Τι είναι η μυϊκή ατροφία;

Η μυϊκή ατροφία είναι η κατάσταση κατά την οποία οι μύες συρρικνώνονται και συνήθως προκαλείται από έλλειψη σωματικής δραστηριότητας.

Όταν μία ασθένεια ή τραυματισμός καθιστά δύσκολη ή αδύνατη την κίνηση ενός χεριού ή ποδιού, η έλλειψη κινητικότητας μπορεί να οδηγήσει σε μυϊκή ατροφία. Με την πάροδο του χρόνου, χωρίς τακτική κίνηση, το χέρι και το πόδι θα αρχίσει να φαίνεται μικρότερο, αλλά όχι βραχύτερο, από το άλλο το οποίο μπορείτε κανονικά να κινείτε.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, η μυϊκή ατροφία μπορεί να αντιστραφεί με κατάλληλη διατροφή, άθληση ή φυσικοθεραπεία.

Ποια είναι τα συμπτώματα της μυϊκής ατροφίας;

Μπορεί να έχετε μυϊκή ατροφία εάν:

• Ένα από τα χέρια ή τα πόδια σας είναι σημαντικά μικρότερο από το άλλο.
• Βιώνετε χαρακτηριστική αδυναμία σε ένα άκρο.
• Είστε σωματικά αδρανής για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Καλέστε το γιατρό σας για να πραγματοποιήσετε μία πλήρη ιατρική αξιολόγηση αν πιστεύετε ότι μπορεί να έχετε ατροφία ή αν δεν είστε σε θέση να κινηθείτε φυσιολογικά. Μπορεί να έχετε μία πάθηση η οποία δεν έχει διαγνωστεί και χρήζει θεραπείας.

Ποιες είναι οι αιτίες της μυϊκής ατροφίας;

Οι μύες που δεν χρησιμοποιούνται μπορεί να ατροφήσουν αν δεν είστε δραστήριος/α. Αλλά ακόμη και όταν αυτό ξεκινήσει, ο εν λόγω τύπος ατροφίας μπορεί να αντιστραφεί με κατάλληλη άθληση και βελτιωμένη διατροφή.

Η μυϊκή ατροφία μπορεί επίσης να εκδηλωθεί αν είστε κλινήρης ή δεν είστε σε θέση να κινήσετε συγκεκριμένα μέρη του σώματος λόγω κάποιας ιατρικής πάθησης. Οι αστροναύτες, για παράδειγμα, μπορεί να παρουσιάσουν μυϊκή ατροφία ύστερα από λίγες μέρες έλλειψης βαρύτητας.

Άλλες αιτίες της μυϊκής ατροφίας περιλαμβάνουν:

• Έλλειψη σωματικής δραστηριότητας για μία παρατεταμένη χρονική περίοδο
• Γήρανση
• Αλκοολική μυοπάθεια, πόνος και αδυναμία στους μύες λόγω της υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ για παρατεταμένη χρονική περίοδο
• Εγκαύματα
• Τραυματισμοί, όπως ρήξη περιστροφικής μανσετας ή κατάγματα οστών
• Κακή θρέψη
• Τραυματισμός στο νωτιαίο μυελό ή σε περιφερικά νεύρα
• Εγκεφαλικό
• Μακροχρόνια θεραπεία με κορτικοστεροειδή

Κάποιες παθήσεις μπορούν να προκαλέσουν μυϊκή ατροφία ή να καταστήσουν δύσκολη τη κίνηση οδηγώντας σε μυϊκή ατροφία. Οι παθήσεις αυτές περιλαμβάνουν:

• Αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση, γνωστή ως νόσος του Lou Gehrig, η οποία επηρεάζει τα νευρικά κύτταρα που ελέγχουν τις ακούσιες μυϊκές κινήσεις
• Δερματομυοσίτιδα, η οποία προκαλεί μυϊκή αδυναμία και δερματικό εξάνθημα
• Σύνδρομο Guillain-Barré, μία αυτοάνοση πάθηση που οδηγεί σε νευρική φλεγμονή και μυϊκή αδυναμία
• Πολλαπλή σκλήρυνση, μία αυτοάνοση πάθηση κατά την οποία το σώμα καταστρέφει το προστατευτικό στρώμα των νεύρων
• Νευροπάθεια, βλάβη σε ένα νεύρο ή ομάδα νεύρων που οδηγεί σε απώλεια αίσθησης ή λειτουργίας
• Μυϊκή δυστροφία, μία κληρονομική πάθηση που προκαλεί μυϊκή αδυναμία
• Οστεοαρθρίτιδα, η οποία μειώνει την κίνηση των αρθρώσεων
• Πολιομυελίτιδα, μία ιική ασθένεια η οποία επηρεάζει στους μύες και μπορεί να οδηγήσει σε παράλυση
• Πολυμυοσίτιδα, μία φλεγμονώδης νόσος
• Ρευματοειδής αρθρίτιδα, μία χρόνια φλεγμονώδης αυτοάνοση πάθηση που επηρεάζει τις αρθρώσεις
• Νωτιαία μυϊκή ατροφία, μία κληρονομική πάθηση που προκαλεί τους μύες των χεριών και των ποδιών να ατροφήσουν

Πώς διαγιγνώσκεται η μυϊκή ατροφία;

Εάν είναι η μυϊκή ατροφία προκαλείται από κάποια άλλη πάθηση, θα χρειαστεί να υποβληθείτε σε εξετάσεις για τη διάγνωση αυτής.

Ο γιατρός θα ζητήσει το πλήρες ιατρικό ιστορικό σας και θα σας ρωτήσει αναφορικά με:

• Παλαιότερους ή πρόσφατους τραυματισμούς και παλαιότερες ιατρικές παθήσεις με τις οποίες έχετε διαγνωστεί
• Συνταγογραφούμενα ή μη συνταγογραφούμενα φάρμακα και συμπληρώματα που λαμβάνετε
• Τα συμπτώματά σας

Επιπλέον, ο γιατρός θα ζητήσει εξετάσεις που θα τον βοηθήσουν στη διάγνωση και στον αποκλεισμό συγκεκριμένων ασθενειών. Οι εξετάσεις αυτές περιλαμβάνουν:

• Εξετάσεις αίματος
• Ακτινογραφίες ακτίνων-Χ
• Μαγνητική τομογραφία
• Αξονική τομογραφία
• Μελέτες νευρικής αγωγιμότητας
• Βιοψία νεύρων ή μυών
• Ηλεκτρομυογράφημα

Ο γιατρός θα σας παραπέμψει σε έναν εξειδικευμένο ιατρό ανάλογα με τα αποτελέσματα των εξετάσεων.

Πώς αντιμετωπίζεται η μυϊκή ατροφία;

Η θεραπεία θα εξαρτηθεί από τη διάγνωση και τη σοβαρότητα της μυϊκής απώλειας. Οποιαδήποτε υποκείμενη ιατρική νόσος θα πρέπει να διευθετηθεί. Κοινές θεραπείες για τη μυϊκή ατροφία περιλαμβάνουν:

• Άθληση
• Φυσικοθεραπεία
• Θεραπεία με υπερήχους
• Χειρουργική επέμβαση
• Διατροφικές αλλαγές

Η συνιστώμενη άθληση μπορεί να περιλαμβάνει ασκήσεις στο νερό για τη διευκόλυνση των κινήσεων.

Ο φυσικοθεραπευτής θα σας διδάξει το σωστό τρόπο να πραγματοποιείτε τις ασκήσεις. Επίσης, θα σας βοηθήσει στην κίνηση των χεριών και των ποδιών αν δεν μπορείτε να το πραγματοποιήσετε μόνοι σας.

Η θεραπεία με υπέρηχους είναι μία μη επεμβατική διαδικασία που χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα για την προώθηση της επούλωσης.

Εάν οι τένοντες, οι σύνδεσμοι, το δέρμα ή οι μύες σας είναι πολύ σφιχτοί και σας αποτρέπουν από το να κινηθείτε, η χειρουργική επέμβαση μπορεί να κριθεί απαραίτητη. Αυτή η πάθηση ονομάζεται παραμόρφωση συστολής.

Η χειρουργική επέμβαση μπορεί να επιδιορθώσει την παραμόρφωση συστολής εάν η μυϊκή ατροφία οφείλεται σε κακή θρέψη. Μπορεί επίσης να επιδιορθώσει την πάθηση εάν η ρήξη ενός τένοντα προκαλεί τη μυϊκή ατροφία.

Αν η κακή θρέψη είναι η αιτία της μυϊκής ατροφίας, ο γιατρός θα σας προτείνει τις κατάλληλες διατροφικές αλλαγές και συμπληρώματα.

Σύνοψη

Η μυϊκή ατροφία συνήθως προκαλείται από την έλλειψη σωματικής δραστηριότητας. Η ανικανότητα να κινηθείτε μπορεί να οφείλεται σε τραυματισμό ή κάποια υποκείμενη ιατρική πάθηση.

Η μυϊκή ατροφία μπορεί συχνά να αντιστραφεί μέσω τακτικής άσκησης και κατάλληλης διατροφής, επιπρόσθετα με τη λήψη θεραπείας για οποιαδήποτε υποκείμενη ασθένεια την προκαλεί.

Βιβλιογραφία

Multiple system atrophy fact sheet. (2019).
ninds.nih.gov/disorders/patient-caregiver-education/fact-sheets/multiple-system-atrophy

Spinal muscular atrophy information page. (2019).
ninds.nih.gov/Disorders/All-Disorders/Spinal-Muscular-Atrophy-Information-Page

Types of muscular dystrophy and neuromuscular diseases. (n.d.). 
hopkinsmedicine.org/healthlibrary/conditions/adult/nervous_system_disorders/types_of_muscular_dystrophy_and_neuromuscular_diseases_85,P00792/