Παθολογικά

Άγχος και αγωνία: Υπάρχει διαφορά;

Τι είναι το άγχος και η αγωνία;

Οι περισσότεροι άνθρωποι αντιμετωπίζουν άγχος και αγωνία σε διάφορες στιγμές της ζωής τους. Το άγχος είναι οποιαδήποτε ζήτημα επιβαρύνει τον εγκέφαλο ή το σώμα σας. Οι άνθρωποι αναφέρουν ότι αισθάνονται άγχος όταν επιβαρύνονται με πολλαπλά καθήκοντα. Η αίσθηση του άγχους μπορεί να προκληθεί από ένα γεγονός που σας κάνει να αισθάνεστε εκνευρισμό, για παράδειγμα. Η αγωνία, από την άλλη πλευρά, είναι ένα αίσθημα φόβου, ανησυχίας ή δυσφορίας. Μπορεί να είναι μια αντίδραση στο άγχος ή μπορεί να συμβαίνει στα άτομα που δεν είναι σε θέση να διαχειριστούν σημαντικούς στρεσογόνους παράγοντες στη ζωή τους.

Το άγχος και η αγωνία δεν είναι πάντα κάτι κακό. Βραχυπρόθεσμα, μπορούν να σας βοηθήσουν να ξεπεράσετε μια πρόκληση ή μια επικίνδυνη κατάσταση. Παραδείγματα καθημερινής πίεσης και άγχους περιλαμβάνουν την ανησυχία για την εξεύρεση εργασίας, την αίσθηση νευρικότητας πριν από τις εξετάσεις ή την αμηχανία σε ορισμένες κοινωνικές περιστάσεις. Εάν δεν βιώναμε κάποιο άγχος, ίσως να μην είχαμε το κίνητρο να κάνουμε τα πράγματα που υποχρεούμαστε πολλές φορές να κάνουμε (για παράδειγμα, μελέτη πριν από ένα σημαντικό διαγώνισμα!).

Ωστόσο, αν το άγχος και η αγωνία αρχίσουν να επηρεάζουν την καθημερινότητά σας, αυτό μπορεί να υποδεικνύει ένα πιο σοβαρό ζήτημα. Εάν αποφεύγετε καταστάσεις εξαιτίας παράλογων φόβων, συνεχών ανησυχιών ή βιώνετε έντονο άγχος για ένα τραυματικό γεγονός εβδομάδες μετά από αυτό, ίσως είναι καιρός να ζητήσετε βοήθεια.

Πότε πρέπει να ζητήσετε βοήθεια

Εάν σκέφτεστε να βλάψετε τον εαυτό σας ή άλλους, θα πρέπει να αναζητήσετε άμεση ιατρική βοήθεια. Το άγχος και η αγωνία είναι θεραπεύσιμες καταστάσεις και υπάρχουν πολλά μέσα, στρατηγικές και θεραπείες που μπορούν να σας βοηθήσουν. Αν δεν μπορείτε να ελέγξετε τις ανησυχίες σας και το άγχος επηρεάζει την καθημερινή σας ζωή, μιλήστε στον γιατρό σας σχετικά με τους τρόπους αντιμετώπισής τους.

Συμπτώματα Αίτια Θεραπεία Έκβαση

Συμπτώματα

Πώς νιώθει κάποιος όταν βιώνει άγχος και αγωνία;

Η αγωνία και το άγχος μπορούν να προκαλέσουν τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά συμπτώματα. Οι άνθρωποι εκδηλώνουν την αγωνία και το άγχος με ποικίλους τρόπους. Συχνά σωματικά συμπτώματα περιλαμβάνουν:

  • στομαχόπονο
  • μυϊκή ένταση
  • πονοκέφαλο
  • γρήγορη αναπνοή
  • γρήγορο καρδιακό παλμό
  • εφίδρωση
  • τρέμουλο
  • ζάλη
  • συχνουρία
  • αλλαγή στην όρεξη
  • δυσκολία στον ύπνο
  • διάρροια
  • κούραση

Το άγχος και η αγωνία μπορούν να προκαλέσουν επίσης ψυχικά ή συναισθηματικά συμπτώματα, εκτός από τα σωματικά. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν:

  • συναισθήματα επικείμενης καταστροφής
  • πανικό ή νευρικότητα, ιδιαίτερα σε κοινωνικά περιβάλλοντα
  • δυσκολία συγκέντρωσης
  • παράλογο θυμό
  • ανησυχία

Το άγχος και η αγωνία για μεγάλες χρονικές περιόδους μπορεί να επιφέρουν αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία, όπως καρδιακές παθήσεις, υψηλή αρτηριακή πίεση, διαβήτη, κατάθλιψη και κρίσεις πανικού.

Αίτια

Για τους περισσότερους ανθρώπους, το άγχος και η αγωνία έρχονται και φεύγουν. Συνήθως εμφανίζονται μετά από σοβαρά γεγονότα της ζωής, αλλά τα συμπτώματα υποχωρούν σύντομα.

Συνήθη αίτια

Οι συνήθεις παράγοντες άγχους περιλαμβάνουν:

  • μετακόμιση
  • αρχή σε ένα νέο σχολείο ή δουλειά
  • εμφάνιση μιας ασθένειας ή τραυματισμού
  • ασθένεια ή τραυματισμός ενός φίλου ή μέλους της οικογένειας
  • θάνατος ενός μέλους της οικογένειας ή ενός φίλου
  • γάμος
  • απόκτηση παιδιών

Φαρμακευτική αγωγή

Τα φάρμακα που περιέχουν διεγερτικά μπορεί να επιδεινώσουν τα συμπτώματα του άγχους και της αγωνίας. Η τακτική κατανάλωση καφεΐνης, αλκοόλ  και παράνομων ναρκωτικών, όπως η κοκαΐνη, μπορεί επίσης να επιφέρει παρόμοια επιδείνωση.

Συνταγογραφούμενα φάρμακα που δείχνουν να κάνουν τα συμπτώματα χειρότερα είναι:

  • φάρμακα θυρεοειδούς
  • εισπνεόμενα φάρμακα άσθματος
  • χάπια διαίτης

Διαταραχές που σχετίζονται με το άγχος και την αγωνία

Το άγχος και η αγωνία που εμφανίζονται συχνά ή φαίνονται υπερβολικά δυσανάλογα ως προς την πηγή που τα προκαλεί μπορεί να είναι ενδείξεις μιας διαταραχής άγχους. Υπολογίζεται ότι 40 εκατομμύρια Αμερικανοί ζουν με κάποιο είδος αγχώδους διαταραχής.

Τα άτομα με αυτές τις διαταραχές μπορεί να αισθάνονται άγχος και να αγωνιούν καθημερινά και για παρατεταμένες χρονικές περιόδους. Οι εν λόγω διαταραχές περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

  • Η γενικευμένη διαταραχή άγχους χαρακτηρίζεται από ανεξέλεγκτη ανησυχία. Μερικές φορές οι άνθρωποι ανησυχούν για τα άσχημα πράγματα που συμβαίνουν σε αυτούς ή τους αγαπημένους τους και άλλες φορές μπορεί να μην είναι σε θέση να εντοπίσουν οποιαδήποτε πηγή ανησυχίας.
  • Η διαταραχή πανικού είναι μια κατάσταση που προκαλεί κρίσεις πανικού, στιγμές, δηλαδή, ακραίου φόβου που συνοδεύονται από ταχυκαρδία, δύσπνοια και φόβο για ένα επικείμενο σοβαρό περιστατικό.
  • Η μετατραυματική διαταραχή άγχους (PTSD) προκαλεί αναδρομές στο παρελθόν ή άγχος ως αποτέλεσμα μιας τραυματικής εμπειρίας.
  • Η κοινωνική φοβία προκαλεί έντονα συναισθήματα άγχους σε περιπτώσεις όπου απαιτείται η αλληλεπίδραση με άλλους.
  • Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή προκαλεί επαναλαμβανόμενες σκέψεις και τον καταναγκασμό να ολοκληρωθούν ορισμένες πράξεις τελετουργικά.

Θεραπεία

Τεχνικές για να ελέγξετε το άγχος και την αγωνία

Είναι φυσιολογικό να αντιμετωπίζετε κατά καιρούς άγχος και αγωνία και υπάρχουν στρατηγικές που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για να τα καταστήσετε περισσότερο διαχειρίσιμα. Δώστε προσοχή στο πώς το σώμα και το μυαλό σας ανταποκρίνονται σε αγχωτικές καταστάσεις. Την επόμενη φορά που θα εμφανιστεί μια τέτοια κατάσταση, θα είστε σε θέση να προβλέψετε την αντίδρασή σας και ίσως να είναι λιγότερο ενοχλητική.

Διαχείριση της καθημερινής αγωνίας και του άγχους

Ορισμένες αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων του άγχους και της αγωνίας. Αυτές οι τεχνικές μπορούν να χρησιμοποιηθούν μαζί με ιατρικές θεραπείες για το άγχος και περιλαμβάνουν:

  • Να τρώτε μια ισορροπημένη, υγιεινή διατροφή
  • Να περιορίσετε την κατανάλωση καφεΐνης και αλκοόλ
  • Να κοιμάστε αρκετά
  • Να ασκείστε τακτικά
  • Να κάνετε διαλογισμό
  • Να προγραμματίσετε κάποια στιγμή μέσα στη μέρα για τα χόμπι σας
  • Να κρατάτε ένα ημερολόγιο των συναισθημάτων σας
  • Να εξασκείτε την βαθιά αναπνοή
  • Να αναγνωρίζετε τους παράγοντες που προκαλούν το άγχος
  • Να μιλάτε σε φίλους

Δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείτε ουσίες όπως το αλκοόλ ή τα ναρκωτικά ως τρόπους αντιμετώπισης του άγχους και της αγωνίας. Αυτό μπορεί, όχι μόνο να τα επιδεινώσει, αλλά να οδηγήσει και σε σοβαρά ζητήματα κατάχρησης ουσιών.

Αναζητώντας επαγγελματική βοήθεια για το άγχος και την αγωνία

Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να λάβετε θεραπεία για το άγχος και την αγωνία. Εάν αισθάνεστε ότι δεν μπορείτε να τα αντιμετωπίσετε, ο γιατρός σας πιθανώς να σας προτείνει να δείτε έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας, ο οποίος μπορεί να χρησιμοποιήσει την ψυχοθεραπεία, γνωστή και ως θεραπεία συζήτησης, για να σας βοηθήσει να ξεπεράσετε την αγωνία και το άγχος σας. Ο θεραπευτής σας μπορεί επίσης να σας διδάξει εφαρμοσμένες τεχνικές χαλάρωσης για να σας βοηθήσει να διαχειριστείτε αυτές τις καταστάσεις.

Η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία (CBT) είναι μια δημοφιλής και αποτελεσματική μέθοδος που χρησιμοποιείται για τη διαχείριση του άγχους. Αυτός ο τύπος θεραπείας σας διδάσκει να αναγνωρίζετε τις ανήσυχες σκέψεις και συμπεριφορές και να τις μετατρέπετε σε πιο θετικές.

Η θεραπεία έκθεσης και η συστηματική απευαισθητοποίηση μπορούν να είναι αποτελεσματικές στη θεραπεία των φοβιών. Περιλαμβάνουν τη σταδιακή έκθεσή σας σε ερεθίσματα που προκαλούν άγχος, ώστε να μπορέσετε να διαχειριστείτε τα συναισθήματα του φόβου σας.

Φάρμακα

Ο γιατρός σας μπορεί να σας συνταγογραφήσει φάρμακα για να βοηθήσει στη θεραπεία μιας διαγνωσμένης διαταραχής άγχους. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν εκλεκτικούς αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRIs), όπως σερτραλίνη (Zoloft) ή παροξετίνη (Paxil). Μερικές φορές οι θεραπευτές χρησιμοποιούν αγχολυτικά φάρμακα (βενζοδιαζεπίνες), όπως τη διαζεπάμη (Valium) ή τη λοραζεπάμη (Ativan), αλλά αυτές οι προσεγγίσεις γενικά χρησιμοποιούνται βραχυπρόθεσμα λόγω του κινδύνου εθισμού.

Έκβαση

Ποια είναι η μακροπρόθεσμη προοπτική για το άγχος και την αγωνία;

Μπορεί να είναι δυσάρεστη η διαχείριση του στρες και της αγωνίας. Είναι καταστάσεις που δύνανται να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στη σωματική σας υγεία αν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα. Καθώς αναμένεται μεν να υπάρχει άγχος και αγωνία στη ζωή, αυτά δεν πρέπει να προκαλούν ανησυχία. Είναι σημαντικό να αναγνωρίζετε πότε το άγχος στη ζωή σας προκαλεί αρνητικές συνέπειες. Εάν αισθάνεστε ότι το άγχος και η αγωνία σας καθίστανται όλο και πιο δύσκολα διαχειρίσιμα, αναζητήστε ιατρική βοήθεια ή ζητήστε από τους άλλους να σας βοηθήσουν να βρείτε την υποστήριξη που χρειάζεστε.

+ 5 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. Facts and statistics. (2014). adaa.org/about-adaa/press-room/facts-statistics

2. Mayo Clinic Staff. (2014). Anxiety: Treatments and drugs. mayoclinic.org/diseases-conditions/anxiety/basics/treatment/con-20026282

3. Q&A on stress for adults: How it affects your health and what you can do about it. (n.d.). nimh.nih.gov/health/publications/stress/index.shtml

4. Stress and your health fact sheet. (2012). womenshealth.gov/publications/our-publications/fact-sheet/stress-your-health.html

5. Stress. (n.d.). adaa.org/understanding-anxiety/related-illnesses/stress