Σύνδρομο CRIA: Οι ερευνητές βρήκαν την αιτία νέας αυτοφλεγμονώδους ασθένειας

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι μεταλλάξεις σε ένα συγκεκριμένο γονίδιο προκαλούν μια προηγουμένως άγνωστη αυτοφλεγμονώδη νόσο, την οποία έχουν ονομάσει σύνδρομο CRIA. Όπως εξηγούν, η ταυτοποίηση μιας άγνωστης αυτοφλεγμονώδους ασθένειας και η κατανόηση του μηχανισμού που την προκαλεί, θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες θεραπείες, τόσο για αυτήν, όσο και για άλλες αυτοφλεγμονώδεις καταστάσεις.

Πώς προκαλούνται οι αυτοφλεγμονώδεις ασθένειες;

Οι αυτοφλεγμονώδεις ασθένειες προκαλούνται από το ανοσοποιητικό σύστημα – τον μηχανισμό άμυνας του οργανισμού που καταπολεμά τους ιούς, τα βακτηρίδια και τις λοιμώξεις – το οποίο επιτίθεται κατά λάθος σε υγιείς ιστούς του σώματος. Αυτή η επίθεση μπορεί να προκαλέσει πυρετό, εξάνθημα, μυϊκούς πόνους, οίδημα των αρθρώσεων και άλλων ιστών και προβλήματα σε διάφορα όργανα του σώματος.

Ποια είναι τα συμπτώματα του συνδρόμου CRIA;

Τρείς οικογένειες νοσηλεύτηκαν στο Κλινικό Κέντρο της NIH με συμπτώματα παρόμοια με αυτά που προκαλούν συνήθως οι αυτοφλεγμονώδεις ασθένειες, αλλά δεν είχαν σαφή αιτία.  Συγκεκριμένα, οι επτά ασθενείς που είχαν ηλικία 10 – 82 ετών παρουσίαζαν πυρετό, πρησμένους λεμφαδένες, σοβαρό κοιλιακό πόνο, γαστρεντερικά προβλήματα, πονοκεφάλους και, σε ορισμένες περιπτώσεις, ασυνήθιστα διευρυμένο σπλήνα και συκώτι.

Πώς προκαλείται το σύνδρομο CRIA;

Μια ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τον Δρ. Daniel Kastner από το Εθνικό Ινστιτούτο Ανθρώπινου Γονιδιώματος του NIH (NHGRI) σε συνεργασία με τον Δρ John Silke  από το Ινστιτούτο Walter και την Eliza Hall από την Αυστραλία, πραγματοποίησαν μια μελέτη κατά την οποία αναζητούσαν την αιτία του συνδρόμου CRIA.

Αφού λοιπόν απέκλεισαν το ενδεχόμενο κάποιας άλλης λοίμωξης ή καρκίνου, στράφηκαν προς την γονιδιωματική αλληλουχία για να βρουν απαντήσεις. Συγκεκριμένα, η ομάδα μελέτησε την αλληλουχία του γονιδιώματος των τριών οικογενειών που  αναφέραμε πιο πάνω, ανακαλύπτοντας ένα γονίδιο (το RIPK1), το οποίο ήταν σταθερά διαφορετικό σε όλους τους ασθενείς. Κάθε μία από τις τρεις οικογένειες είχε τη δική της μοναδική μετάλλαξη, η οποία ωστόσο, επηρέαζε το ίδιο γράμμα DNA στο γονίδιο RIPK1. Κάθε ασθενής είχε ένα μεταλλαγμένο και ένα φυσιολογικό αλληλόμορφο του εν λόγω γονιδίου, ενώ άλλα μέλη της οικογένειας είχαν δύο φυσιολογικά αλληλόμορφα γονίδια.

Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, η πρωτεΐνη που κωδικοποιείται από το γονίδιο RIPK1, εμπλέκεται στη φλεγμονή και στον προγραμματισμένο κυτταρικό θάνατο, τη διαδικασία δηλαδή με την οποία τα γηρασμένα κύτταρα πεθαίνουν και αντικαθίστανται από νέα. Κάθε μια από τις μεταλλάξεις ωστόσο, συνέβαινε στο σημείο του γονιδίου RIPK1, που είναι υπεύθυνο για τη διάσπαση της πρωτεϊνης που κωδικοποιεί ώστε να αποτραπεί η  έναρξη της φλεγμονής και του κυτταρικού θανάτου. Κατά συνέπεια η πρωτεϊνη RIPK1 δεν κατάφερνε να διασπαστεί και ξεκινούσε η φλεγμονώδης διαδικασία. Με βάση αυτά τα ευρήματα, η ομάδα του Kastner τοποθέτησε τη νόσο κάτω από την ομπρέλα των αυτοφλεγμονωδών ασθενειών και την ονόμασε σύνδρομο CRIA.

Ποιες οι πιθανές θεραπείες για το σύνδρομο CRIA;

Η ομάδα δοκίμασε στους επτά ασθενείς με σύνδρομο CRIA, τις θεραπείες οι οποίες είναι γνωστό ότι μειώνουν τη φλεγμονή, διαπιστώνοντας ότι το φάρμακο etanercept και το anakinra, τα οποία χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία αυτοφλεγμονωδών και χρόνιων ασθενειών, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, είχαν μικρή επίδραση.

Από την άλλη, ένα άλλο φάρμακο που ονομάζεται tocilizumab, το οποίο καταστέλλει ένα συγκεκριμένο μόριο σηματοδότησης στο ανοσοποιητικό σύστημα, κατάφερε να μειώσει τη σοβαρότητα και τη συχνότητα των συμπτωμάτων του συνδρόμου CRIA στους πέντε από τους επτά ασθενείς, με τους ερευνητές να προσπαθούν επι του παρόντος να κατανοήσουν τον μοριακό μηχανισμό που επιτρέπει στο φάρμακο tocilizumab να μειώνει τα συμπτώματα του συνδρόμου CRIA.

Επιπρόσθετα, οι ειδικοί σημειώνουν ότι οι αναστολείς του γονιδίου RIPK1, οι οποίοι βρίσκονται σε εξέλιξη, ενδέχεται να μπορούν να θεραπεύσουν τόσο το σύνδρομο CRIA, όσο και άλλες φλεγμονώδεις καταστάσεις.