Η εξέλιξη της νευροεπιστήμης μέσω της εγκεφαλικής διέγερσης

Κάποιοι λένε ότι το γέλιο είναι το καλύτερο φάρμακο. Εδώ και χρόνια γνωρίζουμε την παραγωγή ενδορφινών, των ορμονών της ευτυχίας και τη σύνδεσή τους με το γέλιο, αλλά θα ήταν, επίσης, υπέροχο να μπορούσαμε να μάθουμε περισσότερα για το τι συμβαίνει μέσα στον εγκέφαλό μας όταν γελάμε! Οι νευροεπιστήμονες πραγματοποίησαν πρόσφατα μείζονα πρόοδο σε αυτό τον τομέα, εντοπίζοντας ένα τμήμα του εγκεφάλου που, όταν διεγείρεται, δεν αποτυγχάνει ποτέ να προκαλέσει χαμόγελα και γέλιο.

Στη μελέτη που διεξήχθη σε τρεις ασθενείς που υποβλήθηκαν σε εγκεφαλική χαρτογράφηση ηλεκτρικής διέγερσης ως μέρος της θεραπείας με επιληψία, η ομάδα που χρηματοδοτήθηκε από την NIH διαπίστωσε ότι η διέγερση συγκεκριμένης οδού νευρικών ινών, που ονομάζεται δέσμη κυστιδίων, προκάλεσε γέλιο, χαμόγελο και αίσθημα ηρεμίας. Όχι μόνο τα ευρήματα ρίχνουν νέο φως στη βιολογία του γέλιου, οι ερευνητές ελπίζουν ότι μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε νέες στρατηγικές για τη θεραπεία ποικίλων συνθηκών, όπως άγχος, κατάθλιψη και χρόνιο πόνο.
Σε άτομα με επιληψία, των οποίων οι επιληπτικές κρίσεις είναι ανεπαρκώς ελεγχόμενες με φαρμακευτική αγωγή, η χειρουργική επέμβαση για την απομάκρυνση των εγκεφαλικών ιστών προκαλεί μερικές φορές βελτίωση. Οι άνθρωποι που περιμένουν αυτές τις χειρουργικές επεμβάσεις πρέπει πρώτα να υποβληθούν σε μια διαδικασία γνωστή ως ενδοκρανιακή ηλεκτροεγκεφαλογραφία (iEEG). Αυτό περιλαμβάνει την προσωρινή τοποθέτηση 10 έως 20 συστοιχιών μικροσκοπικών ηλεκτροδίων στον εγκέφαλο για μερικές εβδομάδες, προκειμένου να εντοπιστεί η πηγή των κρίσεων του ασθενούς στον εγκέφαλο. Με την άδεια του ασθενούς, αυτά τα ηλεκτρόδια μπορούν επίσης να επιτρέψουν στους γιατρούς-ερευνητές να διεγείρουν διάφορες περιοχές του εγκεφάλου του ασθενούς για να χαρτογραφήσουν τις λειτουργίες τους και να κάνουν πιθανές νέες και απροσδόκητες ανακαλύψεις.

Στη νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο The Journal of Clinical Investigation, οι Jon T. Willie, Kelly Bijanki και οι συνεργάτες τους στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Emory στην Ατλάντα εξέτασαν μια 23χρονη που υποβλήθηκε σε iEEG για 8 εβδομάδες στο πλαίσιο προετοιμασίας για χειρουργική επέμβαση για τη θεραπεία της ανεξέλεγκτης επιληψίας. Ένα από τα ηλεκτρόδια που εμφυτεύτηκαν στον εγκέφαλό της βρισκόταν μέσα στη δέσμη κυστιδίων και, όταν η περιοχή αυτή διεγέρθηκε για ερευνητικούς σκοπούς, η γυναίκα είχε μια ανεξέλεγκτη επιθυμία να γελάσει. Η νεαρή γυναίκα όχι μόνο γελούσε, αλλά ανέφερε επίσης ότι αισθάνεται χαλαρή και ήρεμη.
Ως μια περαιτέρω και πιο αντικειμενική δοκιμασία της διάθεσής της, οι ερευνητές ζήτησαν από την γυναίκα να ερμηνεύσει την έκφραση των προσώπων σε οθόνη υπολογιστή ως ευτυχισμένη, λυπηρή ή ουδέτερη. Η ηλεκτρική διέγερση την οδήγησε να δει αυτά τα πρόσωπα πιο ευτυχισμένα, ένα σημάδι μιας γενικά πιο θετικής διάθεσης. Μια πλήρης αξιολόγηση της ψυχικής της κατάστασης έδειξε επίσης ότι είχε πλήρη επίγνωση.

Για να επιβεβαιώσουν τα ευρήματα, οι ερευνητές εξέτασαν δύο άλλους ασθενείς, έναν 40χρονο άνδρα και μια 28χρονη γυναίκα, οι οποίοι επίσης υποβλήθηκαν σε iEEG κατά τη διάρκεια της θεραπείας για την επιληψία. Σε αυτούς τους δύο εθελοντές, η διέγερση της δέσμης κυστιδίων διήγειρε επίσης το γέλιο και τη μείωση του άγχους, με κατά τα άλλα φυσιολογικές αντιδράσεις.

Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι η διέγερση άλλων τμημάτων του εγκεφάλου μπορεί επίσης να ωθούν τους ασθενείς στο γέλιο. Ωστόσο, αυτό που κάνει την διέγερση συγκεκριμένων σημείων του εγκεφάλου μια ιδιαίτερα ελπιδοφόρα προσέγγιση είναι ότι δεν προκαλεί μόνο γέλιο, αλλά μειώνει επίσης το άγχος.

Τα νέα ευρήματα υποδηλώνουν ότι η διέγερση της δέσμης κυστιδίων μπορεί να είναι χρήσιμη για την άμβλυνση των ανησυχιών των ασθενών κατά τη διάρκεια νευροχειρουργικών επεμβάσεων στις οποίες πρέπει να παραμείνουν άγρυπνοι. Στην πραγματικότητα, η ομάδα του Willie το έπραξε κατά τη διάρκεια της επόμενης χειρουργικής επέμβασης για μια 23χρονη γυναίκα που έπασχε από επιληψία. Κάθε φορά που ένοιωθε δυσαρέσκεια ή άγχος, η διέγερση παρείχε άμεση ανακούφιση. Επίσης, εάν μπορέσει να αναπτυχθεί η παραδοσιακή εγκεφαλική διέγερση ή μια αντίστοιχη τεχνική με λιγότερο επεμβατικά μέσα και να αποδειχθεί ότι είναι ασφαλής για μακροχρόνια χρήση, μπορεί να προσφέρει νέους τρόπους αντιμετώπισης της κατάθλιψης, των διαταραχών άγχους ή/και του χρόνιου πόνου.

Εν τω μεταξύ, η ομάδα του Willie εργάζεται σκληρά, χρησιμοποιώντας παρόμοιες προσεγγίσεις για να χαρτογραφήσει περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται σε άλλες πτυχές της διάθεσης, συμπεριλαμβανομένου του φόβου, της θλίψης και του άγχους.

Ευχόμαστε καλή επιτυχία και συνέχεια στο ερευνητικό τους έργο και αναμένουμε νεότερα συμπεράσματά τους από τις μελέτες!