Οι άνθρωποι που ταλαιπωρούνται από άγχος και κατάθλιψη, συνήθως είναι αντίθετοι με την λήψη ψυχιατρικών φαρμάκων. Μία από τις πιο κοινές συζητήσεις που κάνει ένας ψυχίατρος με τους ασθενείς του, αφορά τα φάρμακα και τις λανθασμένες αντιλήψεις που σχετίζονται με αυτά. Να υπενθυμίσουμε ότι πολλοί άνθρωποι μπορούν να διαχειριστούν το άγχος και την κατάθλιψη τους χωρίς φαρμακευτική αγωγή, αλλά για άλλους είναι πραγματικά σωτήρια.

Ποιες είναι οι πιο κοινές ερωτήσεις που κάνει ενας ασθενής σε ένα ψυχίατρο σχετικά με τα ψυχιατρικά φάρμακα;

1. Τα φάρμακα θα αλλάξουν την προσωπικότητά μου;

Η φαρμακευτική αγωγή δεν αλλάζει την προσωπικότητα του ανθρώπου. Όταν ένας ασθενής παλεύει για χρόνια με τα συμπτώματα της κατάθλιψης και του άγχους, μπορεί να θεωρήσει ότι αποτελούν μέρος της προσωπικότητάς του, διότι μόνο αυτό γνωρίζει. Όμως στην πραγματικότητα, κάτω από αυτά τα συμπτώματα κρύβεται ο πραγματικός του εαυτός και αυτό που κάνουν τα φάρμακα είναι να φέρουν αυτή την πραγματικότητα στην επιφάνεια. Ουσιαστικά, τα φάρμακα αφαιρούν τα εμπόδια που φράσσουν τον δρόμο του ασθενή προς την επίτευξη των στόχων του, όμως σε καμία περίπτωση δεν αλλάζουν την προσωπικότητά του.

2. Με την φαρμακευτική αγωγή θα μοιάζω με ζόμπι;

Η φαρμακευτική αγωγή για το άγχος και την κατάθλιψη δεν μετατρέπει τον ασθενή σε ζόμπι. Ο στόχος των φαρμάκων δεν είναι να μουδιάσουν τον πόνο και να κάνουν τον άνθρωπο να περιφέρεται χωρίς σκοπό. Αντίθετα, τα φάρμακα προσπαθούν να μειώσουν τα δυσάρεστα συναισθήματα που βιώνει εξαιτίας της κατάθλιψής του. Παρόλο που στην πλειονότητά τους τα αντικαταθλιπτικά δεν είναι ηρεμηστικά, είναι αλήθεια ότι προκαλούν υπνηλία ως μέσο αντιμετώπισης της αϋπνίας. Να υπενθυμίσουμε ότι η αϋπνία είναι ένα από τα πιο κοινά συμπτώματα της κατάθλιψης και της αγχώδους διαταραχής.

3. Τα ψυχιατρικά φάρμακα προκαλούν εθισμό;

Τα ψυχιατρικά φάρμακα δεν προκαλούν εθισμό (Γιατί είναι σημαντικό να γνωστοποιείται ο εθισμός κάποιου). Παρόλο που δεν πρεπει να διακόπτονται απότομα, δεν προκαλούν εξάρτηση και όλοι ανεξαιρέτως οι ασθενείς μπορούν να τα σταματήσουν σταδιακά.

Η ανησυχία του εθισμού είναι εύλογη, λόγω του γνωστού εθισμού που προκαλούν τα οπιοειδή. Ωστόσο, τα ψυχιατρικά φάρμακα δεν λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο που λειτουργούν τα φάρμακα για τον πόνο, οπότε δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Τα ψυχοφάρμακα χρειάζονται μερικές εβδομάδες για να έχουν αποτέλεσμα, αλλά λαμβάνονται για συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα.

4. Μπορώ να διαχειριστώ τα συμπτώματα της κατάθλιψης μόνος μου χωρίς φάρμακα;

Πολλοί άνθρωποι νιώθουν ότι μπορούν να ελέγξουν τα συμπτώματα που τους προκαλεί η κατάθλιψη και το άγχος μόνοι τους, αλλά όταν δεν τα καταφέρνουν απογοητεύονται, κατηγορώντας τελικά τον εαυτό τους για αυτή τους την αποτυχία. Στην πραγματικότητα όμως, δεν ευθύνονται οι ίδιοι. Για να γίνει αυτό πιο κατανοητό, ας δώσουμε ένα παράδειγμα. Όταν είστε άρρωστοι, χωρίς φαρμακευτική αγωγή υπάρχει ενδεχόμενο να αναρρώσετε από μόνοι σας γιατί το ανοσοποιητικό σας σύστημα είναι δυνατό, αλλά υπάρχει και το ενδεχόμενο η κατάσταση σας να χειροτερέψει. Για το δεύτερο ενδεχόμενο δεν ευθύνεστε εσείς. Απλά το σώμα σας δεν έχει την δύναμη να αντιμετωπίσει τον ιό και χρειάζεται μια μικρή βοήθεια μέσω της φαρμακευτικής αγωγής. Το ίδιο συμβαίνει και με τις ψυχικές καταστάσεις.

Υπάρχουν λοιπόν περιπτώσεις που το σώμα δεν μπορεί να καταπολεμήσει μόνο του τα συμπτώματα που προκαλεί η κατάθλιψη και χρειάζεται φαρμακευτική βοήθεια. Μπορεί να μην χρειάζονται όλοι οι άνθρωποι φαρμακευτική αγωγή, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι όλοι μπορούν να ανταπεξέλθουν μόνοι τους. Αν ανήκετε στην κατηγορία των ανθρώπων για τους οποίους η φαρμακευτική αγωγή κρίνεται απαραίτητη, τότε αρχίστε να βλέπετε τα φάρμακα ως σύμμαχο και όχι σαν εμπόδιο που υποδηλώνει αδυναμία.