Μια εργαστηριακή μελέτη έδωσε νέα εικόνα για το πώς οι κρέμες, τα καλλυντικά και τα αρώματα μπορούν να προκαλέσουν σε μερικούς ανθρώπους αλλεργικές αντιδράσεις, οι οποίες οδηγούν σε εξανθήματα. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο ορισμένες ενώσεις που υπάρχουν στα προϊόντα προσωπικής φροντίδας προκαλούν αυτή την ανοσοαπόκριση, θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέους τρόπους πρόληψης και θεραπείας της αλλεργικής δερματίτιδας εξ’ επαφής.

Πώς ξεκινούν οι αλλεργικές αντιδράσεις;

Οι αλλεργικές αντιδράσεις ξεκινούν όταν τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, που είναι γνωστά ως Τ-κύτταρα, ανιχνεύσουν μια ξένη ουσία, που ονομάζεται αντιγόνο και προσπαθούν να την εξουδετερώνουν. Έτσι, ένας κοινός μηχανισμός που προκαλεί αλλεργικές αντιδράσεις ενεργοποιείται όταν τα Τ-κύτταρα αναγνωρίσουν μέρη πρωτεϊνών ή πεπτιδίων. Ωστόσο, τα καλλυντικά προϊόντα περιέχουν άλλους τύπους ενώσεων που πιστεύεται ότι δεν ανιχνεύονται από τα Τ-κύτταρα, διότι είναι πολύ μικρές και δεν άπτονται των χημικών ομάδων που ενεργοποιούν τα Τ-κύτταρα. Για να λυθεί, λοιπόν, αυτό το μυστήριο, οι ερευνητές προσπάθησαν να κατανοήσουν το πώς αυτές οι χημικές ενώσεις καταφέρνουν να ενεργοποιούν τα Τ- κύτταρα.

Πώς προκαλούν αλλεργικές αντιδράσεις τα καλλυντικά προϊόντα;

Μια ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον Δρ. Annemieke de Jong του Πανεπιστημίου της Κολούμπια και τον Δρ. Jamie Rossjohn του Πανεπιστήμιου Monash, προσπάθησε να ανακαλύψει το πώς οι χημικές ενώσεις στα καλλυντικά προϊόντα προκαλούν αλλεργικές αντιδράσεις. Τα ευρήματα της μελέτης δημοσιευτήκαν στην Science Immunology.

Οι ερευνητές στράφηκαν προς μια πρωτεΐνη που ονομάζεται CD1a, η οποία υπάρχει στην επιφάνεια των ανοσοκυττάρων στο εξωτερικό στρώμα του δέρματος, εικάζοντας ότι διαδραματίζει κάποιο ρολό στην αλλεργική αντίδραση που προκαλείται σε μερικούς ανθρώπους από την χρήση καλλυντικών προϊόντων. Για να ερευνήσουν τον ρόλο της εν λόγω πρωτεΐνης, εξέτασαν τα ανθρώπινα κύτταρα που είχαν στη διάθεση τους σε ιστοκαλλιέργειες, για το πώς θα αντιδράσουν σε διάφορα πιθανά αλλεργιογόνα που υπάρχουν στα καλλυντικά, χρησιμοποιώντας ειδικά κιτ δοκιμής που χρησιμοποιούνται από αλλεργιολόγους. Συγκεκριμένα, οι ερευνητές, έκοψαν και τοποθέτησαν τα επιθέματα κάθε αλλεργιογόνου απευθείας στα σημεία που περιείχαν Τ-κύτταρα, για να μετρήσουν την ενεργοποίηση τους.

Η ερευνητική ομάδα, διαπίστωσε ότι υπήρχαν αρκετές χημικές ουσίες που μπορέσαν να ενεργοποιήσουν τα Τ-κύτταρα, ανάμεσα τους και το βάλσαμο του Περού, ένα φυτό που το εκχύλισμά του χρησιμοποιείται συχνά σε καλλυντικά και οδοντόκρεμες. Περαιτέρω ανάλυση του βάλσαμου αποκάλυψε ότι τα χημικά βενζυλικό και το βενζυλεστέρα ήταν υπεύθυνα για την ενεργοποίηση των Τ-κυττάρων. Επιπρόσθετα, διαπιστώθηκε ότι και η σύνθετη φαρνεζόλη, που χρησιμοποιείται συχνά ως άρωμα στα προϊόντα προσωπικής φροντίδας, προκάλεσε αλλεργική αντίδραση.

Ακολούθως χρησιμοποιώντας κρυσταλλογραφία ακτίνων Χ, οι επιστήμονες κατάφεραν να προσδιορίσουν τον τρόπο με τον οποίο η πρωτεΐνη CD1a του ανθρώπινου δέρματος συνδέεται με χημικές ενώσεις, όπως η φαρνεζόλη, για να προκαλέσει τελικά ανοσοαπόκριση. Συγκεκριμένα, ανακάλυψαν ότι φαρνεζόλη εισέρχεται βαθιά στο εσωτερικό της πρωτεΐνης CD1a, διασπώντας τα μεγαλύτερα μόρια λιπιδίων που υπάρχουν εκεί, τα οποία προεξέχουν στην επιφάνεια της πρωτεΐνης CD1a. Όταν αυτά τα μόρια διασπαστούν, τότε τα τμήματα του εσωτερικού τους, αλληλεπιδρούν με τα Τ- κύτταρα προκαλώντας ανοσοαπόκριση.

Τα ευρήματα αυτής της μελέτης εξηγούν το πώς ακριβώς οι χημικές ουσίες που υπάρχουν στα καλλυντικά, ενεργοποιούν τα Τ-κύτταρα. Το επόμενο βήμα της μελέτης είναι να εξεταστεί το αν τελικά αυτή η ενεργοποίηση των Τ-κυττάρων είναι ο λόγος που προκαλείται η αλλεργική δερματίτιδα εξ’ επαφής.