Τα προβιοτικά – ακόμη και ανενεργά – μπορεί να ανακουφίσουν τα συμπτώματα του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου

Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS) είναι μια χρόνια διαταραχή του εντέρου-εγκεφάλου, η οποία προκαλεί διάφορα δυσάρεστα γαστρεντερικά συμπτώματα, όπως κοιλιακός πόνος, διάρροια, δυσκοιλιότητα και συνήθως μειώνει την ποιότητα ζωής των ασθενών.

Πώς γίνεται διάγνωση του συνδρόμου του ευερέθιστου εντέρου;

Οι γιατροί, για να κάνουν διάγνωση του συνδρόμου του ευερέθιστου εντέρου, προσπαθούν να εντοπίσουν τα συμπτώματά του, τα οποία καθορίζονται στα Κριτήρια της Ρώμης, ένα σύνολο διαγνωστικών μέτρων που αναπτύχθηκε από μια ομάδα από περισσότερους από 100 διεθνείς εμπειρογνώμονες. Επιπρόσθετα, πραγματοποιείται διαγνωστικός έλεγχος, ώστε να αποκλειστούν άλλες καταστάσεις που θα μπορούσαν να εμφανιστούν με παρόμοια συμπτώματα.

Ποια είναι η αιτία του συνδρόμου του ευερέθιστου εντέρου;

Η ακριβής αιτία του συνδρόμου του ευερέθιστου εντέρου παραμένει άγνωστη, ωστόσο μια πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι μια ανισορροπία στον εντερικό μικροβίωμα (οι μικροοργανισμοί που ζουν στο πεπτικό σύστημα) και ένα δυσλειτουργικό εντερικό φράγμα (το οποίο, όταν λειτουργεί σωστά, βοηθά στη διατήρηση των επιβλαβών μικροβίων μέσα στο έντερο, επιτρέποντας μόνο σε θρεπτικά συστατικά να απορροφηθούν στην κυκλοφορία του αίματος) μπορεί να αποτελούν τις αιτίες ανάπτυξης του εν λόγω συνδρόμου. Αυτός είναι και ο λόγος που οι επιστήμονες προσπάθησαν να εξετάσουν μεθόδους που αποκαθιστούν τα μικρόβια του εντέρου, ως θεραπεία του συνδρόμου του ευερέθιστου εντέρου.

Η ισορροπία των βακτηρίων είναι σημαντική για την υγεία του εντέρου;

Πολλές πεπτικές διεργασίες βασίζονται στην ισορροπία διαφόρων βακτηρίων, τα οποία βρίσκονται φυσικά στη γαστρεντερική οδό. Εάν αυτά τα βακτήρια δεν είναι ισορροπημένα, μπορεί να παρατηρηθούν γαστρεντερικές διαταραχές και πιθανώς ανάμεσα τους να είναι και το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου.

Τα προβιοτικά, τα οποία είναι βακτήρια ή ζύμες που ωφελούν την υγεία, μπορεί να βοηθήσουν στην αποκατάσταση αυτής της ισορροπίας. Τα περισσότερα προβιοτικά που χρησιμοποιούνται στη θεραπεία του συνδρόμου του ευερέθιστου εντέρου, χωρίζονται σε δύο κύριες ομάδες: Lactobacillus και Bifidobacterium. Αυτά τα προβιοτικά, πιστεύεται ότι βοηθούν το πεπτικό σύστημα και είναι σε θέση να ενισχύσουν το εντερικό φράγμα, να βοηθήσουν το ανοσοποιητικό σύστημα στην απομάκρυνση επιβλαβών βακτηρίων και να διαλύσουν τα θρεπτικά συστατικά.

Τα προβιοτικά ανακουφίζουν τα συμπτώματα του συνδρόμου του ευερέθιστου εντέρου;

Το Αμερικανικό Κολλέγιο Γαστρεντερολογίας, πραγματοποίησε μια μετα-ανάλυση 30 μελετών, οι οποίες διαπίστωσαν ότι τα προβιοτικά βελτιώνουν τα συνολικά συμπτώματα του συνδρόμου του ευερέθιστου εντέρου. Ωστόσο, η ποιότητα των στοιχείων που προέκυψαν από αυτές τις μελέτες, ήταν χαμηλή και οι συστάσεις σχετικά με τη χρήση προβιοτικών για το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου παρέμειναν ασαφείς.

Το προβιοτικό στέλεχος Bifidobacterium bifidum MIMBb75, θεωρείται ότι παρέχει σημαντικά πλεονεκτήματα στην αλλαγή του εντερικού μικροβίου και στην ενίσχυση του εντερικού φράγματος. Συγκεκριμένα, σε μια κλινική δοκιμή που δημοσιεύτηκε στο Aliment Pharmacology & Therapeutics, διαπιστώθηκε ότι τα άτομα που λάμβαναν καθημερινά Bifidobacterium bifidum MIMBb75, παρουσίασαν βελτίωση των συμπτωμάτων τους. Συμπτώματα όπως ο κοιλιακός πόνος, το φούσκωμα και η διάρροια.

Τα ανενεργά προβιοτικά ανακουφίζουν τα συμπτώματα του συνδρόμου του ευερέθιστου εντέρου;

Σε μια πρόσφατη μελέτη, αποδείχθηκε ότι το Bifidobacterium bifidum MIMBb75, βελτιώνει τα συμπτώματα του συνδρόμου του ευερέθιστου εντέρου ακόμη και στην αδρανοποιημένη του μορφή.

Συγκεκριμένα, στην οκτώ εβδομάδων, διπλή-τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο κλινική δοκιμή, που δημοσιεύτηκε στο Lancet Gastroenterology, οι ερευνητές μελέτησαν το κατά πόσον η απενεργοποιημένη μορφή του Bifidobacterium bifidum MIMBb75, ανακουφίζει τα συμπτώματα του συνδρόμου του ευερέθιστου εντέρου.

Συνολικά, 443 ασθενείς (με μέσο όρο ηλικίας 41 ετών, 70% γυναίκες), τυχαιοποιήθηκαν σε δυο ομάδες, ώστε η μία να λαμβάνει Bifidobacterium bifidum MIMBb75 και η άλλη εικονικό φάρμακο, μία φορά την ημέρα.

Η μελέτη διαπίστωσε ότι στα άτομα που λάμβαναν προβιοτικό Bifidobacterium ο κοιλιακός πόνος μειώθηκε κατά 30%, ενώ τα υπόλοιπα συμπτώματα τους ανακουφίστηκαν σε κάποιο βαθμό τις πρώτες 4 εβδομάδες. Οι περισσότεροι ασθενείς που έλαβαν προβιοτικό Bifidobacterium, είχαν μειωμένα συμπτώματα σε σύγκριση με τους ασθενείς που έλαβαν εικονικό φάρμακο (34% έναντι 19%). Επιπλέον, ένα σημαντικά μεγαλύτερο ποσοστό των ασθενών που έλαβε προβιοτικό ανέφερε επαρκή ανακούφιση των συμπτωμάτων του σε σύγκριση με τους ασθενείς που έλαβαν εικονικό φάρμακο. Τέλος, τα άτομα που έλαβαν προβιοτικό ανέφεραν ότι μεμονωμένα συμπτώματα, όπως φούσκωμα, κίνηση του εντέρου και ποιότητα ζωής, βελτιώθηκαν σημαντικά, σε σύγκριση με τα άτομα που έλαβαν εικονικό φάρμακο.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα των ανενεργών προβιοτικών;

Πιο παλιά, οι ειδικοί πίστευαν ότι μόνο τα ενεργά βακτήρια είχαν ευεργετικά αποτελέσματα. Ωστόσο, τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης, δείχνουν ότι το Bifidobacterium στην απενεργοποιημένη του μορφή, παίζει σημαντικό ρόλο στην ανακούφιση των συμπτωμάτων του συνδρόμου του ευερέθιστου εντέρου.

Αυτή η εξέλιξη είναι πολύ σημαντική, καθώς τα ανενεργά προβιοτικά έχουν αρκετά πλεονεκτήματα έναντι των ενεργών προβιοτικών. Για παράδειγμα, τα ανενεργά προβιοτικά είναι ευκολότερα στην τυποποίηση από τα ενεργά προβιοτικά, τα ενεργά προβιοτικά προκαλούν ανησυχίες για ασθενείς που είναι ευαίσθητοι στις λοιμώξεις, ενώ τα ανενεργά προβιοτικά δεν προκαλούν αυτές τις ανησυχίες.

Σημειώνεται ότι, το κατά πόσον άλλα στελέχη απενεργοποιημένων προβιοτικών είναι σε θέση να βελτιώσουν τα συμπτώματα του συνδρόμου του ευερέθιστου εντέρου παραμένει μέχρι στιγμής άγνωστο.