανιστούν και μετά τη θεραπεία.

Οι γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών μπορεί να αναπτύξουν πολλαπλές κύστεις στις ωοθήκες τους σε μηνιαία βάση. Αυτές οι κύστεις μπορεί να υποχωρήσουν χωρίς θεραπεία, αλλά κάποιες δύνανται να μεγαλώσουν τόσο, ώστε να απαιτούν χειρουργική αφαίρεση.

Βιβλιογραφία

Abdominal aortic aneurysm. (n.d.).
hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/abdominal-aortic-aneurysm

Abdominal pain. (n.d.).
ddc.musc.edu/public/symptoms/abdominal-pain.html

Mayo Clinic Staff. (2018). Diverticulitis.
mayoclinic.org/diseases-conditions/diverticulitis/symptoms-causes/syc-20371758

Ovarian cysts fact sheet. (2014).
womenshealth.gov/files/documents/fact-sheet-ovarian-cysts.pdf

Pancreatic cysts and pseudocysts. (2014).  
my.clevelandclinic.org/health/diseases/14627-pancreatic-cysts-and-pseudocysts

Torres J, et al. (2017). Crohn’s disease. DOI:
10.1016/S0140-6736(16)31711-1

Urinary obstruction. (2016).
uihc.org/health-topics/urinary-obstruction