Κοινές αιτίες του πόνου στο πόδι

Ο πόνος ή η δυσφορία σε οποιοδήποτε μέρος του ποδιού μπορεί να ποικίλει από έναν αμβλύ πόνο ως μία έντονη αίσθηση «μαχαιριάς». Οι περισσότερες περιπτώσεις πόνου στο πόδι οφείλονται σε υπερχρηση ή μικροτραυματισμούς. Η δυσφορία συχνά εξαφανίζεται μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα και ανακουφίζεται με κατ’ οίκον θεραπείες.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, όμως, μία σοβαρή υποκείμενη ιατρική πάθηση μπορεί να προκαλεί τον πόνο στο πόδι. Επισκεφτείτε το γιατρό σας αν βιώνετε έντονο ή επίμονο πόνο στο πόδι. Η λήψη έγκαιρης διάγνωσης και θεραπείας για οποιαδήποτε υποκείμενη πάθηση θα αποτρέψει την επιδείνωση του πόνου και θα βελτιώσει τη μακροπρόθεσμη έκβαση.

Ορισμένες από τις πιο κοινές αιτίες του πόνου στο πόδι είναι ήπιες ή προσωρινές παθήσεις που ο γιατρός μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά.

Κράμπες

Μία κύρια αιτία πόνου στο πόδι είναι μία μυϊκή κράμπα ή σπασμός. Η κράμπα συνήθως πυροδοτεί έναν έντονο, οξύ πόνο, καθώς ο μυς του ποδιού συστέλλεται. Ο σφιγμένος μυς συχνά σχηματίζει μία ορατή, σκληρή μάζα κάτω από το δέρμα. Μπορεί να υπάρχει ερυθρότητα ή οίδημα στην περιβάλλουσα περιοχή.

Η μυϊκή κόπωση και η αφυδάτωση μπορεί να οδηγήσουν σε κράμπες στο πόδι, ιδιαίτερα στη γάμπα. Συγκεκριμένα φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων των διουρητικών και των στατινών, επίσης προκαλούν κράμπες στο πόδι σε κάποια άτομα.

Τραυματισμοί

Ο πόνος στο πόδι είναι συχνά ένδειξη τραυματισμού:

• Η μυϊκή θλάση είναι ένας κοινός τραυματισμός που συμβαίνει όταν οι μυϊκές ίνες υφίστανται ρήξη ως αποτέλεσμα υπερέκτασης. Συχνά συμβαίνει σε μεγαλύτερους μύες, όπως στους μηριαίους δικεφάλους, τις γάμπες ή τους τετρακέφαλους.
• Η τενοντίτιδα είναι η φλεγμονή ενός τένοντα. Οι τένοντες είναι παχιές λωρίδες συνδετικού ιστού που συνδέουν τους μύες με τα οστά. Όταν υφίστανται φλεγμονή, μπορεί να είναι δύσκολο να κινήσετε την πάσχουσα άρθρωση. Η τενοντίτιδα συχνά επηρεάζει τους τένοντες στο μηριαίο δικέφαλο ή κοντά στο οστό της πτέρνας.
• Η θυλακίτιδα γόνατος συμβαίνει όταν οι γεμάτοι με υγρό θύλακες που περιβάλλουν την άρθρωση του γόνατος υφίστανται φλεγμονή.
• Η περιοστίτιδα κνήμης προκαλεί πόνο στην εσωτερική πλευρά της κνήμης. Ο τραυματισμός μπορεί να εκδηλωθεί όταν οι μύες γύρω από την κνήμη υφίστανται ρήξη ως αποτέλεσμα υπέρχρησης.
• Τα κατάγματα εκ κοπώσεως είναι μικροσκοπικά ραγίσματα στα οστά του ποδιού, ιδιαίτερα στην κνήμη.

Ιατρικές παθήσεις

Ορισμένες ιατρικές παθήσεις είναι γνωστό ότι οδηγούν σε πόνο στο πόδι. Οι παθήσεις αυτές περιλαμβάνουν:

• Η αθηροσκλήρωση είναι η στένωση και σκλήρυνση των αρτηριών λόγω συσσώρευσης λίπους και χοληστερόλης. Οι αρτηρίες είναι τα αιμοφόρα αγγεία που μεταφέρουν πλούσιο σε οξυγόνο αίμα σε όλο το σώμα. Όταν υπάρχει κάποια απόφραξη, αυτή μειώνει την αιματική ροή σε πολλά μέρη και όργανα του σώματος. Εάν οι ιστοί στο πόδι δεν λάβουν επαρκή ποσότητα οξυγόνου, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε πόνο, ιδιαίτερα στις γάμπες.
• Η εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωση (DVT) συμβαίνει όταν ένας θρόμβος σχηματίζεται σε μία φλέβα βαθιά στο σώμα (θρόμβος αίματος είναι μία στερεή μάζα του αίματος). Η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση τυπικά σχηματίζεται στο κάτω μέρος του ποδιού, ύστερα από μία μακρά περίοδο παραμονής στο κρεβάτι, προκαλώντας οίδημα και κράμπες.
• Η αρθρίτιδα είναι η φλεγμονή των αρθρώσεων. Η πάθηση μπορεί να προκαλεί οίδημα, πόνο και ερυθρότητα στην πάσχουσα περιοχή. Συχνά επηρεάζει τις αρθρώσεις στα γόνατα και τα ισχία.
• Η ουρική αρθρίτιδα είναι μία μορφή αρθρίτιδας που μπορεί να εμφανιστεί όταν υπερβολική ποσότητα ουρικού οξέος συσσωρεύεται στο σώμα. Συνήθως προκαλεί πόνο, οίδημα και ερυθρότητα στα άκρα ποδός και τα κατώτερα τμήματα των ποδιών.
• Οι κιρσοί είναι διογκωμένες φλέβες που σχηματίζονται όταν γεμίζουν υπερβολικά με αίμα λόγω ανεπάρκειας των βαλβίδων. Συνήθως εμφανίζονται οιδηματώδεις ή ανυψωμένες και μπορεί να προκαλούν πόνο. Πιο συχνά εντοπίζονται στις γάμπες και τους αστραγάλους.
• Μία λοίμωξη στο οστό ή τους ιστούς του ποδιού μπορεί να προκαλέσει οίδημα, ερυθρότητα ή πόνο στην πάσχουσα περιοχή.
• Η νευρική βλάβη στο πόδι μπορεί να προκαλέσει μούδιασμα, πόνο ή αίσθηση μυρμηγκιάσματος. Συχνά εμφανίζεται στο άκρο ποδός και το κατώτερο μέρος των ποδιών ως αποτέλεσμα του διαβήτη.

Άλλες αιτίες του πόνου στο πόδι

Οι ακόλουθες παθήσεις και τραυματισμοί μπορούν να οδηγήσουν σε πόνο στο πόδι, αλλά αποτελούν λιγότερο συχνές αιτίες:

• Μία δισκοκήλη εμφανίζεται όταν ένας από τους μεσοσπονδύλιους δίσκους βγαίνει από την κανονική του θέση με αποτέλεσμα να συμπιέζει νεύρα στη σπονδυλική στήλη. Αυτό μπορεί να πυροδοτεί πόνο που εκτείνεται από τη σπονδυλική στήλη στα χέρια και τα πόδια.
• Η νόσος Osgood-Schlatter συμβαίνει όταν ο τένοντας που συνδέει την επιγονατίδα στην κνήμη υφίσταται θλάση. Εκτείνει το χόνδρο της κνήμης που είναι προσαρτημένος στο οστό, με αποτέλεσμα την εμφάνιση μιας επώδυνης μάζας κάτω από το γόνατο. Αυτό οδηγεί σε ευαισθησία και οίδημα γύρω από το γόνατο. Συνήθως εμφανίζεται στους εφήβους που αναπτύσσονται πολύ γρήγορα κατά τη διάρκεια της εφηβείας.
• Η νόσος Legg-Calve-Perthes συμβαίνει λόγω μιας διακοπής στην αιματική παροχέτευση στην κεφαλή του μηριαίου οστού στην άρθρωση του ισχίου. Η έλλειψη αιματικής παροχέτευσης προκαλεί σοβαρή βλάβη στο οστό και μπορεί να το παραμορφώσει μόνιμα. Αυτές οι ανωμαλίες συχνά οδηγούν σε πόνο, ιδιαίτερα γύρω από το ισχίο, το μηρό ή το γόνατο. Η νόσος εμφανίζεται κυρίως κατά τη διάρκεια της εφηβείας.
• Ολίσθηση της άνω μηριαίας επίφυσης είναι ο διαχωρισμός της κεφαλής του οστού του μηρού από την άρθρωση του ισχίου, προκαλώντας πόνο. Η πάθηση εμφανίζεται μόνο σε παιδιά, ιδιαίτερα σε όσα είναι παχύσαρκα.
• Μη καρκινικοί (καλοήθεις) όγκοι μπορεί να αναπτυχθούν στο οστό του μηρού ή στην κνήμη.
• Κακοήθεις (καρκινικοί) όγκοι των οστών μπορούν να σχηματιστούν σε μεγαλύτερα οστά, όπως το οστό του μηρού ή στην κνήμη.

Πώς αντιμετωπίζεται ο πόνος στο πόδι στο σπίτι;

Συνήθως μπορείτε να αντιμετωπίσετε τον πόνο στο πόδι στο σπίτι εάν οφείλεται σε κράμπες ή μικροτραυματισμό. Ακολουθήστε τις παρακάτω σπιτικές θεραπείες όταν ο πόνος στο πόδι προέρχεται από μία μυϊκή κράμπα, κόπωση ή υπέρχρηση:

• Ξεκουράστε το πόδι όσο το δυνατόν περισσότερο και ανυψώστε το χρησιμοποιώντας μαξιλάρια.
• Λάβετε ένα μη συνταγογραφούμενο παυσίπονο, όπως ασπιρίνη ή ιβουπροφαίνη, για να μειώσετε τη δυσφορία, καθώς το πόδι επουλώνεται.
• Φορέστε κάλτσες συμπίεσης.

Εφαρμόστε πάγο

Εφαρμόστε πάγο στην πάσχουσα περιοχή του ποδιού τουλάχιστον τέσσερις φορές την ημέρα. Αυτό μπορείτε να το πραγματοποιήσετε και πιο συχνά τις πρώτες μέρες μετά την εμφάνιση του πόνου. Μπορείτε να αφήνετε τον πάγο στο πόδι για 15 λεπτά τη φορά.

Κάντε ένα ζεστό μπάνιο και διατάσεις

Κάντε ένα ζεστό μπάνιο και ύστερα ήπιες διατάσεις στους μύες. Αν έχετε πόνο στο κατώτερο μέρος του ποδιού, προσπαθήστε να εκτείνεται προς τα εμπρός τα δάχτυλά σας όταν κάθεστε ή στέκεστε. Εάν έχετε πόνο στο ανώτερο μέρος του ποδιού, προσπαθήστε να σκύψετε μπροστά και να ακουμπήσετε τα δάχτυλα των ποδιών.

Μπορείτε να το πραγματοποιήσετε αυτό ενώ κάθεστε στο έδαφος ή είστε όρθιοι. Ξεκινήστε ήπια τις διατάσεις, κρατώντας την κάθε θέση για 5 με 10 δευτερόλεπτα. Σταματήστε τη διάταση εάν ο πόνος επιδεινώνεται.

Πότε θα πρέπει να επισκεφτείτε τον γιατρό σας για τον πόνο στο πόδι

Μερικές φορές είναι δύσκολο να καθορίσετε πότε ο πόνος στο πόδι χρήζει ιατρικής συμβουλής ή επίσκεψης στα επείγοντα περιστατικά. Πραγματοποιήστε ένα ραντεβού με το γιατρό σας εάν βιώνετε:

• Οίδημα και στα δύο πόδια
• Κιρσούς που προκαλούν δυσφορία
• Πόνο όταν περπατάτε
• Πόνο που συνεχίζει να επιδεινώνεται ή επιμένει για περισσότερο από λίγες μέρες.

Κατευθυνθείτε άμεσα στο νοσοκομείο εάν εμφανιστεί οποιοδήποτε από τα ακόλουθα:

• Έχετε πυρετό.
• Έχετε ένα βαθύ κόψιμο στο πόδι.
• Το πόδι είναι ερυθρό και θερμό στην αφή.
• Το πόδι είναι ωχρό και ψυχρό στην αφή.
• Έχετε δυσκολία στην αναπνοή και οίδημα και στα δύο πόδια.
• Δεν μπορείτε να περπατήσετε ή να ασκήσετε βάρος στο πόδι σας.
• Έχετε ένα τραυματισμό στο πόδι που εμφανίζεται σε συνδυασμό με έναν ήχο τριβής.

Μία πληθώρα σοβαρών παθήσεων και τραυματισμών μπορεί να προκαλέσει πόνο στο πόδι. Ποτέ μην αγνοείτε τον πόνο στο πόδι που δεν φαίνεται να υποχωρεί ή που συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα. Αν τον γνωρίσετε, μπορεί να αποβεί επικίνδυνο. Επισκεφτείτε το γιατρό σας αν ανησυχείτε αναφορικά με τον πόνο στο πόδι σας.

Πώς μπορεί να προληφθεί ο πόνος στο πόδι;

Θα πρέπει πάντα να κάνετε διατάσεις στους μύες σας πριν και μετά την άθληση για να αποτρέψετε πόνο στο πόδι λόγω σωματικής δραστηριότητας. Είναι επίσης επιβοηθητικό να καταναλώνετε τροφές υψηλές σε κάλιο, όπως μπανάνες και κοτόπουλο, για να αποτρέψετε τραυματισμούς στους μύες και τους τένοντες του ποδιού.

Μπορείτε να αποτρέψετε ιατρικές παθήσεις που δύνανται να προκαλέσουν νευρική βλάβη στα πόδια ακολουθώντας τις παρακάτω συμβουλές:

• Αθληθείτε για 30 λεπτά την ημέρα πέντε ημέρες την εβδομάδα.
• Διατηρήστε ένα υγιές βάρος.
• Αποφύγετε το κάπνισμα.
• Ελέγξτε τη χοληστερόλη και την αρτηριακή σας πίεση και λάβετε τα κατάλληλα μέτρα για να τα θέσετε υπό έλεγχο.
• Περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ σε ένα αλκοολούχο ποτό την ημέρα αν είστε γυναίκα ή δύο ποτά αν είστε άνδρας.

Μιλήστε στο γιατρό σας αναφορικά με άλλους τρόπους πρόληψης της συγκεκριμένης αιτίας που προκαλεί τον πόνο στο πόδι σας.

Βιβλιογραφία

Alcohol and public health. (2016, February 29)
cdc.gov/alcohol/faqs.htm

Malignant bone tumors. (n.d.)
my.clevelandclinic.org/services/orthopaedics-rheumatology/diseases-conditions/malignant-bone-tumors

Mayo Clinic Staff. (2016, March 4). Leg pain
mayoclinic.org/symptoms/leg-pain/basics/definition/sym-20050784

Mayo Clinic Staff. (2015, September 25). Osteomyelitis
mayoclinic.com/health/osteomyelitis/DS00759/DSECTION=complications

What is atherosclerosis? (2015, September 22)
nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/atherosclerosis

What is gout? (2014, November)
niams.nih.gov/Health_Info/Gout/gout_ff.asp