Πρόληψη και θεραπεία

Βιταμίνη C: Πώς προστατεύει το σώμα;

7 αποδεδειγμένοι τρόποι με τους οποίους η βιταμίνη C προστατεύει το σώμα

Η βιταμίνη C είναι μια απαραίτητη βιταμίνη για τη σωστή λειτουργία του σώματος, που δεν μπορεί να παραχθεί από το ίδιο το σώμα. Ωστόσο, υπάρχει σε πολλά φρούτα και λαχανικά, όπως τα πορτοκάλια, οι φράουλες, τα ακτινίδια, οι πιπεριές, το μπρόκολο, το λάχανο και το σπανάκι. Η συνιστώμενη ημερήσια  πρόσληψη βιταμίνης C είναι 75 mg για τις γυναίκες και 90 mg για τους άνδρες. Συνήθως, οι γιατροί συνιστούν την λήψη της από τρόφιμα, αλλά πολλοί είναι και οι άνθρωποι που στρέφονται στα συμπληρώματα, για να καλύψουν τις ανάγκες τους.

Ποια είναι τα αποδεδειγμένα οφέλη από τα συμπληρώματα βιταμίνης C;

1. Μειώνει τον κίνδυνο για χρόνιες παθήσεις

Η βιταμίνη C είναι ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό, που ενισχύει τη φυσική άμυνα του σώματος. Να υπενθυμίσουμε ότι τα αντιοξειδωτικά είναι μόρια που ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα, προστατεύοντας τα κύτταρα από κάποια επιβλαβή μόρια που ονομάζονται ελεύθερες ρίζες. Σημειώνεται ότι αν δεν εξουδετερωθούν οι ελεύθερες ρίζες και καταφέρουν να συσσωρευθούν, προωθούν μια κατάσταση στο σώμα που ονομάζεται οξειδωτικό στρες, η οποία έχει συνδεθεί με πολλές χρόνιες ασθένειες. Επιπρόσθετα, σύμφωνα με διάφορες μελέτες, η περισσότερη κατανάλωση βιταμίνης C, μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα αντιοξειδωτικών στο αίμα έως και 30%, ενισχύοντας τις φυσικές άμυνες του οργανισμού κατά της φλεγμονής.

2. Βοηθά στην διαχείριση της υψηλής αρτηριακής πίεσης

Πολλοί είναι οι άνθρωποι που πάσχουν από υψηλή αρτηριακή πίεση, η οποία τους θέτει σε κίνδυνο να αναπτύξουν καρδιακές παθήσεις, την κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως.

Σύμφωνα με διάφορες μελέτες, η βιταμίνη C μπορεί να συμβάλει στη μείωση της αρτηριακής πίεσης. Συγκεκριμένα, μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε ζώα, διαπίστωσε ότι η λήψη συμπληρώματος βιταμίνης C, βοήθα στη χαλάρωση των αιμοφόρων αγγείων που μεταφέρουν αίμα από την καρδιά, γεγονός που με τη σειρά του συμβάλει στη μείωση των επιπέδων της αρτηριακής πίεσης. Επιπλέον, μια ανάλυση 29 μελετών που πραγματοποιήθηκαν σε ανθρώπους, διαπίστωσε ότι η λήψη συμπληρώματος βιταμίνης C, μείωσε τη συστολική αρτηριακή πίεση (την ανώτερη τιμή) κατά 3,8 mmHg και τη διαστολική αρτηριακή πίεση (την χαμηλότερη τιμή) κατά 1,5 mmHg, κατά μέσο όρο σε υγιείς ενήλικες, ενώ σε ενήλικες με υψηλή αρτηριακή πίεση, τα συμπληρώματα μείωσαν τη συστολική αρτηριακή πίεση κατά 4,9 mmHg και τη διαστολική αρτηριακή πίεση κατά 1,7 mmHg, κατά μέσο όρο.

Σημειώνεται, ωστόσο, ότι αν και τα αποτελέσματα αυτά είναι ενθαρρυντικά δεν είναι ακόμη σαφές εάν οι επιπτώσεις της βιταμίνης C στην αρτηριακή πίεση είναι μακροπρόθεσμες. Τέλος, τονίζεται ότι τα άτομα που πάσχουν από υπέρταση δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να βασίζονται μόνο στην λήψη βιταμίνης C για την μείωση της αρτηριακής τους πίεσης.

3. Μειώνει τον κίνδυνο καρδιακής νόσου

Οι καρδιακές παθήσεις είναι η κύρια αιτία θανάτου σε παγκόσμιο επίπεδο και είναι γνωστό ότι υπάρχουν πολλοί παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων. Ανάμεσα σε αυτούς τους παράγοντες είναι η υψηλή αρτηριακή πίεση, τα υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων, τα υψηλά επίπεδα LDL (κακής) χοληστερίνης και τα χαμηλά επίπεδα HDL (καλής) χοληστερίνης.

Σύμφωνα με αρκετές μελέτες, η βιταμίνη C μπορεί να συμβάλει στην διατήρηση των προαναφερθέντων παραγόντων κινδύνου σε φυσιολογικά επίπεδα και αυτό με τη σειρά του, μειώνει τον κίνδυνο καρδιακών προβλημάτων. Για παράδειγμα, μια ανάλυση 9 μελετών με 293.172 συμμετέχοντες, διαπίστωσε ότι μετά από 10 χρόνια, τα άτομα που έπαιρναν τουλάχιστον 700 mg βιταμίνης C ημερησίως, είχαν 25% χαμηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν καρδιακή νόσο, σε σύγκριση με εκείνους που δεν λάμβαναν συμπληρώματα βιταμίνης C.

Επιπρόσθετα, μια άλλη ανάλυση 15 μελετών, διαπίστωσε ότι η κατανάλωση βιταμίνης C από τρόφιμα και όχι από συμπληρώματα, συνδέεται επίσης με χαμηλότερο κίνδυνο καρδιακών προβλημάτων. Τονίζεται, ωστόσο, ότι οι επιστήμονες δεν είναι σίγουροι για το εάν οι άνθρωποι που κατανάλωναν τροφές πλούσιες σε βιταμίνη C ακολουθούσαν παράλληλα και ένα πιο υγιεινό τρόπο ζωής, σε σχέση με τους ανθρώπους που λάμβαναν συμπληρώματα, γεγονός που καθιστά ασαφές το εάν οι διαφορές μεταξύ των δύο ομάδων οφείλονταν στην βιταμίνη C ή σε άλλες πτυχές της διατροφής τους.

Τέλος, μια άλλη ανάλυση 13ων μελετών που εξέτασε τις επιπτώσεις που έχει η καθημερινή λήψη, τουλάχιστον 500 mg βιταμίνης C, στους παράγοντες κινδύνου καρδιακών παθήσεων, όπως τα υψηλά επίπεδα χοληστερίνης και τριγλυκεριδίων, διαπίστωσε ότι η λήψη ενός συμπληρώματος βιταμίνης C, μείωσε σημαντικά την LDL (κακή) χοληστερίνη κατά περίπου 7,9 mg / dL και τα τριγλυκερίδια του αίματος κατά 20,1 mg / dL.

4. Μειώνει τα επίπεδα ουρικού οξέος στο αίμα και βοηθά στην πρόληψη της ουρικής αρθρίτιδας

Η ουρική αρθρίτιδα είναι ένας τύπος αρθρίτιδας που προσβάλλει περίπου το 4% των Αμερικανών ενηλίκων. Αυτή η κατάσταση, είναι απίστευτα οδυνηρή και προκαλεί φλεγμονή στις αρθρώσεις, ειδικά των ποδιών, πρήξιμο και ξαφνικό έντονο πόνο. Τα συμπτώματα αυτά εμφανίζονται λόγω της περίσσειας ουρικού οξέος στο αίμα. Το ουρικό οξύ είναι ένα απόβλητο, που παράγεται από τον οργανισμό, το οποίο σε υψηλά επίπεδα, κρυσταλλώνεται και εναποτίθεται στις αρθρώσεις.

Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι η βιταμίνη C βοηθά στη μείωση του ουρικού οξέος στο αίμα και, ως εκ τούτου, μπορεί να προστατεύσει από την ουρική αρθρίτιδα. Για παράδειγμα, μια μελέτη που περιελάμβανε 1.387 άνδρες, διαπίστωσε ότι εκείνοι που κατανάλωναν την περισσότερη βιταμίνη C, είχαν σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα ουρικού οξέος στο αίμα τους, σε σύγκριση με εκείνους που κατανάλωναν λιγότερη. Μια άλλη μελέτη, στην οποία συμμετείχαν 46,994 υγιείς άνδρες άνω των 20 ετών, διαπίστωσε ότι τα άτομα που λάμβαναν συμπληρώματα βιταμίνης C είχαν 44% χαμηλότερο κίνδυνο ουρικής αρθρίτιδας. Τέλος, μια ανάλυση 13ων μελετών, διαπίστωσε ότι τα άτομα που λάμβαναν συμπληρώματα βιταμίνης C για 30 ημέρες, είχαν σημαντικές μειώσεις του ουρικού οξέος στο αίμα τους σε σύγκριση με τα άτομα που λάμβαναν κάποιο εικονικό φάρμακο.

Οι ειδικοί, ωστόσο, υπογραμμίζουν ότι παρά την ισχυρή σχέση που διαπιστώνεται ανάμεσα στην βιταμίνη C και στα επίπεδα του ουρικού οξέος στο αίμα, απαιτούνται περισσότερες μελέτες για να διαπιστωθούν με ακρίβεια οι επιδράσεις της στην ουρική αρθρίτιδα.

5. Βοηθά στην πρόληψη της έλλειψης σιδήρου

Ο σίδηρος είναι ένα σημαντικό θρεπτικό συστατικό, που είναι απαραίτητο για την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων και τη μεταφορά οξυγόνου σε όλο το σώμα. Τα συμπληρώματα βιταμίνης C μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση της απορρόφησης του σιδήρου που λαμβάνεται μέσω της διατροφής, στον οργανισμό. Συγκεκριμένα, νοουμένου ότι ο σίδηρος που προέρχεται από φυτικές πηγές απορροφάται ελάχιστα από το σώμα, η βιταμίνη C βοηθά στη μετατροπή του σε μια μορφή που είναι πιο εύκολο να απορροφηθεί από τον οργανισμό. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τα άτομα που δεν τρώνε κρέας, καθώς το κρέας είναι σημαντική πηγή σιδήρου.

Η κατανάλωση 100 mg βιταμίνης C, μπορεί να βελτιώσει την απορρόφηση σιδήρου κατά 67%, δηλώνουν οι ειδικοί. Ως αποτέλεσμα, η βιταμίνη C μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου αναιμίας σε άτομα που έχουν τάσεις έλλειψης σιδήρου. Μάλιστα, μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε 65 παιδιά με ήπια αναιμία ανεπάρκειας σιδήρου, στα οποία δόθηκαν συμπληρώματα βιταμίνης C, διαπίστωσε ότι το συμπλήρωμα από μόνο του μπόρεσε να βοηθήσει στον έλεγχο της αναιμίας τους.

6. Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα

Ένας από τους κυριότερους λόγους για τους οποίους οι άνθρωποι επιλέγουν να πάρουν συμπληρώματα βιταμίνης C είναι για να ενισχύσουν το ανοσοποιητικό τους σύστημα, καθώς αυτή η βιταμίνη παίζει σημαντικό ρόλο σε πολλές λειτουργίες του ανοσοποιητικού. Συγκεκριμένα:

  • Η βιταμίνη C ενθαρρύνει την παραγωγή λευκών αιμοσφαιρίων, γνωστά ως λεμφοκύτταρα και φαγοκύτταρα, τα οποία βοηθούν στην προστασία του σώματος από λοιμώξεις.
  • Η βιταμίνη C βοηθά στην πιο αποτελεσματική λειτουργία των λευκών αιμοσφαιρίων, προστατεύοντας τα από τις βλάβες που προκαλούνται από τις ελεύθερες ρίζες.
  • Η βιταμίνη C είναι ουσιαστικό μέρος του αμυντικού συστήματος του δέρματος. Μεταφέρεται ενεργά στο δέρμα, δρώντας ως αντιοξειδωτικό και ενισχύοντας τους φραγμούς του δέρματος. Μάλιστα, σύμφωνα με διάφορες μελέτες, μπορεί να μειώσει το χρόνο επούλωσης των πληγών.

7. Προστατεύει τη μνήμη και τη σκέψη κατά τη γήρανση

Η άνοια επηρεάζει πάνω από 35 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως και συνήθως εμφανίζεται σε ηλικιωμένους. Μελέτες δείχνουν ότι το οξειδωτικό στρες και η φλεγμονή που αναπτύσσεται κοντά στον εγκέφαλο, τη σπονδυλική στήλη και το κεντρικό νευρικό σύστημα, αυξάνουν τον κίνδυνο άνοιας και η βιταμίνη C είναι, όπως είπαμε και πιο πάνω, ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό.

Τα χαμηλά επίπεδα αυτής της βιταμίνης έχουν συνδεθεί με μειωμένη ικανότητα σκέψης και μνήμης και όπως δείχνουν αρκετές μελέτες, τα άτομα με άνοια έχουν συνήθως χαμηλότερα επίπεδα βιταμίνης C στο αίμα. Αντίθετα, η πρόσληψη βιταμίνης C από τροφές ή συμπληρώματα, αποδείχτηκε ότι έχει προστατευτική επίδραση στη σκέψη και τη μνήμη κατά τη γήρανση.

Ποια είναι τα ΜΗ αποδεδειγμένα οφέλη της βιταμίνης C;

Η βιταμίνη C έχει πολλά επιστημονικά αποδεδειγμένα οφέλη, όπως είδαμε πιο πάνω, έχει όμως και πολλούς αβάσιμους ισχυρισμούς που υποστηρίζονται είτε από αδύναμα στοιχεία, είτε από κανένα αποδεικτικό στοιχείο, όπως θα δούμε πιο κάτω.

  • Αποτρέπει το κοινό κρυολόγημα. Ενώ η βιταμίνη C φαίνεται να μειώνει τη σοβαρότητα του κρυολογήματος και τον χρόνο ανάρρωσης κατά 8% σε ενήλικες και 14% στα παιδιά, σε καμία περίπτωση δεν το εμποδίζει.
  • Μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου. Μερικές μελέτες έχουν συνδέσει την πρόσληψη βιταμίνης C με χαμηλότερο κίνδυνο καρκίνου. Ωστόσο, οι περισσότερες μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει.
  • Προστατεύει από οφθαλμικές παθήσεις. Η βιταμίνη C έχει συνδεθεί με μειωμένους κινδύνους παθήσεων που σχετίζονται με τα μάτια, όπως ο καταρράκτης και ο εκφυλισμός της ωχράς κηλίδας. Οι μελέτες όμως, αποδεικνύουν ότι τα συμπληρώματα βιταμίνης C δεν έχουν καμία προστατευτική επίδραση από οφθαλμικές παθήσεις.
  • Θεραπεύει την τοξικότητα στον μόλυβδο. Τα άτομα με τοξικότητα στον μόλυβδο έχουν χαμηλά επίπεδα βιταμίνης C, ωστόσο, δεν υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις από μελέτες σε ανθρώπους, που να δείχνουν ότι η βιταμίνη C μπορεί να θεραπεύσει την τοξικότητα στον μόλυβδο.


+ 10 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

7 Impressive Ways Vitamin C Benefits Your Body https://www.healthline.com/nutrition/vitamin-c-benefits

Antioxidants Explained in Simple Terms https://www.healthline.com/nutrition/antioxidants-explained

Everything You Should Know About Oxidative Stress https://www.healthline.com/health/oxidative-stress

17 Effective Ways to Lower Your Blood Pressure https://www.healthline.com/health/high-blood-pressure-hypertension/lower-it-fast

Everything You Need to Know About High Blood Pressure (Hypertension) https://www.healthline.com/health/high-blood-pressure-hypertension

13 Simple Ways to Lower Your Triglycerides https://www.healthline.com/nutrition/13-ways-to-lower-triglycerides

20 Foods That Are High in Vitamin C https://www.healthline.com/nutrition/vitamin-c-foods

Vitamin C for Colds — Does It Actually Work? https://www.healthline.com/nutrition/does-vitamin-c-help-with-colds

What Do You Want to Know About Dementia? https://www.healthline.com/health/dementia

11 Best Foods to Boost Your Brain and Memory https://www.healthline.com/nutrition/11-brain-foods