Τι είναι η μυϊκή δυσκαμψία;

Η μυϊκή δυσκαμψία είναι η κατάσταση κατά την οποία οι μύες σας είναι σφιχτοί και είναι πιο δύσκολο να κινηθείτε από ό, τι συνήθως, ιδιαίτερα μετά από ξεκούραση. Μπορεί να επίσης να έχετε μυϊκούς πόνους, κράμπες και δυσφορία.

Η μυϊκή δυσκαμψία διαφέρει από τη μυϊκή ακαμψία και τη σπαστικότητα. Σε αυτά τα δύο συμπτώματα, οι μύες σας παραμένουν δύσκαμπτοι ακόμη και όταν δεν κινείστε.

Η μυϊκή δυσκαμψία συνήθως υποχωρεί από μόνη της. Μπορεί να βρείτε ανακούφιση με τακτική άσκηση και διατάσεις. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η μυϊκή δυσκαμψία μπορεί να αποτελεί ένδειξη μιας πιο σοβαρής πάθησης, ιδιαίτερα εάν υπάρχουν και άλλα συμπτώματα.

Πότε πρέπει να επισκεφτείτε το γιατρό σας

Θα πρέπει να καλέσετε τον γιατρό σας εάν η μυϊκή δυσκαμψία δεν υποχωρεί ή αν έχετε και άλλα συμπτώματα.  

Αναζητήστε επείγουσα ιατρική φροντίδα αν βιώνετε μυϊκή δυσκαμψία σε συνδυασμό με οποιοδήποτε από τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Πυρετό, ιδιαίτερα σε συνδυασμό με δυσκαμψία του αυχένα
• Εξαιρετική μυϊκή αδυναμία
• Ερυθρότητα, πόνο και οίδημα στην περιοχή που βιώνετε μυϊκή δυσκαμψία
• Πόνο στους μύες που ξεκινά μετά τη λήψη ενός νέου φαρμάκου

Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να υποδεικνύουν ότι υπάρχει κάποια υποκείμενη πάθηση.

Κοινές αιτίες της μυϊκής δυσκαμψίας

Η μυϊκή δυσκαμψία τυπικά εκδηλώνεται μετά την άθληση, τη σκληρή σωματική εργασία ή την άρση βαρών. Μπορεί επίσης να αισθάνεστε δυσκαμψία μετά από περιόδους σωματικής αδράνειας, όπως όταν σηκώνεσαι το πρωί από το κρεβάτι ή όταν σηκώνεστε από την καρέκλα μετά από πολλές ώρες.

Το διάστρεμμα και η θλάση είναι οι πιο κοινές αιτίες μυϊκής δυσκαμψίας. Τα διαστρέμματα και οι θλάσεις από τη δραστηριότητα μπορεί επίσης να προκαλέσουν:

• Πόνο
• Ερυθρότητα
• Οίδημα
• Μώλωπες
• Περιορισμένη κινητικότητα

Άλλες κοινές παθήσεις που μπορεί να προκαλέσουν μυϊκή δυσκαμψία είναι οι εξής:

• Τσίμπημα από κάποιο έντομο
• Λοίμωξη
• Βλάβη από υπερβολική ζέστη ή εξαιρετικό κρύο
• Αναισθησία ή φάρμακο που χρησιμοποιείται για χειρουργική επέμβαση

Ορισμένα από τα συμπτώματα μπορούν να αντιμετωπιστούν στο σπίτι. Πραγματοποιήστε ένα ραντεβού με το γιατρό σας εάν το διάστρεμμα ή η θλάση προκαλεί έντονο πόνο ή αν τα επιπρόσθετα συμπτώματα δεν υποχωρούν. Η δύσκαμπτοι μύες σε συνδυασμό με άλλα συμπτώματα μπορεί να υποδηλώνουν μία υποκείμενη πάθηση.

Άλλες πιθανές αιτίες της μυϊκής δυσκαμψίας

Επιπρόσθετα με το διάστρεμμα και τη θλάση, υπάρχουν και άλλες παθήσεις που μπορούν να προκαλέσουν μυϊκή δυσκαμψία και άλλα συμπτώματα.

Ο τέτανος είναι μία βακτηριακή λοίμωξη, συνήθως από χώμα ή βρωμιά, με συμπτώματα που περιλαμβάνουν:

• Δυσκολία στην κατάποση
• Στομαχικό πόνο ή κράμπες
• Αυξημένη αρτηριακή πίεση
• Ταχυπαλμία

Η μηνιγγίτιδα είναι μία λοίμωξη το μεμβρανών που καλύπτουν τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό και τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Δυσκαμψία του αυχένα
• Ξαφνικό υψηλό πυρετό
• Πονοκέφαλο
• Ναυτία και εμετό

Ο HIV μπορεί να δημιουργεί τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Ναυτία
• Πυρετό
• Πονόλαιμο
• Εξάνθημα

Λοιμώξεις, όπως η νόσος των Λεγεωνάριων, η πολιομυελίτιδα και ο πυρετός της κοιλάδας, συχνά προκαλούν τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Πυρετό
• Βήχα
• Πονοκέφαλο
• Πόνο στο στήθος
• Ρίγη
• Πονόλαιμο

Η λοιμώδης μονοπυρήνωση, η οποία παρατηρείται συχνά στους εφήβους, μπορεί επίσης να προκαλέσει:

• Κόπωση
• Διογκωμένους λεμφαδένες
• Διογκωμένες αμυγδαλές

Ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, η πιο κοινή μορφή του λύκου, και η ρευματική πολυμυαλγία επίσης προκαλούν πολλά παρόμοια συμπτώματα.

Ο λύκος είναι μία αυτοάνοση διαταραχή που επηρεάζει τους οφθαλμούς και το δέρμα. Η ρευματική πολυμυαλγία εκδηλώνεται κυρίως σε ηλικιωμένους και μπορεί να προκαλέσει κόπωση, κατάθλιψη και απώλεια βάρους.

Αυτή η λίστα είναι απλά μία σύνοψη των παθήσεων που μπορεί να προκαλέσουν μυϊκή δυσκαμψία. Θα πρέπει να ενημερώσετε το γιατρό σας αναφορικά με όλα σας τα συμπτώματα για μια έγκυρη διάγνωση.

Πώς διαγιγνώσκεται μυϊκή δυσκαμψία;

Όταν επισκεφτείτε το γιατρό σας αναφορικά με τη μυϊκή δυσκαμψία, θα σας ρωτήσει για το ιατρικό ιστορικό σας και οποιαδήποτε άλλα συμπτώματα βιώνετε. Επίσης, θα σας ρωτήσει ποιο σύμπτωμα εμφανίστηκε πρώτο, ώστε να καθοριστεί η υποκείμενη αιτία.

Ο γιατρός θα πραγματοποιήσει μία κλινική εξέταση για τον εντοπισμό του πόνου ή της δυσκαμψίας. Μπορεί να ζητήσει εξετάσεις αίματος ή άλλες εργαστηριακές εξετάσεις, καθώς και ακτινογραφία και αξονική ή μαγνητική τομογραφία.

Πώς αντιμετωπίζεται η μυϊκή δυσκαμψία;

Μόλις ο γιατρός καθορίσει την αιτία της μυϊκή δυσκαμψίας, θα σας προτείνει την κατάλληλη θεραπεία.

Οι θεραπείες ποικίλλουν ανάλογα με την αιτία. Ο γιατρός μπορεί να σας συστήσει τη λήψη αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, όπως η ιβουπροφαίνη, για τη μείωση του πόνου και της δυσφορίας.

Κατ’ οίκον θεραπείες

Μπορεί να είστε σε θέση να αντιμετωπίσετε τη μυϊκή δυσκαμψία στο σπίτι με ξεκούραση, μασάζ και εφαρμογή θερμότητας ή πάγου.

Η θερμότητα μπορεί να δρα καλύτερα για τη μυϊκή δυσκαμψία. Ο πάγος συνήθως βοηθά για τη μείωση του οιδήματος και της φλεγμονής. Οι επιλογές περιλαμβάνουν παγοκύστες, θερμοφόρες και ζεστές ή κρύες κομπρέσες.

Εφαρμόστε θερμότητα ή πάγο στην πάσχουσα περιοχή για όχι περισσότερο από 20 λεπτά. Αφήστε την περιοχή να ξεκουραστεί για 20 λεπτά προτού εφαρμόσετε ξανά. Αν δεν είστε βέβαιοι για το αν πρέπει να χρησιμοποιήσετε θερμότητα ή πάγο, καλέστε το γιατρό σας.

Διατάσεις

Οι διατάσεις είναι σημαντικές για τη διατήρηση της ευελιξίας των μυών και την πρόληψη της δυσκαμψίας. Για να μειώσετε τη μυϊκή δυσκαμψία, να βελτιώσετε την κυκλοφορία του αίματος και να ελαττώσετε την φλεγμονή, δοκιμάστε τα ακόλουθα:

• Ασκηθείτε τακτικά
• Κάντε διατάσεις πριν και μετά την άθληση
• Κάντε ζεστό μπάνιο
• Κάντε μασάζ στις πάσχουσες περιοχές

Πώς μπορεί να προληφθεί η μυϊκή δυσκαμψία;

Για την πρόληψη της μυϊκής δυσκαμψίας, ακολουθήστε τα παρακάτω:

• Έχετε μία καλή στάση σώματος.
• Βεβαιωθείτε ότι τα έπιπλα τόσο στο σπίτι όσο και στο χώρο εργασίας σάς παρέχουν ανακούφιση και υποστήριξη.
• Κάνετε τακτικά διαλείμματα. Για να μειώσετε τη δυσκαμψία, σηκωθείτε και περπατήστε στο χώρο και κάνετε διατάσεις όταν σας δίδεται η ευκαιρία για να χαλαρώνετε τους μύες. Μπορείτε να βάλετε υπενθύμιση στο κινητό σας για να μην ξεχνάτε αυτά τα σημαντικά διαλείμματα.
• Ακολουθήστε μία υγιεινή διατροφή.

Υγεία και διατροφή

Υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες που μπορείτε να λάβετε υπόψη όταν πρόκειται για την πρόληψη της μυϊκής δυσκαμψίας. Θα πρέπει να παραμένετε ενυδατωμένοι και να λαμβάνετε όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.

Νερό

Θα πρέπει να έχετε επαρκή επίπεδα νερού στο σώμα σας, ώστε οι μύες να λειτουργούν σωστά. Πολλοί ειδικοί προτείνουν 8 ποτήρια νερό ή άλλα υγιεινά ροφήματα κάθε μέρα.

Αν είστε σωματικά δραστήριος/α και ιδρώνετε, θα πρέπει να πίνετε επιπλέον νερό. Πολλές μελέτες έχουν βρει ότι η αφυδάτωση κατά τη διάρκεια της άθλησης αυξάνει τις πιθανότητες μυϊκής βλάβης και προκαλεί περισσότερο μυϊκό πόνο.

Το συγκεκριμένο επιστημονικό άρθρο καταλήγει ότι οι αφυδατωμένοι αθλητές έχουν μειωμένη μυϊκή δύναμη και αυξημένη κόπωση.

Ασβέστιο και μαγνήσιο

Το ασβέστιο και το μαγνήσιο είναι εξαιρετικά σημαντικά για την υγεία των μυών.

Σύμφωνα με τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ, η προτεινόμενη ημερήσια πρόσληψη ασβεστίου είναι 1.000 mg για νεαρούς ενήλικες και 1200 mg για γυναίκες άνω των 50 ετών και άνδρες άνω των 70 ετών. Κοινές Πηγές ασβεστίου περιλαμβάνουν:

• Γάλα και άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα
• Γάλα ρυζιού και αμυγδάλου
• Προϊόντα σόγιας (συμπεριλαμβανομένου του γάλακτος σόγιας)
• Ενισχυμένοι χυμοί πορτοκαλιού
• Σολωμός

Παρόλο που είναι ασύνηθες, η σοβαρή ανεπάρκεια μαγνησίου προκαλεί μυϊκά προβλήματα. Ο εθνικός μέσος όρος πρόσληψης μαγνησίου για τους Αμερικανούς είναι 350 mg. Προτείνεται ότι οι ενήλικες θα πρέπει να λαμβάνουν τουλάχιστον 310 mg μαγνησίου την ημέρα.

Πηγές μαγνησίου είναι οι εξής:

• Ξηροί καρποί
• Ψάρια
• Αβοκάντο
• Σπόροι
• Μπανάνες
• Σκούρα πράσινα φυλλώδη λαχανικά

Βιβλιογραφία

Barley OR, et al. (2018). Acute dehydration impairs endurance without modulating neuromuscular function. DOI:
10.3389/fphys.2018.01562

Calcium [Fact sheet]. (2018). 
ods.od.nih.gov/factsheets/Calcium-HealthProfessional

Larner AJ (2011). A dictionary of neurological signs.
brainmaster.com/software/pubs/brain/contrib/A%20Dictionary%20of%20Neurological%20Signs.pdf

Magnesium. (2019).
lpi.oregonstate.edu/mic/minerals/magnesium

Magnesium [Fact sheet]. (2018).
ods.od.nih.gov/factsheets/Magnesium-HealthProfessional

Mayo Clinic Staff. (2019).
mayoclinic.org/symptoms/muscle-pain/basics/definition/sym-20050866

Mayo Clinic Staff. (2017). Water: How much should you drink every day?
mayoclinic.org/healthy-lifestyle/nutrition-and-healthy-eating/in-depth/water/art-20044256

Slide show: A guide to basic stretches. (2017).
mayoclinic.org/healthy-lifestyle/fitness/multimedia/stretching/sls-20076840?s=2