Διατροφή

Το κόκκινο κρασί κάνει πραγματικά καλό στην καρδιά;

Η ευρέως διαδεδομένη πεποίθηση ότι το κρασί κάνει καλό στην καρδιά χρονολογείται από τα τέλη της δεκαετίας του ’80 με το «γαλλικό παράδοξο», το οποίο εξηγούμε παρακάτω τι ακριβώς είναι.

Σε τι αναφέρεται το γαλλικό παράδοξο;

Το γαλλικό παράδοξο αναφέρεται στην αντίληψη ότι η κατανάλωση κρασιού μπορεί να εξηγήσει τα σχετικά χαμηλά ποσοστά καρδιακών παθήσεων στον Γαλλικό πληθυσμό, παρά το γεγονός ότι σαν λαός καταναλώνει πολλά λιπαρά προϊόντα, όπως το τυρί.

Αυτή η θεωρία οδήγησε στην ανακάλυψη μιας σειράς ωφέλιμων φυτικών ενώσεων στο κρασί, που είναι γνωστές ως πολυφαινόλες. Οι ενώσεις αυτές υπάρχουν στα κόκκινα και μωβ δέρματα των σταφυλιών, καθώς και σε πολλά άλλα φρούτα και λαχανικά. Οι πολυφαινόλες, λοιπόν, θεωρητικά εξηγούν τις προστατευτικές ιδιότητες του κρασιού.

Το κρασί μειώνει τον κίνδυνο καρδιακών προβλημάτων;

Οι αποδείξεις ότι η κατανάλωση κόκκινου κρασιού (ή μικρής ποσότητας οποιουδήποτε αλκοολούχου ποτού), αποτρέπει τις καρδιακές παθήσεις, είναι αρκετά αδύναμες, σύμφωνα με τον Δρ. Kenneth Mukamal, γιατρό στο Ιατρικό Κέντρο Beth Israel Deaconess του Harvard. Όπως εξηγεί, όλες οι μελέτες που δείχνουν ότι οι άνθρωποι που καταναλώνουν μέτριες ποσότητες αλκοόλ έχουν χαμηλότερα ποσοστά καρδιακών παθήσεων, είναι παρατηρητικές και τέτοιες μελέτες δεν μπορούν να αποδείξουν την σχέση αιτίας – αποτελέσματος. Γενικότερα, η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ, δηλαδή ένα ποτό την ημέρα για γυναίκες και δυο ποτά για άνδρες, θεωρείται ασφαλής, ωστόσο, μέχρι σήμερα δεν έχουν εξεταστεί τα οφέλη του αλκοόλ σε μακροπρόθεσμες τυχαιοποιημένες δοκιμές. Καλό θα είναι πάντως να μην καταναλώνονται μεγαλύτερες ποσότητες αλκοόλ από τα επιτρεπτά όρια γιατί θα είναι επιβλαβή για τον οργανισμό.

Η κατανάλωση κρασιού ή άλλου οινοπνευματώδους ποτού είναι προτιμώτερη;

Μερικές μελέτες υποδεικνύουν ότι το κρασί είναι καλύτερο για την καρδιά από ότι η μπύρα ή τα μεγάλης περιεκτικότητας αλκοολούχα ποτά. Οι άνθρωποι που πίνουν κρασί είναι πιθανότερο να ακολουθούν έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής. Αυτές οι επιπλέον υγιεινές συνήθειες, όπως η υγιεινή διατροφή και η άσκηση, εξηγούν την υγεία της καρδίας και όχι μεμονωμένα το κρασί.

Έχει επίσης παρατηρηθεί ότι τα ποσοστά καρδιακών παθήσεων στην Ιαπωνία είναι χαμηλότερα από ότι στη Γαλλία, όμως οι Ιάπωνες πίνουν πολύ μπύρα και καθαρά οινοπνευματώδη ποτά, αλλά σχεδόν κανένας δεν πίνει κόκκινο κρασί, οπότε δεν μπορεί να αποδοθεί η υγεία της καρδιάς αποκλειστικά στο κρασί, αλλά μάλλον είναι αποτέλεσμα του τρόπου ζωής σε συνδυασμό (ή και όχι) με το κρασί.

Οι πολυφαινόλες που περιέχει το κόκκινο κρασί είναι ευεργετικές για την καρδιά;

Το κόκκινο κρασί περιέχει πολυφαινόλες, οι οποίες περιέχουν ρεσβερατρόλη, μια ένωση που διαφημίζεται έντονα ότι προστατεύει την καρδιά και έχει αντιγηραντικές ιδιότητες. Τα επιστημονικά ευρήματα, ωστόσο, για το κατά ποσόν η ρεσβερατρόλη που λαμβάνεται μέσω του κρασιού ωφελεί την καρδιά, είναι ελάχιστα. Επιστήμονες υπογραμμίζουν ότι θα πρέπει να καταναλώνονται 100-1000 ποτήρια κόκκινο κρασί καθημερινά, για να εξασφαλιστούν οι ποσότητες ρεσβερατρόλης που βελτιώνουν την υγεία.

Από την άλλη, μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε το 2014, σε ηλικιωμένους που ζούσαν στην περιοχή Chianti της Ιταλίας, η διατροφή των οποίων ήταν φυσικά πλούσια σε ρεσβερατρόλη, δεν βρήκε κάποια σύνδεση ανάμεσα στα επίπεδα ρεσβερατρόλης και τα επίπεδα των καρδιακών παθήσεων, του καρκίνου και των θανάτων.

Όσον αφορά τη μεσογειακή διατροφή, είναι αδύνατον να πει κάποιος με σιγουριά ότι το κόκκινο κρασί ευθύνεται για τα καρδιαγγειακά οφέλη της, καθώς πρόκειται για ένα πρότυπο διατροφής που έτσι και αλλιώς οφείλει την καρδιά.

Με βάση λοιπόν όλα όσα προαναφέραμε, κρίνεται απαραίτητη η διενέργεια περεταίρω μελετών για να απαντηθεί με σιγουριά το κατά ποσόν τελικά οι πολυφαινόλες στο κρασί είναι ευεργετικές για την καρδιά.

Πόσο κρασί μπορεί να καταναλώνει κάποιος με ασφάλεια;

Εάν σας αρέσει το κόκκινο κρασί, φροντίστε να περιορίσετε τον εαυτό σας σε μέτρια ποσότητα, η οποία ορίζεται ως ένα ποτό την ημέρα για τις γυναίκες και σε δύο ποτά την ημέρα για τους άνδρες. Σημειώνεται ότι οι ηλικιωμένοι, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι τόσο το Εθνικό Ινστιτούτο κατάχρησης αλκοόλ και αλκοολισμού, όσο και η Αμερικανική Γηριατρική Εταιρεία, τονίζουν ότι και τα δυο φύλα από την ηλικία των 65 ετών, θα πρέπει να περιορίζουν τη κατανάλωση αλκοόλ σε ένα μόνο ποτό την ημέρα (οι γυναίκες αν είναι δυνατόν και λιγότερο), καθώς οι σωματικές και οργανικές αλλαγές που παρατηρούνται λόγω ηλικίας, όπως η μειωμένη ικανότητα μεταβολισμού του αλκοόλ, καθιστούν τα υψηλότερα επίπεδα κατανάλωσης επικίνδυνα.