Αλλεργίες

Τροφικές αλλεργίες: Γιατί τις αναπτύσσουμε ως ενήλικες;

Τροφική αλλεργία ονομάζεται η κατάσταση κατά την οποία το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά σε ορισμένα τρόφιμα, όπως αντιδρά σε ιούς και παθογόνα, θεωρώντας τα επιβλαβή. Οι αλλεργικές αντιδράσεις είναι συνήθως ήπιες, προκαλώντας συμπτώματα όπως το εξάνθημα ή ο κνησμός, αλλά υπάρχουν και περιπτώσεις που εμφανίζονται σοβαρά συμπτώματα, όπως το πρήξιμο των αεραγωγών και η αναφυλαξία. (Ξεχωρίστε την τροφική αλλεργία από τη δυσανεξία ή την ευαισθησία!)

Οι τροφικές αλλεργίες μπορούν να εμφανιστούν κατά την ενήλικη ζωή ενός ατόμου;

Οι τροφικές αλλεργίες μπορούν να εμφανιστούν σε οποιαδήποτε ηλικία. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις ανθρώπων που δεν εμφάνιζαν αλλεργίες ως παιδιά και τις εμφάνισαν αργότερα στη ζωή τους. Μάλιστα, σύμφωνα με την έρευνα, σε γενικές γραμμές οι άνθρωποι τείνουν να εμφανίζουν περισσότερες τροφικές αλλεργίες κατά την ενήλικη ζωή τους, παρά ως παιδιά. 

Σύμφωνα με μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε το 2019, από τα περίπου 26 εκατομμύρια Αμερικάνους που επηρεάζονται από αλλεργίες, τα 12 εκατομμύρια (δηλαδή το 48%) ανέπτυξαν τις αλλεργίες τους κατά την ενήλική τους ζωή. (Έχεις συμπτώματα Συνδρόμου Ευαίσθητου Εντέρου; Μήπως έχεις τροφική αλλεργία;)

Γιατί οι ενήλικες αναπτύσσουν νέες αλλεργίες;

Δεν είναι πλήρως κατανοητό το γιατί οι ενήλικες αναπτύσσουν νέες αλλεργίες στην πορεία της ζωής τους. Αλλά, νοουμένου ότι το ανοσοποιητικό σύστημα αλλάζει συνεχώς, υπάρχει πάντα το ενδεχόμενο εμφάνισης μιας νέας αλλεργίας σε συστατικά και τρόφιμα που παλαιότερα δεν προκαλούσαν πρόβλημα. (Ήπια τροφική αλλεργία: Πώς να την ξεπεράσετε γρήγορα στο σπίτι)

Όπως εξήγησε, είναι αδύνατο να προκύψει αλλεργία ενάντια σε συστατικά στα οποία το ανοσοποιητικό σύστημα δεν είχε εκτεθεί ποτέ ξανά στο παρελθόν. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να αντιδράσει σε παρόμοια συστατικά και πρωτεΐνες με άλλα αλλεργιογόνα στα οποία το άτομο είναι ήδη αλλεργικό. (Τροφική αλλεργία ή ευαισθησία; Ποια η διαφορά;)

Μάλιστα, οι άνθρωποι που έχουν ατοπική δερματίτιδα (έκζεμα), τείνουν να είναι πιο ευαίσθητοι στις τροφικές αλλεργίες, σύμφωνα με την Jenna Podjasek, MD, αλλεργιολόγο και ανοσολόγο με έδρα το Ιλινόις. Ο κίνδυνος τροφικών αλλεργιών, εξαρτάται από τη γενετική του κάθε ατόμου, τις τροφές που καταναλώνει και από το πόσο ισχυροί ή αποδυναμωμένοι είναι οι φραγμοί του γαστρεντερικού σωλήνα και του δέρματός του ενάντια στα αλλεργιογόνα.

Η κοινή πεποίθηση ότι οι τροφικές αλλεργίες είναι αποτέλεσμα υπερβολικής κατανάλωσης μιας συγκεκριμένης τροφής, δεν ισχύει στην πραγματικότητα. Παρόλα αυτά, υπάρχουν ελάχιστες περιπτώσεις που πράγματι αναπτύσσονται τροφικές αλλεργίες λόγω της επαναλαμβανόμενης έκθεσης σε ένα συγκεκριμένο αλλεργιογόνο. Για παράδειγμα, στην Ιαπωνία, το επαναλαμβανόμενο τσίμπημα μιας συγκεκριμένης μέδουσας, εισάγει στο σώμα του ατόμου ένα αλλεργιογόνο, το οποίο προκαλεί το ανοσοποιητικό σύστημα να αντιδρά σε παρόμοιες πρωτεΐνες που υπάρχουν στη σόγια, οπότε και αναπτύσσεται αλλεργία στη σόγια. (Αλλεργία στη σόγια: Ποια τρόφιμα πρέπει να αποφεύγετε;)

Πώς θα ξέρετε αν είστε αλλεργικοί σε ορισμένα τρόφιμα;

Η τροφική αλλεργία είναι μια ανοσολογική απόκριση, η οποία εκδηλώνεται εντός λεπτών ή ωρών από την στιγμή της κατανάλωσης ενός τροφίμου. Αν δεν γνωρίζετε ότι έχετε αλλεργία σε ένα τρόφιμο ή ένα συγκεκριμένο συστατικό και εμφανίζετε κάποια από τα πιο κάτω συμπτώματα μετά την κατανάλωσή του, τότε ενδεχομένως να έχετε τροφική αλλεργία. 

Επίσης, οι τροφικές αλλεργίες μπορούν να προκαλέσουν και πιο σοβαρά συμπτώματα, γνωστά ως αναφυλακτικό σοκ (αναφυλαξία), που είναι δυνητικά απειλητικά για τη ζωή. (Αναφυλαξία: Γιατί κάθε αναφυλακτική αντίδραση είναι επείγον περιστατικό;)

Τα βασικότερα συμπτώματα της αναφυλαξίας είναι τα ακόλουθα:

Αν υποψιάζεστε ότι έχετε αναπτύξει μια νέα τροφική αλλεργία, αρχίστε κάνετε καταγραφή του ιστορικού των τροφίμων (ημερολόγιο τροφίμων) που καταναλώνετε, σημειώνοντας τα ακόλουθα:

  • Τι και πόσο φάγατε;
  • Ποιες τροφές σας προκαλούν συμπτώματα;
  • Πόσος χρόνος μεσολάβησε από την κατανάλωση της τροφής μέχρι την εμφάνιση των συμπτωμάτων;
  • Ποια συμπτώματα προκλήθηκαν;
  • Πόσο διήρκησαν τα συμπτώματα;

Το συγκεκριμένο ημερολόγιο θα χρησιμοποιηθεί από τον αλλεργιολόγο με στόχο να διερευνηθεί το ποια τρόφιμα είναι αυτά που πραγματικά προκαλούν τα συμπτώματά σας. Σε κάθε περίπτωση όμως, για να γίνει τελική διάγνωση τροφικής αλλεργίας, ο αλλεργιολόγος θα προβεί σε μια σειρά από εξετάσεις, ανάμεσά τους μια εξέταση αίματος και ένα τεστ αλλεργίας. (Τεστ αλλεργίας θετικό, χωρίς συμπτώματα αλλεργίας. Μάθετε τι συμβαίνει στον οργανισμό!)

Οι τροφικές αλλεργίες που αναπτύσσονται κατά την ενήλικη ζωή μπορούν να ξεπεραστούν;

Υπάρχουν 10 κοινές τροφικές αλλεργίες που προκαλούνται από τρόφιμα όπως:

  • Αυγά
  • Ψάρι
  • Σιτάρι
  • Φυστίκια
  • Γάλα
  • Σόγια
  • Οστρακοειδή και μαλάκια
  • Μουστάρδα
  • Σουσάμι
  • Καρύδια

Σε γενικές γραμμές, σύμφωνα με τους ειδικούς, οι αλλεργίες στα φυστίκια, τα καρύδια και τα οστρακοειδή, μπορούν να ξεπεραστούν σε κάποια φάση της ζωής ενός ατόμου, ενώ η αλλεργία στο γάλα, η αλλεργία στα αυγά και το σιτάρι, ξεπερνιούνται πιο δύσκολα, αλλά και πάλι υπάρχει ενδεχόμενο να ξεπεραστούν. Όμως, αν αυτές οι αλλεργίες αναπτυχθούν κατά την ενήλικη ζωή ενός ατόμου, είναι εξαιρετικά απίθανο να ξεπεραστούν με την πάροδο του χρόνου. (Ήπια τροφική αλλεργία: Πώς να την ξεπεράσετε γρήγορα στο σπίτι)

Πότε πρέπει να επισκεφτείτε τον γιατρό σας αν έχετε τροφική αλλεργία;

Σε περίπτωση που εμφανίσετε συμπτώματα τροφικής αλλεργίας μετά την κατανάλωση κάποιου φαγητού, θα πρέπει να επισκεφτείτε τον αλλεργιολόγο σας για εξετάσεις. Δείξτε την δέουσα προσοχή στα ακόλουθα συμπτώματα, τα οποία χρήζουν άμεσης ιατρικής παρέμβασης: 

  • Ταχυκαρδία
  • Ζάλη
  • Λιποθυμία
  • Κατακόρυφη πτώση της αρτηριακής πίεσης

Πώς θα αποτρέψετε τις αλλεργικές αντιδράσεις στα τρόφιμα;

Εάν εσείς ή το παιδί σας έχετε τροφική αλλεργία, οι καλύτεροι τρόποι για να μειώσετε τον κίνδυνο αλλεργικής αντίδρασης είναι οι ακόλουθοι:

  • Φροντίστε να πλένετε σχολαστικά τα κοινόχρηστα σκεύη ή τα τηγάνια στην κουζίνα σας, μετά από κάθε χρήση, για να αποφύγετε τη μεταφορά συστατικών στα οποία είστε αλλεργικοί, από κάποιο σκεύος στο πιάτο σας.
  • Φροντίστε να διαβάζετε προσεκτικά τις ετικέτες των τροφίμων που αγοράζετε, για να αποφύγετε την κατανάλωση συστατικών στα οποία είστε αλλεργικοί.
  • Φροντίστε να ενημερώνεστε ενδελεχώς για τα συστατικά των πιάτων που παραγγέλνετε στα εστιατόρια.
  • Ενημερώστε τους φίλους και την οικογένεια σας για τις αλλεργίες σας, για να ξέρουν τι εδέσματα μπορούν να σας σερβίρουν.
  • Αποφύγετε τα μπουφέ στα εστιατόρια, όπου τα κουτάλια χρησιμοποιούνται, πολλές φορές, σε διάφορα φαγητά ταυτόχρονα.
  • Δημιουργήστε έναν οδηγό για το τι πρέπει να κάνετε σε περίπτωση αλλεργικής αντίδρασης και φροντίστε να έχετε πάντα μαζί σας τις ενέσεις κορτιζόνης που χρησιμοποιούνται σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης (αναφυλαξίας).