Οι θεραπείες για τον καρκίνο του προστάτη, εξελίσσονται συνεχώς και αυτή τη στιγμή η έρευνα δείχνει ότι υπάρχουν νέοι τρόποι αντιμετώπισης ενός καρκίνου που έκανε μετάσταση μετά από χειρουργική επέμβαση ή μετά από ακτινοθεραπεία. Σε περιπτώσεις μεταστατικού καρκίνου, οι γιατροί χορηγούν στους ασθενείς ορμονικές θεραπείες, οι οποίες μπλοκάρουν την τεστοστερόνη, που βοηθά τον καρκίνο να μεγαλώνει γρηγορότερα. Ωστόσο, νεότερα στοιχεία ερευνών, δείχνουν ότι η αντιμετώπιση των μεταστατικών όγκων με ακτινοθεραπεία, έχει καλύτερα αποτελέσματα.

Συγκεκριμένα, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μια μέθοδο που ονομάζεται στερεοτακτική αφαιρετική ακτινοθεραπεία (SABR), η οποία παρέχει ισχυρές ακτίνες υψηλής δόσης ακτινοβολίας σε πολύ μικρούς καρκίνους στο σώμα.  Η μέθοδος αυτή μπορεί να σώσει υγιείς ιστούς στο σώμα με αξιοσημείωτη ακρίβεια, καθώς πριν την θεραπεία, οι γιατροί χαρτογραφούν τα σημεία του σώματος που θα χορηγηθεί η ακτινοβολία με τη βοήθεια της αξονικής τομογραφίας (CT), η οποία παρέχει ακτινογραφίες του σώματος από πολλές διαφορετικές οπτικές γωνίες.

Μπορεί η ακτινοθεραπεία να κρατήσει τον καρκίνο του προστάτη υπό έλεγχο;

Κατά τη διάρκεια της μελέτης τους, η ομάδα του Johns Hopkins, εξέτασε 54 άνδρες με τρεις ή λιγότερους μεταστατικούς όγκους. Όλοι οι άντρες είχαν ήδη υποβληθεί στην αρχική θεραπεία για καρκίνο του προστάτη, ενώ ορισμένοι είχαν υποβληθεί και σε ορμονική θεραπεία στους 6 περίπου μήνες από την εγγραφή τους στην έρευνα. Οι άνδρες της μελέτης που ήταν κατά μέσο όρο 68 ετών, χωρίστηκαν σε 2 ομάδες. Το 1/3 των ανδρών τοποθετήθηκε στην ομάδα ελέγχου και οι ασθενείς αυτοί δεν έλαβαν καμία θεραπεία μέχρι το τέλος της μελέτης, ενώ οι υπόλοιποι έλαβαν 1-5 θεραπείες SABR ανά όγκο για περίπου μια εβδομάδα. Στη συνέχεια, οι άνδρες παρακολουθήθηκαν για έξι μήνες για αλλαγές όπως αυξήσεις PSA, αύξηση όγκου, επιδείνωση των συμπτωμάτων, ενώ μελετήθηκε και το ποσοστό των ανδρών που κατέληξαν σε ορμονική θεραπεία.

Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι οι άνδρες που υποβλήθηκαν σε θεραπεία SABR, είχαν καλύτερα αποτελέσματα σε όλους τους τομείς. Συγκεκριμένα, μόνο το 19% εκείνων που έλαβαν στοχευμένη ακτινοβολία SABR είχαν πρόοδο του καρκίνου τους, σε σύγκριση με το 61% των ανδρών της ομάδας ελέγχου.

Γιατί η θεραπεία SABR θεωρείται αποτελεσματική για τη θεραπεία μεταστάσεων πρώιμου σταδίου;

Οι επιστήμονες δεν έχουν καταφέρει να απαντήσουν με σαφήνεια ακόμη αυτό το ερώτημα, ωστόσο οι ερευνητές αυτής της μελέτης εικάζουν ότι η ακτινοβολία σε ορατούς όγκους καρκίνου, είναι σε θέση να μπλοκάρει τα σήματα που τροφοδοτούν την ανάπτυξη ακόμη μικρότερων όγκων, που δεν φαίνονται. Είναι επίσης πιθανό ότι η ακτινοβολία προκαλεί ένα είδος εμβολιαστικού αποτελέσματος, το οποίο ωθεί το ανοσοποιητικό σύστημα να επιτεθεί σε άλλα καρκινικά κύτταρα.

Είναι σημαντικό επίσης να σημειωθεί, ότι η θεραπεία SABR θα μπορούσε να επωφεληθεί από τον νέο τύπο τομογραφίας εκπομπών ποζιτρονίων με στόχευση PMSA (PET), που χρησιμοποιήθηκε και στη μελέτη και κατάφερε να επισημάνει πολύ μικρούς όγκους που είχε χάσει η αξονική τομογραφία.

Σημαντικότητα μελέτης

Ο Δρ Marc Garnick, καθηγητής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ τόνισε ότι τα ευρήματα της μελέτης είναι σημαντικό να υποστηριχθούν από μια μεγαλύτερη μελέτη. Ωστόσο, όπως υπογράμμισε, αυτή η έρευνα δείχνει ότι οι θεραπείες SABR μπορούν να καθυστερήσουν σημαντικά την χρήση των συστηματικών θεραπειών για τον καρκίνο, όπως η χημειοθεραπεία ή η ορμονική θεραπεία για τους ασθενείς με λιγότερο εκτεταμένη μετάσταση.