Τι είναι το οίδημα στις αρθρώσεις;

Οι αρθρώσεις είναι δομές που συνδέουν δύο ή περισσότερα οστά και εντοπίζονται στα άκρα ποδός, στους αστραγάλους, τα γόνατα, τα ισχία, τα χέρια και πολλά άλλα μέρη του σώματος.

Οι αρθρώσεις περιβάλλονται και προστατεύονται από μαλακούς ιστούς. Οίδημα (πρήξιμο) εμφανίζεται όταν υγρό συσσωρεύεται σε αυτούς τους ιστούς. Πόνος, ακαμψία ή και τα δύο μπορεί να συνοδεύουν το οίδημα στις αρθρώσεις. Μπορεί επίσης να παρατηρήσετε ότι η πάσχουσα άρθρωση εμφανίζεται μεγαλύτερη από το φυσιολογικό ή αποκτά ανώμαλο σχήμα.

Το οίδημα των αρθρώσεων μπορεί να αποτελεί σύμπτωμα μιας χρόνιας πάθησης, όπως η αρθρίτιδα, ή ενός τραυματισμού που χρήζει επείγουσας ιατρικής φροντίδας, όπως η εξάρθρωση.

Ποιες είναι οι αιτίες του οιδήματος των αρθρώσεων;

Μία από τις πιο συχνές αιτίες οιδήματος των αρθρώσεων είναι η αρθρίτιδα. Ακολουθούν οι πιο κοινοί τύποι αρθρίτιδας:

• Οστεοαρθρίτιδα
• Ρευματοειδής αρθρίτιδα
• Ουρική αρθρίτιδα
• Ψωριασική αρθρίτιδα
• Σηπτική αρθρίτιδα

Το οίδημα των αρθρώσεων μπορεί επίσης να είναι αποτέλεσμα άλλων χρόνιων παθήσεων, ασθενειών ή τραυματισμών.

Οστεοαρθρίτιδα

Η οστεοαρθρίτιδα είναι ο πιο κοινός τύπος αρθρίτιδας. Προκαλείται από τη φυσιολογική εκφύλιση του χόνδρου των αρθρώσεων με την πάροδο του χρόνου.

Όταν ο χόνδρος που περιβάλλει τις αρθρώσεις φθείρεται τα οστά τρίβονται το ένα με το άλλο και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε οίδημα πόνο και ακαμψία των αρθρώσεων.

Ρευματοειδής αρθρίτιδα

Περίπου 1,5 εκατομμύριο άτομα στις Ηνωμένες Πολιτείες πάσχουν από ρευματοειδή αρθρίτιδα, σύμφωνα με το Ίδρυμα Αρθρίτιδας των ΗΠΑ. Η φλεγμονώδης μορφή της νόσου είναι επίσης μία αυτοάνοση διαταραχή, ένας τύπος νόσου κατά την οποία το σώμα επιτίθεται στους δικούς του υγιείς ιστούς.

Εάν έχετε ρευματοειδή αρθρίτιδα, το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στις μεμβράνες που επενδύουν τις αρθρώσεις, προκαλώντας τη συσσώρευση υγρού και το οίδημα των αρθρώσεων. Αυτό μπορεί να προκαλέσει βλάβη στους χόνδρους, τους τένοντες και τους συνδέσμους των αρθρώσεων.

Ουρική αρθρίτιδα

Στην ουρική αρθρίτιδα, μία αύξηση στα επίπεδα ουρικού οξέος του αίματος μπορεί να οδηγήσει στη συσσώρευση κρυστάλλων ουρικού οξέος στις αρθρώσεις, με αποτέλεσμα την εμφάνιση οιδήματος και πόνου. Αυτή η επώδυνη πάθηση μπορεί να είναι οξεία ή χρόνια.

Η ουρική αρθρίτιδα επηρεάζει περίπου 6 εκατομμύρια άνδρες και 2 εκατομμύρια γυναίκες στις Ηνωμένες Πολιτείες ή περίπου 4% των Αμερικανών ενηλίκων, αναφέρει το Ίδρυμα Αρθρίτιδας.

Το ουρικό οξύ είναι ένα παραπροϊόν που παράγει το σώμα όταν μεταβολίζει συγκεκριμένες ουσίες στις τροφές. Φυσιολογικά, το ουρικό οξύ διαλύεται στο αίμα και εξέρχεται από το σώμα μέσω των ούρων.

Όταν δεν αποβάλλεται φυσιολογικά, μπορεί να συσσωρευτεί στις αρθρώσεις, όπου σχηματίζει κρυστάλλους σε μορφή βελόνας. Αυτό προκαλεί τα συμπτώματα της ουρικής αρθρίτιδας, συμπεριλαμβανομένου του οιδήματος των αρθρώσεων.

Ψωριασική αρθρίτιδα

Η ψωριασική αρθρίτιδα είναι ένας τύπος αρθρίτιδας που μπορεί να συνοδεύει τη δερματική πάθηση ψωρίαση.

Το Ίδρυμα Αρθρίτιδας εκτιμά ότι περίπου 30% των ανθρώπων με ψωρίαση έχουν ψωριασική αρθρίτιδα. Είναι μία αυτοάνοση πάθηση κατά την οποία το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στους υγιείς ιστούς των αρθρώσεων και του δέρματος. Αυτό οδηγεί σε φλεγμονή, προκαλώντας οίδημα, πόνο και ακαμψία στις αρθρώσεις.

Σηπτική αρθρίτιδα

Το οίδημα των αρθρώσεων μπορεί επίσης να είναι το αποτέλεσμα μιας λοίμωξης της άρθρωσης που προκαλείται από βακτήρια, ιούς και μύκητες. Αυτός ο τύπος οιδήματος ονομάζεται σηπτική αρθρίτιδα. Σύμφωνα με την Κλινική Mayo, η πιο κοινή αιτία σηπτικής αρθρίτιδας είναι η λοίμωξη από το βακτήριο Staphylococcus aureus.

Η σηπτική αρθρίτιδα μπορεί να είναι χρόνια ή οξεία. Η χρόνια σηπτική αρθρίτιδα είναι σπάνια.

Άλλες αιτίες

Πολλοί άλλοι τύποι αρθρίτιδας μπορούν να προκαλέσουν οίδημα στις αρθρώσεις, όπως και πολλές άλλες παθήσεις. Παραδείγματα είναι τα εξής:

• Τραυματισμοί, όπως κατάγματα οστών, εξάρθρωση, ρήξη συνδέσμων και τενόντων
• Αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, μία χρόνια πάθηση που προκαλεί φλεγμονή των αρθρώσεων
• Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, μια αυτοάνοση διαταραχή που προκαλεί φλεγμονή
• Υποθυρεοειδισμός
• Σαρκοείδωση, μία νόσος στην οποία συσσωματώματα φλεγμονωδών κυττάρων συσσωρεύονται στο σώμα
• Ρευματικός πυρετός, μία φλεγμονώδης νόσος που απορρέει από στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα ή οστρακιά, για τις οποίες δεν λαμβάνεται θεραπεία
• Τενοντίτιδα, φλεγμονή κάποιου τένοντα

Πότε θα πρέπει να επικοινωνήσετε με το γιατρό σας

Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας αν βιώνετε οίδημα στις αρθρώσεις το οποίο:

• Έχει συμβεί μετά από ένα σοβαρό τραυματισμό και προκαλεί παραμόρφωση της άρθρωσης
• Δεν έχει προφανή αιτία
• Συνοδεύεται από έντονο πόνο
• Συνοδεύεται από πυρετό
• Δεν υποχωρεί ή επιδεινώνεται
• Παρεμποδίζει την καθημερινή σας ζωή

Πως διαγιγνώσκεται η αιτία του οιδήματος των αρθρώσεων;

Όταν φτάσετε στο γραφείο του γιατρού σας, θα σας κάνει ερωτήσεις για το ιατρικό ιστορικό και τα συμπτώματά σας. Για παράδειγμα, μπορεί να σας ρωτήσει:

• Πότε εμφανίστηκε το οίδημα των αρθρώσεων
• Σε ποια ήπιες αρθρώσεις εντοπίζεται το οίδημα
• Πόσο σοβαρό είναι το οίδημα
• Εάν υπάρχει κάτι που βελτιώνει ή επιδεινώνει το οίδημα
• Εάν έχετε και άλλα συμπτώματα σε συνδυασμό με το οίδημα των αρθρώσεων

Ο γιατρός επίσης θα εξετάσει τις πάσχουσες αρθρώσεις. Μπορεί να ζητήσει μία ή περισσότερες εξετάσεις για να καθορίσει την αιτία του οιδήματος. Για παράδειγμα, μπορεί να ζητήσει:

• Εξετάσεις αίματος
• Απεικονιστικές τεχνικές, όπως ακτινογραφία ακτινών-Χ
• Εισρόφηση υγρού από την άρθρωση με βελόνα, κατά την οποία ο γιατρός θα χρησιμοποιήσει μία βελόνα για να λάβει μικρή ποσότητα υγρού από την πάσχουσα άρθρωση, το οποίο θα αποσταλεί στο εργαστήριο για ανάλυση

Πώς αντιμετωπίζεται το οίδημα των αρθρώσεων;

Το συνιστώμενο θεραπευτικό πλάνο του γιατρού θα εξαρτηθεί από την υποκείμενη αιτία των συμπτωμάτων σας.

Εάν το οίδημα των αρθρώσεων εμφανίστηκε ύστερα από ένα τραυματισμό, απλές κατ’ οίκον θεραπείες θα ανακουφίσουν τα συμπτώματα. Εφαρμόστε πάγο ή παγοκύστη τυλιγμένη σε ένα ύφασμα στην πάσχουσα άρθρωση για 10 λεπτά τη φορά, ώστε να μειωθεί το οίδημα.

Εφαρμόστε συμπίεση στην πάσχουσα άρθρωση χρησιμοποιώντας ελαστικό επίδεσμο. Ανυψώστε την άρθρωση όταν ξεκουράζεστε, κατά προτίμηση σε ένα σημείο υψηλότερο από την καρδιά. Μπορείτε να λάβετε κάποιο μη συνταγογραφούμενο παυσίπονο για την ανακούφιση της δυσφορίας.

Ο γιατρός θα σας προτείνει να αποφύγετε να κινείτε ή να ασκείτε βάρος στην τραυματισμένη άρθρωση για μία συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Ρωτήστε πόσο θα πρέπει να περιμένετε προτού ξεκινήσετε να χρησιμοποιείτε ξανά την άρθρωση.

Παρόλο που είναι σημαντικό να δώσετε στο σώμα σας τον απαραίτητο χρόνο να επουλωθεί, η ακινητοποίηση της άρθρωσης για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να προκαλέσει απώλεια της μυϊκής δύναμης και επιδείνωση του εύρους κίνησης.

Εάν διαγνωστείτε με μία χρόνια νόσο, όπως η οστεοαρθρίτιδα ή ο λύκος, ακολουθήστε το συνιστώμενο θεραπευτικό πλάνο του γιατρού σας, το οποίο μπορεί να περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή, φυσικοθεραπεία ή άλλες θεραπείες για την ανακούφιση των συμπτωμάτων και τη διατήρηση της υγείας της άρθρωσης.

Σύνοψη

Το οίδημα των αρθρώσεων αποτελεί σύμπτωμα πολλών παθήσεων από τις οποίες η πιο κοινή είναι η αρθρίτιδα. Η άρθρωση μπορεί επίσης να παρουσιάζει πόνο ή ακαμψία ή να φαίνεται μεγαλύτερη από το φυσιολογικό.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, η αιτία του οιδήματος μπορεί να είναι προφανής, όπως αν έχετε υποστεί πρόσφατα κάποιο τραυματισμό. Αν όμως η αιτία δεν είναι προφανής, το οίδημα είναι έντονο ή δεν υποχωρεί, πραγματοποιήστε ένα ραντεβού με το γιατρό σας.

Ο γιατρός θα σας παρέχει περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με τη διάγνωση, τις θεραπευτικές επιλογές και τη μακροπρόθεσμη έκβαση.

Βιβλιογραφία

Chen D, et al. (2017). Osteoarthritis: toward a comprehensive understanding of pathological mechanism. DOI:
10.1038/boneres.2016.44

Mayo Clinic Staff. (2018). Septic arthritis.
mayoclinic.org/diseases-conditions/bone-and-joint-infections/symptoms-causes/syc-20350755

Mayo Clinic Staff. (2019). Joint pain.
mayoclinic.org/symptoms/joint-pain/basics/causes/sym-20050668

Psoriatic arthritis. (n.d.).
uclahealth.org/dermatology/psoriasis-arthritis

Reactive arthritis (Reiter’s syndrome). (2018). What is gout?. (n.d.).
healthinfo.uclahealth.org/Search/85,P00064https://www.uclahealth.org/rheumatology/gout/what-is-gout

What is rheumatoid arthritis? (n.d.).
arthritis.org/about-arthritis/types/rheumatoid-arthritis/what-is-rheumatoid-arthritis.php