Ένα χαρακτηριστικό σύμπτωμα της COVID-19 παραμένει η απώλεια όσφρησης και γεύσης, που μπορεί να συνεχίσει να επηρεάζει τους ασθενείς για εβδομάδες ή μήνες μετά την εμφάνιση της νόσου.

Η μειωμένη ή αλλοιωμένη αίσθηση της όσφρησης, που ονομάζεται οσφρητική δυσλειτουργία, θεωρήθηκε αρχικά αποτέλεσμα βλάβης στο οσφρητικό νεύρο. Μια νέα έρευνα ωστόσο, η οποία δημοσιεύθηκε στο The Laryngoscope, βρήκε ότι η απώλεια όσφρησης εξαιτίας της COVID-19 ενδεχομένως να οφείλεται σε οίδημα και απόφραξη των ρινικών διόδων.

Γιατί οι ασθενείς με COVID-19 χάνουν την αίσθηση της όσφρησής τους;

Σύμφωνα με τον Δρ. Anjali Bharati, γιατρός ER στο Lenox Health Greenwich Village στη Νέα Υόρκη, από την αρχή σχεδόν της πανδημίας, παρατηρήθηκε ένα μοτίβο στους ασθενείς με COVID-19, οι οποίοι στην πλειονότητά τους έτειναν να χάνουν την γεύση και την όσφρησή τους. Το συγκεκριμένο, μάλιστα, σύμπτωμα, ήταν –και συνεχίζει να είναι- τόσο διαδεδομένο που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και ως δείκτης νόσησης, για το αν ένας ασθενής έχει ή όχι COVID-19. (Η απώλεια όσφρησης αποτελεί καθοριστικό σύμπτωμα της COVID-19)

Παρόλο που τα στοιχεία ήταν περιορισμένα, για την ανάδειξη μιας άμεσης σχέσης μεταξύ SARS-CoV-2 και μη φυσιολογικών ευρημάτων του εγκεφάλου, η οσφρητική δυσλειτουργία θεωρήθηκε αρχικά ότι ήταν αποτέλεσμα βλάβης στο οσφρητικό νεύρο. Αυτό δημιούργησε περαιτέρω ερωτήματα σχετικά με το εάν η συγκεκριμένη βλάβη των νεύρων θα ήταν προσωρινή ή μόνιμη. (Θα επανέλθει η όσφρηση και η γεύση μου μετά από Covid;)

Η παρούσα έρευνα έρχεται να δώσει μια διαφορετική εξήγηση για την οσφρητική δυσλειτουργία, δίνοντας παράλληλα μια νότα αισιοδοξίας σε όσους, μήνες μετά την ανάρρωσή τους, αντιμετωπίζουν προβλήματα όσφρησης. Συγκεκριμένα, οι ερευνητές διερεύνησαν τις οσφρητικές δομές των ασθενών με COVID-19 μέσω λεπτομερών απεικονιστικών τεστ, διαπιστώνοντας ανωμαλία στην οσφρητική τους σχισμή. Η οσφρητική σχισμή είναι το κανάλι μέσω του οποίου τα μόρια του αέρα φτάνουν στους οσφρητικούς νευρώνες, οι οποίοι συνδέονται με τον εγκέφαλο για να προσδιορίσουν τις μυρωδιές. Σε ασθενείς με COVID-19 και οσφρητική δυσλειτουργία, η ανωμαλία της σχισμής ήταν 16 φορές μεγαλύτερη. Αυτό σημαίνει ότι ένας παράγοντας που συμβάλλει στην απώλεια της όσφρησης και της γεύσης οφείλεται στους ιστούς αντί στα νεύρα.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, το θετικό αυτής της ανακάλυψης είναι ότι τα κύτταρα επουλώνονται πολύ πιο εύκολα, συγκριτικά με την βλάβη των νεύρων, οπότε η οσφρητική δυσλειτουργία -θεωρητικά- δεν μπορεί να είναι μόνιμη. (Συμπτώματα COVID-19: Τι νέο γνωρίζουν οι ερευνητές;)

Η απώλεια όσφρησης σε ασθενείς με COVID-19 είναι μόνιμη;

Δεν παρουσιάζουν όλοι οι άνθρωποι που νοσούν με COVID-19 απώλεια όσφρησης, αλλά καταβάλλεται σημαντική προσπάθεια για να διαπιστωθεί το γιατί συμβαίνει αυτό στην πλειονότητα των ασθενών.

Το εύρημα της μελέτης, ότι δεν πρόκειται για βλάβη στο οσφρητικό νεύρο, αυξάνει την αισιοδοξία ότι η ανοσμία δεν είναι κάτι μόνιμο, αλλά κάτι προσωρινό, νοουμένου ότι τα κύτταρα αναστρέφονται και επουλώνονται γρήγορα.

Ο Kai Zhao , PhD, αναπληρωτής καθηγητής Ωτορινολαρυγγολογίας στο Ιατρικό Κολλέγιο του Κρατικού Πανεπιστημίου του Οχάιο, μιλώντας για τον χρόνο ανάρρωσης των ασθενών, σε ότι αφορά την ανάκτηση της όσφρησής τους, εξήγησε ότι διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο, αλλά σε γενικές γραμμές μπορεί να κυμανθεί από μια έως τρείς εβδομάδες ή να διαρκέσει για μήνες ή και χρόνια. 

Για την επαναφορά της όσφρησης δεν υπάρχει συγκεκριμένη θεραπεία, ωστόσο, οι περισσότεροι ασθενείς με ανοσμία πραγματοποιούν «εκγύμναση της όσφρησής τους», μια διαδικασία η οποία περιλαμβάνει την οσμή αντικειμένων με έντονη μυρωδιά, όπως ο καφές και τα πορτοκάλια. (Γιατί χάνουμε την αίσθηση της γεύσης όταν μολυνθούμε από τον κορωνοϊό;)

Συμπερασματικά

Οι ερευνητές, καταληκτικά υπογράμμισαν ότι τα ευρήματα της μελέτης τους δεν εξηγούν πλήρως το γιατί ορισμένοι άνθρωποι χάνουν την όσφρησή τους για μεγάλο χρονικό διάστημα και ως εκ τούτου χρειάζονται περαιτέρω μελέτες.