Η ρινορραγία ή αιμορραγία της μύτης είναι μια κατάσταση που εμφανίζεται αρκετά συχνά στον πληθυσμό χωρίς όμως να αντιστοιχεί απαραίτητα σε κάποια σοβαρή παθολογική αιτία, ενώ μπορεί να εμφανιστεί σε ενήλικες αλλά και παιδιά κυρίως μεταξύ 3-10 ετών. Ο λόγος που η μύτη αιμορραγεί εύκολα είναι διότι διαθέτει πολλά και εύθραυστα αγγεία στο μπροστινό και πίσω μέρος της επιφάνεια της. Η πιο συχνή αιμορραγία παρουσιάζεται από τα αγγεία του μπροστινού τμήματος, ενώ πιο σπάνια μπορεί να προκληθεί στα αγγεία του πίσω και βαθύτερου τμήματος προκαλώντας ροή αίματος στο πίσω μέρος του λαιμού. Η περίπτωση αυτή μπορεί να είναι αρκετά σοβαρή και χρίζει άμεσης ιατρικής παρέμβασης. Επιπλέον, η εμφάνιση ρινορραγίας σε τακτική βάση μπορεί να υποδηλώνει επίσης μια παθολογική κατάσταση και καλό είναι να διερευνηθεί από κάποιον ειδικό.

Aπό τι προκαλείται η αιμορραγία της μύτης;

Το πιο συχνό αίτιο της ρινορραγίας αποτελεί ο ξηρός αέρας που δρα στις ρινικές μεμβράνες στο εσωτερικό της μύτης σχηματίζοντας ένα είδος κρούστας σε αυτές. Όταν το άτομο ενοχληθεί από την κρούστα και επιχειρήσει να τρίψει ή να καθαρίσει τα ρουθούνια της μύτης είναι πολύ πιθανόν να προκληθεί αιμορραγία. Η κατάσταση αυτή συναντάται σε περιοχές με ξηρό κλίμα ή κατά την χρήση συστήματος θέρμανσης τον χειμώνα, ενώ μπορεί να προκληθεί επίσης και από φαρμακευτικές αγωγές που ξηραίνουν την μύτη, όπως τα αντιισταμινικά και τα αποσυμφορητικά χάπια που χορηγούνται για αλλεργίες ή κρυολογήματα.

Άλλοι παράγοντες που μπορούν να επιφέρουν αιμορραγία είναι:

•  Χημικός ερεθισμός.
• Αλλεργική αντίδραση.
• Είσοδος ενός ξένου αντικειμένου στην μύτη.
• Έντονο επαναλαμβανόμενο φτέρνισμα.
• Λοίμωξη του αναπνευστικού. 
• Μεγάλη δόση ασπιρίνης, καθώς δρα ως αντιπηκτικό στο αίμα.
• Καθάρισμα ή φύσημα της μύτης.
• Υψηλή αρτηριακή πίεση.
• Καρκίνος.
• Διαταραχές στην πήξη του αίματος.
• Τραυματισμός της μύτης.

Σε περίπτωση σοβαρού τραυματισμού και εάν η αιμορραγία διαρκεί περισσότερο από 20 λεπτά, θα πρέπει να ζητηθεί άμεσα παρέμβαση ιατρού, καθώς αυτό μπορεί να είναι ένδειξη, ρινικού κατάγματος, κατάγματος του κρανίου ή εσωτερικής αιμορραγίας.

Μπορεί να προκληθεί η αιμορραγία εξαιτίας του στρες;

Είναι πιθανόν, μια στρεσογόνος κατάσταση να συμβάλλει στην εμφάνιση ρινορραγίας αλλά κυρίως με έμμεσο παρά άμεσο τρόπο. Συγκεκριμένα, το στρες μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη αρτηριακή πίεση, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε αιμορραγία.

Ποιά είναι η ιατρική γνωμάτευση σε περίπτωση ρινορραγίας;

Αρχικά, προκειμένου να προσδιοριστούν από τον ιατρό τα αίτια της ρινορραγίας θα διεξαχθεί μια φυσική εξέταση της κατάστασης της μύτης και θα ενημερωθεί για το ιατρικό ιστορικό, τις φαρμακευτικές ουσίες που λήφθηκαν πρόσφατα, άλλα συμπτώματα του ασθενούς καθώς και πρόσφατους τραυματισμούς.
Οι ιατρικές εξετάσεις που μπορούν να ζητηθούν εξαρτώνται από την συνολική κλινική εικόνα του ασθενούς και μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Πλήρης μέτρηση αίματος (CBC), η οποία θα υποδείξει τυχόν διαταραχές στην σύσταση του αίματος.
• Χρόνος μερικής θρομβοπλαστίνης (PTT) , μια εξέταση αίματος που δείχνει τον χρόνο σχηματισμού θρόμβων από αυτό.
• Ρινική ενδοσκόπηση.
• Ακτινογραφία προσώπου και μύτης.
• Αξονική μύτης.

Πως αντιμετωπίζεται η ρινορραγία;

Η θεραπευτική προσέγγιση εξαρτάται κυρίως από το είδος της ρινορραγίας και την αιτία αυτής.

Σε περίπτωση πρόσθιας ρινορραγίας: η κατάσταση μπορεί να αντιμετωπιστεί στο σπίτι.
Το άτομο πρέπει να καθίσει κάπου και να πιέσει ελαφρά το μπροστινό, μαλακό τμήμα της μύτης, προκειμένου να σταματήσει η αιμορραγία. Τα ρουθούνια θα πρέπει να παραμείνουν κλειστά για 10 λεπτά, και παράλληλα το σώμα να γέρνει ελαφρά μπροστά, δεν συνίσταται το άτομο να ξαπλώσει καθώς υπάρχει κίνδυνος κατάποσης του αίματος. Εάν, η αιμορραγία δεν σταματήσει μετά τα 10 λεπτά μπορείτε να ξαναδοκιμάσετε για άλλα 10. Ακόμη είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί κρύα κομπρέσα πάνω από το μπροστινό τμήμα της μύτης ή αποσυμφορητικό σπρέι που θα βοηθήσουν το σταμάτημα της αιμορραγίας.

Στην περίπτωση που τίποτα από τα παραπάνω δεν φέρει αποτέλεσμα θα πρέπει να ζητηθεί άμεση ιατρική παρέμβαση καθώς είναι πιθανόν να υπάρχει κάποιο σοβαρότερο πρόβλημα όπως οπίσθια ρινορραγία.

Στην οπίσθια ρινορραγία αιμορραγεί το πίσω μέρος της μύτης και το αίμα τρέχει στο πίσω μέρος του λαιμού. Αυτή η κατάσταση είναι αρκετά σπάνια αλλά και αρκετά σοβαρή και δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί χωρίς την παρέμβαση κάποιου ειδικού.

Εάν η αιμορραγία οφείλεται σε κάποιο ξένο αντικείμενο που έχει μπει στην μύτη, το αντικείμενο αυτό θα πρέπει να αφαιρεθεί από τον ιατρό προκειμένου να αποφευχθούν περαιτέρω ερεθισμοί του ρινικού συστήματος.

Στην περίπτωση συχνής ή συνεχής αιμορραγίας ο ιατρός μπορεί να επιχειρήσει καυτηριασμό των αγγείων της μύτης. Η διαδικασία αυτή μπορεί να επιτευχθεί με την χρήση ειδικής θερμαντικής συσκευής ή νιτρικού θείου, το οποίο χρησιμοποιείται για την αφαίρεση ιστών.

Επίσης, μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον γιατρό βαμβάκι, γάζες ή αφρός στο εσωτερικό της μύτης για τη διακοπή της αιμορραγίας ή καθετήρας μπαλονιού που θα ασκήσει πίεση στα αγγεία.

Τι μπορεί να κάνει κάποιος προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος ρινορραγίας:

• Χρήση υγραντήρα στο σπίτι, για την διατήρηση της φυσικής υγρασίας της ατμόσφαιρας.
• Αποφυγή τριψίματος ή ξυσίματος της μύτης.
• Αποφυγή κατανάλωσης ασπιρίνης, καθώς αυτή μπορεί να συνεισφέρει στην πρόκληση αιμορραγίας, συζήτηση με τον ιατρό σε περίπτωση που είναι απαραίτητη η χορήγηση της για κάποια άλλη πάθηση.
• Ελεγχόμενη χρήση αντιισταμινικών και αποσυμφορητικών σκευασμάτων, μόνο όταν αυτά είναι απαραίτητα.
• Χρήση ενός αλατούχου σπρέι για την διατήρηση της μύτης ενυδατωμένης.

Μπορεί η ρινορραγία να είναι σημάδι για κάποια πιο σοβαρή πάθηση;

Συνήθως, η ρινορραγία δεν σχετίζεται με κάποια σοβαρή παθολογική κατάσταση, όμως εάν εμφανίζεται συχνά και επίμονα ή συνδυάζεται με άλλα συμπτώματα μπορεί να είναι σημάδι αρκετά σοβαρών ασθενειών. Είναι λοιπόν σημαντικό, ιδιαίτερα σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας να εξετάζεται προσεκτικά το ιατρικό ιστορικό και η συνολική κλινική εικόνα του ατόμου, καθώς η αιμορραγία θα μπορούσε να οφείλεται σε αθηροσκλήρωση, διαταραχές στην πήξη του αίματος ή ακόμα και λευχαιμία αν συνδυαστεί με ξαφνική εμφάνιση μωλώπων.

Πότε απαιτείται άμεση ιατρική παρέμβαση σε περίπτωση ρινορραγίας;

Γενικά, η ρινορραγία αντιμετωπίζεται εύκολα στο σπίτι και μπορεί να προληφθεί σε μεγάλο βαθμό από το άτομο.
Παρ’ όλα αυτά εάν συντρέχει κάποια από τις παρακάτω περιπτώσεις είναι απαραίτητο να ζητηθεί άμεσα ιατρική συμβουλή προκειμένου να βεβαιωθεί ότι δεν υπάρχει κάποιο πιο σοβαρό παθολογικό αίτιο.

• Η αιμορραγία της μύτης δεν σταματάει για περισσότερο από 20 λεπτά.
•  Υπάρχει οπίσθια ρινορραγία.
• Η αιμορραγία εμφανίζεται αρκετά συχνά.
• Το άτομο παρουσιάζει και άλλα συμπτώματα, όπως αδιαθεσία.
• Υπήρξε έντονος τραυματισμός της περιοχής.
• Το άτομο δυσκολεύεται να αναπνεύσει.

Πηγές:

• Mayo Clinic Staff. (2018). Nosebleeds.
  mayoclinic.org/symptoms/nosebleeds/basics/causes/sym-20050914
• Nosebleeds. (2014).
  familydoctor.org/familydoctor/en/diseases-conditions/nosebleeds.html
• Nosebleeds. (2015).
  kidshealth.org/en/parents/nose-bleed.html