Το άγχος αναδιαμορφώνει και συρρικνώνει τα κύτταρα του εγκεφάλου

Το άγχος αλλάζει τη δομή του εγκεφάλου, σύμφωνα με νέα έρευνα που πραγματοποιήθηκε από την Si-Qiong June Liu, Καθηγήτρια Κυτταρικής Βιολογίας και Ανατομίας, στην Ιατρική Σχολή LSU Health New Orleans και την ομάδα της. Η Δρ. Liu, μέσα από την έρευνα της, αποκαλύπτει έναν νέο πιθανό θεραπευτικό στόχο για την πρόληψη των νευρολογικών διαταραχών που σχετίζονται με το στρες. Τα ευρήματα  της μελέτης της, δημοσιεύτηκαν στο JNeurosci, Journal of Neuroscience.

Που κατέληξε η μελέτη;

Μελετώντας ένα μοντέλο ποντικιού, η Δρ. Liu και η ερευνητική της ομάδα, ανακάλυψαν ότι μετά από ένα αγχωτικό γεγονός, παρατηρούνται γρήγορες και μακροχρόνιες αλλαγές στα αστροκύτταρα του εγκεφάλου. Σημειώνεται ότι τα αστροκύτταρα είναι τα κύτταρα του εγκεφάλου που καθορίζουν τους χημικούς αγγελιοφόρους, που ονομάζονται νευροδιαβιβαστές, αφού κοινοποιήσουν τις πληροφορίες που είναι απαραίτητες ανάμεσα στα νευρικά κύτταρα. Συγκεκριμένα, το αγχωτικό γεγονός, ώθησε τις διακλαδώσεις των αστροκυττάρων να συρρικνωθούν και να απομακρυνθούν από τις «συνάψεις», τους χώρους δηλαδή στους οποίους μεταδίδονται οι πληροφορίες από το ένα κύτταρο στο άλλο.

Η ομάδα ανακάλυψε έναν μηχανισμό που ευθυνόταν για τη διακοπή της επικοινωνίας μεταξύ των κυττάρων. Συγκεκριμένα, διαπίστωσε ότι όταν συμβαίνει κάτι αγχωτικό, η ορμόνη του στρες, η νορεπινεφρίνη, καταστέλλει μια μοριακή οδό που υπό κανονικές συνθήκες θα παρήγαγε μια πρωτεΐνη που ονομάζεται GluA1, χωρίς την οποία τα νευρικά κύτταρα και τα αστροκύτταρα δεν μπορούν να επικοινωνήσουν μεταξύ τους.

Όπως εξήγησε η Δρ. Liu, το άγχος επηρεάζει τη δομή και τη λειτουργία, τόσο των νευρώνων, όσο και των αστροκυττάρων, διότι τα αστροκύτταρα μπορούν να ρυθμίσουν άμεσα τη συναπτική μετάδοση και έχουν καθοριστική εμπλοκή στο στρες. Όπως τόνισε, η αντιστροφή αυτής της αλλαγής που προκαλείται από το στρες στα αστροκύτταρα, αποτελεί έναν πιθανό τρόπο για τη θεραπεία των νευρολογικών διαταραχών που σχετίζονται με το στρες.  «Προσδιορίσαμε τη μοριακή οδό που ελέγχει τη σύνθεση της πρωτεΐνης GluA1 και με αυτόν τον τρόπο αναδιαμορφώνονται τα αστροκυττάρα κατά τη διάρκεια ενός αγχωτικού γεγονότος. Αυτό μπορεί να θέσει νέους φαρμακολογικούς στόχους πρόληψης ή αναστροφής των αλλαγών που προκαλούνται από το στρες» είπε συγκεκριμένα η Δρ. Liu.

Γιατί είναι σημαντική αυτή η έρευνα;

Το άγχος μεταβάλλει τη λειτουργία του εγκεφάλου και οδηγεί σε συνεχές αλλαγές στην ανθρώπινη συμπεριφορά και φυσιολογία. Σύμφωνα με την Δρ. Liu, τα τραυματικά συμβάντα είναι σε θέση να οδηγήσουν σε νευροψυχιατρικές διαταραχές, όπως το άγχος, η κατάθλιψη και ο εθισμός στα ναρκωτικά. «Η διερεύνηση της νευροβιολογίας του στρες», υπογράμμισε «μπορεί να αποκαλύψει, το πώς το άγχος επηρεάζει τις νευρωνικές συνδέσεις και επομένως τη λειτουργία του εγκεφάλου», τονίζοντας ότι αυτή η γνώση είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη στρατηγικών πρόληψης και θεραπείας των νευρολογικών διαταραχών  που απορρέουν από το στρες.