Γενικά:

Αν έχετε παρατηρήσει φωτεινές κηλίδες στις γωνίες του ματιού σας, μπορεί να είναι είναι ένας τύπος διαταραχής της όρασης. Το φαινόμενο αυτό μπορεί να συμβεί στο ένα ή και στα δύο μάτια και να βλέπετε διαφορετικά σχήματα, χρώματα με διαφορετική συχνότητα και διάρκεια. Υπάρχουν πολλές αιτίες για αυτό.

Ανατομία ματιού:

Ο αμφιβληστροειδής είναι ένας λεπτός ευαίσθητος στο φως ιστός που ευθυγραμμίζει το πίσω μέρος του εσωτερικού του ματιού. Μεταδίδει ηλεκτρικά σήματα στον εγκέφαλο μέσω του οπτικού νεύρου. Η δουλειά του αμφιβληστροειδούς είναι να επεξεργαστεί το φως που εισέρχεται μέσα από κόρη του ματιού και να αφήσει τον εγκέφαλό να μετατρέψει αυτές τις πληροφορίες σε εικόνα. Το υαλοειδές είναι ένα διαυγές υγρό που μοιάζει με ζελέ και καταλαμβάνει μεγάλο μέρος του πίσω μέρους του ματιού. Προστατεύει τον αμφιβληστροειδή και βοηθά το μάτι να διατηρήσει το σχήμα του. Μικροσκοπικές ίνες επιπλέουν στο υαλοειδές και είναι προσκολλημένες στον αμφιβληστροειδή. Όταν αυτές οι ίνες τραβηχτούν, μπορεί να προκαλέσουν μυγάκια και λάμψεις.

Ποια είναι τα αίτια της μυιοψίας;

Τα αίτια του φαινομένου αυτού μπορεί να είναι είτε κάποια οφθαλμική ασθένεια είτε κάποια άλλης ιατρική κατάσταση.

Αιτίες που σχετίζονται με τα μάτια:

1. Αποκόλληση οπίσθιου υαλοειδούς: Αυτή είναι μια από τις πιο κοινές αιτίες. Συνήθως συμβαίνει με το πέρασμα των χρόνων. Με την αποκόλληση του οπίσθιου υαλοειδούς, το υαλοειδές αποσπάται από τον αμφιβληστροειδή. Εάν συμβεί πολύ γρήγορα, μπορεί να προκαλέσει μικρές φωτεινές κηλίδες, συνήθως στη γωνία της όρασης. Αυτή η κατάσταση συνήθως δεν απαιτεί θεραπεία.
2. Οπτική νευρίτιδα: Η οπτική νευρίτιδα συμβαίνει όταν το οπτικό νεύρο έχει φλεγμονή. Αυτό μπορεί να προκληθεί από μια μόλυνση ή μια διαταραχή που σχετίζεται με τα νεύρα, όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας. Φωτεινές κηλίδες μπορεί να είναι σύμπτωμα αυτής της κατάστασης.
3. Αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς: Η αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς είναι μια σοβαρή κατάσταση που μπορεί να προκαλέσει μερική ή πλήρη απώλεια της όρασης. Όταν συμβεί αυτό, ο αμφιβληστροειδής αποσπάται, μετατοπίζεται ή απομακρύνεται από το πίσω τοίχωμα του ματιού.
4. Πίεση στον αμφιβληστροειδή. Εάν τρίβετε τα μάτια σας, βήχετε πολύ δυνατά ή τραυματιστείτε στο κεφάλι, μπορεί να παρατηρήσετε φωτεινές κηλίδες λόγω υπερβολικής πίεσης στον αμφιβληστροειδή.

Άλλες αιτίες που σχετίζονται με την υγεία:

1. Ινιακή επιληψία: Αυτός ο σπάνιος τύπος κρίσης στον ινιακό λοβό του εγκεφάλου μπορεί να προκαλέσει φωτεινές κηλίδες στο μάτι (ως ένδειξη κρίσης). Αυτό μερικές φορές διαγιγνώσκεται εσφαλμένα ως ημικρανία. Συνήθως, όμως, η ινιακή επιληψία διαρκεί λιγότερο (2 λεπτά) σε σύγκριση με την ημικρανία (15 έως 60 λεπτά).
2. Ημικρανία: Οι διαταραχές της όρασης είναι συχνές στις ημικρανίες. Μπορεί να δείτε λάμψεις φωτός, γραμμές ζιγκ-ζαγκ, πεταλουδίτσες ή κουκίδες φωτός στα μάτια σας. Αυτά τα συμπτώματα συνήθως εξαφανίζονται εντός 60 λεπτών.
3. Παροδικές ισχαιμικές προσβολές: Πιο συνηθισμένα αναφέρονται ως μίνι εγκεφαλικά επεισόδια, συμβαίνουν όταν ένας θρόμβος αίματος περιορίζει προσωρινά τη ροή του αίματος στον εγκέφαλό. Μπορούν να προκαλέσουν οπτικές διαταραχές, συμπεριλαμβανομένων των αναλαμπών στα μάτια.
4. Διαβήτης: Οι αναλαμπές φωτός μπορεί να είναι σύμπτωμα διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας.
5. Όγκοι: Όγκοι σε διαφορετικές περιοχές των ματιών ή του εγκεφάλου μπορεί να προκαλέσουν αναλαμπές κατά την κίνηση της κεφαλής ή του λαιμού.
6. Τραυματισμός: Ένας τραυματισμός απευθείας στο μάτι μπορεί να σας κάνει να βλέπετε φωτεινές κηλίδες ή «αστέρια» λόγω πίεσης στον αμφιβληστροειδή.
7. Φάρμακα. Ορισμένα φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν φωτεινές κηλίδες στα μάτια σας. Αυτά περιλαμβάνουν:

• Μπεβασιζουμάμπη (Avastin)
• Σιλδεναφίλη (Viagra, Revatio)
• Κλομιφαίνη (Clomid)
• Διγοξίνη (Lanoxin)
• Πακλιταξέλη (Abraxane)
• Κουετιαπίνη (Seroquel)
• Κινίνη
• Βορικοναζόλη (Vfend)

Πότε είναι απαραίτητη η επίσκεψη σε γιατρό;

Η αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς είναι ιατρική κατάσταση έκτακτης ανάγκης και απαιτεί άμεση ιατρική φροντίδα για την πρόληψη της απώλειας όρασης. Εάν υπάρχουν τα ακόλουθα συμπτώματα, ζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια:

1. Ξαφνικές λάμψες, ειδικά όταν κοιτάζετε προς τα πλάγια
2. Μερική απώλεια όρασης ή σκοτεινή όραση
3. Θολή όραση
4. Ζάλη

Μία παροδική ισχαιμική προσβολή μπορεί συχνά να είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι ενός εγκεφαλικού επεισοδίου. Εάν παρατηρήσετε κάποιο από τα ακόλουθα συμπτώματα, ζητήστε ιατρική βοήθεια το συντομότερο δυνατό:

1. Αδυναμία ή μούδιασμα στη μία πλευρά του σώματός σας
2. Δυσκολία στην ομιλία ή στην κατανόηση
3. Οπτικές διαταραχές
4. Ζάλη
5. Δυνατός πονοκέφαλος

Κλείστε ραντεβού για να δείτε έναν οφθαλμίατρο εάν:

1. Υπάρχει ξαφνική αύξηση των φωτεινών κηλίδων
2. Υπάρχει αύξηση του μεγέθους και του αριθμού των πλωτήρων
3. Ξαφνικές αλλαγές στην όραση
4. Αύξηση των ημικρανιών

Τέλος οποιοσδήποτε σοβαρός τραυματισμός στα μάτια χρειάζεται επίσης άμεση ιατρική βοήθεια.

Συμπερασματικά:

Οι φωτεινές κηλίδες και οι πλωτήρες στο μάτι είναι συνήθως ένα σύμπτωμα μιας άλλης πάθησης. Η θεραπεία εξαρτάται από την υποκείμενη αιτία. Στην επίσκεψη στον γιατρό είναι σημαντικό να αναφερθούν οι φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνετε για τυχόν παρενέργειες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως και με την οπτική νευρίτιδα, η αντιμετώπιση της αιτίας της φλεγμονής ή της λοίμωξης μπορεί να σταματήσει το σύμπτωμα. Η αποκόλληση και το σχίσιμο του αμφιβληστροειδούς μπορεί να απαιτούν χειρουργική επέμβαση. Τέλος, δεν υπάρχει θεραπεία για συρρίκνωση του υαλοειδούς που συμβαίνει συνήθως με την ηλικία.

Πηγές:

• Brown GC, et al. (2015).  Photopsias: A key to diagnosis. DOI:
  1016/j.ophtha.2015.06.025
• Gudgel DT, et al. (2019). Flashes of light.
  org/eye-health/symptoms/flashes-of-light
• Leisy H, et al. (2016). Photopsias during systemic bevacizumab therapy. DOI:
  1155/2016/1926178
• Johnson D, et al. (2012). Acute-onset floaters and flashes. DOI:
  1503/cmaj.110686
• Occipital lobe seizure. (n.d.).
  org/seizure/occipital-overview.html
• Viana M, et al. (2019). Clinical features of visual migraine aura: A systematic review. DOI:
  1186/s10194-019-1008-x
• Vitreous detachment. (2019).
  nih.gov/learn-about-eye-health/eye-conditions-and-diseases/vitreous-detachment
• Xiong WH, et al. (2015). Voriconazole, an antifungal triazol that causes visual side effects, is an inhibitor of TRPM1 and TRPM3 channels. DOI:
  1167/iovs.14-15270