Η πιο επιτυχημένη εκστρατεία εμβολιασμού έχει πραγματοποιηθεί στις Σεϋχέλλες, όπου το 62% του πληθυσμού έχει εμβολιαστεί πλήρως, και το 71% έχει λάβει τουλάχιστον μία δόση. Από αυτούς το 57% έχει εμβολιαστεί με το Sinopharm της Κίνας που εγκρίθηκε σχετικά πρόσφατα, και το 43% με AstraZeneca. Τα ποσοστά εμβολιασμού είναι υψηλότερα ακόμα και από το Ισραήλ και το Ηνωμένο Βασίλειο. Παρόλα αυτά, παρατηρήθηκε αύξηση των κρουσμάτων κατά 37% ,με το 20% των εισαγωγών στα νοσοκομεία να είναι άτομα που είχαν εμβολιαστεί πλήρως. Λόγω αυτής της αύξησης των κρουσμάτων η κυβέρνηση της χώρας χρειάστηκε να θέσει εκ νέου περιοριστικά μέτρα για την διασπορά του κορωνοϊού.

Γιατί ενώ έχει εμβολιαστεί η πλειοψηφία του πληθυσμού παρατηρήθηκε αύξηση κρουσμάτων;

Κάποιες πιθανές εξηγήσεις αφορούν τα νέα στελέχη του κορωνοϊού, όπως το Β1617 Ινδικό στέλεχος, το οποίο φαίνεται να έχει υψηλότερη μεταδοτικότητα συγκριτικά με άλλα στελέχη. Επομένως, μπορεί στις Σεϋχέλλες να είναι κυρίαρχα τα στελέχη που ‘’ξεφεύγουν’’ από την προστασία του εμβολίου.  Άλλη μια πιθανή εξήγηση, είναι προκειμένου να φτάσει η χώρα την ανοσίας αγέλης, θα έπρεπε το ποσοστό των εμβολιασμένων ατόμων να είναι υψηλότερο, ακόμα όμως, μπορεί να οφείλεται στην χαμηλή συγκριτικά προστασία που προσφέρουν τα εμβόλια που χρησιμοποιήθηκαν. Φυσικά δεν μπορούμε να αποκλείσουμε και τον παράγοντα ανθρωπίνου σφάλματος, δηλαδή η μεταφορά των εμβολίων να μην πραγματοποιήθηκε στις κατάλληλες θερμοκρασίες με αποτέλεσμα να χάσουν την αποτελεσματικότητα τους.

Ποιο στέλεχος του κορωνοϊού είναι υπεύθυνο για την αύξηση των κρουσμάτων στις Σεϋχέλλες;

Τα στελέχη που έχουν κεντρίσει περισσότερο την προσοχή των ειδικών λόγω της υψηλής μολυσματικότητας τους, είναι της Νότιας Αφρικής Β.1.351, του Ηνωμένου Βασιλείου Β117 και τέλος, το Ινδικό Β1617.

Μέχρι στιγμής, το στέλεχος της Ν. Αφρικής είναι εκείνο που καταφέρνει να ξεφεύγει από την ανοσία του οργανισμού, είτε αυτή έχει προκληθεί φυσικά είτε λόγω εμβολιασμού, και υπάρχουν ήδη αναφορές ότι το στέλεχος έχει φτάσει και στις Σεϋχέλλες. Δυστυχώς, το εμβόλιο της AstraZeneca, έχει 0-10% αποτελεσματικότητα έναντι του συγκεκριμένου στελέχους και το εμβόλιο της Sinopharm επίσης χαμηλό, σχετικά, ποσοστό.

Προκειμένου να είναι επιτυχημένα τα επόμενα βήματα που θα ακολουθήσει η κυβέρνηση, πρέπει να πραγματοποιηθεί ανάλυση γονιδιώματος των κρουσμάτων, για να δουν σε τι ποσοστό αντιστοιχεί το κάθε μεταλλαγμένο στέλεχος.

Αν γνωρίζουμε ποιο στέλεχος έχουμε να αντιμετωπίσουμε επιλέγουμε συγκεκριμένα εμβόλια

Το στέλεχος του Ηνωμένου Βασιλείου κυριάρχησε στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, στο Ηνωμένο Βασίλειο και στο Ισραήλ, όπου η πλειοψηφία των εμβολιασμένων ατόμων είχαν λάβει το εμβόλιο της Pfizer, σε συνδυασμό με της Moderna στις ΗΠΑ και της AstraZeneca στο Ηνωμένο Βασίλειο. Σε όλες τις παραπάνω χώρες, παρόλη την μετάδοση στον πληθυσμό ενός ιδιαιτέρως μολυσματικού στελέχους, οι εμβολιασμοί με το Pfizer –τουλάχιστον στην πλειοψηφία του πληθυσμού- οδήγησε σε κατακόρυφη μείωση των κρουσμάτων.

Για την επίτευξη ανοσίας της αγέλης, χρειαζόμαστε υψηλής αποτελεσματικότητας εμβόλια

Έρευνες που αφορούσαν το αρχικό στέλεχος του κορωνοϊού, έδειξαν πως χρησιμοποιώντας ένα εμβόλιο με 90% αποτελεσματικότητα, πρέπει να εμβολιαστεί το 66% του πληθυσμού για να επιτευχθεί ανοσία της αγέλης. Αν η αποτελεσματικότητα του εμβολίου πέφτει στο 60%, αυξάνεται ο αριθμός των ατόμων που χρειάζεται να εμβολιαστούν στο 100%. Τέλος, όταν η αποτελεσματικότητα είναι κάτω του 60%, δεν μπορεί να επιτευχθεί ανοσία της αγέλης.

Δεδομένου όμως των μεταλλαγμένων στελεχών και της αυξημένης μεταδοτικότητας τους και με τα διαθέσιμα εμβόλια στο οπλοστάσιο της ανθρωπότητας, το ποσοστό των ατόμων που πρέπει να έχει εμβολιαστεί για να πετύχουμε ανοσία της αγέλης αυξάνεται σημαντικά. Το αρχικό στέλεχος κορωνοϊού είχε R0=2.5, που σημαίνει ότι ένας μολυσματικός φορέας μπορεί να μεταδώσει τον ιό σε άλλα 2.5 άτομα. Το R0 των νέων στελεχών ξεπερνάει το 4.75 ( στέλεχος Β117 Ηνωμένο Βασίλειο, το Ινδικό Β1617 στέλεχος είναι 50% πιο μολυσματικό από το Β117), καθιστώντας κρίσιμη ανάγκη τον εμβολιασμό όσων περισσότερων ατόμων είναι δυνατόν.

Οι ιοί είναι βιολογικές μηχανές, ικανές να ανασυνδυάζουν το γονίδιωμα τους, ‘’μαθαίνοντας’’ να είναι ακόμα ‘’καλύτεροι ιοί’’. Όταν κάποιος μολύνεται με ένα στέλεχος Α, υπάρχει η πιθανότητα να μολυνθεί και με ένα δεύτερο, διαφορετικό στέλεχος Β, δίνοντας την ευκαιρία στα στελέχη να ‘’ανταλλάξουν’’ πληροφορίες μεταξύ τους, δημιουργώντας αποτελεσματικότερα υβρίδια. Ο εμβολιασμός του πληθυσμού είναι η μισή μάχη, η άλλη μισή είναι η συνέχιση της τήρησης των μέτρων υγιεινής, μειώνοντας, όσο μπορούμε, την πιθανότητα να κολλήσουμε.