Τα φάρμακα για την αρτηριακή πίεση προλαμβάνουν την επιληψία;

Για τους ασθενείς με αρτηριακή υπέρταση, η θεραπεία με έναν αναστολέα των υποδοχέων της αγγειοτενσίνης (ARB) μπορεί να βοηθήσει στην προστασία από την επιληψία, όπως δείχνουν τα αποτελέσματα μιας μεγάλης μελέτης. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η θεραπεία με ARB, και ειδικότερα με λοσαρτάνη, σχετίζεται με μειωμένη συχνότητα εμφάνισης νεοεμφανιζόμενης επιληψίας σε σύγκριση με άλλες κατηγορίες αντιυπερτασικών φαρμάκων. Η έρευνα βασίζεται σε πρόσφατες εργασίες στις οποίες το σύστημα ρενίνης-αγγειοτενσίνης-αλδοστερόνης, το οποίο διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην ανάπτυξη της υπέρτασης, έχει επίσης ενοχοποιηθεί για την ανάπτυξη της επιληψίας. Διάφορες μελέτες σε ζώα έχουν δείξει ότι οι ARBs μπορεί να έχουν θετική επίδραση στην επιληψία και τις επιληπτικές κρίσεις λόγω πιθανών νευροπροστατευτικών ιδιοτήτων.

Ποια είναι η σχέση μεταξύ υπέρτασης και επιληψίας;

Η αρτηριακή υπέρταση είναι διαδεδομένη και οδηγεί σε διάφορες δευτερογενείς νόσους, όπως καρδιαγγειακές παθήσεις και νευρολογικές συννοσηρότητες, όπως εγκεφαλικά επεισόδια και επιληψία. Μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι η υπέρταση μπορεί να διπλασιάσει τον κίνδυνο για επιληψία όψιμης έναρξης, ακόμη και σε ασθενείς που δεν είχαν προηγούμενο εγκεφαλικό επεισόδιο. Τα νέα ευρήματα βασίζονται σε μια ανάλυση αντιστοίχισης με βάση το δείκτη προδιάθεσης (propensity-score matched analysis) 168.612 ενηλίκων (μέση ηλικία 62 ετών, 51% γυναίκες) με υπέρταση που λάμβαναν μία από τις τέσσερις κατηγορίες αντιυπερτασικών φαρμάκων – β-αποκλειστές, ARBs, αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης (ACE) ή αποκλειστές διαύλων ασβεστίου (CCBs) – με 42.153 άτομα σε κάθε κατηγορία αντιυπερτασικών φαρμάκων. Το κύριο αποτέλεσμα ήταν η επίπτωση της επιληψίας που σχετίζεται με τη θεραπεία με ARB σε σύγκριση με άλλες κατηγορίες αντιυπερτασικών φαρμάκων. Η επίπτωση της επιληψίας εντός 5 ετών ήταν χαμηλότερη στους ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με ARBs (0,27% σε 1 έτος, 0,63% σε 3 έτη, 0,99% σε 5 έτη) και υψηλότερη σε εκείνους που έλαβαν β-αποκλειστές και CCBs (0,38% τόσο για τους β-αποκλειστές όσο και για τους CCBs σε 1 έτος- 0,91% για τους β-αποκλειστές και 0,93% για τους CCBs σε 3 έτη- 1,47% για τους β-αποκλειστές και 1,48% για τους CCBs σε 5 έτη).

Η θεραπεία με ARB συσχετίστηκε με σημαντικά μειωμένη επίπτωση επιληψίας (λόγος κινδύνου [HR], 0,77, 95% CI, 0,65-0,90) σε σύγκριση με τις άλλες κατηγορίες φαρμάκων ως ομάδα. Ο ARB λοσαρτάνη είχε τη μεγαλύτερη προστατευτική επίδραση στην επιληψία (HR, 0,44; 95% CI, 0,23-0,80). Μια προστατευτική επίδραση ήταν επίσης ανιχνεύσιμη σε ασθενείς που λάμβαναν αναστολείς ΜΕΑ “αλλά χαμηλότερης στατιστικής σημασίας”. Για πρώτη φορά, καταφέραμε να δείξουμε μια συσχέτιση μεταξύ της θεραπείας με ARB σε ανθρώπους με υπέρταση και της μειωμένης επίπτωσης της επιληψίας σε έναν μεγάλο πληθυσμό ασθενών. Η μελέτη αυτή, σε συνδυασμό με άλλες διαθέσιμες μελέτες, μπορεί να υποδείξει μια νέα κατεύθυνση για την πρόληψη της επιληψίας. Αυτά τα δεδομένα από μόνα τους δεν αρκούν για να αλλάξουν τη θεραπεία της υπέρτασης ή/και της επιληψίας. Ωστόσο, θα πρέπει να ενθαρρύνουν τους κλινικούς γιατρούς και τους ερευνητές να ξεκινήσουν περαιτέρω μελέτες προς αυτή την κατεύθυνση.

Είναι η υπέρταση αιτία της επιληψίας;

Η μελέτη θα πρέπει να θεωρείται διερευνητική σε αυτό το στάδιο, δεδομένης της αναδρομικής της φύσης και των διαφόρων επιφυλάξεων. Μία από τις επιφυλάξεις είναι ότι η μελέτη δεν έκανε διάκριση μεταξύ της περιστατικής επιληψίας που εμφανίζεται μεμονωμένα ή σε συνδυασμό με το εγκεφαλικό επεισόδιο, όπως η επιληψία μετά το εγκεφαλικό επεισόδιο. Παρ’ όλα αυτά, η μελέτη αυτή αποτελεί σημαντική προσθήκη στον τομέα αυτό και υπογραμμίζει τη σημασία των προοπτικών μελετών για τη διερεύνηση της δυνατότητας τροποποίησης του αγγειακού κινδύνου για τη μείωση της περιστατικής επιληψίας.

Η μελέτη προσθέτει στην ιδέα ότι η υπέρταση μπορεί να είναι αιτία επιληψίας και ανεξάρτητα από τις ορατές με μαγνητική τομογραφία εγκεφαλοαγγειακές βλάβες και προσφέρει ένα ακόμη παράθυρο για μελλοντικές μελέτες. Ωστόσο, το εύρημα ότι οι αναστολείς του ΜΕΑ δεν συσχετίστηκαν έντονα με μειωμένη επίπτωση επιληπτικών κρίσεων ήταν “έκπληξη”, δεδομένου ότι μοιράζονται ένα κοινό πρότυπο δράσης με τους ARBs και ότι κάποια άλλη βιβλιογραφία υποστηρίζει τον ρόλο των αναστολέων του ΜΕΑ.