Τι είναι η μυϊκή ακαμψία;

Η μυϊκή ακαμψία, η οποία επίσης πολλές φορές αναφέρεται και ως μυϊκή δυσκαμψία, είναι μία από τις πιο κοινές αιτίες μυϊκού πόνου.

Χαρακτηρίζεται από την ανικανότητα φυσιολογικής χαλάρωσης των μυών. Η πάθηση μπορεί να επηρεάσει οποιοδήποτε μυ στο σώμα, προκαλώντας οξύ πόνο που καθιστά δύσκολη την κίνηση.

Ποιες είναι οι αιτίες της μυϊκής ακαμψίας;

Υπάρχουν μύες σε ολόκληρο το σώμα σας. Όταν χρειάζεται να κινήσετε ένα συγκεκριμένο μέρος του σώματος, ο εγκέφαλος αποστέλλει σήμα στους μύες που βρίσκονται στο συγκεκριμένο σημείο. Αυτό προκαλεί τη μυϊκή συστολή.

Οι μύες μπορούν να συσταλούν λίγο ή πολύ, ανάλογα με τον τύπο σήματος που αποστέλλει ο εγκέφαλος. Μετά τη συστολή, χαλαρώνουν μέχρι την επόμενη φορά που θα τους χρησιμοποιήσετε.

Η μυϊκή ακαμψία συμβαίνει όταν ένας μυς ή μία μυϊκή ομάδα παραμένει σε συστολή, πλήρη ή μερική, για παρατεταμένη χρονική περίοδο. Ο εγκέφαλος αποστέλλει νευρικά σήματα συστολής ακόμη και όταν ο μυς δεν χρειάζεται πλέον για την κίνηση.

Αυτό μερικές φορές μπορεί να διαρκέσει ώρες ή μέρες. Όσο περισσότερο παραμένει ο μυς σε συστολή, τόσο περισσότερο πόνο θα νιώθετε.

Η μυϊκή ακαμψία συχνά πυροδοτείται από στρες.

Το άγχος έχει αρνητικές επιπτώσεις στο νευρικό σύστημα και τον τρόπο λειτουργίας των νεύρων.

Το νευρικό σύστημα ανταποκρίνεται στο άγχος ασκώντας επιπρόσθετη πίεση στα αιμοφόρα αγγεία, κάτι το οποίο οδηγεί σε μειωμένη αιματική ροή στους μύες. Αυτό μπορεί να προκαλέσει μυϊκή τάση και πόνο.

Συγκεκριμένα φάρμακα, όπως οι στατίνες, μπορούν επίσης να προκαλέσουν μυϊκή ακαμψία. Υπάρχουν και παθήσεις που συνεισφέρουν στην εμφάνιση της μυϊκής ακαμψίας και περιλαμβάνουν:

• Αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση, μία προοδευτική νευροεκφυλιστική νόσος που προκαλεί νευρικά προβλήματα και απώλεια ελέγχου των εκούσιων μυών
• Χρόνιο σύνδρομο διαμερίσματος (CECS), μία επαγόμενη από την άσκηση νευρολογική πάθηση που προκαλεί πόνο και οίδημα
• Σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, μία πάθηση που προκαλεί εξαιρετική κόπωση, διαταραχές του ύπνου και μυϊκό πόνο
• Χωλότητα, μία πάθηση στην οποία εμφανίζονται κράμπες λόγω της έλλειψης αιματικής ροής στους μύες, κυρίως στα πόδια
• Αφυδάτωση, μία πάθηση που εμφανίζεται ως αποτέλεσμα μη επαρκούς πρόσληψης νερού
• Μυϊκός πόνος καθυστερημένης έναρξης, μία πάθηση που χαρακτηρίζεται από μυϊκό πόνο και δυσκαμψία τα οποία εμφανίζονται ώρες ή μέρες μετά από μία εξαντλητική προπόνηση
• Δυστονία, μία πάθηση που προκαλεί τυχαίες και ακούσιες μυϊκές συστολές
• Ινομυαλγία, μία χρόνια διαταραχή που προκαλεί μυϊκό πόνο και ακαμψία
• Λύκος, μία χρονιά φλεγμονώδης νόσος που προκαλεί πόνο και δυσκαμψία στις αρθρώσεις
• Νόσος Lyme και κηλιδώδης πυρετός των Βραχωδών ορέων, ασθένειες που προέρχονται από το τσίμπημα κρότωνα και μπορούν να προκαλέσουν νευρική βλάβη
• Σύνδρομο μυοπροσωπικού πόνου, μία χρόνια διαταραχή στην οποία η πίεση σε ευαίσθητα σημεία στους μύες προκαλεί πόνο
• Νόσος του Πάρκινσον, μία προοδευτική νευρολογική νόσος που επηρεάζει την κίνηση
• Ρευματική πολυμυαλγία, μία χρόνια φλεγμονώδης ασθένεια που μπορεί να προκαλέσει μυϊκό πόνο και δυσκαμψία, ιδιαίτερα στους ώμους
• Επαναλαμβανόμενη καταπόνηση, ένας τραυματισμός στους μύες ή τα νεύρα ως αποτέλεσμα υπέρχρησης των μυών
• Ρευματοειδής αρθρίτιδα, μία χρόνια φλεγμονώδης διαταραχή που επηρεάζει τις αρθρώσεις, ιδιαίτερα στα άκρα των χεριών και των ποδιών
• Βακτηριακές και ιογενείς λοιμώξεις
• Συμπίεση νεύρων

Πότε θα πρέπει να καλέσετε τον γιατρό σας αναφορικά με τη μυϊκή ακαμψία

Αν γνωρίζετε ότι η μυϊκή ακαμψία είναι το αποτέλεσμα ενός μικροτραυματισμού, στρες ή υπέρχρησης, τότε μπορείτε να την αντιμετωπίσετε στο σπίτι αποτελεσματικά. Ωστόσο, αν υποπτεύεστε ότι η μυϊκή ακαμψία προκαλείται από σοβαρό τραυματισμό ή μία πάθηση που δεν έχει διαγνωστεί, θα πρέπει να καλέσετε τον γιατρό σας.

Επίσης, καλέστε το γιατρό σας εάν η μυϊκή ακαμψία δεν υποχωρεί μέσα σε μία εβδομάδα ή συνοδεύεται από οποιοδήποτε από τα ακόλουθα:

• Τσίμπημα κρότωνα
• Ανεξήγητο εξάνθημα
• Ερυθρότητα και οίδημα στους μύες
• Αύξηση στη δοσολογία ενός φαρμάκου ή αλλαγή σε κάποιο φάρμακο

Καλέστε το 166 ή κατευθυνθείτε στα πλησιέστερα επείγοντα αν βιώνετε μυϊκή ακαμψία σε συνδυασμό με οποιοδήποτε από τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Δυσκολία στην αναπνοή
• Ζάλη
• Έντονη μυϊκή αδυναμία
• Υψηλό πυρετό
• Δυσκαμψία του αυχένα

Πώς διαγιγνώσκεται η μυϊκή ακαμψία;

Για τη διάγνωση της μυϊκής ακαμψίας, ο γιατρός αρχικά θα ζητήσει το ιατρικό ιστορικό σας και θα πραγματοποιήσει μία κλινική εξέταση. Μπορεί επίσης να ζητήσει εργαστηριακές αναλύσεις για τον έλεγχο μυϊκής βλάβης και τον αποκλεισμό πιθανών υποκειμένων παθήσεων που μπορεί να προκαλούν μυϊκή ακαμψία.

Οι εξετάσεις μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Εξετάσεις αίματος οι οποίες θα βοηθήσουν το γιατρό να ελέγξει για μυϊκή βλάβη και την παρουσία συγκεκριμένων αυτοάνοσων διαταραχών που μπορούν να προκαλέσουν ακαμψία
• Μαγνητική και αξονική τομογραφία, οι οποίες θα αποκαλύψουν ανωμαλίες των οστών που μπορεί να προκαλούν συμπίεση νεύρων
• Ηλεκτρομυογράφημα, το οποίο θα βοηθήσει το γιατρό να αξιολογήσει πόσο καλά λειτουργούν οι μύες και τα νεύρα
• Υπερηχογράφημα, το οποίο θα βοηθήσει το γιατρό να εντοπίσει ρήξη και φλεγμονή στις μυϊκές ίνες

Πώς αντιμετωπίζεται η μυϊκή ακαμψία;

Ο κύριος στόχος της θεραπείας είναι η χαλάρωση των μυών. Η συγκεκριμένη θεραπεία που θα χρησιμοποιηθεί για τη μυϊκή ακαμψία ποικίλλει ανάλογα με την αιτία.

Κατ’ οίκον θεραπείες

Οι κατ’ οίκον θεραπείες είναι συνήθως αποτελεσματικές στην αντιμετώπιση της μυϊκής ακαμψίας που προκαλείται από μικροτραυματισμούς, στρες ή υπέρχρηση και περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

• Εφαρμογή ζεστής κομπρέσας ή θερμοφορας στον πάσχοντα μυ ώστε να χαλαρώσει.
• Ήπιες διατάσεις στον άκαμπτο μυ.
• Αποφυγή έντονων σωματικών δραστηριοτήτων που μπορεί να πυροδοτήσουν εκ νέου ακαμψία του μυός.
• Ενίσχυση της μυϊκής χαλάρωσης με τη χρήση μασάζ, γιόγκα ή τάι-τσι.

Ιατρικές θεραπείες

Θα χρειαστείτε ιατρική θεραπεία για σοβαρό τραυματισμό ή κάποια υποκείμενη πάθηση που μπορεί να προκαλεί μυϊκή ακαμψία. Η θεραπεία αρχικά θα διευθετήσει την πάθηση ή τον τραυματισμό και στη συνέχεια θα αντιμετωπίσει τη μυϊκή ακαμψία.

Ανάλογα με τη συγκεκριμένη αιτία της ακαμψίας, η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει χειρουργική επέμβαση, φάρμακα και φυσικοθεραπεία. Θα συζητήσετε με το γιατρό σας ποια θεραπεία είναι βέλτιστη για εσάς.

Βιβλιογραφία

Mayo Clinic Staff. (2019). Muscle pain.
mayoclinic.org/symptoms/muscle-pain/basics/when-to-see-doctor/sym-20050866

Musculoskeletal pain: Diagnosis and tests. (2014).
my.clevelandclinic.org/health/diseases/14526-musculoskeletal-pain/diagnosis-and-tests