Ο καρκίνος του παγκρέατος είναι ο τρίτος πιο θανατηφόρος καρκίνος στις Ηνωμένες Πολιτείες, μετά τον καρκίνο του πνεύμονα και του παχέος εντέρου, αν και πολύ λιγότερο συχνός.

Είναι επίσης ένας από τους πιο δύσκολα αντιμετωπίσιμους καρκίνους, καθώς τα βλαστοκύτταρα του καρκίνου του παγκρέατος, αναπτύσσουν γρήγορα αντίσταση ενάντια στις συμβατικές και στοχευμένες θεραπείες, όπως η χημειοθεραπεία και οι ανοσοθεραπείες. Ως αποτέλεσμα, το ποσοστό της 5ετούς επιβίωσης για τα άτομα που διαγιγνώσκονται με καρκίνο του παγκρέατος είναι μόλις 10%. (Πώς θα διαχειριστείτε τον πόνο που προκαλεί ο καρκίνος του παγκρέατος;)

Πώς ξεφεύγει από τη θεραπεία ο καρκίνος του παγκρέατος;

Σε μια νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο Nature Communications, μια διεθνής ομάδα επιστημόνων, με επικεφαλής ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια του Σαν Ντιέγκο και της Κοινοπραξίας Sanford για την Αναγεννητική Ιατρική, διαπίστωσε έναν άλλο τρόπο με τον οποίο τα καρκινικά κύτταρα του παγκρέατος αψηφούν τη θεραπεία, αξιοποιώντας, συγκεκριμένα, μια πρωτεΐνη για να αποφύγουν τη θεραπεία και να αναπτυχθούν πιο γρήγορα. (Καρκίνος του Παγκρέατος: Ποια διατροφή αυξάνει τον κίνδυνο;)

Προηγούμενη έρευνα έχει δείξει ότι η αντίσταση στη θεραπεία του καρκίνου του παγκρέατος, προκαλείται από διαφορετικές ανταποκρίσεις συμβατικών παραγόντων, που τροφοδοτούνται από την ετερογένεια (ποικιλομορφία) των καρκινικών κυττάρων και ειδικότερα από τα χαρακτηριστικά των βλαστοκυττάρων, που ενθαρρύνουν την αντίσταση στη θεραπεία.

Στη νέα μελέτη, ο ανώτερος συγγραφέας Tannishtha Reya, Ph.D, πρώην καθηγητής Φαρμακολογίας και Ιατρικής και διευθυντής του Τμήματος Βιολογίας του Καρκίνου στο UC San Diego School of Medicine, και οι συνεργάτες του, διερεύνησαν το πώς η επιγονιδιωματική (το πλήθος των πρωτεϊνών που λένε στο γονιδίωμα τι να κάνει) και οι γονιδιωματικές αλλαγές (συγκεκριμένες πρωτεΐνες των ίδιων των γονιδίων) μπορούν να προκαλέσουν αντίσταση. (Εξέταση καρκινικού δείκτη CA 19-9 (Καρκίνος του παγκρέατος))

Σύμφωνα με τον Reya, νυν καθηγητής Φυσιολογίας και Κυτταρικής Βιοφυσικής, στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια και Αναπληρωτής Διευθυντής Μεταφραστικής Έρευνας στο Κέντρο Καρκίνου Herbert Irving, τα βλαστοκύτταρα του καρκίνου του παγκρέατος, τα οποία είναι επιθετικά και μπορούν να αντισταθούν στις συμβατικές θεραπείες και να οδηγήσουν σε υποτροπή του όγκου, βασίζονται στην επιγενετική ρύθμιση, για να προστατευθούν και να προάγουν την επιβίωση και την ανάπτυξή τους.

Σκοπός των ερευνητών ήταν ο εντοπισμός των υποκείμενων μηχανισμών που χρησιμοποιούν τα καρκινικά βλαστοκύτταρα, για να κατανοήσουν καλύτερα την αντίσταση που αναπτύσσουν στη θεραπεία και να βρουν τον τρόπο με τον οποίο την παρακάμπτουν. (Πέτρες στη χολή: Αποτελούν προειδοποιητικό σημάδι καρκίνου του παγκρέατος;)

Ο Reya και οι συνεργάτες του, εξέτασαν το SMARCD3 (μέλος της οικογένειας των πρωτεϊνών SWI/SNF, οι οποίες ρυθμίζουν τη χρωματίνη) ένα μείγμα DNA και πρωτεϊνών, που σχηματίζει χρωμοσώματα και απαιτείται για τη λειτουργία των βλαστοκυττάρων.

Παρόλο που οι υπομονάδες SWI-SNF δρουν συνήθως ως καταστολείς του όγκου, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το SMARCD3 ενισχύθηκε σημαντικά στα βλαστοκύτταρα του καρκίνου του παγκρέατος και ρυθμίστηκε προς τα πάνω. Όταν, όμως, οι ερευνητές αφαίρεσαν το SMARCD3, σε ένα ερευνητικό μοντέλο καρκίνου του παγκρέατος, η απώλεια της συγκεκριμένης πρωτεΐνης μείωσε την ανάπτυξη του όγκου και βελτίωσε την επιβίωση, ειδικά στο πλαίσιο της χημειοθεραπείας. (Αντιυπερτασικά φάρμακα: Αυξάνουν το προσδόκιμο ζωής ατόμων με καρκίνο του παγκρέατος;)

Σύμφωνα με τον Reya, η διαπίστωση ότι το SMARCD3 βοηθά στον έλεγχο του μεταβολισμού των λιπιδίων και των λιπαρών οξέων, τα οποία σχετίζονται με την αντίσταση στη θεραπεία και την κακή πρόγνωση του καρκίνου, είναι πολύ σημαντική. Τα δεδομένα της μελέτης, πρόσθεσε, υποδηλώνουν ότι τα ανθεκτικά στη θεραπεία καρκινικά κύτταρα του παγκρέατος, εξαρτώνται από το SMARCD3 για να διασφαλίσουν ένα μεταβολικό τοπίο στο οποίο μπορούν να αποφύγουν τις αντικαρκινικές θεραπείες και να αναπτυχθούν επιθετικά. Αυτό καθιστά το SMARCD3 έναν σημαντικό νέο στόχο για πιθανές νέες θεραπείες. (4 συνήθειες που μειώνουν τον κίνδυνο καρκίνου του παγκρέατος)