Υπνική άπνοια: Με ποιες επιπλοκές υγείας σχετίζεται;

Η υπνική άπνοια είναι μια πάθηση η οποία επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο ένα άτομο αναπνέει κατά τη διάρκεια του ύπνου. Τα αποτελέσματα 3 διαφορετικών μελετών, που παρουσιάστηκαν στο φετινό Διεθνές Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Αναπνευστικής Εταιρείας (ERS), έδειξαν πως η υπνική άπνοια πιθανότατα σχετίζεται με τον αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου, γνωστικής έκπτωσης και θρόμβων αίματος. Ωστόσο, οι πλήρεις κίνδυνοι της υπνικής άπνοιας για την υγεία εξακολουθούν να παραμένουν άγνωστοι.

Τι είναι η υπνική άπνοια;

Η υπνική άπνοια είναι μια κατάσταση κατά την οποία η αναπνοή ενός ατόμου σταματά και ξαναξεκινά πολλές φορές κατά τη διάρκεια του ύπνου. Αυτό μπορεί να παρεμποδίσει την πρόσληψη αρκετού οξυγόνου από το σώμα και ενδεχομένως να οδηγήσει σε άλλα προβλήματα υγείας.

Συνήθως, τα άτομα με υπνική άπνοια δεν μπορούν να καταλάβουν τα συμπτώματα της πάθησης, αλλά εάν κάποιος άλλος παρατηρήσει τα άτομα αυτά κατά τη διάρκεια που κοιμούνται μπορεί να προσέξει:

• Διακοπή της αναπνοής για λίγο και ύστερα μια μεγάλη θορυβώδη αναπνοή
• Αναπνοή με δυσκολία
• Δυνατό ροχάλισμα

Υπάρχουν δύο είδη υπνικής άπνοιας:

• Αποφρακτική υπνική άπνοια: Προκαλείται όταν ο ανώτερος αεραγωγός μπλοκάρεται αρκετές φορές κατά τη διάρκεια του ύπνου, με αποτέλεσμα να μειώνει ή να διακόπτει εντελώς τη ροή του αέρα. Η παχυσαρκία, το κάπνισμα ή η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να αποτελούν παράγοντες κινδύνου της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας.
• Κεντρική άπνοια ύπνου: Συμβαίνει όταν ο εγκέφαλος δεν στέλνει τα απαραίτητα μηνύματα που απαιτούνται για την αναπνοή.

Τι συμπτώματα μπορεί να αντιμετωπίζει ένα άτομο με υπνική άπνοια;

Ένα άτομο μπορεί να βιώνει συμπτώματα λόγω της υπνικής άπνοιας, όπως:

• Κούραση ή υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας
• Ανήσυχος ύπνος ή αϋπνία
• Δυσκολία στη συγκέντρωση
• Ξύπνημα με ξηροστομία ή πονόλαιμο
• Πονοκέφαλος
• Καούρα
• Μειωμένη σεξουαλική επιθυμία ή στυτική δυσλειτουργία

Τι κινδύνους εγκυμονεί η υπνική άπνοια;

Στο πρόσφατο Διεθνές Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Αναπνευστικής Εταιρείας (ERS) παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά τα ευρήματα 3 διαφορετικών μελετών σχετικά με τις επιπτώσεις της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας στην υγεία. Τα αποτελέσματα ανέφεραν συσχέτιση της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας με τις εξής καταστάσεις:

• Καρκίνος

Η πρώτη μελέτη διερεύνησε τη σχέση μεταξύ της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας και του καρκίνου. Σε αυτή συμμετείχαν πάνω από 2.000 άτομα με αποφρακτική υπνική άπνοια και καρκίνο, ενώ η ομάδα ελέγχου που ορίστηκε ήταν ίσου μεγέθους, αλλά τα άτομα σε αυτή είχαν υπνική άπνοια χωρίς να πάσχουν από καρκίνο.

Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν πως η στέρηση οξυγόνου λόγω της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας σχετίζεται με τον αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου, ανεξάρτητα από την ύπαρξη άλλων παραγόντων κινδύνου για καρκίνο, όπως η παχυσαρκία, ο τρόπος ζωής, κλπ.

• Γνωστική εξασθένηση

Η δεύτερη μελέτη διερεύνησε τη σχέση μεταξύ της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας και της γνωστικής εξασθένησης. Σε αυτή συμμετείχαν 358 άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω, τα οποία παρακολουθήθηκαν για χρονικό διάστημα 5 ετών.

Στα άτομα ηλικίας 74 ετών και άνω και στους άνδρες, οι ερευνητές παρατήρησαν συσχέτιση της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας με τη μεγαλύτερη εξασθένηση της εκτελεστικής λειτουργίας και της επεξεργασίας πληροφοριών στον εγκέφαλο.

Σε όλους τους συμμετέχοντες, διαπιστώθηκε πως τα χαμηλά επίπεδα οξυγόνου, λόγω της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας, σχετίζονται με σημαντική μείωση της ταχύτητας επεξεργασίας πληροφοριών, προβλήματα μνήμης και συνολικά γνωστική έκπτωση.

• Θρόμβοι αίματος

Η τρίτη μελέτη διερεύνησε τη σχέση μεταξύ της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας και του κινδύνου ανάπτυξης θρόμβων αίματος. Σε αυτή συμμετείχαν περισσότερα από 7.000 άτομα, που παρακολουθήθηκαν για 6 χρόνια, κατά τη διάρκεια των οποίων διαπιστώθηκε πως 104 από αυτά ανέπτυξαν θρόμβους αίματος, χωρίς συγκεκριμένη αιτία.

Μετά από ανάλυση των αποτελεσμάτων, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα πως η σοβαρή αποφρακτική υπνική άπνοια σχετίζεται με το μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης θρόμβων αίματος.

Συμπεράσματα

Τα αποτελέσματα των παραπάνω ερευνών χρησιμεύουν ως μια προειδοποίηση για άτομα που αντιμετωπίζουν υπνική άπνοια, να αναζητήσουν παρακολούθηση και θεραπεία, για να αποφύγουν ενδεχόμενες μελλοντικές επιπλοκές.

Ωστόσο, πρέπει να τονιστεί πως οι μελέτες που αναφέρθηκαν παρουσιάζουν μόνο συσχετίσεις μεταξύ της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας και των πιθανών επιπλοκών υγείας, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να γίνουν κλινικές συστάσεις χωρίς προσδιορισμό της αιτίας από περαιτέρω μελέτες.