Τι είναι η τριχόπτωση;

Η Αμερικανική Ακαδημία Δερματολογίας (ΑΑΔ) αναφέρει ότι 80 εκατομμύρια άντρες και γυναίκες στην Αμερική πάσχουν από κληρονομική τριχόπτωση (αλωπεκία).

Επηρεάζει είτε το τριχωτό της κεφαλής είτε ολόκληρο το σώμα σας. Αν και η αλωπεκία είναι συχνότερη σε μεγαλύτερης ηλικίας ενήλικες, μπορεί επίσης να παρουσιαστεί και σε παιδιά.

Η απώλεια 50 με 100 τριχών καθημερινά θεωρείται φυσιολογική. Έχοντας περίπου 100.000 τρίχες στο κεφάλι μας, αυτή η μικρή απώλεια περνάει απαρατήρητη.

Αν και τα απολεσθέντα μαλλιά συνήθως αντικαθίστανται από καινούριες τρίχες, δεν συμβαίνει πάντα. Η τριχόπτωση μπορεί να είναι προοδευτική σε διάστημα ετών ή να συμβεί αιφνίδια και μπορεί να είναι είτε μόνιμη είτε προσωρινή.

Είναι αδύνατο να υπολογίσει κανείς την ποσότητα μαλλιών που χάνουμε καθημερινά. Υπάρχει περίπτωση να χάνετε μεγαλύτερη ποσότητα μαλλιών από την φυσιολογική αν παρατηρήσετε μεγάλη ποσότητα μαλλιών στο σιφόνι μετά το λούσιμο ή συστάδες μαλλιού στην βούρτσα σας. μπορεί επίσης να παρατηρήσετε αραίωση των μαλλιών σε κάποιο σημείο της κεφαλής ή φαλακρότητα.

Σε περίπτωση που παρατηρήσετε ότι χάνετε περισσότερα μαλλιά απ’ότι συνήθως, θα πρέπει να συζητήσετε το πρόβλημα αυτό με τον ιατρό σας. εκείνος μπορεί να καθορίσει την υποκείμενη αιτία για την τριχόπτωση σας καθώς και να προτείνει το κατάλληλο τρόπο αντιμετώπισης.

Ποιες είναι οι αιτίες της τριχόπτωσης;

Αρχικά, ο ιατρός σας ή ο δερματολόγος σας (ένας ιατρός ειδικός σε δερματολογικά προβλήματα) θα προσπαθήσει να καθορίσει την υποκείμενη αιτία σχετικά με την τριχόπτωση σας. Η πιο συνηθισμένη αιτία τριχόπτωσης είναι η κληρονομική φαλακρότητα είτε για άντρες είτε για γυναίκες.

Αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό φαλακρότητας, μπορεί να εμφανίσετε αυτό το είδος τριχόπτωσης. Κάποιες συγκεκριμένες ορμόνες που σχετίζονται με το φύλλο μπορούν επίσης να δώσουν το έναυσμα για την έναρξη της κληρονομικής τριχόπτωσης, η οποία μπορεί να ξεκινήσει από την εφηβεία ακόμη.

Σε κάποιες περιπτώσεις, η τριχόπτωση μπορεί να ξεκινήσει με μια απλή παύση στον κύκλο ανάπτυξης των τριχών. Μια σοβαρή νόσος, χειρουργικές επεμβάσεις ή τραυματικά γεγονότα μπορεί να πυροδοτήσουν την τριχόπτωση. Ωστόσο τα μαλλιά σας αρχίζουν συνήθως να αναπτύσσονται και πάλι χωρίς θεραπεία.

Οι ορμονικές αλλαγές δύνανται να προκαλέσουν προσωρινή τριχόπτωση. Ως παράδειγμα μπορούμε να συμπεριλάβουμε:

• την εγκυμοσύνη
• τον τοκετό
• την διακοπή χρήσης αντισυλληπτικών χαπιών
• την εμμηνόπαυση

Οι ιατρικές παθήσεις που μπορεί να προκαλέσουν τριχόπτωση περιλαμβάνουν:

• την πάθηση του θυρεοειδούς
• την γυροειδή αλωπεκία (ένα αυτοάνοσο νόσημα που επιτίθεται στις συστάδες των μαλλιών)
• τις λοιμώξεις στο τριχωτό της κεφαλής όπως είναι η λειχήνα

Παθήσεις που προκαλούν ουλές, όπως ο ομαλός λειχήνας και κάποια είδη λύκου, μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα την μόνιμη απώλεια των μαλλιών λόγω των ουλών.

Η τριχόπτωση μπορεί επίσης να οφείλεται στην λήψη φαρμακευτικών αγωγών προς αντιμετώπιση παθήσεων όπως:

• ο καρκίνος
• η υψηλή πίεση του αίματος
• η αρθρίτιδα
• η κατάθλιψη
• οι καρδιακές παθήσεις

Τριχόπτωση άξια προσοχής μπορεί επίσης να πυροδοτήσει κάποιος σωματικός ή συναισθηματικός κλονισμός, όπως για παράδειγμα:

• κάποιος θάνατος στην οικογένεια
• η υπερβολική απώλεια βάρους
• ο υψηλός πυρετός

Τα άτομα που πάσχουν από τριχοτιλλομανία (μια διαταραχή έλξης των μαλλιών) νιώθουν την ανάγκη να αφαιρούν τις τρίχες από το κεφάλι, τα φρύδια και τις βλεφαρίδες τους τραβώντας τες.

Η τριχόπτωση έλξης μπορεί να οφείλεται σε κάποια χτενίσματα τα οποία ασκούν πίεση στις συστάδες με το να έλκουν τα μαλλιά πολύ σφιχτά προς το πίσω τμήμα της κεφαλής.

Μια διατροφή που είναι φτωχή σε πρωτεΐνες, σίδηρο και άλλες θρεπτικές ουσίες μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα  την αραίωση των μαλλιών.

Πώς διαγιγνώσκεται η τριχόπτωση;

Η επίμονη τριχόπτωση συχνά αποτελεί ένδειξη ενός υποκείμενου προβλήματος υγείας.

Ο ιατρός ή ο δερματολόγος σας θα καθορίσει την αιτία της τριχόπτωσης που σας ταλαιπωρεί με βάση μια κλινική εξέταση και το ιατρικό σας ιστορικό. Σε κάποιες περιπτώσεις, κάποιες, μερικές απλές αλλαγές στην διατροφή σας μπορεί να βοηθήσουν. Ο ιατρός σας μπορεί επίσης να αλλάξει κάποια από τα φάρμακα που σας έχει συνταγογραφήσει.

Αν ο δερματολόγος σας υποπτεύεται κάποιο αυτοάνοσο νόσημα ή κάποια δερματολογική νόσο, ίσως να διενεργήσει μια βιοψία στο δέρμα του τριχωτού της κεφαλής.

Στην περίπτωση αυτή θα αφαιρέσει προσεκτικά ένα μικρό τμήμα δέρματος προς εργαστηριακή εξέταση. Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι η ανάπτυξη των μαλλιών είναι μια περίπλοκη διαδικασία. Το να καθορίσει κανείς την ακριβή αιτία της τριχόπτωσης σας ίσως να πάρει αρκετό χρονικό διάστημα.

Πώς θεραπεύεται η τριχόπτωση;

Οι φαρμακευτικές αγωγές

Η φαρμακευτική αγωγή θα είναι πιθανότατα το πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση της τριχόπτωσης. Τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα είναι κυρίως κρέμες και γέλες τις οποίες εφαρμόζεται τοπικά κατευθείαν στο τριχωτό της κεφαλής. Τα προϊόντα αυτά συνήθως περιέχουν ένα συστατικό που ονομάζεται μινοξιδίλη (Rogaine).

Σύμφωνα με την ΑΑΔ, ο ιατρός σας μπορεί να σας συστήσει την λήψη μινοξιδίλης σε συνδυασμό με κάποιο άλλο τρόπο αντιμετώπισης της τριχόπτωσης. Οι παρενέργειες της μινοξιδίλης περιλαμβάνουν τον ερεθισμό του τριχωτού της κεφαλής καθώς και εμφάνιση τριχών σε γειτονικές περιοχές, όπως είναι το μέτωπο ή το πρόσωπο.

Τα συνταγογραφούμενα φάρμακα μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν στην αντιμετώπιση της τριχόπτωσης. Οι ιατροί συνταγογραφούν φιναστερίδη (Propecia) η οποία λαμβάνεται από του στόματος για την φαλακρότητα στους άντρες. Το φάρμακο αυτό λαμβάνεται καθημερινά κι επιβραδύνει την τριχόπτωση. Κάποιοι άντρες έχουν αναπτύξει καινούριες συστάδες μαλλιών κατά την λήψη φιναστερίδης.

Οι σπάνιες παρενέργειες της φιναστερίδης περιλαμβάνουν την μειωμένη σεξουαλική επιθυμία και την σεξουαλική δυσλειτουργία. Είναι πιθανό να υπάρχει κάποια σύνδεση ανάμεσα στην λήψη φιναστερίδης και σε μιας σοβαρότερης μορφής (υψηλού βαθμού) καρκίνου του προστάτη, σύμφωνα με την Κλινική Mayo.

Οι ιατροί επίσης χορηγούν κορτικοστεροειδή, όπως είναι η πρεδνιζόνη. Τα άτομα που υποφέρουν από γυροειδή αλωπεκία μπορούν να λαμβάνουν το φάρμακο αυτό ώστε να μειώσουν την φλεγμονή και να καταστείλουν το ανοσοποιητικό τους σύστημα. Οι παρενέργειες αυτών των φαρμάκων, τις οποίες θα πρέπει να παρακολουθείτε προσεκτικά, είναι πιθανό να περιλαμβάνουν:

• γλαύκωμα, ένα συνδυασμό παθήσεων του οφθαλμού οι οποίες μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα διάφορες βλάβες στο οπτικό νεύρο καθώς και απώλεια της όρασης
• κατακράτηση υγρών και οίδημα στα κατώτερα τμήματα των ποδιών
• υψηλή πίεση του αίματος
• καταρράκτες
• υψηλό σάκχαρο στο αίμα

Υπάρχουν ενδείξεις ότι η χρήση κορτικοστεροειδών μπορεί επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο που διατρέχετε να εμφανίσετε κάποια από τις ακόλουθες παθήσεις:

• λοιμώξεις
• απώλεια του ασβεστίου των οστών, που μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την οστεοπόρωση
• λεπτό δέρμα και ευκολία στον σχηματισμό μωλώπων
• πονόλαιμο
• βραχνάδα

Οι ιατρικές επεμβάσεις

Μερικές φορές, οι φαρμακευτικές αγωγές δεν επαρκούν στην αντιμετώπιση της τριχόπτωσης. Υπάρχουν κάποιες ιατρικές επεμβάσεις που μπορούν να αντιμετωπίσουν την φαλακρότητα.

Η επέμβαση μεταμόσχευσης μαλλιών

Η επέμβαση μεταμόσχευσης μαλλιών περιλαμβάνει την μεταφορά μικρών βυσμάτων δέρματος, το κάθε τμήμα με μερικές τρίχες, στα φαλακρά τμήματα του τριχωτού της κεφαλής.

Η διαδικασία αυτή λειτουργεί στα άτομα με κληρονομική φαλακρότητα αφού συνήθως η τριχόπτωση εμφανίζεται στην κορυφή της κεφαλής. Αυτό το είδος της τριχόπτωσης είναι προοδευτικό, συνεπώς απαιτούνται πολλαπλές επεμβάσεις μακροπρόθεσμα.

Η μείωση του τριχωτού της κεφαλής

Στην διαδικασία της μείωσης του τριχωτού της κεφαλής, ο χειρουργός αφαιρεί το εκείνο το τμήμα που εμφανίζει τριχόπτωση και έπειτα κλείνει την περιοχή με ένα τμήμα από το τριχωτό της κεφαλής το οποίο έχει μαλλιά. Άλλη εναλλακτική είναι ο κρημνός, κατά την οποία διαδικασία ο χειρουργός αναδιπλώνει τμήμα του τριχωτού με μαλλιά άνωθεν ενός τμήματος χωρίς μαλλιά. Αυτή η διαδικασία αποτελεί ένα είδος μείωσης του τριχωτού της κεφαλής.

Η επέκταση ιστού μπορεί επίσης να καλύψει τα φαλακρά σημεία. Απαιτεί δυο επεμβάσεις. Κατά την πρώτη επέμβαση, ο χειρουργός τοποθετεί ένα διαστολέα ιστού κάτω από κάποιο τμήμα του τριχωτού το οποίο έχει μαλλιά και βρίσκεται δίπλα σε κάποιο φαλακρό σημείο. Έπειτα από αρκετές εβδομάδες, ο διαστολέας εκτείνει το τμήμα του τριχωτού που έχει μαλλιά.

Κατά την δεύτερη επέμβαση, ο χειρουργός αφαιρεί τον διαστολέα και ωθεί την περιοχή που έχει υποστεί διαστολή, αυτή δηλαδή που έχει μαλλιά, πάνω από το φαλακρό σημείο.

Αυτές οι χειρουργικές επεμβάσεις αντιμετώπισης της φαλακρότητας είναι ακριβές κι εμπεριέχουν κινδύνους, οι οποίοι περιλαμβάνουν:

• αποσπασματική ανάπτυξη τριχών
• αιμορραγία
• εκτεταμένες ουλές
• λοιμώξεις

Επίσης, η επιτυχία του μοσχεύματος δεν είναι δεδομένη, γεγονός που σημαίνει ότι θα πρέπει να επαναλάβετε την επέμβαση.

Πώς προλαμβάνεται η τριχόπτωση;

Υπάρχουν κάποια πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να προλάβετε την περαιτέρω τριχόπτωση. Μην κάνετε σφιχτά χτενίσματα, όπως κοτσίδες, αλογοουρές ή κότσους που να ασκούν πολύ μεγάλη πίεση στα μαλλιά σας. με το πέρασμα του χρόνου, αυτά τα χτενίσματα προκαλούν μόνιμη βλάβη στις συστάδες των μαλλιών.

Προσπαθήστε να μην τραβάτε, να μην συστρέφετε και να μην τρίβετε τα μαλλιά σας. Βεβαιωθείτε ότι ακολουθείτε μια ισορροπημένη διατροφή η οποία να περιλαμβάνει επαρκή ποσότητα σιδήρου και πρωτεϊνών.

Κάποιες θεραπείες ομορφιάς μπορεί να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν την τριχόπτωση.

Αν πάσχετε επί του παρόντος από τριχόπτωση, χρησιμοποιείστε ένα απαλό βρεφικό σαμπουάν για να λούζετε τα μαλλιά σας. Αν δεν έχετε λιπαρά μαλλιά, θα μπορούσατε να τα λούζετε μόνο κάθε δεύτερη μέρα. Να στεγνώνετε τα μαλλιά σας πάντα με απαλές κινήσεις και να αποφεύγετε να τα τρίβετε.

Τα προϊόντα και τα εργαλεία για το styling των μαλλιών αποτελούν επίσης βασική αιτία της τριχόπτωσης. Τα προϊόντα και τα εργαλεία που επηρεάζουν την τριχόπτωση περιλαμβάνουν:

• τα πιστολάκια
• τις θερμαινόμενες χτένες
• τις συσκευές ισιώματος των μαλλιών
• τα προϊόντα βαφής
• τα προϊόντα λεύκανσης
• τις περμανάντ
• τις κρέμες ή λοσιόν ισιώματος των μαλλιών

Αν αποφασίσετε να κάνετε κάποιο χτένισμα στα μαλλιά σας χρησιμοποιώντας θερμαινόμενα εργαλεία, θα πρέπει να το κάνετε όταν τα μαλλιά σας είναι στεγνά. Θα πρέπει επίσης να χρησιμοποιείτε την χαμηλότερη δυνατή θερμοκρασία.

Ποια είναι η μακροπρόθεσμη έκβαση σχετικά με την τριχόπτωση;

Μπορείτε να σταματήσετε ή και να αντιστρέψετε την τριχόπτωση με κάποια επιθετική θεραπεία, ιδίως αν οφείλεται σε κάποιο υποκείμενο νόσημα. Η κληρονομική τριχόπτωση ίσως να είναι πιο δύσκολη να την καταπολεμήσετε. Ωστόσο, κάποιες συγκεκριμένες επεμβάσεις, όπως οι μεταμοσχεύσεις μαλλιών, μπορούν να βοηθήσουν στην μείωση της πιθανότητας εμφάνισης φαλακρότητας.

Συζητήστε με τον ιατρό σας ώστε να ενημερωθείτε για όλες τις επιλογές που έχετε για να μειώσετε τα αποτελέσματα της τριχόπτωσης.

• Do you have hair loss or hair shedding? (n.d.)
  aad.org/public/skin-hair-nails/hair-care/hair-loss-vs-hair-shedding
• Hair loss. (n.d).
  aad.org/public/diseases/hair-and-scalp-problems/hair-loss
• Mayo Clinic Staff. (2018). Hair loss.
  mayoclinic.org/diseases-conditions/hair-loss/basics/definition/con-20027666
• Mayo Clinic Staff. (2019). Prostate cancer.
  mayoclinic.org/diseases-conditions/prostate-cancer/symptoms-causes/syc-20353087