Εξαρτησιογόνες ουσίες

Το αλκοόλ μπορεί να αποβεί καταστροφικό για τον οργανισμό: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε

Το αλκοόλ είναι απαραίτητο στη ζωή μας;

Το αλκοόλ είναι μέρος πολλών κοινωνικών περιστάσεων, από οικογενειακά τραπέζια και συνάξεις μέχρι πάρτι και αθλητικές εκδηλώσεις. Τα προβλήματα που σχετίζονται με τον αλκοολισμό είναι γνωστά. Το αλκοόλ ανήκει στις διατροφικές μας συνήθειες, αλλά μήπως ο κίνδυνος που φέρνει μαζί του είναι μεγαλύτερος από τα οφέλη που προκύπτουν από την κατανάλωση του;

Η αλήθεια είναι ότι κανείς δεν χρειάζεται το αλκοόλ για να ζήσει, έτσι ανεξάρτητα από όσα ακούτε και θέλετε να πιστεύετε, το αλκοόλ δεν σας είναι απαραίτητο. Το αλκοόλ καταναλώνεται μόνο ως μέσω χαλάρωσης και κοινωνικοποίησης. Ανάλογα με την υγεία, την ηλικία και το πόσο αλκοόλ καταναλώνει κάποιος, ενδέχεται να προκύψουν κάποια οφέλη για την υγεία του, αλλά οι αρνητικές του επιπτώσεις συνήθως υπερβαίνουν κατά πολύ αυτά τα οφέλη. Μάλιστα, πολλοί πιστεύουν ότι αφού δεν είναι αλκοολικοί, δεν διατρέχουν κάποιο κίνδυνο. Αυτό όμως, εξαρτάται από διάφορους άλλους παράγοντες. Εάν θέλετε να καταναλώνετε αλκοόλ και να αποφύγετε τις οποιεσδήποτε αρνητικές συνέπειες, θα πρέπει να δείτε το τι πραγματικά λένε οι έρευνες που ασχολήθηκαν με το θέμα και να ακολουθείτε πιστά τις κατευθυντήριες γραμμές των ειδικών.

Η καλή διατροφή βελτιώνει την υγεία και συμβάλλει στην πρόληψη πολλών ασθενειών. Τα θρεπτικά συστατικά που περιέχει, όπως υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, λιπαρά, βιταμίνες, μέταλλα και νερό, είναι απαραίτητα για το σώμα, που σημαίνει ότι αν τα αφαιρέσετε από τη διατροφή σας θα οδηγηθείτε σε ανεπάρκειες, πράγμα που θα προκαλέσει άλλα προβλήματα υγείας. Το αλκοόλ από την άλλη, δεν περιέχει βασικά θρεπτικά συστατικά, πράγμα που σημαίνει ότι εάν δεν το συμπεριλάβετε στη διατροφή σας δεν θα προκύψει κανένα είδος ανεπάρκειας και κατά συνέπεια κανένα πρόβλημα υγείας.

Πώς παράγεται το αλκοόλ;

Το αλκοόλ (αιθανόλη), παράγεται μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται ζύμωση. Κατά τη διάρκεια της ζύμωσης, οι ζύμες διασπούν τα σάκχαρα σε αιθανόλη και διοξείδιο του άνθρακα. Όταν ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία, οι φυσαλίδες του αερίου του διοξειδίου του άνθρακα εξέρχονται στον αέρα, αφήνοντας πίσω την αιθανόλη και το νερό. Τα αποσταγμένα αλκοολούχα ποτά, όπως η βότκα, το ρούμι, το τζιν και το ουίσκι, ζυμώνονται και στη συνέχεια αποστάζονται, για να διαχωριστεί η αιθανόλη από το νερό.

Σε όλες τις διεργασίες, χρησιμοποιούνται διάφορες πηγές σακχάρων, με αποτέλεσμα να παράγονται διαφορετικές μορφές αλκοόλης. Τα σάκχαρα των σταφυλιών, χρησιμοποιούνται για την παραγωγή κρασιού, η βύνη κριθαριού χρησιμοποιείται για την παραγωγή μπύρας, το ζαχαροκάλαμο για να παραχθεί το ρούμι, ενώ τα δημητριακά, οι πατάτες, τα τεύτλα κλπ χρησιμοποιούνται για την παραγωγή βότκας.

Η τεχνική που χρησιμοποιείται για την παρασκευή κάθε ποτού καθορίζει και την περιεκτικότητα του σε αλκοόλ. Το ποσοστό αλκοόλης κάθε ποτού αναγράφεται στη φιάλη του.

Πώς μεταβολίζεται το αλκοόλ;

Οι επιπτώσεις του αλκοόλ στην υγεία, ξεκινούν από τον τρόπο που μεταβολίζεται. Ειδικότερα, με το που εισέλθει το αλκοόλ στον οργανισμό, το σώμα δίνει προτεραιότητα στον μεταβολισμό του. Αυτό σημαίνει ότι σταματά να μεταβολίζει την οποιαδήποτε άλλη ουσία, για να μεταβολίσει το αλκοόλ και αυτό γιατί στο ανθρώπινο σώμα δεν υπάρχει συγκεκριμένος χώρος αποθήκευσης του αλκοόλ, όπως συμβαίνει με τις πρωτεΐνες, τους υδατάνθρακες και το λίπος.

Όταν το αλκοόλ εισέλθει στο στομάχι, περίπου το 20% του ποσού που καταναλώθηκε απορροφάται και εισέρχεται κατευθείαν στην κυκλοφορία του αίματος. Μέσα σε λίγα λεπτά φτάνει στον εγκέφαλο και αρχίζει η διεγερτική του δράση. Κανένα άλλο ποτό ή τρόφιμο δεν μπορεί να κάνει κάτι αντίστοιχο. Το υπόλοιπο 80% του αλκοόλ, διέρχεται στο έντερο και απορροφάται μαζί με τα υπόλοιπα θρεπτικά συστατικά που υπάρχουν σε αυτό. Μια μικρή ποσότητα αλκοόλ εκκρίνεται μέσω του ιδρώτα, του σάλιου, των ουρών και της αναπνοής.

Το συκώτι είναι ο πρωταρχικός χώρος που χρησιμοποιείται για τον μεταβολισμό του αλκοόλ. Αυτός είναι και ο λόγος που τα άτομα που κάνουν κατάχρηση αλκοόλ έχουν συνήθως ηπατικά προβλήματα. Στη συνέχεια, το αλκοόλ αποτοξινώνεται και απομακρύνεται από το αίμα μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται οξείδωση. Η οξείδωση εμποδίζει το αλκοόλ από το να συσσωρεύεται και να καταστρέφει τα κύτταρα και τα όργανα. Ένα υγιές συκώτι, οξειδώνει περίπου 10 γραμμάρια καθαρής αιθανόλης την ώρα.

Η συγκέντρωση του αλκοόλ στο αίμα αυξάνεται γρήγορα. Μέσα σε περίπου 10 λεπτά από την στιγμή που αρχίζει η κατανάλωση, υπάρχει ήδη αρκετό μετρήσιμο αλκοόλ στο αίμα. Η συγκέντρωση του αλκοόλ στο αίμα καθορίζει και το πόσο γρήγορα θα απορροφηθεί, θα διανεμηθεί, θα μεταβολιστεί και τελικά θα απομακρυνθεί από το σώμα. Αυτή η συγκέντρωση επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες όπως:

  • Φύλο
  • Επίπεδο σωματικής δραστηριότητας
  • Τρόφιμα που καταναλώνονται μαζί με το αλκοόλ
  • Χρόνια κατανάλωσης αλκοόλ
  • Είδος ποτού
  • Φάρμακα

Ένα δυνατό ποτό οδηγεί σε μεγάλη συγκέντρωση αλκοόλ στο αίμα μέσα σε μόλις 35 – 45 λεπτά. Ένα άτομο 69 κιλών με υγιές συκώτι, μεταβολίζει περίπου 7-14 γραμμάρια αλκοόλης την ώρα, το οποίο αντιστοιχεί περίπου σε 100 – 200 mg / kg του σωματικού του βάρους την ώρα. Ο έλεγχος του ρυθμού κατανάλωσης, δίνει χρόνο στο συκώτι να μεταβολίσει το αλκοόλ, οπότε η συγκέντρωση του στο αίμα περιορίζεται. Με το που σταματά η κατανάλωση, το επίπεδο του αλκοόλ στο αίμα μειώνεται κατά περίπου 0,01% την ώρα, οπότε ο χρόνος είναι ο μόνος τρόπος εξάλειψης του αλκοόλ από τον οργανισμό. Εάν μεθύσετε λοιπόν, να θυμάστε ότι τα ντους και οι καφέδες δεν θα σας βοηθήσουν να ξεμεθύσετε.

Ποιες είναι οι αρνητικές επιπτώσεις της υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ;

Οι κίνδυνοι του αλκοόλ δεν αφορούν μόνο όσους πίνουν υπερβολικά. Όταν αυξάνεται η συσσώρευση αλκοόλ στο αίμα, αρχίζουν και οι επιπτώσεις του στο σώμα:

  • Μειωμένες αναστολές
  • Δυσκολία στην ομιλία
  • Δυσκολία στις κινήσεις
  • Σύγχυση
  • Προβλήματα μνήμης
  • Προβλήματα συγκέντρωσης
  • Κομμάρες
  • Αναπνευστικά προβλήματα
  • Θάνατος (σε σπάνιες περιπτώσεις πολύ μεγάλης κατανάλωσης)

Η μακροχρόνια κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στον εγκέφαλο, το συκώτι (κίρρωση, στεάτωση, αλκοολική ηπατίτιδα, ίνωση), την καρδιά (υψηλή αρτηριακή πίεση, εγκεφαλικό επεισόδιο, καρδιομυοπάθεια, αρρυθμίες), το πάγκρεας (παγκρεατίτιδα) και το ανοσοποιητικό σύστημα. Επιπρόσθετα, το αλκοόλ θέτει  τους ανθρώπους σε μεγαλύτερο κίνδυνο για ορισμένους τύπους καρκίνου, όπως ο καρκίνος του στόματος, του οισοφάγου, του λαιμού, του μαστού και του ήπατος. Η κατανάλωση αλκοόλ από έγκυες γυναίκες μπορεί να προκαλέσει εμβρυϊκό αλκοολισμό στο βρέφος και ως εκ τούτου τονίζεται ότι δεν υπάρχει καμία ασφαλή ποσότητα αλκοόλ προς κατανάλωση από έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες.

Το αλκοόλ επηρεάζει το σωματικό βάρος;

Το αλκοόλ προκαλεί αύξηση βάρους διότι περιέχει πολλές θερμίδες. Όταν καταναλώνουμε περισσότερες θερμίδες από αυτές που χρειάζεται το σώμα μας, αυτόματα το βάρος μας αυξάνεται. Ωστόσο, το αλκοόλ αυξάνει το βάρος και για άλλους λόγους.

Σύμφωνα με έρευνες, η σχέση αλκοόλ και βάρους έχει και θετική και αρνητική πλευρά. Ειδικότερα, η υπερκατανάλωση αλκοόλ φαίνεται να συμβάλλει στην αύξηση του σωματικού βάρους, ενώ η ελαφριά έως μέτρια κατανάλωση δεν φαίνεται να σχετίζεται με την αύξηση βάρους.

Το αλκοόλ έχει περισσότερες θερμίδες από κάποια τρόφιμα, ενώ μερικά ποτά έχουν περισσότερες θερμίδες ακόμη και από ένα ολόκληρο γεύμα. Για να μάθετε πόσες θερμίδες περιέχει το αγαπημένο σας κοκτέιλ, δείτε τον ακόλουθο πίνακα. Μην ξεχάσετε να λάβετε υπόψη το μέγεθος του ποτού σας και τις θερμίδες που προσθέτει ο χυμός ή η σόδα στο ποτό σας.

Αλκοολούχο ποτό Θερμίδες
Μπύρα lite 12 oz.    100
Μπύρα κανονική 12 oz.    150
Κοκτέιλ daiquiri 4 oz.      216
Gin 1.5 oz.   110
Mai tai 4 oz.      310
Μαργαρίτα 4 oz.      270
Ρούμι 1.5 oz.   96
Βότκα 1.5 oz.   96
Ουίσκι 1.5 oz.   105
Κρασί spritzer 4 oz.      49
Κρασί γλυκό 4 oz.      180

Την επόμενη φορά που θα θελήσετε να πιείτε ένα κοκτέιλ πριν από το γεύμα σας, σκεφτείτε αν αξίζει το βάρος που θα μπορούσατε πάρετε. Η έρευνα έχει δείξει ότι οι θερμίδες που καταναλώνονται σε ένα γεύμα, αυξάνονται κατά 20%, εάν προηγουμένως έχει καταναλωθεί αλκοόλ. Επιπρόσθετα, να θυμάστε πως όσο αυξάνεται το βάρος σας, τόσο μεγαλύτερο κίνδυνο διατρέχετε για διάφορα προβλήματα υγείας που σχετίζονται με την παχυσαρκία. Μια μελέτη στην οποία συμμετείχαν πάνω από 3.000 άτομα, έδειξε ότι η υπερκατανάλωση αλκοόλ σχετίζεται άμεσα με την κοιλιακή παχυσαρκία στους άνδρες.

Για να αποφύγετε αυτές τις επιπτώσεις, όταν καταναλώνετε αλκοόλ ακολουθήστε τις εξής συμβουλές:

  • Πιείτε ένα μη αλκοολούχο ποτό ανάμεσα σε κάθε αλκοολούχο ποτό που καταναλώνετε
  • Φροντίστε να έχετε πάντα γεμάτο στομάχι πριν πιείτε
  • Καταναλώστε άφθονο νερό μαζί με το ποτό σας

Το αλκοόλ επηρεάζει το σάκχαρο του αίματος;

Το σάκχαρο του αίματος, γνωστό και ως γλυκόζη του αίματος, χρησιμοποιείται από το σώμα ως πηγή ενέργειας και είναι πολύ σημαντικό για την ανάπτυξη. Οι κύριες ορμόνες που εμπλέκονται στην διατήρηση της γλυκόζης στο αίμα είναι η ινσουλίνη και η γλυκαγόνη. Υπό κανονικές συνθήκες, όταν το σάκχαρο του αίματος αρχίζει να μειώνεται, το σώμα απελευθερώνει περισσότερη γλυκόζη στο αίμα. Όταν το σάκχαρο του αίματος αυξάνεται, τότε εκκρίνεται επιπλέον ινσουλίνη για να επανέλθουν τα επίπεδα στο φυσιολογικό. Το σώμα, όμως, εκλαμβάνει το αλκοόλ ως δηλητήριο και καταβάλλει προσπάθειες για να το εξαλείψει, έτσι, διακόπτει κάθε ενέργεια που αποσκοπεί στην επαναφορά των επιπέδων της γλυκόζης στο κανονικό.

Μελέτες έχουν δείξει ότι το αλκοόλ παρεμβαίνει σε τρεις πηγές γλυκόζης και στις ορμόνες που απαιτούνται για την επαναφορά των επίπεδων της γλυκόζης στο κανονικό. Μάλιστα, όσοι πίνουν τακτικά έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο, καθώς, σύμφωνα με μελέτες, τα αποθέματα γλυκογόνου του σώματος τους καταστρέφονται μέσα σε λίγες ώρες. Με την πάροδο του χρόνου, η υπερκατανάλωση αλκοόλ μειώνει την αποτελεσματικότητα της ινσουλίνης και ως εκ τούτου το σάκχαρο του αίματος αυξάνεται.

Άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι το αλκοόλ επηρεάζει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα σε κάθε κατανάλωση, ανεξάρτητά από τη συχν0τητα της. Ειδικότερα, η οξεία κατανάλωση αυξάνει την έκκριση ινσουλίνης προκαλώντας χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα (υπογλυκαιμία), βλάπτοντας παράλληλα την ορμονική απόκριση του σώματος για αποκατάσταση των χαμηλών επιπέδων του σακχάρου στο αίμα. Επιπρόσθετα, μελέτες έχουν δείξει ότι το αλκοόλ μπορεί να επηρεάσει την αποτελεσματικότητα των υπογλυκαιμικών φαρμάκων, οπότε τα άτομα με διαβήτη πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικά όταν καταναλώνουν αλκοόλ.

Τέλος, ορισμένες μελέτες έχουν διαπιστώσει αυξημένο κίνδυνο ανωμαλιών στα επίπεδα του σακχάρου, όταν το αλκοόλ συνδυάζεται με την άσκηση. Πιο συγκεκριμένα, υπό κανονικές συνθήκες, κατά τη διάρκεια της άσκησης, τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα μειώνονται και το σώμα προετοιμάζεται να αποκαταστήσει το γλυκογόνο μετά το τέλος της άσκησης. Το αλκοόλ όμως κατά τη διάρκεια της άσκησης, επηρεάζει αυτή τη προετοιμασία με αποτέλεσμα τα επίπεδα του σακχάρου να παραμένουν σε ανθυγιεινά επίπεδα.

Τα πολύ ψηλά ή τα πολύ χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα έχουν μακροπρόθεσμες αρνητικές επιπτώσεις. Εάν θέλετε να καταναλώνετε αλκοόλ, ακολουθείστε τις πιο κάτω συμβουλές για να αποφύγετε αυτό το πρόβλημα:

  • Ποτέ μην πίνετε με άδειο στομάχι
  • Περιορίστε την ποσότητα που πίνετε
  • Πιείτε αρχικά ένα μη αλκοολούχο ποτό για να ικανοποιήσετε τη δίψα σας
  • Πιείτε αργά το ποτό σας για να μειώσετε την επίδραση του στο σάκχαρο του αίματος
  • Εάν έχετε διαβήτη, συζητήστε με τον γιατρό σας για τον τρόπο που επηρεάζεται η φαρμακευτική σας αγωγή από το αλκοόλ
  • Πριν ή μετά την άσκηση καταναλώστε μη αλκοολούχα ποτά

Μπορεί το αλκοόλ να προκαλέσει θρεπτικές ανεπάρκειες;

Όταν το αλκοόλ αντικαθιστά τα τρόφιμα στην διατροφή ενός ατόμου, τότε η μειωμένη πρόσληψη θρεπτικών συστατικών μπορεί να οδηγήσει σε υποσιτισμό. Η κατανάλωση ελάχιστων θρεπτικών συστατικών (πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, λίπη, βιταμίνες ή / και μέταλλα), μπορεί να οδηγήσει σε ανεπάρκειες και προβλήματα υγείας. Επιπρόσθετα, ανεπάρκειες μπορούν να προκύψουν και εξαιτίας του ότι το αλκοόλ και ο μεταβολισμός του, εμποδίζουν το σώμα από το να απορροφήσει τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται. Οι πιο κοινές ανεπάρκειες που προκαλούνται από την κατανάλωση αλκοόλ είναι:

1. Βιταμίνη Β1 (θειαμίνη)

Η βιταμίνη B1 υπάρχει σε πολλά τρόφιμα, όπως δημητριακά, φασόλια, ξηρούς καρπούς και κρέας. Το σώμα συγκεντρώνει μεγάλες ποσότητες βιταμίνης Β1 στους σκελετικούς μυς, στο συκώτι, τον εγκέφαλο, τους νεφρούς και την καρδιά.

Η θειαμίνη είναι απαραίτητη για τους ιστούς του σώματος, για την κατασκευή και την λειτουργία πολλών ενζύμων που συμβάλλουν στην κατανομή των σακχάρων σε άλλους τύπους μορίων, για την κατανομή ορισμένων χημικών ουσιών στον εγκέφαλο που είναι υπεύθυνες για την παραγωγή αρκετών άλλων μορίων και για τη διατήρηση της ικανότητας του σώματος να υπερασπίζεται τον εαυτό του από τις ελεύθερες ρίζες.

Το αλκοόλ μπορεί να μειώσει γρήγορα τα επίπεδα της θειαμίνης στους χρόνια αλκοολικούς. Ειδικότερα, μια διατροφή που δεν είναι ισορροπημένη σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις που έχει το αλκοόλ στην απορρόφηση, την αποθήκευση, την ενεργοποίηση και την απέκκριση της θειαμίνης, είναι οι βασικοί λόγοι για τους οποίους τα επίπεδα της θειαμίνης μειώνονται γρήγορα στους χρόνια αλκοολικούς.

Η ασθένεια που προκαλείται από την ανεπάρκεια βιταμίνης Β1 (θειαμίνης) ονομάζεται Νόσος μπέρι-μπέρι (Beriberi). Οι δύο κύριοι τύποι της ασθένειας είναι η ξηρά μπέρι-μπέρι που επηρεάζει το νευρικό σύστημα και η υγρή μπέρι-μπέρι που επηρεάζει τους πνεύμονες. Τα πρώιμα συμπτώματα που προκαλεί η ανεπάρκεια της βιταμίνης Β1 είναι αδυναμία, κόπωση και συναισθηματική διαταραχή, αλλά καθώς η ανεπάρκεια επιδεινώνεται και ο ασθενής οδεύει προς την νόσο μπέρι-μπέρι αρχίζουν να εμφανίζονται άλλα προβλήματα υγείας, όπως καρδιακή ανεπάρκεια, νευροπάθεια και περιφερειακό οίδημα.

Με την ξηρά νόσο μπέρι-μπέρι σχετίζονται και άλλες διαταραχές, όπως το σύνδρομο Wernicke και το σύνδρομο Korsakoff.  Το σύνδρομο Wernicke, επίσης γνωστό ως εγκεφαλοπάθεια του Wernicke, είναι μια νευρολογική ασθένεια που χαρακτηρίζεται από σύγχυση, αδυναμία συντονισμού της εθελούσιας κίνησης και οφθαλμικές ανωμαλίες. Το σύνδρομο Korsakoff είναι μια ψυχική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από δυσανάλογη απώλεια μνήμης σε σχέση με άλλες ψυχικές πτυχές. Στην περίπτωση που αυτές οι δύο διαταραχές εμφανιστούν μαζί, τότε η ασθένεια ονομάζεται σύνδρομο Wernicke-Korsakoff, τα συμπτώματα του οποίου παρατηρούνται μόνο στο 16-20% των ασθενών. Ως εκ τούτου, το 75-80% των περιπτώσεων δεν ανιχνεύονται μέχρι τον θάνατο τους.

Τα υγιή επίπεδα θειαμίνης για τους άντρες 14 ετών και άνω είναι 1,2 mg και για τις γυναίκες άνω των 18 ετών είναι 1,1 mg. Στα άτομα που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο ανεπάρκειας χορηγείται ένα καθημερινό συμπλήρωμα 50 mg θειαμίνης, ενώ σε σοβαρές περιπτώσεις χορηγείται ενδοφλέβια θειαμίνη μεγαλύτερης δόσης (50-100 mg).

2. Φολικό οξύ

Το φολικό οξύ είναι στην πραγματικότητα βιταμίνη Β, η οποία ωφελεί ιδιαίτερα την υγεία. Σε περίπτωση ανεπάρκειας φολικού οξέος, υπάρχει μεγάλος κίνδυνος γενετικών ανωμαλιών και καρκίνου. Το φολικό οξύ, το οποίο υπάρχει σε μια μεγάλη ποικιλία τροφίμων, όπως λαχανικά, καρύδια, φασόλια, μπιζέλια, φρούτα, χυμούς φρούτων, κρέας, αυγά, θαλασσινά, μαγιά και γαλακτοκομικά προϊόντα, είναι πολύ σημαντικό για την παραγωγή και την συντήρηση των νέων κυττάρων.

Το αλκοόλ επηρεάζει την απορρόφηση του φολικού οξέος, τη μεταφορά του στους απαραίτητους ιστούς, την αποθήκευση και την απελευθέρωση του από το συκώτι. Έρευνες έχουν δείξει ότι ακόμη και η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ για 2 συνεχόμενες εβδομάδες, μπορεί να μειώσει σημαντικά τη συγκέντρωση φολικού οξέος στους υγιείς άνδρες. Ενώ άλλες μελέτες, διαπίστωσαν ότι οι γυναίκες που έχουν αυξημένα επίπεδα φολικού οξέος είναι λιγότερο πιθανόν να αναπτύξουν καρκίνο του μαστού, συγκριτικά με όσες έχουν χαμηλότερα επίπεδα.

Οι συνιστώμενες ποσότητες φολικού οξέος για άνδρες και γυναίκες άνω των 18 ετών είναι 400 mcg, τα οποία άνετα μπορούν να εξασφαλιστούν μέσω μιας ισορροπημένης διατροφής.

3. Βιταμίνη Β12

Η βιταμίνη Β12 είναι απαραίτητη για τη δημιουργία του DNA, για να διατηρηθούν υγιή τα νευρικά κύτταρα και τα ερυθρά αιμοσφαίρια και για τον μεταβολισμό των πρωτεϊνών. Η ανεπάρκεια βιταμίνης Β12 προκαλεί συμπτώματα όπως απώλεια ισορροπίας, μούδιασμα στα χέρια και τα πόδια, αδυναμία, κόπωση, δυσκοιλιότητα, σύγχυση, κατάθλιψη, κακή μνήμη, πόνο στο στόμα ή στη γλώσσα, απώλεια βάρους και έναν τύπο αναιμίας γνωστή ως μεγαλοβλαστική αναιμία.

Η βιταμίνη Β12 υπάρχει σε διάφορα ζωικά προϊόντα, όπως θαλασσινά, πουλερικά, κρέατα, αυγά και γαλακτοκομικά προϊόντα. Οι φυτικές τροφές δεν περιέχουν βιταμίνη Β12, ωστόσο πολλά φυτικά προϊόντα είναι εμπλουτισμένα.

Μελέτες έχουν δείξει ότι τόσο η μέτρια, όσο και η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ, επηρεάζει τα επίπεδα βιταμίνης Β12 στο σώμα. Ειδικότερα, μια μελέτη διαπίστωσε ότι όταν η κατανάλωση αλκοόλ αυξήθηκε κατά 30 γραμμάρια αλκοόλης την ημέρα, τότε η συγκεντρώσεις της βιταμίνης Β12 μειώθηκαν κατά 5%.

Τα υγιή επίπεδα βιταμίνης Β12 στο αίμα είναι 2,4 mcg για άνδρες και γυναίκες άνω των 14 ετών.  Η ανεπάρκεια βιταμίνης Β12 αντιμετωπίζεται με ενέσεις όταν το σώμα αδυνατεί να απορροφήσει βιταμίνες. Σε αντίθετη περίπτωση, τα συμπληρώματα Β12 είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά.

4. Βιταμίνη Α

Η βιταμίνη Α είναι μία από τις τέσσερις λιποδιαλυτές βιταμίνες. Είναι πολύ σημαντική για την όραση, τη ρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος, την ανάπτυξη των οστών, την αναπαραγωγή, την κυτταρική διαίρεση και την διατήρηση των κυττάρων. Βασικές πηγές βιταμίνης Α είναι τα ψάρια, τα εμπλουτισμένα δημητριακά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Οι πηγές της προβιταμίνης Α είναι το μπρόκολο, τα καρότα, το πεπόνι κ.α. Η υγιή συγκέντρωση βιταμίνης Α στο αίμα είναι 900 mcg για τους άνδρες άνω των 18 ετών και 700 mcg για τις γυναίκες άνω των 18 ετών.

Σύμφωνα με μελέτες, το αλκοόλ οδηγεί σε ανεπάρκεια βιταμίνης Α. Η αποκατάσταση αυτής της ανεπάρκειας, μάλιστα, καθίσταται ιδιαίτερα δύσκολη, καθώς το αλκοόλ παρεμποδίζει την ακριβή διαπίστωση της ανεπάρκειας. Τα συμπληρώματα βιταμίνης Α δεν συνιστώνται καθώς η λήψη υψηλών δόσεων είναι τοξική και επικίνδυνη, ωστόσο μπορείτε να καταναλώσετε β- καροτένιο, το οποίο όταν εισέλθει στο σώμα μετατρέπεται σε βιταμίνη Α, εκτός εάν είστε καπνιστής, όπου το β- καροτένιο αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα.

5. Ασβέστιο

Το ασβέστιο είναι γνωστό για το σημαντικό ρόλο που παίζει στη διατήρηση του οστικού ιστού. Στην πραγματικότητα όμως, είναι το πιο άφθονο ορυκτό του σώματος το οποίο είναι σημαντικό για τα αιμοφόρα αγγεία, τη συστολή και την διαστολή των μυών, την έκκριση ορμονών και ενζύμων και για τη μετάδοση μηνυμάτων μέσω του νευρικού συστήματος. Οι πλουσιότερες πηγές ασβεστίου είναι το γάλα, το γιαούρτι και το τυρί.

Το αλκοόλ προκαλεί απώλεια ασβεστίου, αυξάνοντας την απέκκριση του μέσω των ουρών. Οι έρευνες δείχνουν ότι η συνεχιζόμενη χρήση αλκοόλ, ιδιαίτερα κατά την εφηβεία, επηρεάζει δραματικά την υγεία των οστών και αυξάνει τον κίνδυνο μελλοντικής οστεοπόρωσης.

Η υγιή συγκέντρωση ασβεστίου στο αίμα για άνδρες 19-70 ετών είναι 1.000 mg και 1.200 mg για άνδρες 71 ετών και άνω. Για γυναίκες 19-50 ετών είναι 1.000 mg και 1.200 mg για γυναίκες 51 ετών και άνω. Τα συμπληρώματα ασβεστίου είναι ιδιαίτερα βοηθητικά.

6. Πρωτεΐνη

Η πρωτεΐνη είναι κατασκευασμένη από αμινοξέα, τα οποία συμβάλλουν στη διατήρηση της κυτταρικής δομής, μεταφέρουν ουσίες μέσα και έξω από τα κύτταρα και δρουν ως ένζυμα. Το αλκοόλ επηρεάζει την απορρόφηση των αμινοξέων από τα έντερα. Σε περίπτωση μάλιστα χρόνιας ηπατικής ανεπάρκειας, ο μεταβολισμός της πρωτεΐνης μεταβάλλεται σε μεγάλο βαθμό πράγμα που οδηγεί σε πολυάριθμες επιπλοκές. Επιπρόσθετα, η χρόνια έκθεση στο αλκοόλ επηρεάζει και το πάγκρεας, το οποίο αδυνατεί να εκκρίνει παγκρεατικά ένζυμα, πράγμα που εμποδίζει την απορρόφηση λίπους και πρωτεϊνών, οδηγώντας τελικά σε χρόνια παγκρεατική βλάβη.

Η βλάβη του ήπατος και άλλων οργάνων, που έχουν ως αιτία την χρόνια υπερκατανάλωση αλκοόλ, προκαλούν άλλα σοβαρά προβλήματα που με τη σειρά τους οδηγούν σε ανεπάρκειες βιταμινών και ορυκτών. Μάλιστα, οι μακροπρόθεσμες συνέπειες αυτών των ελλείψεων είναι πολλές φορές θανατηφόρες.

Ποια ποσότητα αλκοόλ θεωρείται ακίνδυνη;

Για υγιείς άνδρες έως 60 ετών:

  • όχι περισσότερα από τέσσερα ποτά την ημέρα
  • όχι περισσότερα από 14 ποτά την εβδομάδα

Για υγιείς γυναίκες (και υγιείς άνδρες άνω των 60 ετών):

  • όχι περισσότερα από τρία ποτά την ημέρα
  • όχι περισσότερα από επτά ποτά την εβδομάδα