Τι είναι ο πρόωρος κορεσμός;

Ο πρόωρος κορεσμός είναι όταν αισθάνεστε πληρότητα μετά από την κατανάλωση μικρής ποσότητας φαγητού ή πριν ολοκληρώσετε ένα γεύμα φυσιολογικού μεγέθους. Ο πρόωρος κορεσμός είναι περισσότερο συχνός στις γυναίκες από ό, τι στους άνδρες.

Μπορεί επίσης να αισθάνεστε ναυτία και να θέλετε να κάνετε εμετό όταν καταναλώνετε ένα γεύμα. Ο ορισμός του γεύματος «φυσιολογικού μεγέθους» εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως:

• Η ηλικία
• Το φύλο
• Τα γονίδια
• Το ύψος
• Το βάρος
• Τι έχετε φάει πρόσφατα
• Πόσα γεύματα τρώτε την ημέρα

Το επίπεδο δραστηριότητάς σας επηρεάζει άμεσα πόσες θερμίδες χρειάζεστε μέσα στη μέρα. Στην περίπτωση του πρόωρου κορεσμού, αισθάνεστε πληρότητα μετά από την κατανάλωση μικρού ποσοστού από τις συνιστώμενες θερμίδες που πρέπει να λάβετε.

Ο πρόωρος κορεσμός μπορεί να είναι ένα ήπιο σύμπτωμα, ιδιαίτερα αν δεν έχετε άλλα συμπτώματα. Όμως, αν ο πρόωρος κορεσμός διαρκεί, μπορεί να οδηγήσει σε διατροφικές ανεπάρκειες, λιμό και μειωμένη επούλωση πληγών.

Μπορεί επίσης να αποτελεί ένδειξη σοβαρών προβλημάτων της υγείας, όπως καρκίνος, έλκη και διαβήτη. Ορισμένες από αυτές τις παθήσεις μπορούν να οδηγήσουν σε εσωτερική αιμορραγία και χαμηλά επίπεδα κυττάρων του αίματος αν δεν αντιμετωπιστούν. Πραγματοποιήστε ένα ραντεβού με τον γιατρό σας αν διαρκώς αισθάνεστε πληρότητα μετά από την κατανάλωση μικρής ποσότητας τροφής.

Ποιες είναι οι αιτίες του πρόωρου κορεσμού;

Γενικά, οτιδήποτε προκαλεί βλάβη στο σύστημα κένωσης του στομάχου σάς κάνει να αισθάνεστε πληρότητα γρηγορότερα. Αυτό περιλαμβάνει την ουλοποίηση ή τη συμπίεση του λεπτού εντέρου. Μερικές φορές, η διευθέτηση της στάσης του σώματός σας μπορεί να βοηθήσει στο αίσθημα του πρόωρου κορεσμού.

Γαστροπάρεση

Η γαστροπάρεση είναι η πιο κοινή αιτία πρόωρου κορεσμού. Τα άτομα με γαστροπάρεση έχουν πρόωρο κορεσμό, επειδή οι τροφές παραμένουν στο στόμαχο για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από ό, τι θα έπρεπε. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η αιτία της γαστροπάρεσης είναι άγνωστη.

Σύμφωνα με τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ, ο διαβήτης είναι η πιο κοινή αιτία γαστροπάρεσης, διότι μπορεί να προκαλέσει βλάβη στα νεύρα που ρυθμίζουν τις κινήσεις του στομάχου.

Άλλες αιτίες είναι οι εξής:

• Νόσος του Parkinson
• Πολλαπλή σκλήρυνση
• Ανορεξία ή βουλιμία
• Χειρουργική επέμβαση στο έντερο
• Ορισμένα φάρμακα

Αν έχετε γαστροπάρεση, μπορεί να έχετε και άλλα συμπτώματα που συνοδεύουν τον πρόωρο κορεσμό, όπως:

• Φούσκωμα
• Ναυτία
• Καούρα
• Στομαχικό άλγος
• Απώλεια όρεξης

Είναι επίσης συχνό τα άτομα με γαστροπάρεση να έχουν αισθήματα άγχους και κατάθλιψης. Και αυτό, διότι η γαστροπάρεση μπορεί να παρεμποδίσει την καθημερινή τους ρουτίνα και να προκαλέσει δυσφορία.

Καρκίνος

Ο πρόωρος κορεσμός είναι μία κοινή παρενέργεια των αντικαρκινικών θεραπειών, αλλά και του ίδιου του καρκίνου. Σύμφωνα με το βιβλίο “Nutrition and the Cancer Patient”, ο πρόωρος κορεσμός είναι ένα από τα κύρια 10 συμπτώματα του καρκίνου, παρόλο που δεν περιλαμβάνεται στις περισσότερες περιπτώσεις αξιολόγησης των συμπτωμάτων.

Ο πρόωρος κορεσμός στα άτομα με καρκίνο τείνει να συνοδεύει την απώλεια βάρους, την ανορεξία και τις αλλαγές στη γεύση. Σε μικρότερο βαθμό, τα άτομα με πρόωρο κορεσμό και καρκίνο μπορεί να βιώσουν πολλούς βαθμούς κόπωσης, αδυναμίας και ξηροστομίας.

Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου

Μία άλλη γνωστή αιτία του πρόωρου κορεσμού είναι το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS). Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου είναι μία διαταραχή που επηρεάζει το παχύ έντερο και προκαλεί κοιλιακό άλγος. Μπορεί επίσης να έχετε:

• Στομαχικές κράμπες
• Φούσκωμα
• Αέρια
• Διάρροια
• Δυσκοιλιότητα

Τα συμπτώματα του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου μπορούν να αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου. Η διαφορά μεταξύ του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου και της ήπιας δυσφορίας του εντέρου είναι ότι το πρώτο είναι διαρκές και επαναλαμβανόμενο.

Άλλες γνωστές αιτίες

Πραγματοποιήστε ένα ραντεβού με τον γιατρό σας αν αισθάνεστε πρόωρο κορεσμό και έχετε οποιοδήποτε από τα παρακάτω συμπτώματα:

• Ναυτία
• Αέρια
• Εμετός
• Δυσπεψία
• Μαύρα ή αιματηρά κόπρανα
• Στομαχικό άλγος
• Πόνος στο στήθος
• Ερυγή
• Ξηρός βήχας
• Δυσκολία στην κατάποση
• Πονόλαιμος
• Φούσκωμα
• Αύξηση ή απώλεια βάρους
• Κοιλιακή διάταση
• Δυσκολία στην αναπνοή
• Οίδημα στους αστραγάλους

Ένας συνδυασμός των προαναφερθέντων συμπτωμάτων με τον πρόωρο κορεσμό μπορεί να σημαίνει ότι έχετε:

• Στομαχικό έλκος, μία πληγή που εμφανίζεται στο βλεννογόνο του στομάχου
• Νόσο γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης, όπου τα στομαχικά οξέα κινούνται προς τα πάνω εντός του οισοφάγου
• Απόφραξη γαστρικής εξόδου, όταν οι τροφές δεν μπορούν να εισέλθουν στο λεπτό έντερο
• Δυσκοιλιότητα, ή δυσκολία στην κένωση του εντέρου, ή σκληρά κόπρανα
• Ασκίτης, συσσώρευση υγρού στην κοιλιακή χώρα
• Διόγκωση του ήπατος

Πότε πρέπει να επισκεφτείτε το γιατρό σας

Πραγματοποιήστε ένα ραντεβού με το γιατρό σας αν νιώθετε διαρκώς αίσθημα πληρότητας μετά την κατανάλωση μικρής ποσότητας τροφής, ακόμη και αν δεν έχετε άλλα συμπτώματα.

Ο πρόωρος κορεσμός μπορεί να αποτελεί επείγον ιατρικό περιστατικό αν συνοδεύεται από:

• Εμετό με ή χωρίς αίμα
• Μαύρα ή αιματηρά κόπρανα
• Κοιλιακό άλγος
• Ρίγη και πυρετό

Πώς διαγιγνώσκεται ο πρόωρος κορεσμός;

Ο πρόωρος κορεσμός μοιράζεται πολλές ομοιότητες με άλλα συμπτώματα, όπως το φούσκωμα, η κοιλιακή διάταση και η απώλεια όρεξης. Η διαδικασία εντοπισμού της πιο πιθανής πάθησης των συμπτωμάτων σας ονομάζεται διαφορική διάγνωση.

Για τον καθορισμό του προορισμού, ο γιατρός θα ελέγξει το ιατρικό ιστορικό σας, θα πραγματοποιήσει μία κλινική εξέταση και θα ζητήσει εξετάσεις αίματος για τον έλεγχο των επιπέδων των κυττάρων του αίματος και τη συγκέντρωση σακχάρων.

Αν έχετε κι άλλα συμπτώματα, μπορεί να υποβληθείτε στις ακόλουθες εξετάσεις:

• Σειρά ακτινογραφιών άνω γαστρεντερικού σωλήνα (UGI), για τον έλεγχο ενδείξεων γαστροπάρεσης μέσω ακτίνων-Χ
• Ενδοσκόπηση του άνω γαστρεντερικού σωλήνα, για την εξέταση του πεπτικού σωλήνα με μία μικρή κάμερα
• Υπερηχογράφημα κοιλίας, για τη λήψη εικόνα των κοιλιακών οργάνων
• Έλεγχος κοπράνων, για τον έλεγχο εντερικής αιμορραγίας
• Σπινθηρογράφημα γαστρικής κένωσης, για να εντοπιστεί πόσο γρήγορα οι τροφές κινούνται από το στόμαχο στο λεπτό έντερο
• SmartPill, για να ελεγχθεί πόσο γρήγορα η τροφή ταξιδεύει μέσω του πεπτικού σωλήνα
• Δοκιμή αναπνοής γαστρικής κένωσης, για να μετρηθεί πόσο γρήγορα αδειάζει ο στόμαχος

Πώς αντιμετωπίζεται ο πρόωρος κορεσμός;

Η θεραπεία για τον πρόωρο κορεσμό εξαρτάται από την αιτία. Ο γιατρός μπορεί να σας προτείνει:

• Να καταναλώνετε περισσότερα και μικρότερα γεύματα μέσα στη μέρα
• Να μειώσετε την πρόσληψη λιπών και φυτικών ινών, καθώς επιβραδύνουν την πέψη
• Να καταναλώνετε τροφές σε μορφή υγρών ή πουρέ
• Να λάβετε διεγερτικά της όρεξης
• Να λάβετε φάρμακα για την ανακούφιση της δυσφορίας του στομάχου, όπως μετοκλοπραμίδη, αντιεμετικά ή ερυθρομυκίνη

Ο γιατρός μπορεί να σας παραπέμψει σε έναν διατροφολόγο, ο οποίος θα σας βοηθήσει να πραγματοποιήσετε κατάλληλες αλλαγές στη διατροφή σας για να πληρείτε τις καθημερινές διατροφικές σας ανάγκες.

Άλλες θεραπείες

Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, ο γιατρός θα σας προτείνει ελάχιστα επεμβατικές διαδικασίες, όπως:

• Γαστρική ηλεκτρική διέγερση, η οποία αποστέλλει ηλεκτρικές ώσεις στο στόμαχο για τον έλεγχο της ναυτίας και του εμετού
• Καθετήρα σίτισης, ο οποίος περνά μέσω της μύτης στο στόμαχο για τη χορήγηση υγρής διατροφής
• Ολική παρεντερική σίτιση, ένας καθετήρας που τοποθετείται εντός μιας φλέβας στο στήθος για τη μεταφορά υγρής διατροφής
• Νηστιδοστομία, ένας καθετήρας σίτισης που παρακάμπτει το στόμαχο και χορηγεί απευθείας θρεπτικά συστατικά σε ένα μέρος του λεπτού εντέρου που ονομάζεται νήστιδα, σε εξαιρετικά σοβαρές περιπτώσεις

Ποια είναι η έκβαση του πρόωρου κορεσμού;

Ο πρόωρος κορεσμός που διαρκεί ή επανεμφανίζεται μπορεί να οδηγήσει σε ανεπαρκή πρόσληψη θερμίδων και θρεπτικών συστατικών. Όταν τρώτε πολύ λίγο, το σώμα δεν προσλαμβάνει όλα τα απαραίτητα συστατικά που χρειάζεται, όπως:

• Πρωτεΐνες
• Σίδηρο
• Βιταμίνη Β-12
• Φολικό οξύ
• Ασβέστιο

Χωρίς επαρκείς θερμίδες και θρεπτικά συστατικά, θα παρουσιάσετε:

• Ακούσια απώλεια βάρους
• Μυϊκή αδυναμία
• Κόπωση
• Χαμηλή ενέργεια
• Βλάβη στη λειτουργία του εγκεφάλου και των οργάνων

Η ανεπάρκεια σε οποιαδήποτε από τα προαναφερθέντα θρεπτικά συστατικά μπορεί να προκαλέσει προβλήματα, όπως αναιμία και οστεοπόρωση.

Για την πρόληψη της μειωμένης ποιότητας ζωής λόγω αυτών των συμπτωμάτων, είναι σημαντικό να ταυτοποιήσετε την υποκείμενη αιτία του πρόωρου κορεσμού. Μπορεί να σας είναι πιο εύκολο να καταναλώνετε περισσότερες θερμίδες πολτοποιώντας το φαγητό σας.

Βιβλιογραφία

Appasani S, et al. (2008). Benign gastric outlet obstruction — spectrum and management.
tropicalgastro.com/articles/32/4/benign-gastric-outlet-obstruction.html

Davis MP. (2010). Chapter 15: Early satiety. Medical management of early satiety. Nutrition and the cancer patient. Oxford, England: Oxford University Press.

Early satiety. (n.d.).
ddc.musc.edu/public/symptoms/early-satiety.html

Evaluation of diabetic gastrointestinal dysmotility. Endocrinology (2009).
mayoclinic.org/mcitems/mc5800-mc5899/mc5810-0609.pdf

Gastroparesis. (n.d.).
niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/gastroparesis

Gastroparesis. (2012).
patients.gi.org/topics/gastroparesis/

Recognizing symptoms. (2016).
aboutibs.org/recognizing-symptoms.html