Τι ακριβώς συμβαίνει στον εγκέφαλο κατά τη διάρκεια του ύπνου;

Τι συμβαίνει στον εγκέφαλο κατά τη διάρκεια του ύπνου;

Νέα απεικόνιση του εγκεφάλου σε πραγματικό χρόνο, έχει ρίξει άπλετο φως στο τι ακριβώς συμβαίνει στον εγκέφαλο κατά τη διάρκεια του βαθύ ύπνου. Συγκεκριμένα, διαπιστώθηκε ότι κύματα υγρών απομακρύνουν τις υπερβολικά βλαβερές πρωτεΐνες.

Ειδικότερα, η Δρ. Laura Lewis, ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης και μέλος της ομάδας που έφερε στο φως την πρώτη άμεση απόδειξη μιας παλιρροιακής δράσης του εγκεφαλονωτιαίου υγρού, που «ξεπλένει» το μυαλό, διατηρώντας το σε ομαλή λειτουργία, υπογράμμισε ότι οι επιστήμονες γνώριζαν ήδη ότι υπάρχουν αυτά τα ηλεκτρικά κύματα δραστηριότητας στους νευρώνες, αλλά μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν είχαν συνειδητοποιήσει ότι υπάρχουν πραγματικά κύματα και στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό.

Τα ευρήματα της συγκεκριμένης έρευνας έρχονται να δώσουν απαντήσεις σε πολλές νευροεκφυλιστικές διαταραχές, όπως ο αυτισμός, η νόσος του Alzheimer και η άνοια. Αυτές οι καταστάσεις είναι στενά συνδεδεμένες με τη διαταραχή του ύπνου και μερικές προκαλούν συσσώρευση βλαβερών πρωτεϊνών στον εγκέφαλο, τις οποίες, υποτίθεται ότι ξεπλένει το εγκεφαλονωτιαίο υγρό.

Σύμφωνα με τη Δρ. Lewis, τα κύματα ηλεκτρομαγνητικής δραστηριότητας είναι ένα καλά τεκμηριωμένο χαρακτηριστικό του βαθύ ύπνου. Αυτά τα κύματα ανοίγουν το δρόμο για την ενοποίηση της μνήμης και τη βέλτιστη λειτουργία του εγκεφάλου κατά τη διάρκεια της ημέρας, σύμφωνα με τα δεδομένα που υπήρχαν έως σήμερα.

Τι έδειξε η νέα μελέτη;

Νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό Science, αποκαλύπτει για πρώτη φορά, ότι αυτές οι ηλεκτρικές ταλαντώσεις συνδέονται με τη δυναμική των υγρών του εγκεφάλου. Η μελέτη βασίστηκε σε ένα λειτουργικό μηχάνημα μαγνητικής τομογραφίας, το οποίο απεικονίζει το εσωτερικό του εγκεφάλου σε πραγματικό χρόνο αντί να παράγει ακίνητες εικόνες όπως η κανονική μαγνητική τομογραφία.  Η ερευνητική ομάδα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι αργά ηλεκτρικά κύματα συνδέονται με το αυξημένο οξυγονωμένο αίμα που ρέει στον εγκέφαλο, το οποίο ακολουθείται από ένα κύμα εγκεφαλονωτιαίου υγρού.

Έρευνα σε ηλικιωμένους

Οι συμμετέχοντες στη μελέτη ήταν 23-33 ετών, οπότε η επόμενη έρευνα θα πρέπει να επικεντρωθεί σε ηλικιωμένους, καθώς τα αργά κύματα του βαθύ ύπνου μειώνουν τη συχνότητά τους καθώς μεγαλώνει ένας άνθρωπος, κάτι που η Δρ. Lewis υποθέτει ότι συνδέεται με την μείωση της μνήμης.

Στην ιδανική περίπτωση, οι ερευνητές θα είναι σε θέση να κατανοήσουν την αλληλεπίδραση ανάμεσα στα ηλεκτρικά συστήματα, την μεταβολή του όγκου αίματος και του εγκεφαλονωτιαίου υγρού στους ηλικιωμένους. Τα συγκεκριμένα δεδομένα, θεωρείται ότι θα είναι σε θέση να συμβάλουν στην ανάπτυξη νέων θεραπειών και μέτρων πρόληψης της άνοιας.

Πόσο ύπνο χρειάζεται ο άνθρωπος;

Ο βαθύς ύπνος, αντιπροσωπεύει μόνο το 20% του συνολικού ύπνου και σύμφωνα με την παθολόγο Μελίσσα Κόντραλ Στόπλερ, ο άνθρωπος κοιμάται βαθιά μόνο κατά το ήμισυ περίπου της νύχτας.

Η ανάγκη που έχει ο κάθε άνθρωπος για ύπνο διαφέρει, οπότε δεν υπάρχουν συγκεκριμένα κριτήρια που να προσδιορίζουν το πόσο ακριβώς ύπνο χρειάζεται ο κάθε άνθρωπος. Ωστόσο, σε γενικές γραμμές, 8 ώρες κάθε βράδυ θεωρούνται απαραίτητες για όλους τους ανθρώπους.

Τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας (NIH) υποδεικνύουν ότι:

• Οι περισσότεροι μεσήλικες χρειάζονται περίπου 7-9 ώρες ύπνου κάθε βράδυ.
• Τα νεογνά, κοιμούνται από 16 – 18 ώρες την ημέρα.
• Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας χρειάζονται 10 – 12 ώρες την ημέρα.
• Τα παιδιά σχολικής ηλικίας και οι έφηβοι χρειάζονται τουλάχιστον 9 ώρες ύπνου τη νύχτα.
• Οι γυναίκες στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης τους, χρειάζονται περισσότερες ώρες ύπνου από το συνηθισμένο.

Γιατί οι άνθρωποι έχουν ανάγκη τον ύπνο;

Σύμφωνα με την Δρ Στόπλερ, φυσιολογικά, ο ύπνος είναι μια περίπλοκη διαδικασία αποκατάστασης και ανανέωσης του σώματος. Οι επιστήμονες δεν έχουν ακόμα μια οριστική εξήγηση για το «γιατί οι άνθρωποι έχουν ανάγκη τον ύπνο», ωστόσο γνωρίζουν ότι ο ύπνος δεν είναι μια παθητική διαδικασία, αλλά μια ενεργή διαδικασία η οποία είναι σημαντική για όλες τις λειτουργίες του σώματος, ενώ παράλληλα επιτρέπει στον εγκέφαλο να επεξεργαστεί εμπειρίες και να εδραιώσει μνήμες. Είναι επίσης σαφές ότι ο ύπνος είναι απαραίτητος όχι μόνο για τον άνθρωπο, αλλά και για όλα σχεδόν τα ζώα. Μάλιστα, η σημασία του ύπνου εδραιώνεται από τα συμπτώματα που αντιμετωπίζουν όσοι ταλαιπωρούνται από προβλήματα ύπνου, οι οποίοι έρχονται αντιμέτωποι με πολλές σωματικές και συναισθηματικές διαταραχές λόγω αυτής της έλλειψης.