Τι είναι το κοιλιακό άλγος και η διάρροια;

Το κοιλιακό άλγος και η διάρροια που εμφανίζονται ταυτόχρονα μπορεί να προκαλούνται από μία πληθώρα παραγόντων που περιλαμβάνουν δυσπεψία, ιογενή λοίμωξη, όπως ιογενή γαστρεντερίτιδα, ή κάποια εντερική νόσο. Είναι σημαντικό να εντοπίσετε την αιτία των συμπτωμάτων σας. Αυτή θα καθορίσει ποια φάρμακα κατ’ οίκον θεραπείες και συμβουλές χρειάζεστε για να αντιμετωπίσετε και να αποτρέψετε το κοιλιακό άλγος και τη διάρροια.

Το κοιλιακό άλγος είναι ο πόνος που εντοπίζεται μεταξύ του θώρακα και της πυελικής χώρας. Το άλγος μπορεί να είναι τύπου κράμπας, αμβλύ ή οξύ. Συχνά ονομάζεται και στομαχόπονος. Η διάρροια χαρακτηρίζεται από κόπρανα που είναι μαλακά, αιματηρά ή λιπαρά. Η ανάγκη χρήσης της τουαλέτας είναι συχνή. Η διάρροια μερικές φορές συνοδεύει το κοιλιακό άλγος.

Ποιες είναι οι αιτίες του κοιλιακού άλγους και της διάρροιας;

Τα περισσότερα άτομα περιστασιακά βιώνουν κοιλιακό άλγος και διάρροια βραχυπρόθεσμα. Οι διατροφικές αλλαγές, η κατανάλωση υπερβολικής ποσότητας αλκοόλ και η δυσπεψία μπορεί να προκαλέσουν αυτά τα συμπτώματα.

Το συχνό, διαρκές ή έντονο κοιλιακό άλγος που συνοδεύεται από διάρροια μπορεί να υποδεικνύει μία ασθένεια ή ένα πιο σοβαρό πρόβλημα. Η διάρροια που προοδευτικά επιδεινώνεται και είναι αιματηρή μπορεί επίσης να αποτελεί σύμπτωμα μιας σοβαρής πάθησης. Πιθανές αιτίες κοιλιακού άλγους και διάρροιας είναι οι εξής:

• Ιογενής γαστρεντερίτιδα
• Βακτηριακή γαστρεντερίτιδα (τροφική δηλητηρίαση)
• Τροφικές αλλεργίες
• Προεμμηνορροϊκό σύνδρομο
• Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου – μία κοινή διαταραχή που επηρεάζει το πεπτικό σύστημα
• Εκκολπωματίτιδα
• Δυσανεξία στη λακτόζη – ανικανότητα πέψης της λακτόζης, ενός σακχάρου που βρίσκεται στο γάλα και σε μερικά γαλακτοκομικά προϊόντα
• Ενσφήνωση κοπράνων
• Εντερική παρεμπόδιση
• Κολίτιδα
• Σκωληκοειδίτιδα
• Ιός του δυτικού Νείλου
• Παράσιτα (όπως αμοιβάδωση, λαμβλίαση ή αγκυλόστομα)
• Βακτηριακές λοιμώξεις (για παράδειγμα συγκέντρωση, σιγκέλλωση ή E. coli)
• Αλλεργίες σε φάρμακα
• Κοιλιοκάκη
• Νόσος του Crohn
• Κυστική ίνωση
• Άγχος και αγωνία
• Κάποιες μορφές καρκίνου

Αιτίες οξέος κοιλιακού άλγους και διάρροιας

Η δυσπεψία, η ίωση στομάχου και η τροφική δηλητηρίαση είναι κοινές αιτίες της οξείας διάρροιας και του κοιλιακού άλγους. Σε αυτές τις περιπτώσεις, τα συμπτώματα διαρκούν για λιγότερο από τέσσερις μέρες και συχνά υποχωρούν χωρίς θεραπεία.

Άλλες αιτίες κοιλιακού άλγους και διάρροιας

Λοιμώξεις ή ασθένειες που επηρεάζουν τα όργανα της κοιλιακής χώρας μπορούν να προκαλέσουν πόνο και διάρροια. Στην κοιλιακή χώρα υπάρχουν τα εξής όργανα:

• Έντερα
• Νεφροί
• Σκωληκοειδής απόφυση
• Σπλήνας
• Στόμαχος
• Χοληδόχος κύστη
• Ήπαρ
• Πάγκρεας

Η διάρροια και το κοιλιακό άλγος που διαρκούν περισσότερο από μία εβδομάδα ή επανεμφανίζονται συχνά μπορεί να αποτελούν ένδειξη μιας εντερικής νόσου ή διαταραχής. Μιλήστε στο γιατρό σας αν βιώνετε αυτά τα συμπτώματα για περισσότερο από μία εβδομάδα ή σε επαναλαμβανόμενη βάση.

Οι προαναφερθείσες παθήσεις και διαταραχές μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή σε πολλά μέρη του πεπτικού συστήματος, όπως στο στομάχι και τα έντερα. Η φλεγμονή στον πεπτικό σωλήνα μπορεί να προκαλέσει κράμπες και να διακόψει τη φυσιολογική διαδικασία της πέψης. Αυτό συνήθως οδήγησε κοιλιακό άλγος και διάρροια.

Ποιες είναι οι αιτίες του κοιλιακού άλγους και της διάρροιας στα παιδιά;

Όπως και στους ενήλικες, το κοιλιακό άλγος και η διάρροια στα παιδιά συχνά προκαλούνται από ιογενή γαστρεντερίτιδα, λοιμώξεις, τροφικές αλλεργίες, δυσανεξία στη λακτόζη και στρες. Όμως, η υπερβολική κατανάλωση φαγητού μπορεί επίσης να προκαλέσει αυτά τα συμπτώματα. Ορισμένα παιδιά δυσκολεύονται να διακρίνουν πότε πεινούν και πότε είναι χορτάτα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει υπερφαγία, η οποία ασκεί πίεση στο πεπτικό σύστημα προκαλώντας κοιλιακό άλγος και διάρροια.

Αιτίες κοιλιακού άλγους και διάρροιας σε έγκυες γυναίκες

Οι έγκυες γυναίκες είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς σε κοιλιακό άλγος και διάρροια. Μία κοινή αιτία είναι ότι πολλές γυναίκες πραγματοποιούν διατροφικές αλλαγές όταν μαθαίνουν ότι είναι έγκυες. Αυτό μπορεί να προκαλέσει δυσφορία στο πεπτικό σύστημα. Επιπλέον, κάποιες γυναίκες αναπτύσσουν ευαισθησίες σε συγκεκριμένες τροφές, ακόμη και σε τροφές που καταναλώνουν σε τακτική βάση, με αποτέλεσμα την εμφάνιση κοιλιακού άλγους και διάρροιας. Επιπρόσθετα, οι ορμονικές αλλαγές στο αναπαραγωγικό σύστημα που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να προκαλούν αυτά τα συμπτώματα.

Πότε πρέπει να αναζητήσετε ιατρική φροντίδα

Αναζητήστε ιατρική φροντίδα για οποιονδήποτε βιώνει κοιλιακό άλγος και διάρροια που διαρκεί περισσότερο από τρεις μέρες, αν ο πόνος σταδιακά αυξάνεται μέσα σε μία περίοδο 24 ωρών ή αν συνοδεύεται από οποιοδήποτε από τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Συχνή ναυτία ή εμετός
• Επίμονος πυρετός
• Κόπρανα που περιέχουν αίμα ή ξεραμένο αίμα (το οποίο μοιάζει με υγρούς κόκκους καφέ)
• Ανικανότητα διατήρησης τροφής εντός του πεπτικού σωλήνα
• Υπερβολική δίψα ή ξηροστομία
• Ανικανότητα ομιλίας ή όρασης
• Πνευματική σύγχυση ή απώλεια αισθήσεων
• Κιτρίνισμα του δέρματος ή των οφθαλμών
• Επιληπτικές κρίσεις
• Οίδημα στα γεννητικά όργανα
• Εξωτερική αιμορραγία

Η διάρροια μπορεί να είναι πιο επικίνδυνη για τα βρέφη, τους ηλικιωμένους και τα άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, θα πρέπει να συζητήσετε τα συμπτώματα σας με το γιατρό σας.

Πώς διαγιγνώσκεται το κοιλιακό άλγος και η διάρροια;

Για τον καθορισμό της αιτίας του κοιλιακού άλγους και της διάρροιας, ο γιατρός αρχικά θα πραγματοποιήσει μία κλινική εξέταση. Θα σας κάνει κάποιες ερωτήσεις αναφορικά με το ιατρικό ιστορικό σας και τον τρόπο ζωής σας. Τα ταξίδια σε συγκεκριμένες χώρες αυξάνουν τον κίνδυνο πεπτικών ασθενειών. Θα πρέπει να αναφέρετε στο γιατρό σας αν έχετε ταξιδέψει πρόσφατα και σε ποιες χώρες. Ο γιατρός επίσης θα σας ρωτήσει αναφορικά με πρόσφατες αλλαγές στη διατροφή σας.

Μπορεί θα χρειαστεί να υποβληθείτε σε καλλιέργεια κοπράνων, στην οποία αποστέλλετε δείγμα κοπράνων σε ένα εργαστήριο για τον έλεγχο βακτηρίων, ιών και παρασίτων. Εάν τα αποτελέσματα είναι αρνητικά, μπορεί να χρειαστεί μία περισσότερο πλήρης ανάλυση των κοπράνων για τον εντοπισμό πιθανών πεπτικών διαταραχών.

Άλλες κοινές διαγνωστικές εξετάσεις περιλαμβάνουν:

Ενδοσκόπηση: Στην ενδοσκόπηση, ο γιατρός εισάγει μία κάμερα από το λαιμό σας εντός του στομάχου για τον εντοπισμό προβλημάτων, όπως έλκη και ενδείξεις κοιλιοκάκης.

Κολονοσκόπηση: Η κολονοσκόπηση περιλαμβάνει την εισαγωγή μιας κάμερας εντός του ορθού και των εντέρων για τον έλεγχο ενδείξεων βλάβης και ασθενειών, όπως έλκη και πολύποδες.

Ακτινογραφίες κατώτερου πεπτικού συστήματος: Σε αυτή την εξέταση λαμβάνονται ακτινογραφίες ακτίνων-Χ της κοιλιακής χώρας, αφότου ο γιατρός σάς χορηγήσει ένα σκιαγραφικό υγρό με βάση το βάριο στο ορθό, για τον έλεγχο εντερικής παρεμπόδισης και άλλων παθήσεων.

Πώς αντιμετωπίζεται το κοιλιακό άλγος και η διάρροια;

Οι ιατρικές θεραπείες μπορούν να βοηθήσουν στη διευθέτηση υποκειμένων παθήσεων που προκαλούν κοιλιακό άλγος και διάρροια. Αν τα συμπτώματα προκαλούνται από στρες ή χρήζουν αντιμετώπισης, οι κατ’ οίκον θεραπείες μπορούν να βοηθήσουν.

Ιατρικές θεραπείες

Ο τύπος της ιατρικής θεραπείας που θα λάβετε για το κοιλιακό άλγος και τη διάρροια εξαρτάται από την υποκείμενη αιτία των συμπτωμάτων σας. Οι θεραπείες για κάποιες από τις πιο κοινές αιτίες των συμπτωμάτων περιλαμβάνουν:

• Αντιβιοτικά για την αντιμετώπιση βακτηριακών λοιμώξεων, συμπεριλαμβανομένης της τροφικής δηλητηρίασης
• Συνταγογραφούμενα αντιαλλεργικά φάρμακα
• Αντικαταθλιπτικά για την αντιμετώπιση του άγχους
• Συνταγογραφουμενα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα για την αντιμετώπιση του προεμμηνορροϊκού συνδρόμου
• Αντιπαρασιτικά φάρμακα για τη θανάτωση παράσιτων

Κατ’ οίκον θεραπείες

Είναι σημαντικό για τα άτομα που βιώνουν κοιλιακό άλγος και διάρροια να παραμένουν ενυδατωμένα. Πίνετε άφθονα υγρά, όπως νερό, χυμό και ζωμό. Αποφύγετε την καφεΐνη και το αλκοόλ.

Καθώς οι κενώσεις του εντέρου γίνονται πιο τακτικές, καταναλώστε μικρές ποσότητες ήπιων τροφών με χαμηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες. Αυτοί οι τύποι τροφών περιλαμβάνουν τοστ, ρύζι και αυγά. Αποφύγετε καυτερές τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, διότι επιδεινώνουν τη φλεγμονή του πεπτικού συστήματος.

Τα προβιοτικά μπορούν να βοηθήσουν στην επούλωση του πεπτικού συστήματος. Τα φυσικά προβιοτικά εντοπίζονται σε τροφές, όπως το γιαούρτι. Υπάρχουν σαφώς και συμπληρώματα προβιοτικών.

Πολλά μη συνταγογραφούμενα φάρμακα και συμπληρώματα μπορεί να ανακουφίσουν το στομαχόπονο και τη διάρροια που προκαλούνται από λοιμώξεις ή δυσπεψία. Τα φυτικά συμπληρώματα που φαίνεται πως βοηθούν είναι τα εξής:

• Άγρια μύρτιλα
• Τζίντζερ
• Βάλσαμο λεμονιού
• Χαμομήλι

Συμβουλευτείτε το γιατρό ή το φαρμακοποιό σας για το πώς να χρησιμοποιείτε αυτά τα συμπληρώματα. Ακολουθήστε αυστηρά τις οδηγίες που αναγράφονται στη συσκευασία μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων και συμπληρωμάτων.

Για να αντιμετωπίσετε το άγχος και την αγωνία, μπορείτε να δοκιμάσετε το διαλογισμό. Η γιόγκα, η βαθιά αναπνοή και άλλες τεχνικές χαλάρωσης μπορούν να βοηθήσουν. Μπορείτε να πραγματοποιήσετε συνεδρίες με έναν ψυχολόγο.

Πώς μπορεί να προληφθεί το κοιλιακό άλγος και η διάρροια;

Δεν μπορούν να προληφθούν όλες οι παθήσεις που προκαλούν κοιλιακό άλγος και διάρροια. Ακολούθησε τις παρακάτω διατροφικές συμβουλές για να συνεισφέρετε στην πρόληψη της δυσπεψίας και της διαταραχής του στομάχου:

• Καταναλώστε μία ισορροπημένη διατροφή που σας προσφέρει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά
• Περιορίστε το αλκοόλ
• Περιορίστε τις καυτερές και λιπαρές τροφές
• Πίνετε άφθονο νερό

Το τακτικό πλύσιμο των χεριών μπορεί να αποτρέψει την εξάπλωση ορισμένων ιογενών λοιμώξεων που μπορεί να προκαλέσουν αυτά τα συμπτώματα.

Τηρήστε όλους τους κανόνες υγιεινής όταν προετοιμάζετε φαγητό. Πλένετε τις επιφάνειες της κουζίνας τακτικά και αποθηκεύστε με τον κατάλληλο τρόπο τα τρόφιμα.

Τα άτομα που ταξιδεύουν μπορεί να βιώσουν τη λεγόμενη «διάρροια του ταξιδιώτη» και στομαχόπονο. Βακτηριακές ή ιογενείς λοιμώξεις που προκαλούνται από μολυσμένο νερό ή τροφή είναι η συνήθης αιτία.

Όταν ταξιδεύετε σε περιοχές όπου δεν τηρούνται οι απαραίτητοι κανόνες υγιεινής, θα πρέπει να είστε πολύ προσεκτικοί στο τι τρώτε και πίνετε. Αποφύγετε το νερό της βρύσης, τα παγάκια και τις ωμές τροφές, συμπεριλαμβανομένων των ώμων φρούτων και λαχανικών. 

Βιβλιογραφία

Abdominal pain. (2012, November)
med.umich.edu/yourchild/topics/abpain.htm

Bateman, O.M., Jahan, R.A., Brahman, S., Zeitlyn, S., & Laston, S.L. (n.d.). Prevention of diarrhea through hygiene behaviors
ehproject.org/PDF/Joint_Publications/JP004SAFEr.pdf

Belly pain. (2016, July)
kidshealth.org/en/kids/abdominal-pain.html

Definition and facts for diarrhea. (2016, November)
niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/diarrhea/definition-facts

Digestive disorders – diarrhea. (n.d.)
hopkinsmedicine.org/healthlibrary/conditions/adult/digestive_disorders/diarrhea_85,P00365/

Mayo Clinic Staff. (2016, September 2). Diarrhea
mayoclinic.com/health/diarrhea/MY00149

Diarrhea during pregnancy. (2015, July)
americanpregnancy.org/pregnancy-concerns/diarrhea-during-pregnancy/

Mayo Clinic Staff. (2016, October 25). Abdominal pain
mayoclinic.org/symptoms/abdominal-pain/basics/definition/sym-20050728