Τι είναι η ωταλγία;

Η ωταλγία είναι ο πόνος σε ένα ή και τα δύο αυτιά και συμβαίνει κυρίως σε παιδιά, αλλά μπορεί να εμφανιστεί και σε ενήλικες. O πόνος αυτός εμφανίζεται συνήθως στο ένα αυτί και μπορεί να είναι συνεχής ή να εμφανίζεται ανά διαστήματα, ενώ κάποιες φορές μπορεί να συνοδεύεται από αίσθημα καψίματος ή τσιμπήματος στην περιοχή.

Η ωταλγία συχνά οφείλεται σε κάποια λοίμωξη του αυτιού και σε αυτή την περίπτωση το άτομο μπορεί να βιώνει πυρετό και προσωρινή απώλεια ακοής. Τα μικρά παιδιά που έχουν λοίμωξη στο αυτί είναι συνήθως γκρινιάρικα, ευέξαπτα και μπορεί να τραβάνε ή να τρίβουν το αυτί τους συνεχώς, εξαιτίας του πόνου. 

Τι συμπτώματα μπορεί να εμφανίσει ένα άτομο μαζί με την ωταλγία;

Εάν η ωταλγία οφείλεται σε κάποια λοίμωξη ή τραυματισμό του αυτιού, συνήθως οι ενήλικες εκτός από τον πόνο στην περιοχή, μπορεί να εμφανίσουν μειωμένη ακοή και συσσώρευση υγρού στο αυτί που πονάει. Από την άλλη, τα παιδιά μπορεί να εμφανίσουν ακόμα περισσότερες ενδείξεις, οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Πυρετό
• Απώλεια όρεξης
• Απώλεια ισορροπίας
• Πονοκέφαλο
• Κλάμα
• Ευερεθιστότητα
• Δυσκολία στον ύπνο
• Τράβηγμα ή τρίψιμο του αυτιού.
• Μειωμένη ακοή, η οποία φαίνεται από την μειωμένη απόκριση τους στους θορύβους
• Αίσθηση βουητού στο αυτί.

Τι μπορεί να προκαλέσει ωταλγία;

Η ωταλγία συνήθως οφείλεται σε κάποιο τραυματισμό, ερεθισμό ή λοίμωξη στο αυτί, αλλά μπορεί να οφείλεται και σε πόνο που ανακλάται από κάποιο άλλο μέρος του σώματος. Για παράδειγμα, εάν κάποιος έχει κάποιο πρόβλημα στα δόντια ή το οστό του σαγονιού, ο πόνος μπορεί να ανακλάται και στο αυτί. Πιο αναλυτικά, πιθανά αίτια της ωταλγίας αποτελούν, τα παρακάτω:

• Λοίμωξη στο αυτί, η οποία μπορεί να συμβεί στο εξωτερικό, το εσωτερικό ή το μέσο του αυτιού. Η λοίμωξη στο εξωτερικό του αυτιού μπορεί να προκληθεί από το κολύμπι, τη χρήση ακουστικών βαρυκοΐας ή ακουστικών κινητού ή τη χρήση μπατονέτας στο αυτί. Όλα τα παραπάνω, ενδέχεται να προκαλέσουν ερεθισμό στο δέρμα στο εσωτερικό του ακουστικού καναλιού, δημιουργώντας πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη βακτηρίων.  Αντίθετα, η λοίμωξη στο μέσο ή το εσωτερικό του αυτιού προκαλείται συνήθως από βακτήρια ή ιούς που φτάνουν στο αυτί μέσω του αναπνευστικού συστήματος. Συγκεκριμένα, μια λοίμωξη του αναπνευστικού μπορεί να οδηγήσει σε συσσώρευση υγρού πίσω από το ακουστικό τύμπανο, μέσα στο οποίο μπορεί να μεταφερθούν μικρόβια από τον πνεύμονα ή να αναπτυχθούν καινούρια βακτήρια. Μια ειδική κατηγορία, λοίμωξης του έσω ωτός αποτελεί επίσης και η λαβυρινθίτιδα, η οποία προκαλεί έντονη ζάλη, καθώς αποτελεί φλεγμονή στην περιοχή του αυτιού που είναι υπεύθυνη για την ισορροπία του ατόμου.
• Αλλαγές στην ατμοσφαιρική πίεση, όπως κατά την προσγείωση ή απογείωση ενός αεροσκάφους ή κατά τη διάρκεια βουτιάς στη θάλασσα.
• Είσοδος κάποιου ξένου σώματος στο αυτί, το οποίο μπορεί να είναι κάποιο μικρό αντικείμενο εάν μιλάμε για μικρό παιδί, αλλά και κάποιο έντομο, όπως για παράδειγμα μια μέλισσα.
• Λοίμωξη στο αναπνευστικό.
• Λοίμωξη από στρεπτόκοκκο στον λαιμό.
• Παγίδευση σαμπουάν ή νερού στο εσωτερικό του αυτιού.
• Ερεθισμός του αυτιού εξαιτίας χρήσης μπατονέτας.
• Μόλυνση ή πόνος σε κάποιο δόντι.
• Διάτρηση του ακουστικού τυμπάνου.
• Δημιουργία εκζέματος στο αυτί.
• Αρθρίτιδα που επηρεάζει το σαγόνι.
• Σύνδρομο κροταφογναθικής άρθρωσης.
• Νευραλγία τριδύμου.
• Συσσώρευση κεριού στο εσωτερικό του αυτιού.

Πότε πρέπει κάποιος με ωταλγία να επισκεφτεί έναν ιατρό;

Αρχικά, εάν κάποιος βιώνει συνεχή πυρετό πάνω από 40°C ή πάνω από 38ºC εάν είναι παιδί, θα πρέπει να ζητήσει άμεση ιατρική βοήθεια, καθώς πιθανότατα το άτομο πάσχει από κάποια λοίμωξη και χρειάζεται φαρμακευτική αγωγή. Επιπλέον, θα πρέπει να ζητηθεί άμεση ιατρική βοήθεια εάν κάποιος βιώνει έντονο πόνο στο αυτί, ο οποίος σταματάει ξαφνικά, καθώς αυτό μπορεί να είναι ένδειξη διάτρησης του ακουστικού τυμπάνου. Άλλα συμπτώματα, που αποτελούν ένδειξη ότι το άτομο χρειάζεται ιατρική παρακολούθηση, περιλαμβάνουν:

• έντονο πόνο στο αυτί, ο οποίος δεν φαίνεται να βελτιώνεται μετά από 24 ώρες
• ζάλη
• έντονο πονοκέφαλο
• οίδημα γύρω από το αυτί
• αίμα ή πύον στο εσωτερικό του αυτιού
• αδυναμία των μυών του προσώπου.

Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί θεραπευτικά η ωταλγία;

Η θεραπεία της ωταλγίας εξαρτάται κυρίως από τα αίτια αυτής. Για παράδειγμα, εάν γνωρίζει κάποιος ότι η ωταλγία του οφείλεται σε έντονη αλλαγή της πίεσης εξαιτίας μιας αεροπορικής πτήσης, μπορεί να δοκιμάσει να μασήσει τσίχλα ή να καθίσει σε όρθια θέση προκειμένου να απελευθερωθεί η πίεση. Ενώ, εάν έχει κάποιο παιδί με ωταλγία εξαιτίας της πίεσης μπορεί να δοκιμάσει να το ταΐσει. 

Εάν κάποιος δεν εμφανίζει άλλα συμπτώματα που να υποδεικνύουν την ανάγκη ιατρικής παρακολούθησης, μπορεί να δοκιμάσει να πάρει μη συνταγογραφούμενα αναλγητικά για τον πόνο. Ακόμα, βοηθάει η εφαρμογή κρύας κομπρέσας στην περιοχή και η αποφυγή της ύγρανσης του αυτιού. 

Όσον αφορά, την περίπτωση που απαιτείται ιατρική παρέμβαση, ο ιατρός θα προσπαθήσει να αντιμετωπίσει την υποκείμενη πάθηση, η οποία προκαλεί την ωταλγία. Για παράδειγμα, στην περίπτωση που υπάρχει λοίμωξη θα χορηγήσει αντιβιοτικά ή και σταγόνες για τα αυτιά. Είναι σημαντικό, το άτομο να μην σταματάει να λαμβάνει τα αντιβιοτικά όταν σταματήσουν τα συμπτώματα, αλλά όταν θα το πει ο ιατρός, καθώς σε διαφορετική περίπτωση η λοίμωξη μπορεί αν επανεμφανιστεί.

Από την άλλη, εάν ο πόνος οφείλεται σε συσσώρευση κεριού ο ιατρός θα πρέπει να το απομακρύνει, είτε με μια ειδική διαδικασία που ονομάζεται πλύση αυτιών, είτε με την χρήση ειδικών σταγόνων που λιώνουν το κερί.

Τι μπορεί να κάνει κάποιος για να αποφύγει την εμφάνιση ωταλγίας;

Ορισμένες μορφές ωταλγίας δεν μπορούν να προληφθούν, ενώ τα βασικά που μπορεί να προσέχει ένα άτομο για την καλή υγεία των αυτιών είναι:

• αποφυγή του καπνίσματος
• αποφυγή αλλεργιογόνων, όπως η σκόνη και η γύρη, ιδιαίτερα εάν το άτομο εμφανίζει συχνά αλλεργίες.
• στέγνωμα των αυτιών μετά το κολύμπι ή το μπάνιο.

Πηγές:

• Earache. (2017).
  nhs.uk/conditions/earache/Pages/Introduction.aspx
• Mayo Clinic Staff. (2016). Ear infection (middle ear).
  mayoclinic.org/diseases-conditions/ear-infections/symptoms-causes/dxc-20199484
• Mayo Clinic Staff. (2017). Trigeminal neuralgia.
  mayoclinic.org/diseases-conditions/trigeminal-neuralgia/symptoms-causes/syc-20353344
• Pediatric ear infections. (n.d.).
  my.clevelandclinic.org/services/head-neck/diseases-conditions/ear-infections