Οι γονείς, είναι πολύ εύκολο να παρασυρθούν όταν κάνουν παρατήρηση στο παιδί τους και να το μπερδέψουν και αυτό γιατί λένε ακριβώς ότι σκέφτονται χωρίς να το φιλτράρουν και όχι με τον ενδεδειγμένο τρόπο, προκαλώντας πολλές φορές αισθήματα ντροπής στα παιδιά τους, μειονεκτικά συναισθήματα, θυμού και απογοήτευσης. Παρόλο που οι γονείς θεωρούν πως μια παρατήρηση του τύπου  «Γιατί βγαίνεις συνέχεια και δεν κάθεσαι να διαβάζεις όπως τα άλλα παιδιά;», θα κάνει το παιδί τους να σκεφτεί, να δει και να λύσει το πρόβλημα, το πιο πιθανόν είναι να το απογοητεύσει και από ντροπή να μην μπορέσει ποτέ να αλλάξει την συμπεριφορά του, ακόμη και αν αναγνωρίζει μέσα του ότι είναι λανθασμένη.

Ποια είναι η λεπτή γραμμή που χωρίζει την κριτική από την παρατήρηση που προκαλεί απογοήτευση;

Υπάρχει μια λεπτή γραμμή μεταξύ της κριτικής και της παρατήρησης που προκαλεί απογοήτευση, με τους ειδικούς να υπογραμμίζουν ότι ο εκφοβισμός και η αυστηρή κριτική δεν είναι καλή επιλογή όταν μιλάμε για παιδιά.

Αρχικά, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι το κάθε παιδί είναι διαφορετικό, άλλοι είναι καλοί μαθητές, άλλοι καλοί αθλητές, αλλά όλοι μπορούν να κάνουν λάθη και να αποτύχουν παρά τις προσπάθειές τους και μερικά παιδιά είναι πιο ευαίσθητα και εσωστρεφή σε σχέση με άλλα, οπότε μια κριτική όχι μόνο δεν θα τα παρακινήσει να αλλάξουν, αλλά θα τα πληγώσει, θα τα κάνει να αισθάνονται ότι δεν είναι ικανά και ίσως τα κάνει να μην ξαναπροσπαθήσουν διότι θα αισθανθούν άσχημα με τον εαυτό τους.

Να θυμάστε πως η αυτοεκτίμηση των παιδιών μειώνεται και η απογοήτευση τους  μεγαλώνει όταν οι άνθρωποι που αγαπούν και η γνώμη τους είναι σημαντική, μιλούν για αυτά άσχημα, οδηγώντας τελικά σε μια μόνιμη ανασφάλεια που θα τα συντροφεύει σε ολόκληρη τη ζωή τους.

Πώς να αποφύγετε να δημιουργήσετε αισθήματα απογοήτευσης στα παιδιά σας;

Για να αποφύγετε να δημιουργήσετε αισθήματα απογοήτευσης στα παιδιά σας, πρέπει πριν ασκήσετε κριτική να σκεφτείτε δύο πράγματα. Πρώτον, «είναι κάτι που μπορούν να αλλάξουν;» και δεύτερον «είναι σημαντικό να το αλλάξουν;». Απαντήστε σε αυτά τα δύο ερωτήματα με ειλικρίνεια. Στην περίπτωση που σε ένα από τα δύο η απάντηση είναι αρνητική, τότε αφήστε το να φύγει. Μην πάρετε το ρίσκο να απογοητεύσετε το παιδί σας και άθελα σας να το βλάψετε. Μην σπαταλάτε χρόνο και ενέργεια σε πράγματα που δεν είναι σημαντικά.

Στην περίπτωση, ωστόσο, που η απάντηση και στα δύο ερωτήματα είναι καταφατική (δηλαδή «ναι»), τότε ρωτήστε τον εαυτό σας τα ακόλουθα:

• Είναι η κατάλληλη στιγμή για να κάνω παρατήρηση στο παιδί μου;
• Το ίδιο το παιδί μου θέλει να αλλάξει αυτή την συμπεριφορά;

Θυμηθείτε ότι το να ασκήσετε κριτική σε ένα παιδί μπροστά σε άλλους, είναι σημαντικό μόνο εάν κάνει κάτι επικίνδυνο ή εάν είναι αγενής με κάποιον. Πέραν από αυτές τις δύο περιστάσεις, η δημόσια κριτική προκαλεί απογοήτευση.

Επίσης, για να απαντήσετε το δεύτερο ερώτημα, πρέπει να γνωρίζετε ότι εάν ένα παιδί δεν θέλει πραγματικά να αλλάξει μια συμπεριφορά, θα πρέπει να βρείτε έναν διαφορετικό τρόπο διαχείρισης, από την απλή παρατήρηση. Αυτό θα σας οδηγήσει στην τελευταία και πιο σημαντική ερώτηση:

• Υπάρχει καλύτερος τρόπος για να βοηθήσω το παιδί μου να αλλάξει αυτή τη συμπεριφορά;

Είναι πολύ πιθανόν η απάντηση σε αυτό το ερώτημα να είναι «ναι». Σκεφτείτε λοιπόν το τι μπορεί να κάνει το παιδί σας να έχει αυτή τη συμπεριφορά και προσπαθήστε να βρείτε υποστηρικτικούς τρόπους για να το κάνετε να νιώσει ασφάλεια, να γίνει πιο ευγενικό και να κάνει υγιείς επιλογές. Θυμηθείτε ότι ως γονείς τα λόγια σας έχουν εξουσία και μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αυτή την εξουσία για το καλό των παιδιών σας και όχι με τρόπους που γεννούν άσχημα συναισθήματα και ανασφάλειες.