Μειωμένη αίσθηση γεύσης σημαίνει ότι η αίσθηση της γεύσης δεν λειτουργεί σωστά. Η μειωμένη αίσθηση γεύσης μπορεί να αναφέρεται στην ολική απουσία γεύσης. Μπορεί επίσης να αναφέρεται σε μια τροποποιημένη αίσθηση, όπως μια μεταλλική γεύση στο στόμα.

Οι περισσότεροι άνθρωποι βιώνουν μόνο προσωρινά μειωμένη αίσθηση γεύσης και χάνουν μόνο ένα μέρος της ικανότητάς τους να γεύονται. Είναι πολύ σπάνιο να χάσει κάποιος τελείως την αίσθηση της γεύσης, συμβαίνει όμως σε πολλούς ασθενείς που μολύνθηκαν από κορωνοϊό και μάλιστα αποτελεί χαρακτηριστικό σύμπτωμα.

Οι αιτίες της μειωμένης αίσθησης γεύσης κυμαίνονται από το κοινό κρυολόγημα έως πιο σοβαρές ιατρικές καταστάσεις που αφορούν το κεντρικό νευρικό σύστημα. Η μειωμένη αίσθηση  γεύσης μπορεί επίσης να είναι ένα σημάδι φυσιολογικής γήρανσης. Εκτιμάται ότι περίπου το 75% των ατόμων άνω των 80 ετών έχουν μειωμένη αίσθηση γεύσης.

Πώς συνδέεται η γεύση με την οσμή;

Οι αισθήσεις της γεύσης και της όσφρησης είναι στενά συνδεδεμένες. Οι γεύσεις στα τρόφιμα μπορούν να γίνουν αντιληπτές, εξαιτίας ενός συνδυασμού της ικανότητάς της γεύσης και της όσφρησης.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι γευστικοί κάλυκες μπορεί να λειτουργούν μια χαρά, αλλά η αίσθηση της όσφρησης να είναι το πρόβλημα. Ο γιατρός μπορεί να παραπέμψει σε έναν ειδικό ακοής, όσφρησης και φάρυγγα, που ονομάζεται ωτορινολαρυγγολόγος, για να εξετάσει εάν κάποιος πάσχει από διαταραχή οσμής.

Τι προκαλεί μειωμένη αίσθηση γεύσης;

Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία αιτιών για μειωμένη αίσθηση γεύσης. Πολλές από τις αιτίες αφορούν το αναπνευστικό σύστημα.

Ακόμα κι αν κάποιος δεν έχει διαγνωσμένη διαταραχή όσφρησης, η προσωρινή διακοπή της όσφρησης που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια ενός κρυολογήματος ή κάποιας άλλης αναπνευστικής ασθένειας μπορεί να επηρεάσει την αίσθηση της γεύσης. Πολλές κοινές καταστάσεις μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητά της γεύσης, όπως:

• το κοινό κρυολόγημα
• η γρίπη
• οι λοιμώξεις του λαιμού, όπως στρεπτόκοκκος και φαρυγγίτιδα
• οι λοιμώξεις του σιελογόνου αδένα

Άλλες αιτίες μειωμένης αίσθησης της γεύσης περιλαμβάνουν:

• Το κάπνισμα
• Η φλεγμονή των ούλων, όπως ουλίτιδα ή περιοδοντική νόσος
• φάρμακα, συμπεριλαμβανομένου του λιθίου, των φαρμάκων για τον θυρεοειδή και των θεραπειών για τον καρκίνο
• Σύνδρομο Sjogren, μια αυτοάνοση ασθένεια που προκαλεί ξηροστομία και ξηροφθαλμία
• τραυματισμοί στο κεφάλι ή στο αυτί
• διατροφικές ανεπάρκειες, ιδίως έλλειψη βιταμίνης Β-12 και ψευδαργύρου

Οι διαταραχές του νευρικού συστήματος μπορούν επίσης να προκαλέσουν μια διαφορετική αίσθηση της γεύσης. Οι διαταραχές του νευρικού συστήματος επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο τα νεύρα στέλνουν μηνύματα στο υπόλοιπο σώμα. Τα όργανα που είναι υπεύθυνα για τη γεύση μπορεί επίσης να επηρεαστούν από την εξασθένηση του νευρικού συστήματος.

Τα άτομα που διαγιγνώσκονται με ορισμένες διαταραχές, συμπεριλαμβανομένης της πολλαπλής σκλήρυνσης και της παράλυσης του Bell, μπορεί μερικές φορές να εμφανίσουν μειωμένη γεύση.

Ποια είναι η θεραπεία της μειωμένης αίσθησης γεύσης;

Η θεραπεία της υποκείμενης ασθένειας που προκαλεί την μειωμένη αίσθηση της γεύσης μπορεί να βοηθήσει στην αποκατάσταση αυτής της αίσθησης. Η βακτηριακή ιγμορίτιδα, η λοίμωξη στους σιελογόνους αδένες και οι λοιμώξεις του λαιμού μπορούν να αντιμετωπιστούν με αντιβιοτικά.

Κάποιος με συμπτώματα κρυολογήματος, γρίπης και αλλεργικής ρινίτιδας που επηρεάζουν τη γεύση μπορεί να ανακουφιστεί με αποσυμφορητικά ή αντιισταμινικά. Μόλις αισθανθεί καλύτερα, η αίσθηση της γεύσης, πιθανότατα, θα επιστρέψει γρήγορα.

Ο γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει φάρμακα για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων μιας διαταραχής του νευρικού συστήματος ή μιας αυτοάνοσης νόσου που προκαλεί μειωμένη γεύση.

Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι η ανεπάρκεια ψευδαργύρου μπορεί να προκαλέσει μειωμένη γεύση.

Ποιες αλλαγές στον τρόπο ζωής βελτιώνουν τη γεύση;

Τις περισσότερες φορές, οι αλλαγές στον τρόπο ζωής είναι το μόνο που χρειάζεται για να βελτιωθεί η αίσθηση του γεύσης. Εάν είστε καπνιστής, η διακοπή του καπνίσματος μπορεί να σας επιτρέψει να γευτείτε πλήρως το φαγητό σας. Οι πρώην καπνιστές αρχίζουν να ανακτούν την αίσθηση της γεύσης τους μόλις δύο ημέρες μετά την έναρξη της διακοπής του καπνίσματος.

Η σωστή οδοντική υγιεινή μπορεί επίσης να αντιστρέψει μια μειωμένη αίσθηση γεύσης. Η ουλίτιδα, η οποία είναι η αρχή της ασθένειας των ούλων, συμβαίνει όταν η πλάκα παραμένει στη γραμμή των ούλων.

Μέσω του βουρτσίσματος και του οδοντικού νήματος, μπορεί να εξαλειφθεί η πλάκα από το στόμα, να προστατευτούν τα δόντια από ασθένειες και κακή στοματική υγιεινή και να ανακτηθεί η πλήρης αίσθηση της γεύσης.

• Boyce, J. M., & Shone, G. R. (2006, April). Effects of ageing on smell and taste. Postgraduate Medical Journal, 82(966), 239-241
  ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2579627/
• Overview of nervous system disorders. (n.d.)
  lpch.org/DiseaseHealthInfo/HealthLibrary/neuro/overview.html
• Zinc. (2013, November 1)
  mayoclinic.org/drugs-supplements/zinc/evidence/hrb-20060638