Τέτανος: Πόσο συχνά πρέπει να κάνετε εμβόλιο;

Ο τέτανος, είναι μια σοβαρή ιατρική κατάσταση, που μπορεί να προληφθεί με εμβολιασμό. Εμφανίζεται όταν ένας συγκεκριμένος τύπος βακτηρίων εισέρχεται στην κυκλοφορία του αίματος. Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), σχεδόν όλοι όσοι αναπτύσσουν τέτανο, είτε δεν έχουν λάβει ποτέ εμβόλιο τετάνου είτε δεν έχουν λάβει μέχρι σήμερα ενισχυτικά εμβόλια.

Πόσο συχνά, όμως, ένα άτομο χρειάζεται να κάνει εμβόλιο τετάνου και τι είδους εμβόλια υπάρχουν;

Πόσο διαρκεί η προστασία του εμβολίου για τον τέτανο;

Το αντιτετανικό εμβόλιο προστατεύει τους περισσότερους ανθρώπους για διάστημα περίπου 10 ετών. Αρκετά εμβόλια είναι σε θέση να προστατεύσουν τόσο από τον τέτανο, όσο και από άλλες ασθένειες, όπως διφθερίτιδα και κοκκύτης.

Τα ακόλουθα εμβόλια παρέχουν προστασία κατά του τετάνου:

• εμβόλια διφθερίτιδας και τετάνου (DT)
• εμβόλια τετάνου, διφθερίτιδας και κοκκύτη (Tdap)
• εμβόλια τετάνου και διφθερίτιδας (Td)
• εμβόλια διφθερίτιδας, τετάνου και κοκκύτη (DTaP)

Ωστόσο, η προστασία που παρέχεται από αυτά τα εμβόλια δεν διαρκεί μια ζωή. Το CDC υπογραμμίζει ότι τα μωρά και τα μικρά παιδιά πρέπει να εμβολιάζονται σε τακτά χρονικά διαστήματα, ενώ για τους εφήβους συνιστά ενισχυτικά εμβόλια. Τα άτομα άνω των 18 ετών πρέπει να εμβολιάζονται για τέτανο κάθε 10 χρόνια, καθώς το εμβόλιο παρέχει περίπου 10 χρόνια προστασίας στους περισσότερους ανθρώπους.

Πόσο συχνά πρέπει να κάνετε ενισχυτικό εμβόλιο τετάνου;

Το εμβόλιο τετάνου προστατεύει το σώμα από τα βακτήρια Clostridium tetani που προκαλούν τέτανο. Ωστόσο, η προστασία δεν διαρκεί για πάντα, επομένως είναι σημαντικά τα ενισχυτικά εμβόλια.

Μωρά, παιδιά και έφηβοι

Τα μωρά πρέπει να εμβολιάζονται αρκετές φορές με το εμβόλιο διφθερίτιδας, τετάνου και κοκκύτη (DTaP), ώστε να εξασφαλιστεί επαρκή προστασία έναντι αυτών των ασθενειών. Το CDC συνιστά την λήψη του συγκεκριμένου εμβολίου στις ακόλουθες ηλικίες:

• 2 μηνών
• 4 μηνών
• 6 μηνών
• 15-18 μηνών
• 4–6 χρόνων

Οι έφηβοι ηλικίας 11 ή 12 ετών πρέπει να κάνουν εμβόλιο τετάνου, διφθερίτιδας και κοκκύτη (Tdap) για να διασφαλίσουν τη συνεχή ανοσία κατά της νόσου.

Ενήλικες

Οι ενήλικες που δεν έχουν εμβολιαστεί ποτέ για τέτανο, θα πρέπει να κάνουν εμβόλιο τετάνου, διφθερίτιδας και κοκκύτη (Tdap). Σε γενικές γραμμές, το CDC συνιστά ενισχυτικό εμβολιασμό κάθε 10 χρόνια. Ωστόσο, μια έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Clinical Infectious Diseases, επισημαίνει την πιθανότητα αυτοί οι τακτικοί ενισχυτικοί εμβολιασμοί να μην είναι απαραίτητοι στους ενήλικες. Μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε το 2016, η οποία εξέτασε την ανοσία 546 ενήλικων για τέτανο, διαπίστωσε ότι το αρχικό εμβόλιο παρείχε τουλάχιστον 30 χρόνια προστασίας.

Κατά την εγκυμοσύνη

Το εμβόλιο τετάνου, διφθερίτιδας και κοκκύτη (Tdap) συνιστάται στην αρχή του τρίτου τρίμηνου της εγκυμοσύνης, καθώς προστατεύει το αγέννητο μωρό από κοκκύτη, κατά τη διάρκεια της βρεφικής ηλικίας.

Πόσο ασφαλή είναι τα εμβόλια τετάνου;

Τα εμβόλια DT, DTaP, Td και Tdap είναι ασφαλή. Ωστόσο, ενημερώστε το γιατρό σας για τυχόν αλλεργίες πριν εμβολιαστείτε, ειδικά αν είχατε οποιαδήποτε αντίδραση σε προηγούμενο εμβολιασμό. Είναι σύνηθες να παρατηρούνται μερικές παρενέργειες μετά τον εμβολιασμό, οι οποίες είναι συνήθως ήπιες και δεν τείνουν να απαιτούν ιατρική βοήθεια, όπως:

• Πρήξιμο ή ευαισθησία στο σημείο της ένεσης
• Μειωμένη όρεξη
• Λήθαργος
• Πονοκεφάλους
• Εξάνθημα
• Αναστατωμένο στομάχι
• Ναυτία
• Εμετός
• Πυρετός

Ποιοι δεν πρέπει να εμβολιάζονται για τέτανο;

Σύμφωνα με το CDC, ορισμένα άτομα δεν πρέπει να κάνουν εμβόλια DT, DTaP, Td ή Tdap. Τα άτομα αυτά είναι:

• άτομα που έχουν υποστεί επιληπτικές κρίσεις
• άτομα με διαταραχές του νευρικού συστήματος
• άτομα που έχουν σύνδρομο Guillain-Barré

Τα εμβόλια διφθερίτιδας και τετάνου (DT) και διφθερίτιδας, τετάνου και κοκκύτη (DTaP), δεν είναι κατάλληλα για άτομα ηλικίας 7 ετών και άνω, ενώ τα εμβόλια τετάνου και διφθερίτιδας (Td) και τετάνου, διφθερίτιδας και κοκκύτη (Tdap) δεν προορίζονται για μικρά παιδιά και μωρά. Επιπρόσθετα, όποιος έχει βιώσει παρενέργειες σε προηγούμενο εμβολιασμό τετάνου δεν πρέπει να ξανακάνει εμβόλιο. Τέλος, σημειώνεται ότι τα άτομα που αισθάνονται αδιαθεσία είναι καλό να καθυστερήσουν τον εμβολιασμό μέχρι να αναρρώσουν πλήρως.

Γιατί είναι απαραίτητος ο εμβολιασμός για τον τέτανο;

Τα βακτήρια που προκαλούν τέτανο είναι κοινά και μπορούν να εισέλθουν στο σώμα με διάφορους τρόπους. Οι άνθρωποι πρέπει να κάνουν εμβόλιο τετάνου για να προστατευθούν από τη νόσο, η οποία μπορεί να προκαλέσει:

• υψηλή πίεση αίματος
• σπασμούς
• πνευμονία
• ακραίους μυϊκούς σπασμούς που είναι σε θέση να προκαλέσουν σπάσιμο οστών
• θρόμβοι αίματος στους πνεύμονες
• δυσκολία αναπνοής

Σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας της Νέας Υόρκης, το 10-20% των ανθρώπων που αναπτύσσουν τέτανο οδηγούνται στο θάνατο.

Πώς κολλούν οι άνθρωποι τέτανο;

Τα βακτήρια C. tetani υπάρχουν σχεδόν παντού στο περιβάλλον και είναι πολύ επικίνδυνα όταν εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματος. Ανοιχτές πληγές και εγκαύματα αποτελούν πιθανά σημεία εισόδου των εν λόγω βακτηρίων στο ανθρώπινο σώμα.   Επιπρόσθετα, οι άνθρωποι μπορούν να κολλήσουν τέτανο από το τσίμπημα κάποιου μολυσμένου εντόμου, από οδοντικές λοιμώξεις, από μια χειρουργική επέμβαση και μέσω ενδοφλέβιας χρήσης ναρκωτικών. Τέλος, και τα νεογέννητα μπορούν να κολλήσουν τέτανο στην περίπτωση που γεννηθούν σε ανθυγιεινές συνθήκες.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), τα συμπτώματα του τετάνου, συνήθως αναπτύσσονται εντός 14 ημερών από τη στιγμή της μόλυνσης. Ωστόσο, η περίοδος επώασης μπορεί να διαρκέσει 3-21 ημέρες.

Ποια είναι τα συμπτώματα του τετάνου;

Ένα κοινό σύμπτωμα που προκαλεί ο τέτανος είναι οι κράμπες και η σύσφιξη της γνάθου, γεγονός που περιορίζει την ικανότητα του ατόμου να τρώει και να αναπνέει. Καθώς η μόλυνση εξελίσσεται μπορεί να εμφανιστούν μυϊκοί σπασμοί, πυρετός, εφίδρωση, δυσκολία στην κατάποση και ταχυκαρδία.

Ποια είναι η θεραπεία του τετάνου;

Δεν υπάρχει θεραπεία για τον τέτανο, για αυτό οι ενέργειες του γιατρού επικεντρώνονται στη πρόληψη και διαχείριση των συμπτωμάτων που προκαλεί. Ο γιατρός θα καθαρίσει σχολαστικά την πληγή και θα χορηγήσει αντιβιοτικά για την πρόληψη περαιτέρω μόλυνσης. Επίσης μπορεί να χρειαστεί φαρμακευτική αγωγή για τον έλεγχο των μυϊκών σπασμών.

Πότε πρέπει να ζητήσετε ιατρική βοήθεια;

Ο τέτανος είναι μια επικίνδυνη κατάσταση που χρήζει άμεσης ιατρικής περίθαλψης. Στην περίπτωση που μια ανοιχτή πληγή έρθει σε επαφή με βρωμιά, σκουριά και κόπρανα πρέπει να λάβει άμεσα ιατρική φροντίδα.