Η διατήρηση της καλής στοματικής υγείας είναι εξέχουσας σημασίας, αν θέλουμε να αποφύγουμε επίπονες επισκέψεις (όχι όμως τις επισκέψεις ρουτίνας) στον οδοντίατρο. Ακολουθώντας τις οδηγίες του οδοντιάτρου μας, και τηρώντας τες καθημερινά, τις περισσότερες φορές δεν θα αντιμετωπίσουμε κάποιο πρόβλημα. Ωστόσο, λόγω κάποιου τραυματισμού αλλά και γενετικών προδιαθέσεων, κάποιες φορές, τα δόντια μας χρήζουν ιδιαίτερης μεταχείρισης.

Τι είναι η αδαμαντίνη και η οστεΐνη; Γιατί αποτελούν σημαντικά δομικά στοιχεία των δοντιών μας;

Η αδαμαντίνη, γνωστή και ως το σμάλτο του δοντιού, είναι το εξωτερικό στρώμα κάθε δοντιού στην περιοχή της μύλης, στο τμήμα που βρίσκεται πάνω από τα ούλα, και είναι ο σκληρότερος ιστός του ανθρωπίνου σώματος. Είναι ουσιαστικά το προστατευτικό περίβλημα του δοντιού, απομονώνοντάς το από το περιβάλλον. Παραμένει εξαιρετικά ευαίσθητη, ειδικά στην τερηδόνα, καθότι κατά 96% αποτελείται από ανόργανα υλικά.

Ωστόσο, παρότι η αδαμαντίνη χαίρει όλης της προσοχής, καθότι είναι το τμήμα του δοντιού που φαίνεται περισσότερο, ένα άλλο δομικό στοιχείο, η λεγόμενη οστεΐνη, είναι εξίσου, αν όχι περισσότερο, σημαντικό για την υγεία του δοντιού. Η οστεΐνη είναι ένα λεπτό στρώμα οδοντικού ιστού που καλύπτει όλη την εξωτερική επιφάνεια της ανατομικής ρίζας του δοντιού. Επενδύει την οδοντίνη της ρίζας, επικαλύπτει τα ανοικτά οδοντινοσωληνάρια, και στηρίζει το δόντι στο φατνίο, καθώς σε αυτήν προσφύονται οι ίνες του περιριζίου. Λόγω της μικρής σκληρότητας της και του λεπτού πάχους της, καθίσταται ευάλωτη και συχνά αποτρίβεται, αφήνοντας εκτεθειμένη τη ριζική οδοντίνη στο στοματικό περιβάλλον.

Ποια τμήματα του δοντιού επηρεάζει η περιοδοντική νόσος συχνότερα;

Η οστεΐνη είναι ένας από τους ιστούς που προσβάλλονται έντονα κατά την περιοδοντική νόσο. Η νόσος αυτή είναι μια χρόνια, βακτηριακή φλεγμονή που προσβάλλει τα ούλα και το κόκκαλο που στηρίζει τα δόντια στην γνάθο. Μπορεί να προσβληθούν πάνω από ένα δόντια, και η κύρια αιτία της νόσου είναι η οδοντική πλάκα. Ομάδες υψηλού κινδύνου είναι οι καπνίζοντες, άτομα που εγκυμονούν, διαβητικά άτομα, και άλλοι επιβαρυντικοί παράγοντες είναι το στρες, συστηματικά νοσήματα, κακή διατροφή και συγκεκριμένες φαρμακευτικές αγωγές.

Μέχρι στιγμής, οι περισσότερες ομάδες μελετητών, επικεντρώνονταν στην ανάπτυξη υγιούς οστού στη γνάθο για την αντιμετώπιση της περιοδοντικής νόσου. Ωστόσο, αν η οστεΐνη, που συνδέει το δόντι στο οστό της γνάθου, δεν είναι υγιής, δεν θα επέλθει και πλήρης αποκατάσταση της λειτουργίας του δοντιού. Επιπλέον, η οστεΐνη από μόνη της δεν έχει τάση αυτοεπανόρθωσης.

Πώς μπορούμε να επανορθώσουμε την οστεΐνη χρησιμοποιώντας μας ένζυμα του οργανισμού μας;

Μια νέα μελέτη με επικεφαλή την Martha J. Somerman, D.D.S, Ph.D., ερευνά τρόπους επιδιόρθωσης της οστεΐνης μέσω ενζύμων. Συγκεκριμένα, χρησιμοποίησαν ένα ένζυμο που απαντάται φυσιολογικά στον οργανισμό μας, το ALP ( αλκαλική φωσφατάση), προκειμένου να αυξήσουν φυσιολογικά, την διαδικασία ορυκτοποίησης των οστών και των δοντιών.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε ποντίκια, από τα οποία έλειπε το γονίδιο υπεύθυνο για την παραγωγή μιας δομικής πρωτεΐνης, η οποία απαντάται στα οστά και στην οστεΐνη. Οι ερευνητές έδιναν σε αυτά τα ποντίκια μια αγωγή, η οποία τετραπλασίαζε την συγκέντρωση μιας συναφούς με την ALP, αλκαλική φωσφατάση (TNAP), και παρατήρησαν τουλάχιστον διπλασιασμό του πάχους της οστεΐνης των ποντικιών αυτών, σε σχέση με τον πληθυσμό που δεν έλαβε θεραπεία. Παράλληλα, τα οστά της γνάθου αναπτύχθηκαν περισσότερο, ειδικότερα αυτά που περιβάλλουν τα δόντια. Σε δεύτερο χρόνο, αύξησαν την συγκέντρωση της TNAP αποκλειστικά στην γνάθο, και τα αποτελέσματα ήταν εξίσου θετικά. Ένα επιπλέον πείραμα που αφορούσε ελαττωματικούς οστεϊνοβλάστες, κύτταρα που εμπλέκονται στην οστεϊνογένεση, ωφελήθηκαν από την αύξηση της ALP, επιδιορθώνοντας την λειτουργία τους.

Η εφαρμογή αυτών των ενζύμων και σε ασθενείς με περιοδοντική νόσο δεν φαίνεται να αργεί, καθώς ήδη χρησιμοποιούνται τα συγκεκριμένα ένζυμα και σε άλλες νόσους.