Πότε τα κόπρανα κάποιου είναι ωχρά;

Τα κόπρανα ενός ατόμου φυσιολογικά, είναι σε διάφορες αποχρώσεις του καφέ, κυρίως ανάλογα με τη διατροφή του. Αντίθετα, τα ωχρά, κιτρινωπά κόπρανα θεωρούνται ως σύμπτωμα κάποιας παθογένειας. Στην περίπτωση, λοιπόν, που κάποιος παρατηρήσει ότι τα κόπρανα του έχουν ωχρό χρώμα ή χρώμα αργίλου είναι πιθανό να υπάρχει κάποια δυσλειτουργία στο γαστρεντερικό ή το χολικό σύστημα. Το χολικό σύστημα περιλαμβάνει, την χοληδόχο κύστη, το ήπαρ και το πάγκρεας.

Υπό φυσιολογικές συνθήκες, το ήπαρ απελευθερώνει χολικά άλατα στα περιττώματα, δίνοντας τους καφέ χρώμα. Στην περίπτωση, που το ήπαρ δεν παράγει αρκετή χολή ή η ροή της παρεμποδίζεται, τα κόπρανα φαίνονται ωχρά.

Στην πραγματικότητα, το να παρατηρήσει κάποιος για μια φορά, ωχρό χρώμα στα κόπρανα του, δεν θεωρείται ανησυχητικό, αλλά όταν αυτό συμβαίνει συχνά είναι πιθανό να αποτελεί σύμπτωμα κάποιας αρκετά σοβαρής νόσου. Για το λόγο αυτό, εάν κάποιος παρατηρήσει ότι έχει ωχρά κόπρανα, είναι σημαντικό να επικοινωνήσει με τον ιατρό του, προκειμένου να εξεταστεί το ενδεχόμενο ύπαρξης κάποιας νόσου.

Ποιες καταστάσεις είναι πιθανόν να προκαλέσουν αποχρωματισμό των κοπράνων σε ένα άτομο;

Υπάρχουν πολλές παθολογικές καταστάσεις που είναι δυνατόν να οδηγήσουν σε αποχρωματισμό των περιττωμάτων, όπως για παράδειγμα:

Χρήση φαρμακευτικών σκευασμάτων

Η μακροχρόνια χρήση συγκεκριμένων φαρμακευτικών ουσιών μπορεί να προκαλέσει φαρμακευτικά επαγόμενη ηπατίτιδα, η οποία περιλαμβάνει οίδημα ή και φλεγμονή στο ήπαρ. Τέτοιες ουσίες αποτελούν:

• Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, όπως η ιβουπροφαίνη και η ναπροξένη.
• Αντισυλληπτικά
• Κάποια αντιβιωτικά
• Αναβολικά στεροειδή

Ο συγκεκριμένος τύπος ηπατίτιδας, προκαλεί αποχρωματισμό κοπράνων, ο οποίος υποχωρεί, στους περισσότερους ασθενείς, μερικές εβδομάδες μετά την διακοπή της φαρμακευτικής αγωγής.

Ιογενής ηπατίτιδα

Η ιογενής ηπατίτιδα προκαλεί οίδημα ή και φλεγμονή στο ήπαρ, και οφείλεται σε λοίμωξη από κάποιον ιό, όπως ο ιός της ηπατίτιδας Α, B ή C. Συγκεκριμένα, ο ιός της ηπατίτιδας C, συχνά οδηγεί σε σοβαρές βλάβες στο ήπαρ. Στην περίπτωση που κάποιος διαγνωστεί με ηπατίτιδα, ο ιατρός θα διεξάγει κατάλληλες αναλύσεις προκειμένου να προσδιοριστεί ο τύπος του ιού και κατόπιν θα συστήσει στο άτομο, κατάλληλο θεραπευτικό πλάνο.

Αλκοολική ηπατίτιδα

Η αλκοολική ηπατίτιδα, οφείλεται σε κατανάλωση υπερβολικά μεγάλων ποσοτήτων αλκοολούχων ποτών και μπορεί να οδηγήσει σε βλάβες του ήπατος ή και σε ηπατική ανεπάρκεια. Αρχικά, για την θεραπεία της συγκεκριμένης νόσου, προϋποθέτετε η διακοπή της κατανάλωσης αλκοολούχων ποτών. Επομένως, σε περίπτωση εθισμού, είναι σημαντικό να ενημερωθεί ο ιατρός, προκειμένου να παρέχει κατάλληλη βοήθεια στο άτομο για την διακοπή του ποτού. 

Η αλκοολική ηπατίτιδα προκαλεί επίσης, υποσιτισμό, επομένως, υπάρχει περίπτωση να χρειαστεί το άτομο να ακολουθήσει ειδική διατροφή, πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και βιταμίνες, προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες του οργανισμού. Για τη θεραπεία της νόσου, συνίσταται η χρήση φαρμακευτικής αγωγής, που περιλαμβάνει ουσίες, όπως η πρεδνιζόνη και η πεντοξυφυλλίνη, για την αντιμετώπιση της φλεγμονής. Ενώ, σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, είναι πιθανό να χρειαστεί μεταμόσχευση ήπατος.

Χολική κίρρωση

Χολική κίρρωση είναι φλεγμονή ή ερεθισμός των χολικών αγωγών του ήπατος, η οποία παρεμποδίζει τη ροή της χολής από το ήπαρ, προς το έντερο. Τα αίτια της νόσου αυτής παραμένουν άγνωστα και δεν υπάρχει μέχρι σήμερα κατάλληλη θεραπεία. Ως εκ τούτου, η χολική κίρρωση θεωρείται αρκετά σοβαρή και απειλητική νόσος και απαιτεί άμεση ιατρική φροντίδα.

Η θεραπεία που εφαρμόζεται για αυτήν, εστιάζει κυρίως στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και στην πρόληψη των επιπλοκών. Αυτή περιλαμβάνει, συνήθως, χολεστυραμίνη για την ανακούφιση του ερεθισμού και ουρσοδεοξυχολικό οξύ, το οποίο βοηθάει στην απομάκρυνση της χολής από την αιματική κυκλοφορία. 

Επίσης, ο ιατρός είναι πιθανό να συστήσει την λήψη βιταμινών A, K, E, και D για την αναπλήρωση των θρεπτικών στοιχείων που αποβάλλει το άτομο, εξαιτίας της διάρροιας. Ομοίως, μπορεί να γίνει και λήψη συμπληρωμάτων ασβεστίου για την αποφυγή μείωσης της οστικής πυκνότητας. Τέλος, σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να προταθεί και θεραπεία για το ήπαρ.

Πέτρες στη χολή

Η σκληρυντική χολαγγειίτιδα είναι φλεγμονή ή ερεθισμός στους χολικούς αγωγούς, μέσα από τους οποίους η χολή μεταφέρεται σε ολόκληρο το σώμα. Τα αίτια της νόσου παραμένουν μέχρι σήμερα άγνωστα, αλλά φαίνεται ότι η εμφάνιση της σχετίζεται σε ένα βαθμό με γενετικούς παράγοντες.

Για την αντιμετώπιση της σκληρυντική χολαγγειίτιδα μπορεί να γίνει χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής, αλλά και χειρουργική επέμβαση. Στα συχνά χορηγούμενα φάρμακα, ανήκουν:

• Η κυκλοσπορίνη
• Η χολεστυραμίνη
• Το ουρσοδεοξυχολικό οξύ
• Η αζαθειοπρίνη
• Η πρεδνιζόνη

Επιπλέον, ο ιατρός μπορεί να χορηγήσει συμπληρώματα βιταμινών A, D, E και K, αλλά και αντιβιοτικά. Ενώ, όσων αφορά, την χειρουργική αντιμετώπιση, κάποιες ενδεικτικές συνήθης επεμβάσεις είναι:

• Ενδοσκοπική επέμβαση με την χρήση μπαλονιού, κατά την οποία, εισάγεται ένα μπαλόνι στο τέλος ενός μακρύ σωλήνα, στο εσωτερικό των χολικών αγωγών, προκειμένου να ανοίξει το πέρασμα, μετατοπίζοντας οτιδήποτε αποφράσσει τους αγωγούς.
• Εισαγωγή χολικού καθετήρα, στο σημείο που υπάρχει απόφραξη στους χολικούς αγωγούς.
• Αφαίρεση τμήματος του παχέος εντέρου και του πρωκτού, σε σοβαρές περιπτώσεις.
• Μεταμόσχευση ήπατος.

Δομικά προβλήματα στο χολικό σύστημα

Τα δομικά προβλήματα στο χολικό σύστημα, είναι συνήθως εκ γενετής και μπορεί να παρεμποδίζουν τη ροή της χολής, κατά μήκος των χολικών αγωγών.

Για την διάγνωση των δομικών προβλημάτων, συνήθως ο ιατρός, αφού λάβει υπόψιν τα συμπτώματα του ατόμου και διεξάγει φυσική εξέταση, ζητάει επιπλέον διαγνωστικά τεστ. Αυτά μπορούν να διευκρινίσουν αν υπάρχει ή όχι κάποια δομική ανωμαλία και περιλαμβάνουν, αναλύσεις αίματος και απεικονιστικές εξετάσεις, όπως οι ακτινογραφίες και οι τομογραφίες. 

Συχνά, τέτοια δομικά προβλήματα, μπορούν να επιδιορθωθούν με την διεξαγωγή κατάλληλης χειρουργικής επέμβασης, το είδος και η επικινδυνότητα της οποίας εξαρτώνται από το μέγεθος και το είδος του προβλήματος.

Χολική στένωση

Χολική στένωση, ονομάζεται η στένωση των χολικών αγωγών, που προκαλείται συνήθως μετά από χειρουργική επέμβαση, αφαίρεσης της χοληδόχου κύστης.

Η κατάσταση αυτή μπορεί να διορθωθεί, είτε με χειρουργική επέμβαση, είτε με χρήση στεντ. Το στεντ είναι ένας μικρός σωλήνας, τον οποίο ο χειρούργος τοποθετεί στο εσωτερικό των χολικών αγωγών, στο σημείο της στένωσης, προκειμένου να τους διατηρήσει ανοικτούς, επιτρέποντας την διέλευση της χολής.

Όγκοι

Η ανάπτυξη ενός όγκου, καλοήθη ή κακοήθη, στο χολικό σύστημα, μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την παρεμπόδιση της ροής της χολής ή την πρόκληση φλεγμονής στο ήπαρ.

Ο όγκος αυτός είναι πιθανό να μπορεί να αφαιρεθεί χειρουργικά, ενώ σε περίπτωση που είναι καρκινικός, θα χρειαστεί το άτομο να υποβληθεί σε ακτινοβόληση, προκειμένου να θανατωθούν τα εναπομείναντα καρκινικά κύτταρα. Η ακτινοβολία, γίνεται συνήθως με ακτίνες Χ ή γ και εφαρμόζεται προκειμένου να αποτρέψει την επανεμφάνιση του όγκου. Παράλληλα, μπορεί να χρειαστεί και χημειοθεραπεία, χορήγηση δηλαδή, έντονα τοξικών φαρμακευτικών ουσιών για την θανάτωση των καρκινικών κυττάρων.

Κύστες

Ο σχηματισμός κύστης στους χολικούς αγωγούς μπορεί να αποτρέψει την ροή της χολής σε αυτούς. Η κύστη είναι δυνατό να απομακρυνθεί μόνη της, χωρίς την ανάγκη κάποιας θεραπείας ή μπορεί να αφαιρεθεί χειρουργικά, εφόσον αυτό κριθεί απαραίτητο. Η συγκεκριμένη επέμβαση, γίνεται λαπαροσκοπικά, με μια μικρή τομή και η ανάρρωση είναι πιο σύντομη και λιγότερο επίπονη, σε σύγκριση με ένα κανονικό χειρουργείο.

Τι επιπλοκές μπορεί να προμηνύει το ωχρό χρώμα στα κόπρανα;

Μια από τις πιο κοινές επιπλοκές που σχετίζεται με την έλλειψη χρώματος στα κόπρανα, είναι ο ίκτερος. Ο ίκτερος, οφείλεται στη συσσώρευση της χολής στον οργανισμό, και έχει ως βασικά συμπτώματα, εκτός από τον αποχρωματισμό των κοπράνων, το κιτρίνισμα του δέρματος ή της περιοχής γύρω από άσπρο του ματιού. Σε περίπτωση που κάποιος εμφανίζει τα παραπάνω σημάδια, θα πρέπει να επισκεφτεί αμέσως έναν ιατρό, καθώς μπορεί να αποτελούν ένδειξη και για την ύπαρξη προβλημάτων με τη λειτουργία του ήπατος.

Τι πρέπει να γνωρίζει κάποιος για το χρώμα των κοπράνων ενός παιδιού;

Τα κόπρανα ενός παιδιού είναι φυσιολογικό να έχουν ορισμένες φορές ιδιαίτερα έντονο χρώμα, το οποίο συνήθως οφείλεται σε χρωστικές των τροφών, όπως για παράδειγμα στην κατανάλωση πολύχρωμων δημητριακών. Αντίθετα, τα ωχρά, λευκά ή άχρωμα κόπρανα δεν θεωρούνται φυσιολογικά και είναι πιθανό να προμηνύουν κάποια σοβαρή παθολογική κατάσταση. Πιθανοί παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν στον αποχρωματισμό των κοπράνων ενός παιδιού, μπορεί να είναι:

• Διατροφή μόνο με γάλα.
• Χρήση αντιόξινων φαρμακευτικών προϊόντων.
• Παρεμπόδιση των χολικών αγωγών ή κάποια ασθένεια σχετικά με το ήπαρ.
• Παρουσία θειικού βαρίου, λόγω χρήσης κλύσματος με βάριο.

Σε κάθε περίπτωση που παρατηρηθεί αλλαγή στο χρώμα των κοπράνων ενός μικρού παιδιού, είναι σημαντικό να ενημερωθεί ο ιατρός, ειδικά αν το παιδί δεν έχει καταναλώσει κάποιο χρωματιστό φαγητό ή εμφανίσει αποχρωματισμένα, λευκά ή ωχρά κόπρανα. Κατόπιν, ο ιατρός θα εκτιμήσει τη σοβαρότητα της κατάστασης και θα προτείνει ένα κατάλληλο θεραπευτικό πλάνο, εφόσον αυτό είναι απαραίτητο. 

Εάν για παράδειγμα, το πρόβλημα οφείλεται σε κάποια συγκεκριμένη τροφή ή κάποιο φαρμακευτικό σκεύασμα, η διακοπή της κατανάλωσης του, αναμένεται να λύσει το πρόβλημα. Σε περίπτωση, όμως που το πρόβλημα σχετίζεται με παρεμπόδιση των χολικών αγωγών ή προβλήματα με την λειτουργία του ήπατος, τα πράγματα είναι αρκετά σοβαρά. Στην περίπτωση αυτή συστήνεται φαρμακευτική αγωγή ή και χειρουργική επέμβαση, ανάλογα την σοβαρότητα της κατάστασης.

Πώς μπορεί ένας ιατρός να βρει τα αίτια αποχρωματισμού των κοπράνων ενός ατόμου;

Αρχικά, ο ιατρός θα ρωτήσει για την παρουσία άλλων συμπτωμάτων, καθώς και για τυχόν φαρμακευτικές αγωγές που λαμβάνει το άτομο. Κατόπιν, μπορεί να ζητήσει τη διεξαγωγή διαφόρων εξετάσεων για την περαιτέρω διερεύνηση της κατάστασης, όπως:

• Εξετάσεις αίματος, για την ανίχνευση πιθανής λοίμωξης ή ικτέρου.
• Αξονική τομογραφία για την ανίχνευση οιδήματος στο ήπαρ ή τους χολικούς αγωγούς.
• Χολαγγειοπαγκρεατική μαγνητική (MRCP), η οποία απεικονίζει με λεπτομέρειες το χολικό σύστημα.
• Κοιλιακό υπέρηχο για την απεικόνιση των οργάνων της περιοχής.

Πότε επανέρχεται το φυσιολογικό χρώμα στα κόπρανα κάποιου;

Εφόσον, θεραπευτεί η παθολογική κατάσταση που προκαλούσε τον αποχρωματισμό των κοπράνων, αυτά αναμένεται να επανέλθουν στο φυσιολογικό τους καφέ χρώμα. Παρ’ όλα αυτά, ορισμένες παθήσεις, όπως κάποιοι καρκινικοί όγκοι και προβλήματα με το ήπαρ, δεν είναι θεραπεύσιμα, επομένως τα κόπρανα θα συνεχίσουν να εμφανίζουν ωχρότητα.

Μπορεί να κάνει κάποιος κάτι προκειμένου να αποφύγει τις νόσους που σχετίζονται με τον αποχρωματισμό των κοπράνων;

Κάποιες από τις ασθένειες αυτές μπορούν να προληφθούν, ενώ άλλες όχι. Για παράδειγμα, για κάποιες μορφές ηπατίτιδας υπάρχουν διαθέσιμα εμβόλια για την πρόληψη της νόσου. Επίσης, η αλκοολική ηπατίτιδα μπορεί να προληφθεί εύκολα με τη συνετή κατανάλωση των αλκοολούχων ποτών. Ενώ, σε περίπτωση που μια νόσος δεν μπορεί να προληφθεί ή δεν γνωρίζουμε τους λόγους για τους οποίους προκαλείται, το καλύτερο που μπορεί να κάνει κάποιος είναι να επενδύσει σε μια ισορροπημένη διατροφή, πλούσια σε φυτικές ίνες, που θα προωθεί την υγιή κινητικότητα του εντέρου.

Πηγές:

• A guide to radiation therapy. (2015, June)
  cancer.org/treatment/treatmentsandsideeffects/treatmenttypes/radiation/understandingradiationtherapyaguideforpatientsandfamilies/understanding-radiation-therapy-what-is-radiation-therapy
• Laparoscopic bile duct surgery. (n.d.)
  surgery.usc.edu/divisions/tumor/pancreasdiseases/web%20pages/BILIARY%20SYSTEM/lap%20surg-bile%20duct.html
• Mayo Clinic Staff. (2015, November, 25). Alcoholic hepatitis
  mayoclinic.org/diseases-conditions/alcoholic-hepatitis/diagnosis-treatment/treatment/txc-20163986
• Mayo Clinic Staff. (2014, August). Primary sclerosing cholangitis
  mayoclinic.org/diseases-conditions/primary-sclerosing-cholangitis/basics/definition/con-20029446
• Mayo Clinic Staff. (2013, July). Gallstones. Tests and Diagnosis
  mayoclinic.org/diseases-conditions/gallstones/basics/tests-diagnosis/con-20020461
• Primary biliary cholangitis (PBC, Primary Biliary Cirrhosis). (2016, March)
  liverfoundation.org/abouttheliver/info/pbc/
• Stools – unusual color. (n.d.)
  seattlechildrens.org/medical-conditions/symptom-index/stools-unusual-color/
• Viral hepatitis. (2015, June)
  cdc.gov/std/tg2015/hepatitis.htm