Ωτορινολαρυγγολογικά

Μείωση ακοής στην τρίτη ηλικία: Γιατί συμβαίνει, πώς αντιμετωπίζεται και ποια μέτρα πρόληψης υπάρχουν;

«Δεινόν το γήρας, ου γαρ έρχεται μόνον…» η γνωστή φράση που μας θυμίζει ότι το γήρας είναι αναπόφευκτο και δεν έρχεται μόνο…συνοδεύεται θα προσθέσουμε από διάφορες αλλαγές στο σώμα και το νου. Τα γκρίζα μαλλιά, οι ρυτίδες, οι πανάδες, η πρεσβυωπία είναι μερικά από τα σημάδια που εμφανίζονται με την πάροδο του χρόνου και η ακοή δεν εξαιρείται από την επίδραση του χρόνου πάνω στον ανθρώπινο οργανισμό.

Γιατί η ακοή μειώνεται με την ηλικία;

Η μείωση της ακοής με την ηλικία, γνωστή και ως ηλικιακή ακοή ή πρεσβυακοϊα, είναι μια φυσιολογική διαδικασία που συμβαίνει στον περισσότερο πληθυσμό κατά τη διάρκεια της ενήλικης ζωής. Υπάρχουν αρκετοί παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν τη μείωση της ακοής με την ηλικία, συμπεριλαμβανομένης της γενετικής προδιάθεσης, του τρόπου ζωής και συνηθειών όπως το κάπνισμα, επίσης ασθενειών, όπως ό διαβήτης και της έκθεσης σε έντονους ήχους κατά τη διάρκεια της ζωής.

Ορισμένοι από τους κύριους λόγους για τη μείωση της ακοής με την ηλικία περιλαμβάνουν:

  1. Φθορά κοχλιακών κυττάρων: Τα κύτταρα του κοχλία του αφτιού μπορεί να υποστούν φυσιολογική φθορά με την πάροδο του χρόνου, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της ικανότητας ανίχνευσης των ήχων.
  2. Απώλεια Οστικής Μάζας: Η μείωση της οστικής μάζας στα οστά του κρανίου μπορεί να επηρεάσει την ακουστική ικανότητα.
  3. Μείωση του Αριθμού των Κυττάρων του Νευρικού Συστήματος: Με την πάροδο του χρόνου, ο αριθμός των νευρικών κυττάρων που συνδέονται με την ακοή μπορεί να μειωθεί.
  4. Έκθεση στο Θόρυβο: Η έκθεση σε έντονους ήχους κατά τη διάρκεια της ζωής μπορεί να προκαλέσει φθορά στους αισθητήρες της ακοής και να επιταχύνει τη μείωση της ακοής με την ηλικία.

Η μείωση της ακοής με την ηλικία μπορεί να είναι σταδιακή και συνήθως είναι πιο προφανής σε υψηλές συχνότητες. Παρόλο που δεν είναι δυνατόν να αποτρέψουμε πλήρως τη μείωση της ακοής με την ηλικία, η προστασία της ακοής κατά τη διάρκεια της ζωής μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση της κατάστασης. Αυτό περιλαμβάνει, όπως θα δούμε αναλυτικότερα πιο κάτω, τη μείωση της έκθεσης σε δυνητικά επιβλαβείς ήχους και τη χρήση προστατευτικών μέτρων όπως ακουστικά αντιηλιακά και ακουστικά αποσβέστες.

Ποια είναι τα συμπτώματα της πρεσβυακοϊας;

Από άνθρωπο σε άνθρωπο τα συμπτώμτα της πρεσβυακοϊας παρουσιάζουν μεγάλη διαφοροποίηση και σοβαρότητα. Στους περισσότερους ανθρώπους η μείωση της ακοής συμβαίνει σταδιακά στο πέρασμα των ετών. Κατ’ επέκταση, στην αρχή δεν αντιλαμβάνονται όλοι τη μείωση της ακοής τους.  Θα πρέπει όμως να δώσετε προσοχή στα εξής σημεία:

  • Δυσκολεύεστε να ακούσετε συζητήσεις;
  • Στις τηλεφωνικές σας επικοινωνίες αισθάνεστε να χάνετε τη συνομιλία;
  • Δυσκολεύεστε να ακούσετε και να επικοινωνήσετε σε θορυβώθεις χώρους;
  • Έχετε εμβοές στα αφτιά;
  • Δυσκολεύεστε να συννενοηθείτε με άτομα που έχουν πιο ψιλές φωνές;

Υπάρχουν μέτρα πρόληψης για την πρεσβυακοϊα;

Ναι, υπάρχουν ορισμένα μέτρα πρόληψης που μπορούν να βοηθήσουν στη διατήρηση της ακουστικής υγείας κατά την τρίτη ηλικία. Αν και η μείωση της ακοής είναι μια φυσιολογική διαδικασία που συνήθως συμβαίνει με την πάροδο του χρόνου, ορισμένες προληπτικές πρακτικές μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων και τη διατήρηση της ακουστικής λειτουργικότητας. Ορισμένα από αυτά τα μέτρα περιλαμβάνουν:

  1. Ακουστική Προστασία: Αποφύγετε την έκθεση σε έντονους ήχους και χρησιμοποιήστε προστατευτικά ακουστικά αν εργάζεστε ή εκτίθεστε σε περιβάλλοντα με υψηλή στάθμη θορύβου, όπως κατασκευές οικοδομών, σιδηρουργεία, αεροδρόμια ή συναυλίες.
  2. Υγιεινή Διατροφή: Μια υγιεινή διατροφή πλούσια σε αντιοξειδωτικά και θρεπτικά συστατικά μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της ακουστικής υγείας.
  3. Φροντίδα Υγείας: Συνιστάται να διατηρείτε την καλή υγεία των αισθητήρων του αφτιού με την τακτική επίσκεψη σε έναν ΩΡΛ για εξέταση και περιποίηση των αυτιών.
  4. Αποφυγή Τσιγάρου: Η κατανάλωση καπνού μπορεί να επιδεινώσει τη μείωση της ακοής. Το κάπνισμα μπορεί να προκαλέσει φθορά στα αισθητήρια κυττάρων του αφτιού και να επιταχύνει τη μείωση της ακοής.
  5. Κατάλληλη Χρήση των Ακουστικών Μέσων: Εάν χρειάζεστε βοήθεια με την ακοή, συζητήστε με έναν ακουστικό ειδικό για την επιλογή και τη χρήση κατάλληλων ακουστικών μέσων.

Η τακτική επίσκεψη σε ΩΡΛ για την αξιολόγηση της ακοής και τη συζήτηση πιθανών προληπτικών μέτρων είναι σημαντική για τη διατήρηση της ακουστικής υγείας κατά την τρίτη ηλικία.

Πώς αντιμετωπίζεται η απώλεια ακοής στην τρίτη ηλικία;

Η αντιμετώπιση της απώλειας ακοής στην τρίτη ηλικία εξαρτάται από το είδος και το βαθμό της απώλειας, καθώς και από τις ατομικές ανάγκες και προτιμήσεις του ατόμου. Ορισμένες κοινές προσεγγίσεις για τη διαχείριση της απώλειας ακοής στην τρίτη ηλικία περιλαμβάνουν:

  1. Ακουστικά Μέσα: Η χρήση ακουστικών μέσων είναι μια κοινή και αποτελεσματική μέθοδος για τη διαχείριση της απώλειας ακοής. Υπάρχουν διάφορα είδη ακουστικών μέσων, όπως προστατευτικά ακουστικά, ακουστικά εντοπισμού και αντιηλιακά, που μπορούν να προσαρμοστούν στις ανάγκες και τις προτιμήσεις του ατόμου.
  2. Εκπαίδευση και Υποστήριξη: Οι ακουστικοί ειδικοί και οι λοιποί επαγγελματίες της υγείας μπορούν να παρέχουν εκπαίδευση και υποστήριξη σχετικά με τη χρήση και τη φροντίδα των ακουστικών μέσων, καθώς και τεχνικές επικοινωνίας και συμβουλές για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής.
  3. Επανεκπαίδευση και Αναδιαρθρωτική Επεξεργασία: Οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν απώλεια ακοής μπορεί να χρειάζονται επανεκπαίδευση και αναδιαρθρωτική επεξεργασία για να προσαρμοστούν στις νέες ακουστικές συνθήκες και να βελτιώσουν την ικανότητά τους να ακούν.
  4. Επικοινωνία και Κοινωνική Υποστήριξη: Η επικοινωνία με τους άλλους μπορεί να είναι πρόκληση για άτομα με απώλεια ακοής. Η κοινωνική υποστήριξη από την οικογένεια, τους φίλους και τους επαγγελματίες της υγείας μπορεί να βοηθήσει στην προώθηση της κοινωνικής δραστηριότητας και της ψυχολογικής ευεξίας.

Είναι σημαντικό να αναζητήσετε τη συμβουλή ενός εξειδικευμένου ακουστικού ειδικού για να καθορίσετε τις καλύτερες επιλογές για τις ανάγκες και τις προτιμήσεις σας.