Τι είναι ο πόνος στο πρόσωπο;

Ο πόνος στο πρόσωπο (προσωπαλγία) είναι πόνος σε οποιοδήποτε μέρος του προσώπου, συμπεριλαμβανομένου του στόματος και των οφθαλμών. Παρόλο που συνήθως οφείλεται σε τραυματισμό ή κεφαλαλγία, ο πόνος στο πρόσωπο μπορεί επίσης να είναι το αποτέλεσμα σοβαρής ιατρικής πάθησης.

Οι περισσότερες περιπτώσεις πόνου στο πρόσωπο είναι αβλαβείς. Ωστόσο, αν έχετε πόνο που δεν φαίνεται πως προέρχεται από κάποια γνωστή αιτία, καλέστε το γιατρό σας.

Ποιες είναι οι αιτίες του πόνου στο πρόσωπο;

Ο πόνος στο πρόσωπο μπορεί να οφείλεται σε οτιδήποτε, από μία λοίμωξη έως νευρική βλάβη. Κοινές αιτίες είναι οι εξής:

• Στοματική λοίμωξη
• Έλκος (ανοιχτή πληγή)
• Απόστημα, συσσώρευση πύου κάτω από τον επιφανειακό ιστό στο στόμα
• Δερματικό απόστημα, συσσώρευση πύου κάτω από το δέρμα
• Πονοκέφαλος
• Τραυματισμός στο πρόσωπο
• Πονόδοντος

Πιο σοβαρές αιτίες πόνου στο πρόσωπο περιλαμβάνουν:

• Έρπητα ζωστήρα
• Ημικρανία
• Ιγμορίτιδα
• Νευρική διαταραχή
• Λοίμωξη από τον απλό ιό του έρπητα (HSV-1), ο οποίος προκαλεί ψυχρά έλκη

Τα άτομα συχνά περιγράφουν τον πόνο στον πρόσωπο σαν αίσθηση κράμπας, οξύ ή αμβλύ πόνο. Ο πόνος από άλλες περιοχές του σώματος, όπως τα αυτιά ή το κεφάλι, μπορεί να επεκτείνεται στο πρόσωπο.

Ποιοι είναι οι τύποι πόνου στο πρόσωπο;

Ο ακριβής τύπος του πόνου που νιώθετε εξαρτάται από την αιτία. Ένας αμβλύς παλλόμενος πόνος στη μία πλευρά του προσώπου ή γύρω από το στόμα γενικά οφείλεται σε προβλήματα της στοματικής κοιλότητας, όπως πονόδοντο ή απόστημα στο δόντι. Αν έχετε τέτοιου είδους πόνο, επικοινωνήστε με τον οδοντίατρό σας.

Ο πόνος που σχετίζεται με την ιγμορίτιδα είναι σαν πίεση ή αμβλύς πόνος στα ζυγωματικά και κάτω από την περιοχή των ματιών. Τα αποστήματα και τα έλκη συχνά προκαλούν παλλόμενο πόνο στην περιοχή του προβλήματος. Οι πονοκέφαλοι και οι τραυματισμοί μπορεί να προκαλούν έναν οξύ, έντονο πόνο ή αμβλύ και παλλόμενο πόνο.

Επειδή υπάρχουν πολλές αιτίες προσωπαλγίας, συμβουλευτείτε το γιατρό σας εάν βιώνετε ανεξήγητο ή ανυπόφορο πόνο.

Πότε ο πόνος στο πρόσωπο αποτελεί επείγον ιατρικό περιστατικό;

Εάν βιώνετε πόνο στο πρόσωπο που εμφανίζεται ξαφνικά και εκτείνεται από το θώρακα ή το αριστερό χέρι, καλέστε αμέσως το 166. Μπορεί να αποτελεί ένδειξη επικείμενου εμφράγματος.

Ο πόνος στο πρόσωπο συνήθως δεν αποτελεί επείγον ιατρικό περιστατικό και θα λάβετε θεραπεία στο προγραμματισμένο ραντεβού με τον γιατρό σας.

Πώς διαγιγνώσκεται ο πόνος στο πρόσωπο;

Όταν επισκεφτείτε το γιατρό σας θα πρέπει να τον ενημερώσετε:

• Ποιο τμήμα του προσώπου πονάει
• Πόσο συχνά αισθάνεστε τον πόνο
• Από πού ακριβώς προέρχεται ο πόνος
• Τι είδους πόνο αισθάνεστε
• Πόσο διαρκεί ο πόνος
• Τι ανακουφίζει τον πόνο
• Ποια άλλα συμπτώματα βιώνετε

Ο γιατρός μπορεί να ζητήσει απεικονιστικές τεχνικές, όπως ακτινογραφία ακτίνων-Χ ή μαγνητική τομογραφία, για την πραγματοποίηση της διάγνωσης. Αυτές οι εξετάσεις είναι κρίσιμες τη διάγνωση προβλημάτων των οστών, των μυών και των ιστών. Ο γιατρός μπορεί επίσης να χρησιμοποιήσει ακτινογραφίες για τον έλεγχο των ιγμορείων.

Ο γιατρός θα ζητήσει εξετάσεις αίματος για τον έλεγχο συγκεκριμένων λοιμώξεων.

Εάν τα συμπτώματα αποκαλύψουν πιθανή οφθαλμολογική βλάβη ή ο γιατρός ανησυχεί ότι μπορεί να έχετε κάποιο καρδιολογικό πρόβλημα, θα χρειαστούν επιπρόσθετες εξετάσεις.

Πόνος στο μάτι

Εάν μία οφθαλμολογική πάθηση είναι η αιτία του πόνου στο πρόσωπο, ο γιατρός θα σας παραπέμψει σε έναν οφθαλμίατρο ο οποίος θα σας εξετάσει ενδελεχώς.

Για την εξέταση, ο γιατρός αρχικά θα εφαρμόσει αναισθητικό σε μορφή σταγόνας στο κάθε μάτι. Στη συνέχεια θα τοποθετήσει μία μικρή χάρτινη λωρίδα που περιέχει μία πορτοκαλί χρωστική στο βολβό του ματιού σας. Θα χρησιμοποιήσει μία ειδική λάμπα για τον έλεγχο του κερατοειδή χιτώνα και άλλων τμημάτων του οφθαλμού για τυχόν βλάβη.

Αυτή η εξέταση είναι αποτελεσματική στη διάγνωση ελκών και γλαυκώματος.

Πόνος στο πρόσωπο που προκαλείται από την καρδιά

Ένα ηλεκτροκαρδιογράφημα μπορεί να κριθεί απαραίτητο για να διαπιστωθεί εάν η καρδιά προκαλεί πόνο στο πρόσωπο.

Για την εξέταση αυτή, μικρά ανώδυνα ηλεκτρόδια θα τοποθετηθούν στο στήθος, τα χέρια και τα πόδια σας. Τα ηλεκτρόδια συνδέονται με ένα μηχάνημα ηλεκτροκαρδιογραφήματος, το οποίο θα «διαβάσει» την ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδιάς.

Η εν λόγω εξέταση διαγιγνώσκει έμφραγμα ή ανώμαλο καρδιακό ρυθμό.

Πώς αντιμετωπίζεται ο πόνος στο πρόσωπο;

Ο πόνος στο πρόσωπο γενικά υποχωρεί μόλις λάβετε διάγνωση και ξεκινήσετε θεραπεία. Ο γιατρός θα καθορίσει τις θεραπευτικές επιλογές με βάση την αιτία.

Ο πόνος που προκαλείται από λοίμωξη, όπως ιγμορίτιδα, γενικά υποχωρεί με τη χρήση αντιβιοτικών, ή και χωρίς αντιβιοτικά.

Ο πόνος στο πρόσωπο που προκαλείται από ιική λοίμωξη, όπως έρπητα ζωστήρα, μπορεί να σχετίζεται με εξάνθημα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο πόνος υποχωρεί χωρίς θεραπεία μέσα σε λίγες μέρες ως λίγες εβδομάδες. Άλλοτε, ο νευρικός πόνος μπορεί να επιμένει για μήνες.

Συνταγογραφουμενα αντιϊικά φάρμακα, όπως η ακυκλοβίρη και η βαλακυκλοβίρη, μπορεί να μειώσουν τη διάρκεια του εξανθήματος, αλλά ο γιατρός θα χρησιμοποιήσει άλλα φάρμακα για την διευθέτηση επίμονου νευρικού πόνου.

Εάν ο πόνος στο πρόσωπο οφείλεται σε στοματική πάθηση, ο οδοντίατρος θα την αντιμετωπίσει συνταγογραφώντας αντιβιοτικά, αφαιρώντας κάποιο προβληματικό δόντι ή πραγματοποιώντας απονεύρωση.

Μη συνταγογραφούμενα παυσίπονα μπορούν να απαλύνουν τον πόνο στο πρόσωπο που προκαλείται από αθροιστικές κεφαλαλγίες ή ημικρανίες.

Ωστόσο, μερικές φορές ο πόνος που προκαλείται από πονοκέφαλο δεν ανταποκρίνεται σε μη συνταγογραφούμενα φάρμακα. Ο γιατρός θα σας συνταγογραφήσει ένα πιο ισχυρό φάρμακο σε αυτή την περίπτωση.

Βιβλιογραφία

Shingles (herpes zoster) (2019).
cdc.gov/shingles/about/index.html

Sinus infection (Sinusitis). (2017).
cdc.gov/antibiotic-use/community/for-patients/common-illnesses/sinus-infection.html

Zakrzewska JM. (2013). Differential diagnosis of facial pain and guidelines for management. DOI:
https://bjanaesthesia.org/article/S0007-0912(17)32972-0/fulltext