Τι είναι το σύνδρομο της υπερκινητικότητας των αρθρώσεων;

Πολλοί άνθρωποι έχουν υπερκινητικές αρθρώσεις αλλά δεν το γνωρίζουν, επειδή ο βαθμός στον οποίο οι αρθρώσεις τους κάμπτονται είναι φυσιολογικός γι’ αυτούς και δεν αποτέλεσε ποτέ αιτία ανησυχίας.

Μπορεί να συνειδητοποιήσετε ένα πρόβλημα μόνο αν αρχίσετε να αισθάνεστε πόνο ή να τραυματίζεστε, ιδίως ως αποτέλεσμα μιας δραστηριότητας ή κίνησης που κανονικά δεν θα προκαλούσε πρόβλημα.

Όλες οι υπερκινητικές αρθρώσεις διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο τραυματισμού, λόγω της χαλάρωσης και του αυξημένου εύρους κίνησης. Ο πόνος μπορεί επίσης να γίνει αισθητός μέσα στην άρθρωση ή στους σχετικούς μύες και η ίδια η άρθρωση μπορεί ακόμη και να εξαρθρωθεί.

Τότε είναι που ένας γιατρός ή φυσιοθεραπευτής μπορεί να υποψιαστεί μία από τις διαταραχές του φάσματος της υπερκινητικότητας των αρθρώσεων (HSD). Τα συμπτώματα συχνά εμφανίζονται πρώτα στην παιδική ηλικία, αλλά η διάγνωση μπορεί να μην τεθεί για κάποια χρόνια, ιδίως καθώς οι μεμονωμένες εξάρσεις πόνου συχνά καταλαγιάζουν από μόνες τους. Ο πόνος που σχετίζεται με τις διαταραχές του φάσματος της υπερκινητικότητας σε παιδιά κάτω των 12 ετών μπορεί να εκληφθεί λανθασμένα ως πόνος στην ανάπτυξη.

Ποια είναι τα συμπτώματα των διαταραχών του φάσματος της υπερκινητικότητας των αρθρώσεων;

Στο παρελθόν, τα άτομα με υπερκινητικές αρθρώσεις μπορούσαν να διαγνωστούν με σύνδρομο υπερκινητικότητας των αρθρώσεων ή ακόμη και με σύνδρομο καλοήθους υπερκινητικότητας των αρθρώσεων. Ωστόσο, υπάρχουν τόσες πολλές παραλλαγές όσον αφορά τον βαθμό υπερκινητικότητας, τα συμπτώματα που προκαλεί και τις επιπλοκές που εμφανίζουν ορισμένοι άνθρωποι, ώστε ο όρος διαταραχές φάσματος υπερκινητικότητας τον αντικατέστησε.

Μερικοί άνθρωποι είναι απλώς πολύ ευλύγιστοι, με τον ίδιο τρόπο που κάποιοι είναι πολύ ψηλοί, και αυτό δεν αποτελεί ιατρική πάθηση εάν δεν έχουν συμπτώματα από αυτό. Τα άτομα που έχουν μια σειρά από καταστάσεις που σχετίζονται με την υπερκινητικότητα, αλλά δεν πληρούν όλα τα κριτήρια για ένα από τα σύνδρομα Ehlers-Danlos (EDS), ταξινομούνται πλέον ως άτομα με διαταραχές φάσματος υπερκινητικότητας (HSD).

Στο σοβαρότερο άκρο του φάσματος, τα άτομα με υπερκινητικές αρθρώσεις μπορεί να έχουν εξαιρετικά εξουθενωτικά συμπτώματα και σοβαρές, δυνητικά απειλητικές για τη ζωή, συναφείς ανωμαλίες που οφείλονται σε ένα από τα σύνδρομα Ehlers-Danlos (EDS).

Πώς μπορεί να γίνει η διάγνωση των διαταραχών φάσματος υπερκινητικότητας των αρθρώσεων;

Εκτός από την εξέταση του εύρους κίνησης της σπονδυλικής στήλης, των ισχίων, των ώμων και των μικρότερων αρθρώσεων ενός ατόμου, ένας επαγγελματίας υγείας μπορεί να χρησιμοποιήσει τη βαθμολογία Beighton για να τον βοηθήσει στη διάγνωση των διαταραχών φάσματος υπερκινητικότητας.

Η διαδικασία της βαθμολογίας Beighton γίνεται με την λήψη ένας πόντου για κάθε γόνατο, αγκώνα, αντίχειρα και μικρό δάχτυλο που λυγίζει προς τα πίσω κατά έναν ορισμένο βαθμό και έναν πόντο αν μπορείτε να λυγίσετε προς τα εμπρός και να τοποθετήσετε τα χέρια σας επίπεδα στο πάτωμα χωρίς να λυγίσετε τα πόδια σας.

Ο μέγιστος βαθμός είναι το εννέα, όπου τέσσερις βαθμοί υποδηλώνουν ότι είναι πιθανή η γενική υπερκινητικότητα και αν έχετε επίσης πόνο σε τέσσερις ή περισσότερες αρθρώσεις για τουλάχιστον τρεις μήνες, είναι πιθανές οι διαταραχές φάσματος υπερκινητικότητας.

Ο επαγγελματίας υγείας μπορεί να χρησιμοποιήσει και άλλες πληροφορίες για να υποστηρίξει τη διάγνωσή του. Για παράδειγμα, το να έχετε αρθρώσεις που κάνουν κλικ όταν κινούνται, το να είστε σε θέση να κάνετε σπαγγάτο (τώρα ή στο παρελθόν) ή το να έχετε εξαρθρώσει στο παρελθόν μια άρθρωση θα μπορούσε επίσης να υποδηλώνει τις διαταραχές φάσματος υπερκινητικότητας.

Μπορούν οι διαταραχές φάσματος υπερκινητικότητας των αρθρώσεων να είναι κληρονομικές; 

Ορισμένες φορές, η υπερκινητικότητα των αρθρώσεων αποτελεί ένδειξη άλλης πάθησης. Για παράδειγμα, η συμπτωματική υπερκινητικότητα που συνοδεύεται από ακραία κόπωση και τεντωμένο, εύθραυστο δέρμα θα μπορούσε να σηματοδοτεί μια διαταραχή του συνδετικού ιστού που έχει κληρονομηθεί από τον έναν ή και τους δύο γονείς.

Τα σύνδρομα Ehlers-Danlos (EDS) είναι μια τέτοια ομάδα διαταραχών, μια ομάδα παθήσεων που προκαλούνται από ένα γενετικό σφάλμα στο κολλαγόνο του σώματος.

Λιγότερο συχνές μορφές του συνδρόμου περιλαμβάνουν το κλασικό EDS, το οποίο τείνει να επηρεάζει κυρίως το δέρμα, και το αγγειακό EDS, το οποίο προκαλεί αδύναμα αιμοφόρα αγγεία και προβλήματα στα εσωτερικά όργανα. Αλλά ο πιο κοινός τύπος είναι το υπερκινητικό EDS – που μερικές φορές αναφέρεται ως hEDS – το οποίο αποδείχθηκε ότι ήταν και η διάγνωση του Clayton.

Πώς είναι να ζείτε με το σύνδρομο της υπερκινητικότητας των αρθρώσεων;

Εάν έχετε μια μη-EDS μορφή HSD, ή ακόμη και hEDS, δεν είναι απαραίτητα όλα καταδικασμένα. Η ενδυνάμωση των αρθρώσεων μέσω κατάλληλης άσκησης, σε συνδυασμό με φαρμακευτική αγωγή κατά του πόνου, αν χρειάζεται, συνήθως θα κάνει σημαντική διαφορά,

Με αυτή την πάθηση, οι σύνδεσμοι που σταθεροποιούν την άρθρωση είναι συχνά μακριοί και αδύναμοι, γεγονός που οδηγεί στην αυξημένη κίνηση. Οι μύες διασχίζουν επίσης τις αρθρώσεις, οπότε αν βελτιωθεί η δύναμη, ο συντονισμός και τα πρότυπα κίνησης σε αυτές τις μυϊκές ομάδες, μπορεί να βοηθήσουν στην απομάκρυνση της πίεσης από την άρθρωση και στην προστασία από την υπερβολική κίνηση.

Εάν έχετε σοβαρά υπερκινητικές αρθρώσεις, μπορούν να υποστηριχθούν με νάρθηκες ή αθλητικές ταινίες. Το πιο σημαντικό, όμως, είναι να γνωρίζετε το φυσιολογικό εύρος κίνησης των προσβεβλημένων αρθρώσεων και να διορθώνετε την κίνησή σας αναλόγως.

Ένας φυσιοθεραπευτής μπορεί να σας βοηθήσει να καταρτίσετε ένα κατάλληλο πρόγραμμα για τις ατομικές σας ανάγκες.