Τι είναι η υπερβολική δίψα;

Είναι φυσιολογικό να αισθάνεστε δίψα μετά την κατανάλωση καυτερών τροφών ή μετά από μία εξαντλητική σωματική δραστηριότητα, ιδιαίτερα όταν ο καιρός είναι ζεστός. Όμως, μερικές φορές η δίψα είναι ισχυρότερη από το φυσιολογικό και συνεχίζει να υπάρχει ακόμα και όταν πίνετε νερό.

Μπορεί επίσης να παρουσιάσετε θολή όραση και κόπωση. Αυτά είναι συμπτώματα εξαιρετικής δίψας τα οποία μπορεί να αποτελούν ένδειξη σοβαρής υποκείμενης νόσου.

Ποιες είναι οι αιτίες της υπερβολικής δίψας;

Οι αιτίες μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Κατανάλωση αλμυρών ή καυτερών τροφών
• Ασθένεια
• Έντονη σωματική δραστηριότητα
• Διάρροια
• Εμετό
• Εγκαύματα
• Σημαντική απώλεια αίματος
• Συγκεκριμένα συνταγογραφούμενα φάρμακα, όπως λίθιο, διουρητικά και ορισμένα αντιψυχωτικά

Η συχνή εμφάνιση υπερβολικής δίψας ή δίψας που δεν ανακουφίζεται μπορεί να αποτελεί σύμπτωμα σοβαρής ιατρικής πάθησης, όπως:

• Αφυδάτωση: Η αφυδάτωση συμβαίνει όταν δεν υπάρχει η σωστή ποσότητα υγρών για τη φυσιολογική λειτουργία του σώματος. Η έντονη αφυδάτωση είναι απειλητική για τη ζωή, ιδιαίτερα για βρέφη και μικρά παιδιά. Η αφυδάτωση μπορεί να προκληθεί από ασθένεια, έντονη εφίδρωση, μεγάλη παραγωγή ούρων, εμετό ή διάρροια.
• Διαβήτης: Η υπερβολική δίψα μπορεί να προκαλείται από υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα (υπεργλυκαιμία). Είναι συχνά ένα από τα συμπτώματα που παρατηρούνται πρώτα σε αυτόν τον τύπο διαβήτη.
• Άποιος διαβήτης: Αυτή η μορφή διαβήτη συμβαίνει όταν το σώμα δεν μπορεί να ρυθμίσει με κατάλληλο τρόπο τα υγρά. Ως αποτέλεσμα, παρατηρείται ανισορροπία και απώλεια νερού στο σώμα, οδηγώντας σε υπερβολική ούρηση και δίψα.
• Διψογενής άποιος διαβήτης: Αυτή η πάθηση προκαλείται από βλάβη στον μηχανισμό δίψας που οδηγεί σε αυξημένη δίψα και αυξημένη πρόσληψη υγρών με συχνή ενούρηση.
• Καρδιακή, ηπατική ή νεφρική ανεπάρκεια.
• Σήψη: Αυτή είναι μία επικίνδυνη ασθένεια που προκαλείται από έντονη φλεγμονώδη αντίδραση λόγω λοίμωξης από βακτήρια ή άλλα παθογόνα.

Πώς διαγιγνώσκεται και αντιμετωπίζεται η υπερβολική δίψα;

Για τη διάγνωση της αιτίας της υπερβολικής δίψας ο γιατρός θα ζητήσει το πλήρες ιατρικό ιστορικό σας. Θα πρέπει να είστε προετοιμασμένοι να αναφέρετε όλα τα συνταγογραφούμενα και μη συνταγογραφούμενα φάρμακα και συμπληρώματα που λαμβάνετε.

Ορισμένες ερωτήσεις που μπορεί να σας κάνει ο γιατρός είναι οι εξής:

• Για πόσο χρονικό διάστημα παρατηρείτε το σύμπτωμα της υπερβολικής δίψας;
• Ουρείτε περισσότερο από το φυσιολογικό;
• Τα συμπτώματα ξεκίνησαν σταδιακά ή ξαφνικά;
• Η δίψα αυξάνεται ή μειώνεται συγκεκριμένες ώρες της ημέρας;
• Έχετε πραγματοποιήσει διατροφικές αλλαγές ή αλλαγές στον τρόπο ζωής σας;
• Έχει επηρεαστεί η όρεξή σας για φαγητό;
• Έχετε πάρει ή χάσει βάρος;
• Έχετε υποστεί πρόσφατα τραυματισμό ή έγκαυμα;
• Έχετε οποιαδήποτε αιμορραγία ή πρήξιμο;
• Έχετε πυρετό;
• Ιδρώνετε έντονα;

Επιπρόσθετα με την κλινική εξέταση, ο γιατρός μπορεί να ζητήσει εξετάσεις αίματος και ούρων που θα τον βοηθήσουν στη διάγνωση. Οι εξετάσεις αυτές περιλαμβάνουν:

• Έλεγχος γλυκόζης αίματος
• Πλήρες αιμοδιάγραμμα
• Γενική ανάλυση ούρων, ωσμωμοριακότητα ούρων και ηλεκτρολύτες ούρων
• Ηλεκτρολύτες όρου και ωσμωμοριακότητα όρου

Ανάλογα με τα αποτελέσματα των εξετάσεων, ο γιατρός θα σας παραπέμψει σε έναν εξειδικευμένο γιατρό. Η θεραπεία και η έκβαση θα εξαρτηθούν από τη διάγνωση.

Πόσα υγρά χρειάζεστε φυσιολογικά;

Για να παραμείνετε υγιείς, πρέπει να πίνετε τακτικά υγρά κατά τη διάρκεια της ημέρας. Μπορείτε να αυξήσετε την πρόσληψη νερού καταναλώνοντας τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε νερό, όπως:

• Σέλερι
• Καρπούζι
• Ντομάτες
• Πορτοκάλια
• Πεπόνια

Ένας καλός τρόπος να γνωρίζετε αν προσλαμβάνετε επαρκή ποσότητα υγρών είναι να ελέγχετε τα ούρα σας. Εάν έχουν ανοιχτό χρώμα, μεγάλο όγκο και δεν έχουν έντονη οσμή, πιθανώς λαμβάνετε επαρκή υγρά.

Κάθε όργανο, ιστός και κύτταρο στο σώμα χρειάζεται νερό. Το νερό συνεισφέρει:

• Στη διατήρηση της φυσιολογικής θερμοκρασίας
• Στη λίπανση των αρθρώσεων
• Στην προστασία του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού
• Στην απομάκρυνση παραπροϊόντων μέσω της εφίδρωσης, της ούρησης και των κενώσεων του εντέρου

Πρέπει να προσλαμβάνετε επιπλέον υγρά όταν:

• Βρίσκεστε σε εξωτερικό χώρο σε ζεστό καιρό
• Πραγματοποιείτε έντονη σωματική δραστηριότητα
• Έχετε διάρροια
• Κάνετε εμετό
• Έχετε πυρετό

Εάν δεν αναπληρώνετε τα υγρά που χάνετε και δεν ανταποκρίνεστε στη δίψα πίνοντας υγρά, θα οδηγηθείτε σε αφυδάτωση.

Ο κίνδυνος της υπερβολικής δίψας: υπερυδάτωση

Όταν προσπαθείτε να ανακουφίσετε την υπερβολική δίψα, είναι πιθανόν ότι θα πίνετε πολύ μεγάλη ποσότητα υγρών. Η πρόσληψη περισσότερου υγρού από αυτό που απομακρύνει το σώμα ονομάζεται υπερυδάτωση. Αυτό μπορεί να συμβεί όταν πίνετε πολλά υγρά για να αποκαταστήσετε τα υγρά που χάνετε. Μπορεί όμως να συμβεί αν έχετε κάποια διαταραχή των νεφρών, του ήπατος ή της καρδιάς.

Η υπερυδάτωση μπορεί να προκαλέσει έντονη υπονατριαιμία, η οποία θα οδηγήσει σε σύγχυση και επιληπτικές κρίσεις εάν εκδηλωθεί γρήγορα.

Πότε πρέπει να αναζητήσετε ιατρική φροντίδα

Η δίψα είναι ο τρόπος του σώματος να σας πει ότι χρειάζεται υγρά. Σε φυσιολογικές συνθήκες, θα είστε σε θέση να ικανοποιήσετε τη δίψα σας σχετικά γρήγορα.

Ωστόσο, εάν η ανάγκη να πίνετε υγρά παραμένει ακόρεστη ή δεν υποχωρεί μετά την πρόσληψη υγρών, αυτό μπορεί να αποτελεί ένδειξη σοβαρού ιατρικού προβλήματος ιδιαίτερα αν συνδυάζεται με άλλα συμπτώματα. Η διαρκής ανάγκη να πίνετε υγρά μπορεί επίσης να αποτελεί ψυχολογικό πρόβλημα.

Θα πρέπει να συμβουλευτείτε το γιατρό σας εάν:

• Η δίψα είναι επίμονη ανεξάρτητα με τα υγρά που πίνετε
• Παρουσιάζετε επιπλέον θολή όραση, υπερβολική πείνα ή εκδορές ή έλκη που δεν επουλώνονται
• Αισθάνεστε επίσης κόπωση
• Ουρείτε περισσότερα από 2,5 λίτρα την ημέρα

Βιβλιογραφία          

Lewis JL III. (2019). Water balance: Overhydration.
merckmanuals.com/home/hormonal_and_metabolic_disorders/water_balance/overhydration.html

Mayo Clinic Staff. (2019). Diabetes insipidus.
mayoclinic.com/health/diabetes-insipidus/DS00799/DSECTION=causes

Rosinger A, et al. (2016). Daily water intake among U.S. men and women, 2009 – 2012.
cdc.gov/nchs/products/databriefs/db242.htm