Τι είναι η τραχηλική διόγκωση;

Μία μάζα, ή ένα ογκίδιο, στο λαιμό μπορεί να είναι μεγάλη και ορατή ή πολύ μικρή. Οι περισσότερες μάζες δεν είναι επιβλαβείς και μάλιστα είναι καλοήθεις, ή μη καρκινικές. Όμως, υπάρχει περίπτωση μία μάζα στο λαιμό να αποτελεί ένδειξη σοβαρής πάθησης, όπως λοίμωξη ή καρκινικός όγκος.

Αν έχετε μάζα στο λαιμό, ο γιατρός θα την αξιολογήσει κατάλληλα. Επισκεφτείτε αμέσως το γιατρό σας αν έχετε ανεξήγητη μάζα στο λαιμό.

Από πού προέρχεται μία μάζα στο λαιμό;

Μία μάζα στο λαιμό μπορεί να είναι σκληρή ή μαλακή, ευαίσθητη ή μη ευαίσθητη. Οι μάζες μπορεί να εντοπίζονται μέσα ή κάτω από το δέρμα, όπως μία σμηγματογόνος κύστη, η κυστική ακμή ή ένα λίπωμα. Το λίπωμα είναι μία καλοήθης ανάπτυξη λιπώδους ιστού. Μία μάζα μπορεί επίσης να προέρχεται από ιστούς και όργανα εντός του λαιμού.

Η προέλευση της μάζας διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στον καθορισμό του τι είναι. Επειδή υπάρχουν πολλοί μύες, ιστοί και όργανα κοντά στο λαιμό, υπάρχουν και πολλά μέρη από τα οποία μπορούν να προέρχονται οι μάζες, όπως:

• Οι λεμφαδένες
• Ο θυρεοειδής αδένας
• Οι παραθυρεοειδείς αδένες, οι οποίοι είναι τέσσερις μικροί αδένες που βρίσκονται πίσω από το θυρεοειδή αδένα
• Τα νεύρα του λάρυγγα, τα οποία επιτρέπουν την κίνηση των φωνητικών χορδών
• Οι μύες του λαιμού
• Η τραχεία
• Ο λάρυγγας
• Οι αυχενικοί σπόνδυλοι
• Νεύρα του συμπαθητικού και παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος
• Το βραχιόνιο πλέγμα, μία σειρά νεύρων που νευρώνουν τα άνω άκρα και τον τραπεζοειδή μυ
• Οι σιελογόνοι αδένες
• Αρτηρίες και φλέβες

Κοινές αιτίες που προκαλούν την εμφάνιση μάζας στο λαιμό

Ένας διογκωμένος λεμφαδένας είναι η πιο κοινή αιτία μάζας στο λαιμό. Οι λεμφαδένες περιέχουν κύτταρα που βοηθούν το σώμα να καταπολεμήσει λοιμώξεις και να επιτεθεί σε κακοήθη, καρκινικά κύτταρα. Όταν είστε άρρωστοι, οι λεμφαδένες διογκώνονται για να βοηθήσουν την καταπολέμηση της λοίμωξης. Κοινές αιτίες διόγκωσης των λεμφαδένων είναι οι εξής:

• Ωτίτιδα
• Ιγμορίτιδα
• Αμυγδαλίτιδα
• Λοίμωξη από στρεπτόκοκκο στο λαιμό
• Λοιμώξεις των δοντιών
• Βακτηριακές λοιμώξεις του τριχωτού της κεφαλής

Άλλες ασθένειες που μπορούν επίσης να προκαλέσουν μάζα στο λαιμό περιλαμβάνουν:

• Αυτοάνοσες ασθένειες, καρκίνο και διαταραχές του θυρεοειδούς αδένα, όπως βρογχοκήλη λόγω ανεπάρκειας ιωδίου, μπορούν να προκαλέσουν διόγκωση μέρους ή ολόκληρου του θυρεοειδούς
• Ιοί, όπως η παρωτίτιδα, μπορεί να προκαλέσουν τη διόγκωση των σιελογόνων αδένων.
• Τραυματισμός ή το ραιβόκρανο μπορεί να προκαλέσουν μάζα στους μύες του αυχένα.

Καρκίνος

Οι περισσότερες μάζες στο λαιμό είναι καλοήθεις, αλλά ο καρκίνος αποτελεί πιθανή αιτία. Για τους ενήλικες, η πιθανότητα μία μάζα στο λαιμό να είναι καρκινική αυξάνεται μετά την ηλικία των 50 ετών, σύμφωνα με την Κλινική Cleveland. Οι επιλογές του τρόπου ζωής, όπως το κάπνισμα και η χρήση αλκοόλ, επίσης έχουν επίπτωση.

Η παρατεταμένη χρήση καπνού και αλκοόλ είναι οι δύο κυριότεροι προδιαθεσικοί παράγοντες για καρκίνους του στόματος και του λαιμού, σύμφωνα με την Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία (ACS). Ένας άλλος παράγοντας κινδύνου για καρκίνους του λαιμού και του στόματος είναι ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV). Αυτή η λοίμωξη είναι γενικά σεξουαλικώς μεταδιδόμενη και ιδιαίτερα κοινή. Η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία αναφέρει ότι ενδείξεις HPV λοίμωξης εντοπίζονται στα 2/3 όλων των περιπτώσεων καρκίνου του λαιμού.

Καρκίνοι που εμφανίζονται ως μάζα στο λαιμό περιλαμβάνουν:

• Καρκίνο του θυρεοειδούς
• Καρκίνο στους ιστούς της κεφαλής και του λαιμού
• Λέμφωμα Hodgkin
• Μη-Hodgkin λέμφωμα
• Λευχαιμία
• Άλλους τύπους καρκίνου όπως, ο καρκίνος των πνευμόνων, του λαιμού και του στήθους
• Τύπους καρκίνου του δέρματος, όπως ακτινικές υπερκερατώσεις, καρκίνωμα βασικών κυττάρων, καρκίνωμα εκ πλακωδών κυττάρων και μελάνωμα

Ιοί

Όταν σκεφτόμαστε τους ιούς, το μυαλό πάει συνήθως στο κοινό κρυολόγημα και τη γρίπη. Όμως, υπάρχει μία πληθώρα άλλων ιών που μπορούν να μολύνουν τους ανθρώπους και πολλοί εξ αυτών να προκαλέσουν μάζα στο λαιμό. Τέτοιοι είναι οι εξής:

• HIV
• Ιός του απλού έρπητα
• Λοιμώδης μονοπυρήνωση
• Ερυθρά
• Ιογενής φαρυγγίτιδα

Βακτήρια

Μία βακτηριακή λοίμωξη μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στο λαιμό, οδηγώντας σε φλεγμονή και μάζα στο λαιμό. Τέτοιες λοιμώξεις είναι οι εξής:

• Λοίμωξη από άτυπο μυκοβακτηρίδιο, ένας τύπος βακτηρίου που μολύνει περισσότερο συχνά άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα ή ασθένεια των πνευμόνων
• Νόσος από νυγμούς γάτας
• Περιαμυγδαλικό απόστημα, απόστημα πάνω ή κοντά στις αμυγδαλές
• Στρεπτοκοκκική λοίμωξη στο λαιμό
• Αμυγδαλίτιδα
• Φυματίωση
• Βακτηριακή φαρυγγίτιδα

Πολλές από αυτές τις λοιμώξεις αντιμετωπίζονται με συνταγογραφούμενα αντιβιοτικά.

Άλλες πιθανές αιτίες

Οι μάζες στο λαιμό μπορεί επίσης να προκαλούνται από λιπώματα, τα οποία αναπτύσσονται κάτω από το δέρμα. Άλλες αιτίες είναι η κύστη βραγχιακής σχισμής ή οι όζοι στο θυρεοειδή.

Άλλες λιγότερο κοινές αιτίες μάζας στο λαιμό περιλαμβάνουν αλλεργικές αντιδράσεις σε φάρμακα και τροφές. Ένας λίθος σε πόρο σιελογόνου αδένα μπορεί να αποφράξει τη ροή του σάλιου, με αποτέλεσμα την εμφάνιση μάζας στο λαιμό.

Ποια συμπτώματα σχετίζονται με μία μάζα στο λαιμό;

Επειδή η μάζα στο λαιμό μπορεί να προκαλείται από μία πληθώρα παθήσεων και ασθενειών, τα συνοδά συμπτώματα είναι πολλά. Κάποια άτομα είναι τελείως ασυμπτωματικά, ενώ άλλα έχουν συμπτώματα που σχετίζονται με τη συγκεκριμένη πάθηση που προκαλεί την εμφάνιση μάζας.

Αν η μάζα στο λαιμό προκαλείται από λοίμωξη και λεμφαδένες σας έχουν διογκωθεί, μπορεί να παρουσιάσετε πονόλαιμο, δυσκολία στην κατάποση ή πόνο στο αυτί. Αν η μάζα αποφράσσει τον αεραγωγό, μπορεί να έχετε δυσκολία στην αναπνοή ή βραχνή φωνή.

Μερικές φορές τα άτομα με μάζα στο λαιμό που προκαλείται από καρκίνους έχουν δερματικές αλλαγές γύρω από αυτή την περιοχή. Μπορεί επίσης να έχουν αίμα ή φλέγμα στο σάλιο τους.

Τι να περιμένετε από την επίσκεψή σας στο γιατρό

Ο γιατρός θα σας ρωτήσει αναφορικά με το ιατρικό ιστορικό σας, όπως λεπτομέρειες για τις συνήθειες του τρόπου ζωής και τα συμπτώματά σας. Θα πρέπει να γνωρίζει για πόσο διάστημα καπνίζετε ή πίνετε και πόσο καπνίζετε ή πίνετε σε καθημερινή βάση. Επιπλέον, θα πρέπει να γνωρίζει πότε ξεκίνησαν τα συμπτώματα και πόσο σοβαρά είναι. Ύστερα από τη λήψη του ιατρικού ιστορικού, θα ακολουθήσει μία κλινική εξέταση.

Κατά τη διάρκεια αυτής της εξέτασης, ο γιατρός θα εξετάσει προσεκτικά:

• Το τριχωτό της κεφαλής
• Τα αυτιά
• Τα μάτια
• Τη μύτη
• Το στόμα
• Το λαιμό
• Τον αυχένα

Επίσης θα αναζητήσει μη φυσιολογικές αλλαγές στο δέρμα και άλλα σχετικά συμπτώματα.

Πώς διαγιγνώσκεται μία μάζα στο λαιμό;

Η διάγνωση θα εξαρτηθεί από τα συμπτώματα, το ιατρικό ιστορικό σας και τα ευρήματα της κλινικής εξέτασης. Σε ορισμένες περιπτώσεις, θα χρειαστεί να παραπεμφθείτε σε έναν ωτορινολαρυγγολόγο (ΩΡΛ) για λεπτομερή αξιολόγηση της κατάστασής σας.

Ο ωτορινολαρυγγολόγος μπορεί να πραγματοποιήσει μία ωτορινολαρυγγοσκόπηση. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, θα χρησιμοποιήσει ένα εργαλείο με φακό στην άκρη για να εξετάσει τα αυτιά, τη μύτη και το λαιμό σας, περιοχές που αλλιώς δεν είναι ορατές. Αυτή η διαγνωστική εξέταση δεν χρειάζεται αναισθησία.

Μπορεί να χρειαστεί να υποβληθείτε σε μία πληθώρα εξετάσεων για να καθοριστεί η αιτία της μάζας στο λαιμό. Ένα πλήρες αιμοδιάγραμμα πραγματοποιείται για την αξιολόγηση της γενικότερης εικόνας της υγείας σας και τον εντοπισμό μιας πληθώρας παθήσεων. Για παράδειγμα, ο αριθμός των λευκών αιμοσφαιρίων μπορεί να είναι αυξημένος αν έχετε κάποια λοίμωξη.

Άλλες πιθανές εξετάσεις είναι οι εξής:

• Ακτινογραφία ιγμορείων
• Ακτινογραφία θώρακος, η οποία επιτρέπει στο γιατρό να διαπιστώσει αν υπάρχει πρόβλημα στους πνεύμονες, την τραχεία ή τους λεμφαδένες του θώρακα
• Υπερηχογράφημα του λαιμού, μία μη επεμβατική τεχνική που χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα για την αξιολόγηση των μαζών στο λαιμό
• Μαγνητική τομογραφία της κεφαλής και του λαιμού, η οποία παράγει λεπτομερείς εικόνες των δομών εντός της κεφαλής και του λαιμού

Πώς αντιμετωπίζεται μία μάζα στο λαιμό;

Ο τύπος θεραπείας για μία μάζα στο λαιμό εξαρτάται από την υποκείμενη αιτία. Οι μάζες που προκαλούνται από βακτηριακές λοιμώξεις αντιμετωπίζονται με αντιβιοτικά. Οι θεραπευτικές επιλογές για καρκίνους της κεφαλής και του αυχένα περιλαμβάνουν χειρουργική επέμβαση, ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία.

Ο έγκαιρος εντοπισμός είναι το κλειδί για την επιτυχή αντιμετώπιση της υποκείμενης αιτίας μιας μάζας στο λαιμό. Σύμφωνα με την Αμερικάνικη Ακαδημία Ωτορινολαρυγγολογίας – Χειρουργικής Κεφαλής και Λαιμού, οι περισσότεροι καρκίνοι της κεφαλής και του λαιμού μπορούν να θεραπευτούν με λίγες παρενέργειες εάν εντοπιστούν έγκαιρα.

Ποια είναι η έκβαση των μαζών στο λαιμό;

Οποιοσδήποτε μπορεί να εμφανίσει μάζα στο λαιμό και η πάθηση δεν αποτελεί πάντα ένδειξη σοβαρού προβλήματος υγείας. Όμως, αν έχετε μάζα στο λαιμό, είναι σημαντικό να επισκεφθείτε το γιατρό σας, ώστε να βεβαιωθείτε ότι δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας. Όπως και με οποιαδήποτε ασθένεια, είναι καλύτερο να λάβετε διάγνωση και θεραπεία όσο το δυνατόν πιο σύντομα, ιδιαίτερα αν αν αποδειχθεί ότι η μάζα προκαλείται από κάτι πιο σοβαρό.

Βιβλιογραφία

Head and neck cancer. (n.d.).
entnet.org/content/head-and-neck-cancer

Head and neck cancer FAQs. (n.d.).
my.clevelandclinic.org/health/diseases/17041-head–neck-cancer-frequently-asked-questions

Head and neck mass. (n.d.).
hopkinsmedicine.org/otolaryngology/specialty_areas/pediatric_otolaryngology/conditions/head_neck_mass.html

Risk factors for oral cavity and oropharyngeal cancers. (2018).
cancer.org/cancer/oral-cavity-and-oropharyngeal-cancer/causes-risks-prevention/risk-factors.html