Ο φόβος της απόρριψης είναι ένας ιδιαίτερα δυνατός φόβος που μπορεί να έχει επίδραση σε διάφορες πτυχές της ζωής ενός ατόμου. Οι περισσότεροι αγχώνονται όταν βρίσκονται αντιμέτωποι με καταστάσεις που ενδέχεται να οδηγήσουν σε απόρριψη, ενώ άλλοι αντιδρούν εντελώς διαφορετικά. Σε κάθε περίπτωση, ο φόβος της απόρριψης έχει πολλές υποκείμενες αιτίες και μπορεί με την πάροδο του χρόνου να επιδεινωθεί.

Πώς επηρεάζει την ζωή ενός ατόμου, ο φόβος της απόρριψης;

Ο φόβος της απόρριψης, τείνει να επηρεάζει την ικανότητα της επιτυχίας, σε ένα ευρύ φάρμα επαγγελματικών και προσωπικών καταστάσεων, όπως:

• Συνεντεύξεις για δουλειά. Έχετε αισθανθεί ποτέ άβολα ενώ περιμένετε να δώσετε συνέντευξη για μια θέση εργασίας; Έχετε νιώσει ταχυπαλμία και τα χέρια σας να ιδρώνουν; Έχετε χάσει τα λόγια σας από το άγχος; Πρέπει να γνωρίζετε λοιπόν, πως όλα αυτά είναι συμπτώματα που προκαλεί ο φόβος της απόρριψης και αποτελούν σημαντικούς λόγους για τους οποίους ένας εργοδότης μπορεί να σας απορρίψει. Η πίστη στον εαυτό σας και η σιγουριά έχουν ιδιαίτερη σημασία για πολλές θέσεις εργασίας και ο φόβος της απόρριψης το μόνο που καταφέρνει είναι να σας κάνει να νιώθετε ανασφαλείς και αδύναμοι.
• Επιχειρηματικές συναλλαγές. Σε πολλές θέσεις εργασίας, η ανάγκη για εντυπωσιασμό και επιτυχία δεν σταματά με την πρόσληψη. Η διαπραγμάτευση συναλλαγών, η πώληση προϊόντων και η προσέλκυση επενδυτών, αποτελούν βασικά στοιχεία πολλών θέσεων εργασίας και ο φόβος της απόρριψης μειώνει καταλυτικά αυτές τις ικανότητες.
• Ραντεβού. Το πρώτο ραντεβού, είναι αγχωτικό για όλους, αλλά πολύ περισσότερο για όσους υποφέρουν από το φόβο της απόρριψης. Και αυτό γιατί, αντί να εστιάζονται στο να γνωρίσουν το άλλο άτομο και να αποφασίσουν αν επιθυμούν ένα δεύτερο ραντεβού μαζί του, τείνουν να ξοδεύουν τον χρόνο τους ανησυχώντας αν του αρέσαν, αν η εμφάνιση τους είναι καλή, δεν μπορούν να φάνε γιατί ντρέπονται και είναι ιδιαίτερα νευρικοί στη συμπεριφορά τους.
• Γάμος. Ο έγγαμος βίος, είναι μια ατελείωτη σειρά διαπραγματεύσεων και συμβιβασμών και ανεξάρτητα από το πόσο ταιριάζουν δυο άνθρωποι είναι αδύνατον να συμφωνούν σε όλα. Οι άνθρωποι που φοβούνται την απόρριψη, δυσκολεύονται να εκφράσουν το τι πραγματικά νιώθουν, με αποτέλεσμα, από φόβο μήπως ο σύντροφος τους τους εγκαταλείψει, να αναπτύσσουν συναισθήματα δυσπιστίας και ζήλιας, χωρίς ουσιαστικό λόγο και κατά συνέπεια άρρωστες συμπεριφορές, όπως ο έλεγχος των μηνυμάτων στο κινητό ή τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης του συντρόφου τους.
• Καινούριοι άνθρωποι. Οι κοινωνικοί άνθρωποι σίγουρα θα πιάσουν συζητήσεις με νέους ανθρώπους σε μια έξοδο ή σε ένα φεστιβάλ. Αυτές οι σύντομες συζητήσεις μπορεί να οδηγήσουν ακόμη και σε σημαντικές φίλιες. Αντιθέτως, οι άνθρωποι που διακατέχονται από το φόβο της απόρριψης αισθάνονται ανίκανοι να συνομιλήσουν με ξένους ανθρώπους. Ακόμη και στην περίπτωση που αυτοί που έχουν μπροστά τους είναι φίλοι φίλων τους.
• Η ανάγκη να ανήκουμε κάπου. Η ανάγκη να ανήκουμε κάπου είναι μια φυσική κατάσταση στον άνθρωπο. Στο γυμνάσιο κατατασσόμαστε σε μικρές παρέες, ενώ ως ενήλικες έχουμε την τάση να μπαίνουμε σε ομάδες κοινών συμφερόντων ή ενδιαφερόντων. Καμιά φορά, τα άτομα μιας ομάδας ασκούν πιέσεις για διάφορα ζητήματα και οι άνθρωποι που διακατέχονται από το φόβο της απόρριψης είναι πολύ πιο πιθανόν να υποκύψουν σε αυτές τις πιέσεις για να μην χάσουν τους φίλους τους, με ανοικτό πάντα το ενδεχόμενο να έχουν άσχημες συνέπειες για τις πράξεις τους.

Ποιες είναι οι κοινές συμπεριφορές όσων υποφέρουν από το φόβο της απόρριψης;

• Ψεύτικη ζωή. Συνήθως, οι άνθρωποι φοβούνται την απόρριψη, αναπτύσσουν έναν προσεκτικά σκηνοθετημένο τρόπο ζωής, καθώς φοβούνται ότι θα απορριφθούν εάν δείξουν τον αληθινό τους εαυτό.
• Θέλουν πάντα να ευχαριστούν τους άλλους. Αν και είναι φυσικό να θέλουμε να φροντίζουμε αυτούς που αγαπάμε, αυτοί που φοβούνται την απόρριψη, τους είναι αδύνατο να πουν όχι, αλλά με το να λένε συνέχεια ναι, πιέζουν αφόρητα στον εαυτό τους.
• Δεν εκφράζονται. Οι άνθρωποι που φοβούνται την απόρριψη δεν εκφράζουν τις δικές τους ανάγκες, υποθέτοντας πως δεν έχουν καμία σημασία.
• Παθητικότητα-Επιθετικότητα: Μερικοί, αν και δυσκολεύονται να αποκαλύψουν τον πραγματικό τους εαυτό, δεν μπορούν να αποκλείσουν τελείως τις δικές τους ανάγκες. Οι άνθρωποι λοιπόν, που ανήκουν σε αυτή την ομάδα, καταλήγουν να συμπεριφέρονται με παθητικούς-επιθετικούς τρόπους. Για παράδειγμα, χρονοτριβούν, «ξεχνούν» να κρατήσουν τις υποσχέσεις τους, διαμαρτύρονται αλλά εργάζονται αποτελεσματικά σε όποια δουλειά και αν αναλαμβάνουν.

Να θυμάστε ότι ο φόβος της απόρριψης θα σας εμποδίσει να φτάσετε τα όνειρά σας. Είτε θέλετε να ταξιδέψετε σε ολόκληρο τον κόσμο, να γράψετε το μεγάλο μυθιστόρημα, είτε να ζητήσετε από την κοπέλα που κάθεται δίπλα σας ένα ραντεβού, ο φόβος της απόρριψης δεν θα σας αφήσει να το κάνετε. Γι΄ αυτό προσπαθήστε να τον αποβάλετε, έχοντας στο μυαλό σας ότι δεν είναι κακό να διεκδικείτε και να επιδιώκετε τα όνειρά σας.

Ποιες είναι οι κοινές αντιδράσεις όσων υποφέρουν από το φόβο της απόρριψης;

Ο φόβος της απόρριψης οδηγεί σε συμπεριφορές που κάνουν τους ανθρώπους ανασφαλείς και αναποτελεσματικούς και παρόλοπου ο καθένας αντιδρά με πολύ διαφορετικούς τρόπους, πιο κάτω υπάρχουν μερικές κοινές αντιδράσεις:

• Χειρισμός. Όσοι υποφέρουν από φόβο απόρριψης διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να χειραγωγηθούν για το προσωπικό κέρδος κάποιου άλλου.
• Αποτυχία. Ο φόβος της απόρριψης κάνει τους ανθρώπους να εστιάζουν στην αποτυχία με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι πιθανότητες τους να αποτύχουν λόγω της ανασφάλειας που θα επιδείξουν.
• Εκνευρισμός. Σε πολλές περιπτώσεις, οι φίλοι και η οικογένεια μας, προσπαθούν να αυξήσουν την αυτοπεποίθηση μας, ενθαρρύνοντας μας και ζητώντας να μάθουν το πώς ακριβώς αισθανόμαστε. Ωστόσο, οι άνθρωποι που φοβούνται την απόρριψη αντιμετωπίζουν αυτές τις προσπάθειες ως συναισθηματικά απειλητικές και εκνευρίζονται. Μάλιστα, η συμπεριφορά αυτή, με την πάροδο του χρόνου μπορεί να τους απομακρύνει από τους γύρω τους.