Τι είναι το οίδημα προσώπου;

Μπορεί περιστασιακά να ξυπνάτε με πρησμένο πρόσωπο. Αυτό μπορεί να συμβεί ως αποτέλεσμα ακούσιας πίεσης που ασκείτε στο πρόσωπό σας κατά τη διάρκεια του ύπνου. Ωστόσο, το οίδημα του προσώπου μπορεί να προκύψει από τραυματισμό στο πρόσωπο ή να υποδεικνύει ιατρική πάθηση.

Το οίδημα προσώπου δεν αναφέρεται απλά στο πρόσωπο, αλλά μπορεί να περιλαμβάνει και το λαιμό. Εάν δεν υπάρχουν τραυματισμοί στο πρόσωπο, το οίδημα μπορεί να υποδεικνύει επείγον ιατρικό περιστατικό.

Ποιες παθήσεις προκαλούν οίδημα προσώπου;

Αλλεργική επιπεφυκίτιδα

• Αυτή η φλεγμονή του ματιού οφείλεται σε αλλεργική αντίδραση σε ουσίες, όπως τρίχωμα των ζώων, σκόνη, γύρη ή σπόρια μούχλας.
• Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν ερυθρά, κνησμώδη, υδαρά και διογκωμένα μάτια με αίσθηση καψίματος.
• Τα εν λόγω οφθαλμολογικά συμπτώματα μπορεί να εκδηλώνονται σε συνδυασμό με φτέρνισμα, ρινική καταρροή και κνησμώδη μύτη.

Προεκλαμψία

Αυτή η πάθηση θεωρείται επείγον ιατρικό περιστατικό και χρήζει άμεσης φροντίδας.

• Η προεκλαμψία συμβαίνει όταν μία έγκυος γυναίκα έχει υψηλή αρτηριακή πίεση και πιθανώς πρωτεϊνουρία.
• Η πάθηση γενικά συμβαίνει μετά τις 20 εβδομάδες της κύησης. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να εκδηλωθεί νωρίτερα ή ακόμη και μετά τον τοκετό.
• Μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, όπως επικίνδυνα υψηλή αρτηριακή πίεση, επιληπτικές κρίσεις, νεφρική βλάβη, ηπατική βλάβη, υγρό στους πνεύμονες και προβλήματα θρόμβωσης.
• Η προεκλαμψία μπορεί να διαγνωστεί και να διαχειριστεί με την κατάλληλη προγεννητική φροντίδα.
• Η συνιστώμενη θεραπεία για την υποχώρηση των συμπτωμάτων είναι ο τοκετός και η απομάκρυνση του πλακούντα.
• Οι γιατροί θα συζητήσουν μαζί σας τους κινδύνους και τα οφέλη αναφορικά με το χρόνο του τοκετού με βάση τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων σας και την ηλικία του εμβρύου.
• Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν επίμονο πονοκέφαλο, αλλαγές στην όραση, άλγος στην άνω κοιλιακή περιοχή, πόνο κάτω από το στέρνο, λαχάνιασμα και αλλαγές στην πνευματική κατάσταση.

Κυτταρίτιδα

Αυτή η πάθηση θεωρείται επείγον ιατρικό περιστατικό και χρήζει άμεσης φροντίδας.

• Η κυτταρίτιδα προκαλείται από την είσοδο βακτηρίων ή μυκήτων μέσω μιας ασυνέχειας του δέρματος.
• Το χαρακτηριστικό σύμπτωμα είναι το ερυθρό, επώδυνο και διογκωμένο δέρμα με ή χωρίς έκκριση υγρών που εξαπλώνεται γρήγορα.
• Το δέρμα είναι ζεστό και ευαίσθητο στην αφή.
• Πυρετός, ρίγη και ερυθρές κηλίδες από το εξάνθημα μπορεί να αποτελούν ενδείξεις σοβαρής λοίμωξης που απαιτεί ιατρική φροντίδα.

Αναφυλαξία

Αυτή η πάθηση θεωρείται επείγον ιατρικό περιστατικό και χρήζει άμεσης φροντίδας.

• Αυτή είναι μία απειλητική για τη ζωή αλλεργική αντίδραση.
• Η ταχεία έναρξη των συμπτωμάτων συμβαίνει μετά την έκθεση στο αλλεργιογόνο.
• Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν εκτεταμένα εξανθήματα, κνησμό, οίδημα, χαμηλή αρτηριακή πίεση, δυσκολία στην αναπνοή, λιποθυμία, ταχυπαλμία.
• Ναυτία, εμετός, διάρροια, κοιλιακό άλγος είναι ορισμένα επιπρόσθετα συμπτώματα.

Φαρμακευτική αλλεργία

Αυτή η πάθηση θεωρείται επείγον ιατρικό περιστατικό και χρήζει άμεσης φροντίδας.

• Ήπιο, κνησμώδες, ερυθρό εξάνθημα μπορεί να εμφανιστεί ημέρες έως εβδομάδες μετά τη λήψη ενός συγκεκριμένου φαρμάκου.
• Οι σοβαρές φαρμακευτικές αλλεργίες μπορεί να αποβούν απειλητικές για τη ζωή και τα συμπτώματα περιλαμβάνουν εξανθήματα, ταχυπαλμία, οίδημα, κνησμό και δυσκολία στην αναπνοή.
• Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν πυρετό, στομαχικά προβλήματα και μικροσκοπικές μωβ ή ερυθρές κηλίδες στο δέρμα.

Αγγειοοίδημα

• Το αγγειοοίδημα είναι μία μορφή έντονου οιδήματος κάτω από την επιφάνεια του δέρματος.
• Μπορεί να συνοδεύεται από εξανθήματα και κνησμό.
• Προκαλείται από μία αλλεργική αντίδραση σε ένα αλλεργιογόνο, όπως τρόφιμα και φάρμακα.
• Επιπρόσθετα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν κράμπες στο στομάχι και δυσχρωμίες ή εξανθήματα στα χέρια και τα πόδια.

Ακτινομυκητίαση

• Αυτή η μακροχρόνια βακτηριακή λοίμωξη προκαλεί έλκη ή αποστήματα σε μαλακούς ιστούς του σώματος.
• Οδοντιατρικές λοιμώξεις ή τραύμα στο πρόσωπο ή το στόμα μπορεί να οδηγήσουν στην εισβολή βακτηρίων στο πρόσωπο ή τα έντερα.
• Η συμφόρηση κάτω από το δέρμα αρχικά εμφανίζεται ως ερυθρή ή μπλε περιοχή.
• Μία χρόνια, αργά αναπτυσσόμενη, ανώδυνη μάζα γίνεται απόστημα με περιοχές πηχτού, κίτρινου υγρού.

Κάταγμα μύτης

• Ένα κάταγμα ή ρωγμή στο χόνδρο της μύτης συχνά προκαλείται από τραυματισμό στο πρόσωπο.
• Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν λυγισμένη ή παραμορφωμένη μύτη, πρήξιμο γύρω από τη μύτη, ρινορραγία και έναν χαρακτηριστικό ήχο τριβής όταν η μύτη μετακινείται.
• Οι μώλωπες μπορούν να εκδηλωθούν γύρω από τη μύτη και στα μάτια λίγες μέρες μετά τον τραυματισμό.

Εξωτερικό κριθαράκι

• Βακτήρια ή κάποια απόφραξη στους σμηγματογόνους αδένες του βλεφάρου προκαλούν τις περισσότερες περιπτώσεις κριθής (κριθαράκι).
• Αυτές οι ερυθρές ή στο χρώμα του δέρματος μάζες τυπικά εμφανίζονται στην άκρη του άνω βλεφάρου.
• Ερυθρά, υδαρά μάτια, μία κνησμώδη αίσθηση των οφθαλμών και ευαισθησία στο φως είναι ορισμένα κοινά συμπτώματα.
• Οι περισσότερες περιπτώσεις κριθής στο μάτι είναι ήπιες ή αβλαβείς, αλλά ορισμένες υποδεικνύουν μία πιο σοβαρή πάθηση.

Ιγμορίτιδα

• Η ιγμορίτιδα είναι μία πάθηση που προκαλείται από φλεγμονή ή λοίμωξη στις ρινικές διόδους και τα ιγμόρεια.
• Μπορεί να οφείλεται σε ιούς, βακτήρια ή αλλεργιογόνα.
• Η σοβαρότητα και η διάρκεια των συμπτωμάτων εξαρτάται από την αιτία της λοίμωξης.
• Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν μειωμένη αίσθηση της οσμής, πυρετό, ρινική καταρροή, πονοκέφαλο (από την πίεση ή την τάση εντός των ιγμορείων), κόπωση, πονόλαιμο, ρινική συμφόρηση ή βήχα.

Σύνοψη

Το οίδημα στο πρόσωπο μπορεί να προκαλείται από ήπιες αλλά και σοβαρές ιατρικές παθήσεις. Οι περισσότερες αιτίες αντιμετωπίζονται εύκολα. Ωστόσο, ορισμένες είναι σοβαρές και χρήζουν επείγουσας ιατρικής φροντίδας. Κοινές αιτίες οιδήματος του προσώπου περιλαμβάνουν:

• Αλλεργική αντίδραση
• Λοίμωξη στο μάτι, όπως αλλεργική επιπεφυκίτιδα
• Χειρουργική επέμβαση
• Παρενέργεια κάποιου φαρμάκου
• Κυτταρίτιδα (βακτηριακή λοίμωξη του δέρματος)
• Ιγμορίτιδα
• Ορμονικές διαταραχές, όπως ασθένειες του θυρεοειδούς
• Κριθή (κριθαράκι)
• Απόστημα
• Προεκλαμψία (υψηλή αρτηριακή πίεση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης)
• Κατακράτηση υγρών
• Αγγειοοίδημα (έντονο οίδημα του δέρματος)
• Ακτινομυκητίαση (ένας τύπος μακροχρόνιας λοίμωξης μαλακών ιστών)
• Κάταγμα της μύτης

Πότε το οίδημα του προσώπου αποτελεί επείγον ιατρικό περιστατικό;

Το οίδημα του προσώπου που οφείλεται σε αλλεργική αντίδραση μπορεί να συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα. Αυτά είναι τα συμπτώματα της αναφυλαξίας, μιας σοβαρής αλλεργικής αντίδρασης. Η κατάλληλη ιατρική θεραπεία θα πρέπει να χορηγηθεί άμεσα, ώστε η αντίδραση να μην μετατραπεί σε αναφυλακτικό σοκ. Το αναφυλακτικό σοκ μπορεί να αποβεί θανατηφόρο.

Τα συμπτώματα της αναφυλαξίας και του αναφυλακτικού σοκ περιλαμβάνουν:

• Πρήξιμο στο στόμα και το λαιμό
• Δυσκολία στην αναπνοή ή την κατάποση
• Εξάνθημα
• Διόγκωση του προσώπου ή των άκρων
• Αγωνία ή σύγχυση
• Βήχα ή συριγμό της αναπνοής
• Ζάλη
• Ρινική συμφόρηση
• Αίσθημα παλμών της καρδιάς και ανώμαλο καρδιακό ρυθμό
• Συγκεχυμένο λόγο

Αν βιώνετε οποιαδήποτε συμπτώματα αναφυλαξίας, καλέστε αμέσως το 166.

Τα συμπτώματα του σοκ εμφανίζονται γρήγορα και περιλαμβάνουν:

• Ταχεία αναπνοή
• Γρήγορο καρδιακό ρυθμό
• Αδύναμο παλμό
• Χαμηλή αρτηριακή πίεση

Κοινές αιτίες μιας αλλεργικής αντίδρασης είναι αλλεργιογόνα, όπως:

• Τσιμπήματα εντόμων
• Φάρμακα
• Φυτά
• Γύρη
• Δηλητήριο ζώων
• Θαλασσινά
• Ψάρια
• Ξηροί καρποί
• Τρίχωμα ζώων, όπως τρίχωμα σκύλου ή γάτας

Αναγνωρίζοντας το οίδημα προσώπου

Καλέστε το 166 αμέσως εάν:

• Έχετε καταναλώσει τροφές στις οποίες είστε αλλεργικός/ή
• Έχετε εκτεθεί σε γνωστό αλλεργιογόνο
• Σάς έχει τσιμπήσει δηλητηριώδες έντομο ή ερπετό

Μην περιμένετε να εμφανιστούν τα συμπτώματα της αναφυλαξίας, διότι αυτά μπορεί να μην εκδηλωθούν αμέσως, αν και στις περισσότερες περιπτώσεις εμφανίζονται άμεσα.

Σε συνδυασμό με το οίδημα προσώπου, άλλα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Εξανθήματα
• Κνησμό
• Ρινική συμφόρηση
• Υδαρά μάτια
• Ζάλη
• Διάρροια
• Δυσφορία στο στήθος
• Δυσφορία στο στόμαχο
• Αδυναμία

Πώς ανακουφίζεται το οίδημα προσώπου;

Επισκεφτείτε αμέσως το γιατρό σας αν έχετε οίδημα στο πρόσωπο.

Οίδημα που προκαλείται από κεντρί μέλισσας

Εάν το κεντρί μιας μέλισσας προκαλεί το οίδημα, θα πρέπει να το αφαιρέσετε άμεσα. Μη χρησιμοποιήσετε τσιμπιδάκι, διότι μπορεί να πιέσετε το κεντρί απελευθερώνοντας περισσότερο δηλητήριο.

Αντιθέτως, χρησιμοποιείστε μία κάρτα τράπουλας:

• Πιέστε την κάρτα στο δέρμα μπροστά από το κεντρί.
• Ήπια κινήστε την κάρτα προς το κεντρί.
• Ανασηκώστε το κεντρί από το δέρμα

Οίδημα που προκαλείται από λοίμωξη

Εάν το οίδημα προκλήθηκε από λοίμωξη στους οφθαλμούς, τη μύτη ή το στόμα, είναι πιθανό ότι θα σας συνταγογραφηθούν αντιβιοτικά. Εάν ένα απόστημα είναι παρόν, ο γιατρός μπορεί να το ανοίξει ώστε να αποστραγγίσει το υγρό. Η ανοιχτή πληγή, όμως, στη συνέχεια θα κλείσει με κατάλληλο υλικό, ώστε να μην μολυνθεί ξανά.

Ανακουφίζοντας ένα εξάνθημα

Ένα εξάνθημα μπορεί να ανακουφιστεί με μη συνταγογραφούμενη κρέμα ή αλοιφή υδροκορτιζόνης. Οι δροσερές κομπρέσες επίσης μπορούν να ανακουφίσουν τον κνησμό.

Άλλες αιτίες, όπως η κατακράτηση υγρών και οι υποκείμενες ιατρικές παθήσεις, θα πρέπει να διευθετηθούν κατάλληλα από έναν επαγγελματία υγείας.

Πώς μπορεί να προληφθεί το οίδημα προσώπου;

Μπορείτε να αποτρέψετε το οίδημα προσώπου αποφεύγοντας γνωστά αλλεργιογόνα. Διαβάστε τις ετικέτες των προϊόντων και, όταν γευματίζετε σε εστιατόριο, ρωτήστε το/τη σερβιτόρο/α τι συστατικά περιέχουν τα πιάτα που παραγγέλνετε. Αν έχετε μία γνωστή αλλεργία που μπορεί να προκαλέσει αναφυλαξία και σας έχει συνταγογραφηθεί επινεφρίνη, θα πρέπει να έχετε το φάρμακο πάντα μαζί σας. Η εν λόγω δραστική ουσία χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση μιας σοβαρής αλλεργικής αντίδρασης και μπορεί να αποτρέψει το οίδημα του προσώπου.

Αν είχατε στο παρελθόν αλλεργική αντίδραση σε κάποιο φάρμακο, αποφύγετε να λάβετε το φάρμακο αυτό ξανά. Ενημερώστε το γιατρό σας αναφορικά με οποιεσδήποτε αλλεργικές αντιδράσεις είχατε σε φάρμακα ή τροφές.

Βιβλιογραφία

Anaphylaxis. (2018).
acaai.org/allergies/anaphylaxis

Food allergy. (n.d.).
hopkinsmedicine.org/healthlibrary/conditions/adult/allergy_and_asthma/allergens_food_85,p00017

Mayo Clinic Staff. (2018). Allergies.
mayoclinic.org/diseases-conditions/allergies/symptoms-causes/syc-20351497

Mayo Clinic Staff. (2018). Tooth abscess.
mayoclinic.org/diseases-conditions/tooth-abscess/symptoms-causes/syc-20350901