Στεφανιαία νόσος: Υπάρχουν οφέλη από τον καρδιακό καθετηριασμό;

Τι είναι απόφραξη στις στεφανιαίες αρτηρίες;

Μία από τις κύριες αιτίες του θωρακικού πόνου, είναι η απόφραξη της ροής του αίματος κάτω από τις στεφανιαίες αρτηρίες, τα αιμοφόρα αγγεία που μεταφέρουν οξυγονωμένο αίμα στον καρδιακό μυ επιτρέποντας τους χτύπους της καρδιάς. Σημειώνεται ότι ανάλογα με το πόσο γρήγορα σχηματίζεται η απόφραξη, χαρακτηρίζεται ως σταθερή ή ασταθής.

Οι ασταθείς αποφράξεις εμφανίζονται γρήγορα, όταν μια αθηροματική πλάκα σπάει μέσα στη στεφανιαία αρτηρία, σχηματίζοντας θρόμβο. Ο θρόμβος, μαζί με την πλάκα, μπορούν να εμποδίσουν τη ροή του αίματος, να στερήσουν από τον καρδιακό μυ οξυγόνο και να οδηγήσουν σε καρδιακή προσβολή. Αυτό ονομάζεται οξύ στεφανιαίο σύνδρομο και απαιτεί καρδιακό καθετηριασμό για να γίνει διάγνωση της απόφραξης και να επιλεγεί η σωστή θεραπεία.

Στην περίπτωση που η συσσώρευση πλάκας στις στεφανιαίες αρτηρίες εμφανίζεται σταδιακά, δεν εμφανίζονται καθόλου συμπτώματα στους περισσότερους ασθενείς. Καθώς η απόφραξη επεκτείνεται με την πάροδο του χρόνου, οι ασθενείς αρχίζουν να νιώθουν πόνο στο στήθος, κυρίως όταν αναπαύονται. Η απόφραξη που προκαλεί αυτά τα συμπτώματα ονομάζεται σταθερή στεφανιαία νόσος (CAD). Μερικές φορές ο καρδιακός καθετηριασμός, δεν είναι απαραίτητος για τη διαχείριση της σταθερής στεφανιαίας νόσου.

Σε τι βοηθά το τεστ κοπώσεως;

Το τεστ κοπώσεως μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να προσδιοριστεί η πιθανότητα απόφραξης της στεφανιαίας αρτηρίας. Ο κύριος στόχος του τεστ είναι να διαπιστωθεί το πώς λειτουργεί η καρδιά κατά τη διάρκεια της σωματικής άσκησης. Επειδή η άσκηση κάνει την καρδιά πιο σκληρή και πιο γρήγορη, το τεστ κοπώσεως μπορεί να αποκαλύψει προβλήματα που σχετίζονται με τη ροή του αίματος στις στεφανιαίες αρτηρίες. Ορισμένοι τύποι τεστ μπορούν ακόμη και να ανιχνεύσουν το πόσο μεγάλο μέρος της καρδιάς έχει ισχαιμία ή ανεπάρκεια αίματος.

Το τεστ κοπώσεως, συνήθως περιλαμβάνει: περπάτημα σε διάδρομο ή οδήγηση σε στάσιμο ποδήλατο, κατά το οποίο παρακολουθούνται η αρτηριακή πίεση, ο καρδιακός ρυθμός και τα συμπτώματα. Σημειώνεται ότι στους ασθενείς που δεν μπορούν να ασκηθούν χορηγούνται φάρμακα που μιμούνται τα αποτελέσματα της άσκησης. Ανάλογα με τον τύπο του τεστ χορηγείται ραδιενεργός ιχνηθέτης, για να διαπιστωθεί το πόσο καλά φτάνει το αίμα σε διάφορα μέρη του καρδιακού μυ, τόσο κατά τη διάρκεια της άσκησης, όσο και κατά την ανάπαυση, για την ανίχνευση της ισχαιμίας. Εάν το τεστ δεν είναι φυσιολογικό, οι ασθενείς μπορεί να χρειαστούν καρδιακό καθετηριασμό, για να επιβεβαιώσουν την παρουσία πιθανών αποκλεισμών και ενδεχομένως να χρειαστεί να υποβληθούν σε επεμβατική θεραπεία.

Τι είναι ο καρδιακός καθετηριασμός;

Ο καρδιακός καθετηριασμός είναι μια διαγνωστική διαδικασία κατά την οποία τοποθετείται ένας μακρύς λεπτός σωλήνας σε μια αρτηρία στο χέρι ή στο πόδι, για να φτάσει στις στεφανιαίες αρτηρίες. Ακολούθως, οι στεφανιαίες αρτηρίες, εγχέονται με βαφή αντίθεσης, για να αναζητηθούν τα μπλοκαρίσματα.

Ανάλογα με τη θέση και τη σοβαρότητα, οι αποφράξεις αντιμετωπίζονται είτε μόνο με φάρμακα, είτε με αγγειοπλαστική και τοποθέτηση στεντ (επέκταση ενός μπαλονιού που βρίσκεται στο τέλος ενός καθετήρα, για το άνοιγμα της απόφραξης και την τοποθέτηση ενός στεντ), η οποία μπορεί να γίνει κατά τη διαδικασία του καρδιακού καθετηριασμού ή με χειρουργική επέμβαση ανοιχτής καρδιάς, για τον επαναπροσανατολισμό του αίματος γύρω από την απόφραξη (χειρουργική επέμβαση παράκαμψης στεφανιαίας αρτηρίας, CABG).

Μελέτες έχουν δείξει ότι ο καρδιακός καθετηριασμός που ακολουθείται από αγγειοπλαστική, στεντ ή CABG, βελτιώνει το προσδόκιμο ζωής και να μειώνει τις καρδιακές προσβολές σε ασθενείς με οξεία στεφανιαία σύνδρομα.

Καρδιακός καθετηριασμός ή μόνο φάρμακα για τη θεραπεία της σταθερής στεφανιαίας νόσου;

Μια παλαιότερη δοκιμή, γνωστή ως δοκιμή COURAGE, διαπίστωσε ότι σε ασθενείς με σταθερή στεφανιαία νόσο (CAD), η θεραπεία με στεντ και φαρμακευτική αγωγή, δεν μείωσε τον κίνδυνο θανάτου, καρδιακής προσβολής ή άλλων σημαντικών καρδιαγγειακών συμβάντων, σε σύγκριση με τη χορήγηση μόνο φαρμακευτικής θεραπείας. Ωστόσο, το στεντ ανακουφίζει από τα συμπτώματα πολύ πιο γρήγορα, σε σχέση με την απλή φαρμακευτική θεραπεία.

Πιο πρόσφατα, η δοκιμή ISCHEMIA, που δημοσιεύθηκε στο New England Journal of Medicine, εξέτασε ένα υποσύνολο ασθενών με σταθερή στεφανιαία νόσο (CAD), με μέτρια έως σοβαρή ισχαιμία κατά το τεστ κοπώσεως. Οι ερευνητές συνέκριναν τα αποτελέσματα των ασθενών που υποβλήθηκαν σε καρδιακό καθετηριασμό, μαζί με αγγειοπλαστική με στεντ ή CABG και φάρμακα, με τα αποτελέσματα των ασθενών που έλαβαν μόνο φαρμακευτική θεραπεία, διαπιστώνοντας ότι δεν υπήρχε διαφορά μεταξύ των δύο ομάδων στο αρχικό-τελικό σημείο (θάνατος από καρδιαγγειακά αίτια, καρδιακή προσβολή, καρδιακή ανάνηψη ή νοσηλεία για ασταθή πόνο στο στήθος ή καρδιακή ανεπάρκεια).

Η δοκιμή ISCHEMIA διαπίστωσε ότι σε ασθενείς που υποβλήθηκαν σε καρδιακό καθετηριασμό:

1. υπήρξε μικρή αύξηση των διαδικαστικών αυθόρμητων καρδιακών προσβολών (βλάβη στον καρδιακό μυ, που προκλήθηκε από διακοπή της ροής του αίματος στην καρδιά κατά τη διάρκεια της διαδικασίας)
2. υπήρξε ακόμη μεγαλύτερη αύξηση των καρδιακών προσβολών
3. όμως οι ασθενείς ένιωσαν περισσότερη ανακούφιση στα συμπτώματα τους, σε σχέση με αυτούς που έλαβαν μόνο φαρμακευτική θεραπεία.